İçeriğe atla

Jean-Baptiste de Boyer, Marquis d'Argens

Jean-Baptiste de Boyer, Marquis d'Argens
Jean-Baptiste de Boyer d'Argens - Charles-Amédée Van Loo'ya atfedilen tuval üzerine yağlı boya - 1750ler
Doğum24 Haziran 1704
Aix-en-Provence, Fransa
Ölüm11 Ocak 1771 (66 yaşında)
Château de La Garde Toulon, Fransa
MeslekFelsefeci ve roman yazarı
MilliyetFransız
Jean-Baptiste de Boyer, Marquis d'Argens
ÇağıAydınlanma Çağı
OkuluAkılcılık, Epikürcülük, pelagyanist[1]
Önemli fikirleriSiyaset felsefesi, Edebiyat, Tarihyazımı, Kitâb-ı Mukaddes'in eleştirisi
Etkilendikleri

Jean-Baptiste de Boyer, Marquis d'Argens, (d. 24 Haziran 1704, Aix-en-Provence, Fransa - 11 Ocak 1771, Château de La Garde Toulon, Fransa), Voltaire'in yakın arkadaşı olan ve hayatının çoğunu II. Friedrich'in sarayında sürgünde geçiren bir Fransız rasyonalist, epikürcü ve pelagyanist yazar ve Katolik Kilisesi eleştirmenidir. Siyaset felsefesi, edebiyat, tarih ile ilgilenmiştir. Ana düşünce alanları arasında hoşgörü, din özgürlüğü, konuşma özgürlüğü ve kilise ile devletin ayrılması konuları sayılabilir.

Yaşamı

Jean-Baptiste'in 1749'da evlendiği Babette Cochois (1725-1780)

Jean-Baptiste de Boyer, daha sonraki adıyla Marquis d'Argens, 24 Haziran 1704'te Fransa'nın güneyindeki Aix-en-Provence kasabasında doğdu. Bölgesel Parlemento Başkanı Luc de L'Enfant'ın kızı Angelique de L'Enfant ve Pierre-Jean de Boyer'in yedi çocuğundan en büyüğüydü.

Babası Pierre-Jean de Boyer, Provence Bölge Parlamentosu Başsavcısıydı. Aynı zamanda Second Estate (18. yüzyıl Fransız toplumunda asil veya aristokratlardan oluşan küçük bir grup) ve Noblesse de Robe (Fransa'nın Eski Hükümdarlığında Kıyafeti Soyluları, belirli adli ya da idari mevkilere sahip olmaktan gelen Fransız aristokratlar) üyesiydi.

18. yüzyılın ortalarında, bu pozisyonların çoğu kalıtsal hale geldiğinden, en büyük oğulların babalarının yerine geçmesi, evlenmesi ve çocuk sahibi olması bekleniyordu. Jean-Baptiste bu yasal kariyeri reddetti ve ailesinin geri kalanı dindar Katolik iken, rasyonalist bir yazar ve Kilise eleştirmeni oldu; daha sonra "Ben babamın en sevdiği çocuğu değildim" diye yazmıştı.1749'da Fransız balerin ve yazar Babette Cochois (1725-1780) ile evlendi ve ondan bir kızı Barbe (1754-1814) oldu. Uzun yıllar Berlin'de yaşadıktan sonra 1769'da Fransa'ya döndü ve burada 11 Ocak 1771'de Chateau de La Garde'da öldü; Toulon Katedrali'ne gömüldü, daha sonra Le Couvent des Minimes'deki aile mezarlığına taşındı.

Kariyer

De Boyer ailesi birkaç nesil başsavcı pozisyonunu üstlenirken, sanatta da bir geçmişleri vardı. Jean-Baptiste'in büyük amcası şair ve oyun yazarı Abbe Claude de Boyer (1618-1698) idi.

Baba Pierre-Jean de Boyer, 1722'de 'Argens Markisi' yapıldı ve en büyük oğulların aynı unvanı kullanmasına izin verildiğinden, Jean-Baptiste de bu unvanı kullanmaya başladı. 1722'de bir aktrisle İspanya'ya kaçtı.

