İçeriğe atla

Jean-Pierre Serre

Jean-Pierre Serre
Jean-Pierre Serre, 2009 yılında Oberwolfach
Doğum15 Eylül 1926 (98 yaşında)
Bages, Pyrénées-Orientales, Fransa
Eğitim
Ödüller
Kariyeri
DalıMatematik
Çalıştığı kurumlar
Doktora
danışmanı		Henri Cartan
Doktora öğrencileri
  • Michel Broué
  • Jean-Marc Fontaine
  • Pierre Gabriel

Jean-Pierre Serre (d. 15 Eylül 1926) cebirsel topoloji, cebirsel geometri ve cebirsel sayı teorisine katkıda bulunan Fransız matematikçidir. 1954'te Fields Madalyası, 2000'de Wolf Ödülü ve 2003'te açılış Abel Ödülü'ne layık görüldü.

Biyografisi

Kişisel hayatı

Fransa'nın Bages, Pyrénées-Orientales kentinde eczacı bir ailede doğan Serre, Lycée de Nîmes'de ve ardından 1945-1948 yılları arasında Paris'teki École normale supérieure'de eğitim gördü.[1] Doktorasını 1951'de Sorbonne'dan aldı. 1948'den 1954'e kadar Paris'teki Ulusal Bilimsel Araştırma Merkezi'nde görev yaptı. 1956'da Collège de France'da profesör seçildi ve 1994'te emekli olana kadar bu pozisyonda kaldı. Karısı Profesör Josiane Heulot-Serre bir kimyacıydı ve aynı zamanda Ecole Normale Supérieure de Jeunes Filles'in direktörlüğünü yaptı. Kızları eski Fransız diplomat, tarihçi ve yazar Claudine Monteil'dir. Fransız matematikçi Denis Serre'nin yeğenidir. Kayak, masa tenisi ve kaya tırmanışı (Fontainebleau) yapmıştır.

Kariyeri

Çok küçük yaşlardan itibaren Henri Cartan'ın[2] okulunda seçkin bir figürdü. Cebirsel topoloji, kompleks değişken ve sonra değişmeli cebir ve cebirsel geometri üzerinde çalışıyordu ve burada deste teorisi ve homolojik cebir tekniklerini tanıttı. Serre'nin tezi, bir fibrasyonla ilişkili olan Leray-Serre spektral dizisi ile ilgiliydi. Serre, Cartan ile birlikte, o zamanlar topolojideki en büyük sorunlardan biri olan, küre homotopi gruplarını hesaplamak için Eilenberg-MacLane uzaylarını kullanma tekniğini buldu.

1954 yılında Fields Madalyası ödül töreninde yaptığı konuşmada Hermann Weyl, Serre'ye büyük övgüde bulundu ve ödülün ilk kez analist olmayan bir kişiye verildiğine dikkat çekti. Serre daha sonra araştırma odağını değiştirdi.

Cebirsel geometri

1950'lerde ve 1960'larda, Serre ve ondan iki yaş genç olan Alexander Grothendieck arasında verimli bir işbirliği gerçekleşti, çoğu Weil varsayımları üzerine olan işbirlikleri, önemli temel çalışmalara yol açtı. Serre'nin iki önemli temel makalesi, tutarlı kohomoloji üzerine olan Faisceaux Algébriques Cohérents (FAC, 1955),[3] ve Géometrie Algébrique et Géométrie Analytique (GAGA, 1956) idi.[4]

Ödülleri

1954'te yirmi yedi yaşında olan Serre, Fields Madalyası ile ödüllendirilmiş en genç insandı ve hala da bu rekoru elinde bulundurmaktadır. 1985'te Balzan Ödülü'ne, 1995'te Steele Ödülü'ne, 2000'de matematik'te Wolf Ödülü'ne layık görüldü ve 2003'te Abel Ödülü'nün ilk sahibi oldu. Fransız Ulusal Bilimsel Araştırma Merkezi'nin (Centre National de la Recherche Scientifique, CNRS) verdiği Altın Madalya gibi başka ödüller de almıştır.

