İçeriğe atla

Jean Bart

Jean Bart
21 Ekim 1650 – 27 Nisan 1702
TürDunkirk Korsanı
Doğum yeriDunkirk
Ölüm yeriDunkirk
BağlılığıFransa/Birleşik Hollanda Cumhuriyeti/Paralı asker
Hizmet yılları1672-1697
RütbesiOramiral
Savaşları/ÇatışmalarıDokuz Yıl Savaşı
  • Texel Muharebesi (1694)
  • Dogger Bank Muharebesi (1696)

Jean Bart (21 Ekim 1650 - 27 Nisan 1702) Fransız oramiral ve korsan.

Gençliği

Jean Bart, 1650'de[1] Dunkirk'te, bazı kaynaklara göre balıkçı,[2] bazılarına göre Fransa korsanı olarak tarif edilen bir denizcinin oğlu olarak denizci bir ailede dünyaya geldi.[3] Neredeyse kesinlikle, o zaman bölgedeki ana dil olan Hollandaca konuşuyordu ve doğum adı Jan Baert'ti.[4][5]

Denizcilik kariyeri

Bart gençliğinde, Oramiral Michiel de Ruyter komutasındaki Hollanda donanmasında görev aldı. 1672'de Fransa ve Hollanda arasında savaş başladığında Fransa Donanması'na girdi. O günlerde asil kan taşımayan kişiler donanmada subay rütbesi alamadıkları için, Dunkirk korsanlarının birinin kaptanı oldu. Bu görevde şaşırtıcı bir cesaret sergiledi. Böylece XIV. Louis onu Akdeniz'e özel bir göreve yolladı. Burada yeteneklerini sergileyebildi.

Asil bir soydan gelmediği için donanmada bir komutanlık alamadı. Resmi olmayan bir şekilde komutanlık yaptı ancak çok başarılı olduğu için 1679'da teğmenliğe terfi etti. Hollanda donanmasına terör estirdi ve Hollanda ticaretine karşı ciddi bir tehdit oluşturdu. Bir keresinde, altı gemiyle bir filonun ablukasını kırdı, bir dizi düşman gemisini parçaladı ve tahıl nakliyatının Dunkirk limanına güvenli bir şekilde ulaşmasını sağladı. Hızla albay rütbesine ve sonra oramiral rütbesine terfi etti.[6]

En büyük başarılarını Dokuz Yıl Savaşı'nda (1688-1697) elde etti.

  • 1689'da savaşın başında İngilizler tarafından Claude de Forbin ile birlikte esir alındı ve Plymouth'a götürüldü. Ancak 3 gün sonra, 20 denizciyle birlikte bir kayığın içinde Breton'a kaçmayı başardılar.
  • 1691'de müttefik ticaret filosuna terör estirdi, bir İskoç kalesi ve dört köy yaktı, Dunkirk ablukalarından kaçtı.
  • 1694'te, en büyük başarısını 29 Haziran 1694'teki deniz muharebesinde tahıl taşıyan büyük bir Hollanda konvoyunu ele geçirip Paris'i açlıktan kurtararak elde etti. Jean Bart 4 Ağustos 1694'te asalet unvanı aldı.
  • 1696'da Dogger Bank Muharebesi'nde (1696) Hollandalılara karşı önemli bir zafer daha kazandı.

Ryswick Antlaşması (1697) ile aktif hizmeti bıraktı.

Evlilik ve çocuklar

3 Şubat 1676'da 16 yaşındaki Nicole Gontier ile evlendi. 1682'de Nicole ölmeden önce dört çocukları oldu. En büyük oğulları François Cornil Bart (17 Haziran 1676-?) kariyeri boyunca koramiral rütbesine çıktı.

13 Ekim 1689'da Jacoba Tugghe ile evlendi. On çocukları oldu. Halen Dunkirk'te arşivlenen evlilik sözleşmesini "Jan Baert" adıyla imzalamıştı.

Jean Bart plörezi nedeniyle öldü ve Dunkirk'teki Eglise Saint-Eloi Kilisesi'ne gömüldü.

Mirası

Hakkındaki birçok hikâyede 2,04 m boyunda, eğitimsiz bir denizcinin cesaret ve gözü karalığı ile nasıl Fransız Donanması'nın popüler kahramanı olduğu anlatılır. Toplam 386 gemi ele geçirdi ve bundan çok daha fazlasını ya yaktı ya da batırdı. Dunkirk şehri, bir heykelini dikerek ve bir meydana adını vererek anısını onurlandırdı. Her yıl Kutsal Salı'dan önceki Pazar günü düzenlenen Dunkirk karnavalı sırasında, yerel halk heykelinin önünde hep birlikte diz çöküp Cantate à Jean Bart'ı söyler.[7] Jean Bart, Dunkirk sakinleri tarafından yerel bir kahraman olarak görülür.