Frederick of Prussia and the Marquis d'Argens at Sanssouci
Marquis d'Argens (sağdaki) II. Friedrich ile Sanssouci'de.

D'Argens 1724'te Fransa'ya döndü ve sonraki birkaç yılını itaatkar bir şekilde hukuk eğitimi alarak ve hatta bir dizi yasal davada görev yaparak geçirdi. 1731'deki Cadiere Büyücülük Davası, onun babasından gelen kariyeri reddederek, Katolik Kilisesi'ne ve özellikle Cizvitlere karşı muhalefetini gösterdiği bir dava oldu. 1733'te Polonya Veraset Savaşı sırasında orduya katıldı ve küçük kardeşi Luc de Boyer (1713-1772) ile aynı alayda görev yaptı. Kehl'de yaralandı, 1734'te atından düşerek tekrar ağır yaralandı ve askeri kariyerine son verdi.

1735'te Mémoires de Monsieur le Marquis D'Argens'i (Marquis D'Argens'in Anıları) yayınlayarak bir yazar olarak kariyerine başladığı Hollanda'ya taşındı. Bunu, 1736-1740 yılları arasında altı cilt halinde yayınlanan "Lettres Juives" (Yahudi Mektupları) izledi. Bu kitabında Montesquieu'nun 1721 tarihli Farsça Mektuplarında kullandığı formatı kullanarak büyük bir başarı elde etti. Ancak aynı zamanda de La Martiniere gibi Katolik yazarların eleştirilerine maruz kaldı. 1742'de, II. Friedrich'in teklifini kabul ederek kariyerinin çoğunu geçirdiği Berlin'e gitti. Ayrıca Prusya Sanat Akademisi'nin Belles-Lettres (Güzel Mektuplar) bölümünün ve Berlin Devlet Operası'nın Direktörlüğünü yaptı. Burada 1749'da evlendiği Babette Cochois ile tanıştı.

Voltaire, 30 yıl boyunca d'Argens'in yakın arkadaşı ve ortağı.

Kardeşleri Luc ve Alexandre'ın araya girmesiyle d'Argens 1738'de ailesiyle barıştı. Babası kendisine o zamanlar önemli bir miktar olan yılda 5.000 £, ödenek bağladı. Ayrıca kış aylarını sık sık geçirdiği Provence'taki aile evini kullanmasına da izin verildi. 1757'de Marquis d'Eguilles olarak babalarının yerine geçen Alexandre, 1763'te Fransa'dan sürgün edildi ve Berlin'deki erkek kardeşinin yanına gitti. Voltaire'nin gözlemlediği gibi, bir erkek kardeş Cizvitlere karşı çıktığı için, diğeri ise onları desteklediği için sürgüne gönderildi. Alexandre 1768'de Fransa'ya döndükten sonra, kardeşini mirastan mahrum eden 1734 yasal düzenini tersine çevirmeyi teklif etti, ancak bu teklif reddedildi. D'Argens son kez 1769'da Berlin'den ayrıldı ve Provence'a döndü; 11 Ocak 1771'de Toulon yakınlarındaki Chateau de La Garde'da kız kardeşini ziyaret ederken öldü.

Çalışmaları

D'Argens, inançtan ziyade akla dayalı bir toplum ve Kilise ile Devletin ayrılmasını savunan Voltaire, Jean-Jacques Rousseau ve Montesquieu tarafından yönetilen Fransa'daki Aydınlanma hareketinin bir parçası oldu. Ancak onlar devrimci değillerdi; birçoğu, Monarşinin kendisine değil, Mutlak Monarşiye karşı çıkan soyluların üyeleriydi; bu, Marquis d'Argens ile Prosper Marchand gibi liberal Protestanlar arasındaki büyük bir ayrılıktı.