Çeşitli bilimsel akademilerin [Fransa, ABD, Norveç, İsveç, Rusya, Kraliyet Topluluğu, Hollanda Kraliyet Sanat ve Bilim Akademisi (1978)[5]] yabancı üyesidir ve birçok onursal derece almıştır (Cambridge, Oxford, Harvard, Oslo ve diğerleri). 2012'de Amerikan Matematik Topluluğu'nun bir üyesi oldu.[6]

Ayrıca bakınız

Bibliyografi

    • Groupes Algébriques et Corps de Classes (1959), Hermann, translated into English as Algebraic Groups and Class Fields (1988), Springer-Verlag
    • Corps Locaux (1962), Hermann, as Local Fields (1980), Springer-Verlag
    • Cohomologie Galoisienne (1964) Collège de France course 1962–63, as Galois Cohomology (1997), Springer-Verlag
    • Algèbre Locale, Multiplicités (1965) Collège de France course 1957–58, as Local Algebra (2000), Springer-Verlag
    • "Lie algebras and Lie groups" (1965) Harvard Lectures, Springer-Verlag.
    • Algèbres de Lie Semi-simples Complexes (1966), as Complex Semisimple Lie Algebras (1987), Springer-Verlag
    • Abelian ℓ-Adic Representations and Elliptic Curves (1968), CRC Press, reissue. Addison-Wesley. 1989. [7]
    • Cours d'arithmétique (1970), PUF, as A Course in Arithmetic (1973), Springer-Verlag
    • Représentations linéaires des groupes finis (1971), Hermann, as Linear Representations of Finite Groups (1977), Springer-Verlag[8]
    • Arbres, amalgames, SL2 (1977), SMF, as Trees (1980), Springer-Verlag[9]
    • Oeuvres/Collected Papers in four volumes (1986) Vol. IV in 2000, Springer-Verlag
    • Lectures on the Mordell-Weil Theorem (1990), Vieweg
    • Topics in Galois Theory (1992), CRC Press[10]
    • "Cohomological Invariants in Galois Cohomology (2003) with Skip Garibaldi and Alexander Merkurjev, AMS
    • "Exposés de séminaires 1950–1999" (2001), SMF
    • Grothendieck–Serre Correspondence (2003), bilingual edition, edited with Pierre Colmez, SMF-AMS
    • "Lectures on N_X(p)" (2012), AK Peters, CRC Press
    • Correspondance Serre-Tate (2015), edited with Pierre Colmez, SMF
    • "Finite Groups: an Introduction" (2016), Higher Education Press & International Press

Kaynakça

  1. ^ J J O'Connor and E F Robertson Serre Biography http://www-history.mcs.st-andrews.ac.uk/Biographies/Serre.html 11 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  2. ^ Serre (2009). "Henri Paul Cartan. 8 July 1904 -- 13 August 2008". Biographical Memoirs of Fellows of the Royal Society. 55: 37-44. doi:10.1098/rsbm.2009.0005. 
  3. ^ Serre (1955). "Faisceaux Algebriques Coherents". The Annals of Mathematics. 61 (2): 197-278. doi:10.2307/1969915. 
  4. ^ Géométrie algébrique et géométrie analytique, 6, 1956, ss. 1-42, doi:10.5802/aif.59, ISSN 0373-0956, 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 2 Ocak 2021 
  5. ^ "J.-P. Serre". Royal Netherlands Academy of Arts and Sciences. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ağustos 2015. 
  6. ^ List of Fellows of the American Mathematical Society 25 Ağustos 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., retrieved 2013-07-18.
  7. ^ Ribet, Kenneth A. (1990). "Review: Abelian ℓ-adic representations and elliptic curves, by Jean-Pierre Serre" (PDF). Bull. Amer. Math. Soc. (N.S.). 22 (1): 214-218. doi:10.1090/s0273-0979-1990-15882-3. 25 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 2 Ocak 2021. 
  8. ^ Gustafson, W. H. (1978). "Review: Linear representations of finite groups, by Jean-Pierre Serre" (PDF). Bull. Amer. Math. Soc. 84 (5): 939-943. doi:10.1090/s0002-9904-1978-14540-6. 25 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 2 Ocak 2021. 
  9. ^ Alperin, Roger C. (1983). "Review: Group, trees and projective modules, by Warren Dicks; and Trees, by Jean-Pierre Serre" (PDF). Bull. Amer. Math. Soc. (N.S.). 8 (2): 401-405. doi:10.1090/s0273-0979-1983-15146-7. 25 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 2 Ocak 2021. 
  10. ^ Fried, Michael (1994). "Review: Topics in Galois Theory, by J.-P. Serre" (PDF). Bull. Amer. Math. Soc. (N.S.). 30 (1): 124-135. doi:10.1090/S0273-0979-1994-00445-8. 25 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 2 Ocak 2021. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Charles Hermite</span> Fransız matematikçi (1822 – 1901)

Charles Hermite sayı teorisi, ikinci dereceden formlar, değişmezlik teorisi, ortogonal polinomlar, eliptik fonksiyonlar ve cebir ile ilgili araştırma yapan Fransız bir matematikçiydi.