II. Dünya Savaşı'nda, Dunkirk'ün %70'i yıkıldı ancak heykeli ayakta kaldı.

Jean Bart adını taşıyan gemiler

Fransız Donanması'nın 27'den fazla gemisi, 200 yıl boyunca Jean Bart adını aldı. Bunlar arasında:

  • Jean Bart (1788) - 74 toplu hat gemisi
  • Jean Bart (1811) - 74 toplu hat gemisi
  • Jean Bart (1886) - 4.800 tonluk birinci sınıf kruvazör
  • Jean Bart (1910) - 23.600 tonluk zırhlı; ilk Fransız dretnotu
  • Jean Bart (1940) - 380 mm toplarla donatılmış 50.000 tonluk zırhlı. 1940 yılında denize indirilmesine rağmen, gemi II. Dünya Savaşı'nın büyük bölümünü Kazablanka'daki rıhtımda geçirdi. 1955'e kadar silahları takılmadı ve yapımı tamamlanmadı; inşa edilen son Fransız zırhlısıdır.
  • Jean Bart (1988) - Uçaksavar fırkateyn, hala Fransız Donanması'nda hizmet veriyor.

Birçok küçük deniz gemisinin yanı sıra privaterlere de "Jean Bart" adı verildi.

Jean Bart markalı ticari ürünler

Popüler kültürde Jean Bart

  • Jean Bart, Neal Stephenson'un The Baroque Cycle adlı kitap serinde bir karakter olarak ortaya çıkar.
  • Manga ve anime One Piece'de eskiden köle olan bir korsanın adı Jean Bart'tır
  • Jean Bart adı, deniz keşif grupları için sık kullanılan bir isimdir.
  • Flaman yazar Johan Ballegeer'in Het Eerste Litteken kitabı, Jan Baert'in yaşam öyküsünün bir uyarlamasıdır.

Kaynakça

  1. ^ "Baptismal record". 29 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2012. 
  2. ^ "Bart, or Baert, Jean". The American cyclopaedia (İngilizce). s. 343. 
  3. ^ "Bart, Jean". A Naval Encyclopædia (İngilizce). 1. L. R. Hamersly & co. 1880. s. 67. 
  4. ^ Flanders: a cultural history. Oxford University Press. 2007. s. 273. ISBN 0-19-531493-X. 25 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2011. 
  5. ^ Histoire Maritime de France (Fransızca). Paris: Dufour & Mulat. 1851. s. 479. Erişim tarihi: 3 Haziran 2011. Jan Baert. 
  6. ^  Chisholm, Hugh, (Ed.) (1911). "Bart, Jean". Encyclopædia Britannica (11. bas.). Cambridge University Press. 
  7. ^ fr:Cantate à Jean Bart

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Navarin Deniz Muharebesi</span> Yunan Bağımsızlık Savaşı sırasında 1827 deniz savaşı

Navarin Deniz Muharebesi, Osmanlı ve Mısır donanmalarıyla, birlikte hareket eden Britanyalı, Fransız ve Rus donanmaları arasında, 20 Ekim 1827 tarihinde geçmiş olan bir deniz muharebesidir. Bu muharebe Osmanlı tarihinde Navarin Olayı, Navarin Baskını veya Navarin Faciası adlarıyla da geçmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Andrea Doria</span> Cenevizli amiral (1466 - 1560)

Andrea Doria, Cenevizli amiral ve condottieri. 1538'deki Preveze Deniz Muharebesi'nde Barbaros Hayreddin Paşa komutasındaki Osmanlı Donanması'yla savaşan Kutsal İttifak donanmasına komuta etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Sovyet Deniz Kuvvetleri</span> SSCB Deniz kuvvetleri

Sovyet Deniz Kuvvetleri, genel anlamıyla "SSCB deniz kuvvetleri"), Kızıl Ordu'nun deniz kuvvetleri. Genellikle Kızıl Donanma olarak bahsedilirdi, Sovyet donanması Varşova Paktı'nın NATO ile olabilecek savaşında elinden geleni yaparak Atlantik'ten Batı Avrupa'ya silah, mühimmat, asker getirebilecek deniz konvoylarını engellemek için kullanılacaktı. Böyle bir çatışma asla gerçekleşmedi, ama Kızıl Donanma, Soğuk Savaş sırasında hatırı sayılır görevlerde bulundu.