Lettres Juives'in (Yahudi Mektupları) yanı sıra, başlıca eserleri arasında Lettres Chinoises (Çinli Mektupları), Lettres Cabalistiques (Kabalistik Mektuplar) ve Memoires Secrets de la Republique des Lettres (Mektuplar Cumhuriyeti'nin Gizli Anıları) sayılabilir. Bu son kitap daha sonra gözden geçirilerek Histoire de L'esprit Humain (İnsan Zihninin Tarihi) olarak genişletildi. Ayrıca, en çok tanınanı Cadiere davasının olaylarına dayanan Thérèse Philosophe (Filozof Therese) olan altı roman yazdı. Bununla birlikte, bu kitap kitap isimsiz olarak yayınlandı, D'Argens'in kendisi bu kitabın yazarı olduğunu reddetti. Bu nedenle kitabın ona atfedilip atfedilmemesi konusunda halen bazı tartışmalar devam etmektedir.[2]

Kaynakça

  1. ^ Seban, Jean-Loup. "Le marquis d'Argens : un philo-protestant, apôtre de la tolérance". Evangile et Liberte. 25 Ekim 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Aralık 2018. 
  2. ^ Gasper, Julia. "The Marquis d'Argens and the authorship of Thérèse Philosophe". Academia.edu. 24 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Aralık 2018. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Voltaire</span> Fransız yazar, tarihçi ve filozof

François Marie Arouet ya da Voltaire takma adıyla tanınan Fransız yazar ve filozof. Fransız Aydınlanması'nın en önemli filozoflarının başına gelir hatta Aydınlanma hareketinin babası sayılabilir. Zamanının toplumsal, dinî, politik ve kültürel konularını radikal bir biçimde eleştirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Jean-Jacques Rousseau</span> Cenevreli filozof ve yazar

Jean-Jacques Rousseau, Cenevreli filozof, yazar ve besteciydi. Onun siyaset felsefesi, Avrupa'da Aydınlanma Çağı'nın ilerlemesinin yanı sıra Fransız Devrimi'nin yönlerini ve modern siyasi, ekonomik ve eğitim düşüncesinin gelişimini etkiledi.

<span class="mw-page-title-main">Marsilya</span> Fransada komün

Marsilya, Fransa'nın güneydoğu'sunda bulunan, Bouches-du-Rhône ilinin ve Provence-Alpes-Côte d'Azur bölgesinin merkez şehridir. 2020 nüfus sayımına göre 870.321 nüfusuyla Fransa'nın 2. en büyük kentidir. Ayrıca 1.760.653 nüfusuyla Fransa'nın 2. en büyük metropolitan yerleşim alanıdır. Avrupa'da en büyük kara alanına sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Romain Gary</span> Fransız diplomat ve yazar (1914 – 1980)

Romain Gary, Fransız yazar, yönetmen, senarist, II. Dünya Savaşı pilotu ve diplomat.

<span class="mw-page-title-main">Marquis de Sade</span> Fransız erotik edebiyat yazarı ve sadizmin öncüsü

Donatien Alphonse François le Marquis de Sade, Fransız aristokrat ve felsefe yazarıdır. Erotik edebiyatın önemli yazarlarındandır. Genellikle sert pornografik yazılar yazardı.

<span class="mw-page-title-main">Alexandre Dumas</span> Fransız yazar (1802 – 1870)

Alexandre Dumas, Fransız yazardır. Adaş oğluyla karıştırılmaması için Alexandre Dumas père adıyla da bilinir. Macera türündeki tarihi romanlarıyla ünlüdür. Eserlerinin 100 dile çevrilmesi sayesinde en çok okunan Fransız yazarlardan biri olmayı başardı. Monte Kristo Kontu, Üç Silahşorlar, Yirmi Yıl Sonra ve Demir Maskeli Adam gibi romanlarından bazıları dizi şeklinde yayınlanmıştı. Yirminci yüzyılın başlarından beri romanları yaklaşık 200 kadar filme uyarlandı. Dumas'ın öldüğü için bitiremediği son romanı Le Chevalier de Sainte-Hermine bir uzman tarafından tamamlandı ve 2005'te okuyuculara sunulduğunda en çok satanlara girdi. Roman Türkiye'de 2010'da Son Şövalye adıyla basıldı.