<span class="mw-page-title-main">Anatoli Fomenko</span> Rus matematikçi

Anatoli Timofeyeviç Fomenko, bir Sovyet ve Rus komplo teorisyeni, matematikçi, Moskova Devlet Üniversitesi'nde profesör, iyi bir topolog olarak bilinir ve Rusya Bilimler Akademisi üyesidir. Rus-Sovyet yazar ve mason Nikolay Aleksandroviç Morozov'un eserlerine dayanan Yeni Kronoloji olarak bilinen bir teorinin yazarıdır. Aynı zamanda Rusya Doğa Bilimleri Akademisi (1991) üyesidir. 1996 yılında matematik dalında Rusya'nın devlet ödülünü almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Sophus Lie</span> Norveçli matematikçi

Marius Sophus Lie, Norveçli matematikçi. Cebirsel değişmezler ve diferansiyel denklemler kuramlarına önemli katkılarda bulunmuştu.

Matematikte, Lie grupları teorisi Şablon:Harvard alıntıs. tarafından Lie grupları üzerinde bir kitap serisidir.

<span class="mw-page-title-main">Harold Jeffreys</span> İngiliz matematikçi, istatistikçi, jeofizikçi ve gökbilimci (1891 – 1989)

Sir Harold Jeffreys, İngiliz matematikçi, istatistikçi, jeofizikçi ve gökbilimcidir. İngiltere Kraliyet Akademisi'nin bir üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">Vladimir Voyevodski</span> Rus matematikçi (1966 – 2017)

Vladimir Alexandrovich Voevodsky bir Rus - Amerikalı matematikçiydi. Cebirsel varyeteler için bir homotopi teorisi geliştirme ve motifsel kohomolojiyi formüle etme çalışmaları, 2002'de Fields Madalyası ödülüyle sonuçlandı. Ayrıca Milnor varsayımının ve motifsel Bloch-Kato varsayımlarının ispatı ve matematiğin ve homotopi tip teorisinin tek değerlikliğin temelleri ile tanınır.

<span class="mw-page-title-main">Temsil teorisi</span>

Temsil teorisi soyut cebirdeki cebirsel yapıları, daha somut olan matematiksel nesnelerin dönüşümleri olarak tasvir etmeye çalışan bir matematik dalıdır. Örneğin soyut bir grubunu bir vektör uzayı 'nin eşyapı dönüşüm grubunun() içinde görmeye çalışır. Böyle temsillere doğrusal temsil denir, çünkü bu temsil aslında grubundan genel lineer grup 'ye bir morfizma yazmak demektir. Böyle bir temsil bulmaktaki amaç, grubunu çalışmak için lineer cebir kullanmaktır. Soyut gruplardaki çarpma işlemi, özellikle bir bilgisayar için matris çarpmasından daha zordur. Soyut bir grubun doğrusal temsillerini kullanarak, gruptaki kimi hesaplamaları bilgisayara yaptırmak daha kolay olur.

Gorō Shimura , Princeton Üniversitesi'nde sayı teorisi, otomorfik formlar ve aritmetik geometri alanlarında çalışan Japon matematikçi ve Michael Henry Strater Matematik Fahri Profesörü idi. Abelyen varyetelerin ve Shimura varyetelerinin karmaşık çarpımı teorisini geliştirmesinin yanı sıra, sonuçta Fermat'ın Son Teoreminin kanıtına yol açan Taniyama-Shimura varsayımını ortaya koymasıyla biliniyordu.

<span class="mw-page-title-main">Vladimir Arnold</span> Sovyet-Rus matematikçi

Vladimir İgoreviç Arnold Sovyet-Rus matematikçi. En iyi entegre sistemlerin stabilitesi ile ilgili Kolmogorov-Arnold-Moser teoremi ile tanınmasına rağmen, dinamik sistem teorisi, cebir, felaket teorisi, topoloji, cebirsel geometri, sezgisel geometri, diferansiyel denklemler, klasik mekanik dahil olmak üzere birçok alanda önemli katkılarda bulunmuştur., Hidrodinamik ve tekillik teorisi, ADE sınıflandırma problemini ortaya çıkarmak da dahil olmak üzere, ilk ana sonucundan bu yana - 19 yaşında 1957'de Hilbert'in on üçüncü probleminin çözdü. İki yeni matematik dalı kurdu: KAM teorisi ve topolojik Galois teorisi öğrencisi Askold Hovanskiy ile).

<span class="mw-page-title-main">Jacques Hadamard</span> Fransız matematikçi (1865 – 1963)

Jacques Salomon Hadamard ForMemRS sayı teorisi, karmaşık analiz, diferansiyel geometri ve Kısmi diferansiyel denklemlere önemli katkılarda bulunan Fransız matematikçidir.

