İçeriğe atla

Japon dilleri

Japon dilleri
Coğrafi dağılımJaponya
SınıflandırmaJapon
  • Japon dilleri
Alt bölümler
Japon dilleri

Japon dilleri, Japonya'nın ana adalarında konuşulan Japonca ile Ryukyu Adaları'nda konuşulan Ryukyu dillerini içeren bir dil grubudur. Japon dillerin ortak atasının Proto-Japonca olduğu[1] ve bunların Yamato döneminde (250-710) ayrılmaya başlandığı tahmin edilmektedir.[2] Günümüzde Japon dillerinin toplam 130 milyondan fazla kişi tarafından konuşulduğu tahmin edilmektedir.

Diller

  • Japonca
    • Hokkaidō lehçesi
    • Doğu lehçeleri
    • Batı lehçeleri
    • Kyūshū lehçeleri
    • Hachijō lehçesi
  • Ryukyu dilleri
    • Kuzey Ryukyu dilleri (Amami-Okinawa dilleri)
    • Güney Ryukyu dilleri

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Miyake, Marc Hideo. (2008). Google Kitaplar'da Old Japanese: a Phonetic Reconstruction. p. 66., s. 66,
  2. ^ Heinrich, Patrick. "What leaves a mark should no longer stain: Progressive erasure and reversing language shift activities in the Ryukyu Islands," 16 Mayıs 2011[Tarih uyuşmuyor] tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. First International Small Island Cultures Conference at Kagoshima University, Centre for the Pacific Islands, February 7–10, 2005; citing Shiro Hattori. (1954) Gengo nendaigaku sunawachi goi tokeigaku no hoho ni tsuite ("Concerning the Method of Glottochronology and Lexicostatistics"), Gengo kenkyu (Journal of the Linguistic Society of Japan), Vols. 26/27.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Yunanca</span> Hint-Avrupa dili

Yunanca (Yunanca: Ελληνικά Elliniká veya Eλληνική γλώσσα Ellinikí Glóssa

<span class="mw-page-title-main">Rusça</span> Doğu Slav dili

Rusça, Hint-Avrupa dil ailesinin Slav dilleri koluna bağlı bir dil. Rusça, Belarus ve Ukrayna dilleri ile yaşayan üç Doğu Slav dilinden biridir. Yaklaşık 260 milyon konuşanı olan Rusça dünyanın en çok konuşulan dillerinden biri olup Rusya, Belarus, Kazakistan, Kırgızistan, Moldova (Gagavuzya) ile kısmî olarak tanınan Abhazya, Güney Osetya, Transdinyester'de resmî dil statüsündedir. Aynı zamanda Birleşmiş Milletler'in altı resmî dilinden biri ve Uluslararası Uzay İstasyonu'nun İngilizce ile birlikte kullanılan iki dilinden biridir. Orta Asya, Kafkasya, Ukrayna ve kısmen Baltık devletlerinde lingua franca olarak kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Çince</span> Çin ve çevresinde konuşulan bir dil

Çince, Çin anakarası ve çevresinde yaşayan bir milyardan fazla kişi tarafından konuşulan Eski Çinceden türemiş dillerin oluşturduğu diller grubudur. Dünyadaki her beş kişiden birinin anadili olarak konuştuğu Çince, lehçeleriyle birlikte dünyada en çok konuşulan dildir. Çince ve lehçeleri Büyük Çin olarak adlandırılan Çin anakarası, Hong Kong, Makao, Tayvan ve Malezya, Endonezya, Tayland, Singapur, Myanmar, Vietnam, Güney Kore gibi Doğu ve Güneydoğu Asya ülkelerinde konuşulmaktadır. Çince, dünyanın en çok konuşulan dil olmasına bağlı olarak Birleşmiş Milletler'in altı resmî dilinden biridir. Aynı zamanda Çin, Tayvan, Singapur, Hong Kong ve Makao'nun resmî dilidir.