Osmanlı donanması, Osmanlı Devleti'nin askerî deniz gücü. XIV. yüzyılda kuruldu. Osmanlı Devleti, 1323 yılında Karamürsel'i fethederek denize ulaştı, Kara Mürsel komutasında ilk donanma oluşturuldu ve Kocaeli'nde yapılan savaşlarda denizden destek sağlandı. 1327 yılında Karamürsel'de ilk Osmanlı tersanesi kuruldu ve böylece deniz gücünün kurumsallaşma çalışmaları başladı. Osmanlı donanmasında hiyerarşik sisteme geçildi, ilk Derya Beyi, Kara Mürsel Bey oldu. 1337 yılında Kocaeli ele geçirildi; böylece 1353 yılında gerçekleşecek olan Rumeli'ye geçişin önü açıldı. Bundan sonra donanmanın merkezi sırasıyla İzmit, Gelibolu ve son olarak da İstanbul oldu.

<span class="mw-page-title-main">Korsanlık</span> deniz taşıtlarına saldıran, yağmalayan haydut

Korsan, deniz taşıtlarına saldıran, yağmalayan haydut. Korsanlar bir milleti ya da orduyu temsil etmezler ve amaçları çoğunlukla ganimet ele geçirmektir.

Koyun Adaları Muharebesi, Kaptan-ı Derya Mezomorto Hüseyin Paşa komutasındaki Osmanlı Donanması'nın 9 Şubat 1695'te Venedik Cumhuriyeti Donanması ile Koyun Adaları önünde yaptığı deniz muharebesi. 1683-99 Osmanlı-Kutsal İttifak Savaşları içindeki Osmanlı-Venedik Savaşı'nın bir bölümüdür.

<span class="mw-page-title-main">Toulon</span> Fransada komün

Toulon, Güney Fransa'da ve Akdeniz kıyısında bulunan bir liman kenti. Provence-Alpes-Côte d'Azur bölgesinde üçüncü büyük şehir olarak yer alır ve Var departmanı merkezidir.

<span class="mw-page-title-main">Türk Deniz Kuvvetleri komutanları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Türk Deniz Kuvvetleri, Mondros Ateşkes Antlaşması'ndan sonra Osmanlı Donanması'nın İtilaf Devletleri gözetiminde tutulması üzerine Türk Kurtuluş Savaşı için gerekli olan deniz nakliyatını muhafaza etmek üzere 10 Temmuz 1920 tarihinde Umur-ı Bahriye Müdürlüğü adıyla kurulmuştur. Bu müdürlük, modern Türk Deniz Kuvvetleri'nin temeli sayılmaktadır. 1 Mart 1921'de Bahriye Dairesi Reisliği adını alan müdürlük, Karadeniz üzerinden gelen Sovyet Rusya yardımlarını korumak ve karaya ulaştırmakla sorumlu tutulmuştur. Mudanya Ateşkes Antlaşması'nın ardından İstanbul Bahriye Kumandanlığı kuruldu ve Osmanlı'dan kalan bazı hafif tonajlı savaş gemileri onarılarak harekâta hazır edildi. Mustafa Kemal Atatürk'ün 11-24 Eylül 1924 tarihleri arasında çıktığı Karadeniz seyahati, modern donanmaya bağlı Hamidiye kruvazörü ile yapıldı. Hamidiye, modern donanmanın denize açılan ilk savaş gemisiydi. 1 Kasım 1924 tarihli konuşmasında Atatürk, donanmanın geliştirilmesi gerektiğini söyledi. Kısa bir süre sonra Bahriye Vekaleti kuruldu ve Genelkurmaya bağlandı. Bahriye Vekaletinin öncelikli amacı eldeki gemileri onarmak ve hazır hale getirmek idi. Bu kapsamda Yavuz'un onarılması için Gölcük'te bir Alman şirketi tarafından yüzer havuz yapılmıştır, onarım çalışmalarını ise bir Fransız şirketi üstlenmiştir. Gölcük'te donanmanın ihtiyaçlarını karşılamak için onarım atölyeleri; mayın, akümülatör ve torpido fabrikaları ile barakalar kuruldu. Gölcük, donanmanın onarım ve geliştirme merkezi haline geldi.

<span class="mw-page-title-main">Meşale Harekâtı</span>

Meşale Harekâtı, Britanyalı-Amerikan birliklerin Vichy Fransası kontrolündeki Cezayir ve Fas'ı işgalidir.