<span class="mw-page-title-main">André Weil</span> Fransız matematikçi (1906 – 1998)

André Weil, sayılar teorisi ve cebirsel geometri alanındaki çalışmaları ile tanınan Fransız matematikçidir. Matematiksel Bourbaki grubunun kurucu üyesiydi. Filozof Simone Weil kız kardeşi, yazar Sylvie Weil ise kızıdır.

<span class="mw-page-title-main">Felix Klein</span> Alman matematikçi, Erlangen Programının yazarı (1849-1925)

Christian Felix Klein, grup teorisi, karmaşık analiz, Öklid dışı geometri ve geometri ile grup teorisi arasındaki ilişkiler üzerine yaptığı çalışmalarla tanınan Alman matematikçi ve matematik eğitimcisi. Klein'ın geometrileri temel simetri gruplarına göre sınıflandıran 1872 Erlangen programı, döneminin matematiğinin büyük kısmının etkili bir senteziydi.

<span class="mw-page-title-main">Israel Gelfand</span> Sovyet matematikçi (1913 – 2009)

Israel Moyseyovich Gelfand, Yahudi asıllı ünlü bir Sovyet matematikçisiydi. Grup teorisi, temsil teorisi ve fonksiyonel analiz dahil olmak üzere matematiğin birçok dalına önemli katkılarda bulundu. Lenin Nişanı ve ilk Kurt Ödülü de dahil olmak üzere birçok ödülün sahibi, Kraliyet Cemiyeti'nin Yabancı Üyesi ve Moskova Devlet Üniversitesi'nde profesördü ve 76. doğum gününden kısa bir süre önce Rutgers Üniversitesi'nde Amerika Birleşik Devletleri'ne göç etti ve yaşamının sonuna dek orada kaldı.

<span class="mw-page-title-main">Élie Cartan</span> Fransız matematikçi (1869 – 1951)

Élie Joseph Cartan, ForMemRS Lie grupları, diferansiyel sistemler ve diferansiyel geometri teorisinde temel çalışmalar yapan etkili bir Fransız matematikçi. Ayrıca genel göreliliğe ve dolaylı olarak kuantum mekaniğine önemli katkılarda bulundu. Yirminci yüzyılın en büyük matematikçilerinden biri olarak kabul edilmektedir.

Leonard Eugene Dickson, Amerikalı bir matematikçiydi. Soyut cebir, özellikle sonlu alanlar ve klasik gruplar teorisi alanındaki ilk Amerikalı araştırmacılardan biriydi ve aynı zamanda üç ciltlik bir sayılar teorisi tarihi kitabı ile hatırlanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Gaston Julia</span> Fransız matematikçi (1893 – 1978)

Gaston Maurice Julia, Julia kümesi için formül geliştiren Fransız matematikçidir. Eserleri Fransız matematikçi Benoit Mandelbrot tarafından popülerleştirildi; Julia ve Mandelbrot fraktalleri yakından ilişkilidir.

<span class="mw-page-title-main">Marston Morse</span> Amerikalı matematikçi (1892 – 1977)

Harold Calvin Marston Morse en çok varyasyonlar hesabı üzerine yaptığı geniş çapta çalışmayla tanınan Amerikalı bir matematikçi; bu konu şu anda Morse teorisi olarak bilinen diferansiyel topoloji tekniğini tanıttı. Mors teorisinin temel sonuçlarından biri olan Morse-Palais lemması, birçok uygulama içeren sonsuz bir ikili dizi olan Thue-Morse dizisi gibi onun adını almıştır. 1933'te matematiksel analiz alanındaki çalışmaları için Bôcher Anma Ödülü'ne layık görüldü.

<span class="mw-page-title-main">Yuri Manin</span> Rus matematikçi (1937–2023)

Yuri İvanoviç Manin, cebirsel geometri ve diyofant geometri alanındaki çalışmaları ve matematiksel mantıktan teorik fiziğe kadar birçok açıklayıcı çalışmasıyla tanınmış bir Rus matematikçidir. Ayrıca Manin, 1980 yılında Computable and Uncomputable adlı kitabıyla kuantum bilgisayar fikrini ilk önerenlerden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Solomon Lefschetz</span> Amerikalı matematikçi (1884 – 1972)

Solomon Lefschetz, cebirsel topoloji, cebirsel geometri uygulamaları ve doğrusal olmayan adi diferansiyel denklem teorisi üzerine temel çalışmalar yapmış Amerikalı bir matematikçiydi.

Norman Linstead Biggs, ayrık matematik ve özellikle cebirsel kombinatorik üzerine odaklanan önde gelen bir İngiliz matematikçidir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.