<span class="mw-page-title-main">Katalanca</span> Latin dili

Katalanca, Hint-Avrupa dillerinin Latin koluna bağlı bir dildir. İspanya'nın bazı bölgelerinde ve Andorra'da resmî dildir. Katalanca konuşanların çoğu İspanya'da yaşar.

<span class="mw-page-title-main">Korece</span> Kore yarımadasında ve komşusu Çine bağlı Yanbian Kore Özerk İlinde yaygın olarak kullanılan bir dil

Korece, Kore yarımadasında ve komşusu Çin'e bağlı Yanbian Kore Özerk İli'nde yaygın olarak kullanılan bir Kore dili. Hem Kuzey Kore hem de Güney Kore'nin resmî dilidir. Dil, hece alfabesi olan Hangıl veya Çince karakterler olan Hanja ile yazılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Hintçe</span> Hindistanın resmi dili

Hintçe, ağırlıklı olarak Hindistan'ın kuzey, merkez ve batısında konuşulan Hint-Avrupa dil ailesine mensup bir Hint-Aryan dilidir. Pakistan'ın resmî dili olan Urduca ile beraber Hindustânî dilinin iki standart yazılı formundan birini oluşturur. İngilizce ile birlikte Hindistan'ın iki resmî dilinden biridir. Hindistan'da Devanāgarī yazı sistemi; Pakistan'da ise Arap alfabesi kullanılmaktadır.

Kmerce, Kamboçya'da konuşulan resmî dil. Kamboçya'da Kmerce dışında Mon ve Vietnamca dilleri de konuşulmaktadır.

Hollandaca, Felemenkçenin Hollanda'da konuşulan lehçesi.

<span class="mw-page-title-main">Japonca</span> Doğu Asya dili

Japonca, Japonlar tarafından konuşulan Japon dil ailesine bağlı bir dildir. Başta Japonya ve Japon diasporasındakiler olmak üzere yaklaşık 128 milyon kişi tarafından konuşulmaktadır. Japonya'da de facto millî dil olarak kabul edilip Palau'da tanınmış azınlık dilidir.

Adigece, Adığece veya Batı Çerkesçesi, Kuzeybatı Kafkas dilleri ailesinin Çerkes dilleri kolunda yer alan bir dildir. Aynı koldaki Kabardeyce ile karşılıklı anlaşılabilirliğe sahiptir. Kuzey Kafkasya’da yer alan eski Batı Çerkesya topraklarını kapsayan Adige Cumhuriyeti ile Krasnodar Krayı bölgelerinde ve Çerkes Sürgün ve Soykırımı ile Kafkasya'dan Osmanlı İmparatorluğu topraklarına zorla sürülen ve bugün Türkiye ve Ürdün gibi ülkelerde yaşayan Çerkesler tarafından konuşulur. Kiril alfabesiyle yazılan dil, geçmişte Arap ve Latin alfabeleriyle de yazılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ryukyu Adaları</span> Doğu Asyada bulunan Tropikal Ada Grubu

Ryukyu Adaları, Japonya'ya ait Büyük Okyanus üzerinde Kyūshū ile Tayvan arasında yer alan takımadalardır. Ryukyu Adaları kuzeyde Amami, ortada Okinawa ile güneyde Sakishima adalarından oluşmaktadır. Bunlardan en büyük olanı ise Okinawa Adası'dır. Ryukyu Adaları idari olarak Kagoshima (Amami) ve Okinawa prefektörlüklerine bağlıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kantonca</span> Çindeki Guangdong eyaleti civarında konuşulan Yus çeşidi

Kantonca (廣東話) ya da Standart Kantonca, Güney Çin'deki Guangdong eyaleti civarında konuşulan Yue değişkesidir. Yue'nin geleneksel prestij lehçesidir. Yazı dili olarak geleneksel Çince karakterler esas alınır.

<span class="mw-page-title-main">Okinawaca</span>

Okinawaca, Japonya'ya bağlı Okinawa Adası'nın güney kesiminde ve çevresindeki Keraman, Kume-jiman, Tonakin, Aguni ve diğer küçük adalarda konuşulan bir Kuzey Ryukyu dilidir.