<span class="mw-page-title-main">Rusya Deniz Kuvvetleri</span>

Rusya Deniz Kuvvetleri, Rusya'yı denizden gelebilecek her türlü saldırıya karşı korumakla görevlidir. Rusya Silahlı Kuvvetleri komutası altındaki en büyük 4.kuvvettir.

<span class="mw-page-title-main">Augustin Boué de Lapeyrère</span> Fransız amiral (1852 – 1924)

Augustin Manuel Hubert Gaston Boué de Lapeyrère I. Dünya Savaşı'nda Fransız amiraldi. Donanmada reformun güçlü bir savucusu olup bu konuda çağdaşı Birleşik Krallık donanması amirali Jackie Fisher ile karşılaştırılabilir. Her ikisi de benzer şekilde savaş gemisi yapımının destekçisiydiler.

<span class="mw-page-title-main">Necdet Uran</span> Türk asker ve diplomat

Necdet Uran Türk asker ve diplomat. Eski Türk Deniz Kuvvetleri Komutanı.

<span class="mw-page-title-main">Avustralya Kraliyet Donanması</span> Avustralya Savunma Kuvvetlerinin deniz kuvvetleri bölümü

Avustralya Kraliyet Donanması, Avustralya Savunma Kuvvetleri'nin deniz kuvvetleri bölümüdür. 1901 yılında Avustralya'nın federasyonlaşması, sömürge donanmalarına ait gemi ve kaynakları kullanarak Milletler Topluluğu Deniz Kuvvetleri adıyla, ulusal olarak kurumu entegre etmiştir. Başlangıçta yere savunma için tasarlanan silahlı kuvvet, 1911 yılında Avustralya Kraliyet Donanması adını almıştır ve bölge savunmasına daha fazla hizmet etmeye başlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Commandos Marine</span>

Commandos Marine, Fransa Deniz Kuvvetleri'ne bağlı deniz komando birimidir. Yeşil Bereliler olarak da adlandırılırlar. 1942 yılında kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Atlantik Savaşı</span> Deniz Savaşı

Atlantik Savaşı, tarihteki en uzun, en büyük ve en karmaşık deniz savaşı olarak bilinir. Mücadele, II. Dünya Savaşı'nın patlak vermesiyle başlamış, Mayıs 1945'teki Alman teslimine kadar sürmüştür. II. Dünya Savaşı'nın ilerleyişine göre savaşa dahil olan ülkeler, deniz muharebelerinden geriye çekilmek durumunda kalan ülkeler olmuştur. Atlantik Savaşı'nın ilk dönemlerinde İngiltere, alman denizaltıları (U-bot) karşısında zorluk yaşamıştır, savaşa ABD'nin katılmasıyla ve teknolojik gelişmelerin muharebe sahasına uygulanmasıyla beraber U-bot saldırıları geriletilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Avusturya-Macaristan Donanması</span> Avusturya-Macaristanın askeri teşkilatı

Avusturya-Macaristan Donanması Avusturya-Macaristan İmparatorluğunun donanmasıydı. Bu donanmaya bağlı gemiler Seiner Majestät Schiff tanımlamasına istinaden SMS kısaltmasını kullanırdı. 1867-1918 yılları arasında faaliyet gösteren donanma I. Dünya Savaşı'nın ardından imparatorluğun mağlup olup dağılmasıyla sona ermiştir. Donanma 1867 Avusturya-Macaristan Antlaşması öncesinde Avusturya Kraliyet Donanması adıyla bilinir.

<span class="mw-page-title-main">I. Dünya Savaşı sırasında Akdeniz'deki deniz muharebeleri</span>

I. Dünya Savaşı sırasında Avusturya-Macaristan, Almanya ve Osmanlı donanmasından oluşan İttifak Devletleri donanmalarıyla, İtalya, Fransa, Yunanistan, Japonya, ABD ve Britanya İmparatorluğu donanmalarından oluşan İtilaf Devletleri donanmaları arasında Akdeniz'de düzensiz şekilde yer yer deniz muharebeleri meydana gelmiştir.

Benjamin Raule Brandenburg'da Hollandalı bir armatör ve genel deniz müdürüydü.

<span class="mw-page-title-main">Dimitrios Papanikolis</span>

Dimitrios Papanikolis (1790-1855), 1821 Yunan İsyanı sırasında büyük bir Yunan savaşçısı ve ünlü bir gemi kundakçısıydı.

<span class="mw-page-title-main">Semadirek Deniz Muharebesi</span>

Semadirek Deniz Muharebesi, 1684-1699 Osmanlı-Venedik Savaşı'nda evre.