<span class="mw-page-title-main">François Mauriac</span> Fransız yazar (1885 – 1970)

François Mauriac, Fransız yazardır.

<span class="mw-page-title-main">Jean Aicard</span> Fransız yazar (1848-1921)

Jean Aicard, Fransız roman ve oyun yazarı, şair.

<span class="mw-page-title-main">Toulon</span> Fransada komün

Toulon, Güney Fransa'da ve Akdeniz kıyısında bulunan bir liman kenti. Provence-Alpes-Côte d'Azur bölgesinde üçüncü büyük şehir olarak yer alır ve Var departmanı merkezidir.

<span class="mw-page-title-main">Jean-Baptiste Say</span>

Jean-Baptiste Say, Fransız felsefeci, yazar ve ekonomist.

<span class="mw-page-title-main">Madame de Pompadour</span> Fransız salonnière (1721-1764)

Jeanne-Antoinette Poisson, aynı zamanda Madame de Pompadour olarak da bilinen markiz Fransa Kralı XV. Louis'in en ünlü gözdesiydi.

Pierre Paul Puget, Fransız ressam, heykeltıraş, mimar ve mühendis.

Bu Académie française (Fransız Akademisi) üyelerinin oturdukları koltuk numaralarına göre hazırlanmış bir listedir.

<span class="mw-page-title-main">Isabelle de Charrière</span> tiyatro oyun yazarı ve besteci (1740-1805)

Isabelle de Charrière, Batı Avrupa'da Aydınlanma Çağı'na bir kadın yazar olarak önemli katkıda bulunan, Hollanda asıllı ama hazırladığı eserleri genellikle Fransızca olarak yazan yazar ve tiyatro oyun yazarı ve klasik batı müziği tarzında müzik bestecisi. Yaşadığı çağlarda cemiyetdeki durum ve gelişmeler üzerine ve politika üzerine ilgisini yöneltmiş; ve bu dönemi, özellikle Fransız Devrimi dönemini, bir feminist açısından iyice yansıtmıştır.

<span class="mw-page-title-main">François Fénelon</span> Fransız piskopos (1651 – 1715)

François de Salignac de la Mothe-Fénelon, daha çok bilinen adıyla François Fénelon, Fransız Roma Katolik başpiskoposu, ilahiyatçı, klasik şair ve yazar. Bugün çoğunlukla, 1699'da yayınlanan Les Aventures de Télémaque adlı kitabının yazarı olarak anılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Marcel Pagnol</span> Fransız film yönetmeni (1895-1974)

Marcel Pagnol, Fransız yazar, oyun yazarı ve yönetmen.

<i>La Femme du Boulanger</i> 1983 yapımı Fransız komedi-dram filmidir

La Femme du Boulanger, Marcel Pagnol yönetmenliğinde çekilen 1938 yapımı fransız bir komedi-drama filmdir. Senaryosu yazar Jean Giono'nun romanı Jean le Bleu ye dayanan film, sonraları Amerika Birleşik Devletleri'nde The Baker's Wife adı altında müzikal olarak sergilenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Paul Nizan</span> Fransız gazeteci, siyasetçi ve yazar (1905-1940)

Paul Nizan Fransız filozof ve yazar.

<i>Yahudi Mektupları</i>

Yahudi Mektupları; veya Paris'teki Bir Yahudi Gezgin ile Çeşitli Yerlerdeki Muhabirleri Arasındaki Felsefi, Tarihsel ve Eleştirel Yazışmalar, Jean-Baptiste de Boyer, Marquis d'Argens'e atfedilen bir mektup romanı tarzında yazıllmış kitaptır. "Farklı şehirlerde ikamet eden beş seçkin haham arasındaki yazışmaların tercümesi olduğu iddia edilmektedir. ... Kitap, bu Yahudi hahamların seyahatleri sırasında başkentlerinde kalıcı veya geçici olarak ikamet ettikleri Avrupa'nın çeşitli hükümetlerinin bir araştırmasını içeriyor. ... Marquis d'Argens tercüman olarak imza atsa da, şüphesiz ki kitabın yazarıdır."