<span class="mw-page-title-main">Ryukyu dilleri</span>

Ryukyu dilleri, Japonya'nın güneyinde bulunan Ryukyu Adaları'nda konuşulan ve Japon dillerine ait olan yerel dillerdir. Ryukyu dilleri, bazen Japoncanın lehçeleri olarak kabul edilse de Japonca ile birbirleriyle karşılıklı anlaşılamamaktadır. UNESCO tarafından dillerden dördü "kesin tehlikede", ve diğer ikisi "kritik tehlikede" olarak sınıflandırılmıştır.

Şanghay dili, Şanghay lehçesi, Hu dili veya Hu lehçesi olarak da bilinir, Şanghay şehrinin merkezî alanlarında ve bu alanların etrafında konuşulan bir Wu değişkesidir. Çin-Tibet dil ailesinin bir parçası olarak sınıflandırılır. Şanghayca, diğer Wu lehçeleriyle aynı şekilde Putonghua gibi diğer Çin dilleriyle karşılıklı anlaşılabilirliği yoktur.

<span class="mw-page-title-main">Hmong dili</span>

Hmong veya Mong dili, Çin'de Miao olarak bilinir, Hmong-Mien dil ailesinin Hmong kolunun Batı Hmong dalına bağlı bir lehçe sürekliliğidir. Siçuan, Yünnan, Guizhou, Guangşi, Hainan, Kuzey Vietnam, Tayland ve Laos'ta yaşayan Hmonglar tarafından konuşulur. Bu lehçe sürekliliğinin kapsamındaki değişkeler büyük oranda karşılıklı anlaşılabilirlik gösterirler ve 280 bin Hmong asıllı Amerikalı dahil olmak üzere yaklaşık 2,7 milyon kişi tarafından konuşulurlar. Hmong dilini konuşanların yarısından fazlası Çin'in çeşitli yerli Hmong değişkelerini konuşur; Çin'de Dananshan (大南山) lehçesi, Standart Hmong dilinin temelini oluşturur. Hmong halkının yerli olduğu bölgede en çok konuşulan değişke Dananshan lehçesiyken Hmong Daw (Ak) ile Hmong Njua (Yeşil) değişkeleri yalnızca Laos ve ABD'de yaygın olarak konuşulur.

Arapça, Suriye'nin resmi dilidir ve ülkede en çok konuşulan dildir. Günlük yaşamda, özellikle batıda Levanten ve kuzeydoğuda Mezopotamya olmak üzere birçok modern Arap lehçesi kullanılmaktadır. Arap Dili ve Dilbilin Ansiklopedisine göre, ülkede Arapça'ya ek olarak, konuşmacı sayısına göre şu diller konuşulmaktadır: Kürtçe, Türkçe, Aramice, Çerkesçe, Çeçence, Ermenice ve Yunanca. Bu dillerin hiçbiri resmi statüye sahip değildir.

<span class="mw-page-title-main">Kunigamice</span>

Kunigamice veya Kuzey Okinawaca, Japonya'nın Yanbaru olarak da bilinen Okinawa Adaları'ın kuzeyinde konuşulan bir Ryukyu dilidir.

<span class="mw-page-title-main">Japoncanın lehçeleri</span>

Japoncanın lehçeleri, Batı ve Doğu olmak üzere ikiye ayrılırlar. Doğu lehçeleri ağırlıklı olarak Tokyo'ya dayanırken batı lehçeleri ise Kyoto'ya dayanmaktadır. Kyūshū ve Hachijō lehçeleri genellikle ek dallar olarak ayırt edilir.

<span class="mw-page-title-main">Japonya'da konuşulan diller</span>

Japonya'daki konuşulan diller, Japonya'da konuşulan çeşitli dil ve lehçeleri ifade eder. Japonya'nın resmî bir dili olmayıp en çok konuşulan dil, Standart Japonca olarak kabul edilen Tokyo lehçesiyle çeşitli lehçelere ayrılan Japoncadır.