İçeriğe atla

Japon İmparatorluk Deniz Kuvvetleri

Japon İmparatorluk Deniz Kuvvetleri
大日本帝国海軍 / Dai Nippon Teikoku Kai Gun
Etkin11 Şubat 1889 - 3 Mayıs 1947
Ülke Japon İmparatorluğu
TipiDeniz kuvvetleri
SavaşlarıÇin-Japon Savaşı
Rus-Japon Savaşı
I. Dünya Savaşı
II. Dünya Savaşı
Komutanlar
Ünlü
komutanları
Isoroku Yamamoto
Tōgō Heihachirō
Itoh Sukeyuki
Prens Fuşimi Hiroyasu
Nişanlar
Arma
Yellow seal in the shape of a flower with sixteen petals.
Japon İmparatorluk Arması

Japon İmparatorluk Deniz Kuvvetleri (大日本帝国海軍, Dai Nippon Teikoku Kai Gun /"Büyük Japon İmparatorluk Deniz Kuvvetleri"), (Kyūjitai: Japonca大日本帝國海軍 Dai-Nippon Teikoku Kaigun veya Japonca日本海軍 Nippon Kaigun), Japon İmparatorluğu'nun deniz kuvvetleri. Hukuken Japonya'nın silahlı kuvvetlerine sahip olmasını yasaklayan Japon Anayasası'nın uygulamaya konulduğu 3 Mayıs 1947'ye kadar varlığını sürdürmüştür. Japon İmparatorluk Kara Kuvvetleri'ne bağlı bulunmaktaydı.

Tarih

Köken

Ada olan Japonya, 3. yüzyıldaki Kofun dönemi'ne dayanan bir askeri denizcilik geçmişine sahiptir. Kore ile Japonya arasında birliklerin taşınmasıyla başlayan denizcilik geçmişi, Asya kıtası içindeki en önemli ve eskilerden biridir.[1]1274 ve 1281'de Kubilay Han komutasındaki Moğolların Japonya seferleri girişimlerinin ardından, Japon wakō korsanları Çin kıyılarını yağmalamaya başladılar.

Atakebune gemisinin 16. yüzyıla tarihlenen çizimi

Japonya'da 16. yüzyılda yaşanan Savaşan Devletler Çağında, birçok feodal derebey yüzlerce gemiden oluşan geniş kıyı donanmaları inşa ettirmiştir. O zamanlar bir daimyō olan Oda Nobunaga, 1576'da altı adet demir kaplı Atakebune yaptırmıştır. Bu gemiler bazılarına göre dünyanın ilk zırhlılarıdır.[2] 1588'de Toyotomi Hideyoshi, Wakō korsanlığını yasakladı. Korsanlar Hideyoshi'nin vasalları oldu ve bu kuvvetler Japonların Kore'yi işgalinde (1592-1598) kullanılan deniz kuvvetlerini teşkil etmiştir.[3]

Japonya, 17. yüzyılın başında Nanban ticareti döneminde Batılı ülkelerle temaslarını takiben, ilk büyük okyanus gemilerini inşa etti. Sendai'nin daimyō'su 1613'te Tokugawa Bakufu ile anlaşarak Date Maru'yu inşa etti. Bu gemi Hasekura Tsunenaga ve Japon delegasyonunu Amerika'ya taşıyan ve daha sonra Avrupa'ya seyreden 500 tonluk kalyon tipi bir gemidir.[4] Ayrıca Bakufu, bazıları silahlandırılmış 350 ticaret gemisini Güneydoğu Asya ticareti için görevlendirmiştir.[5][6]

Kuruluş (1869)

1868'deki Meiji Restorasyonu, şogunluğun devrilmesine yol açtı. Bu dönemden itibaren, yeni kurulan Meiji hükûmeti Japonya'yı merkezileştirmek ve modernleştirmek için reformlara başladı.[7]

İngiliz desteği ve etkisi

1870'te bir İmparatorluk fermanı, Hollanda donanması yerine İngiltere'nin Kraliyet Donanması'nın kalkınma için model olması gerektiğini ilan etti.[8] 1873'te Archibald Douglas başkanlığında otuz dört kişilik bir İngiliz deniz misyonu Japonya'ya geldi. Douglas birkaç yıl boyunca Tsukiji'deki Donanma Akademisi'ni yönetti. Misyon 1879'a kadar Japonya'da kaldı ve donanmanın gelişimini önemli ölçüde ilerletti. Bu şekilde Japon donanması içinde denizcilik meselelerinden üniforma tarzına ve tutumlarına kadar İngiliz gelenekleri sağlam bir şekilde yerleşmiş oldu.[8]

Çin-Japon Savaşı (1894-1895)

Boxer Ayaklanması

Rus-Japon Savaşı (1904-1905)

Millî Donanma'ya giden yol

I. Dünya Savaşı

Savaşlararası dönemi

II. Dünya Savaşı

İkinci Dünya Savaşı'nda Japonya'nın Nazi Almanyasıyla ittifaka girip Mihver Kuvvetleri arasında olduktan sonra; başta Filipinler, Doğu Hint Adaları ve Çinhindi'nin aralarında bulunduğu pek çok Asya ve Okyanusya toprağı Japon İmparatorluk Deniz Kuvvetlerinin işgali altında kaldı. Bu durumda Pasifik Okyanusu'nun hakimi olan Japonya; ABD'nin Hawaii eyaletinde bulunan Pearl Harbor limanında demirli ABD Donanması'na saldırdı.

Deniz Kuvvetleri Genelkurmay heyeti saldırıdan önce kendilerine petrol ambargosu uygulayan ABD'nin donanmasını etkisiz kılabilmek amacıyla Kantai Kessen stratejesi uyarınca hareket ediyorlardı. Bu strateji, denizde kazanılacak büyük bir zaferle ABD'nin mağlup edileceği savına dayanıyordu. Ancak çok önemli bir ekonomi ve sanayiye sahip olan ABD'nin böylesi bir saldırı sonrasında yenilmeyeceği görülecekti.

ABD'nin savaşa girmesiyle Pasifik Okyanusu'nda çok güçlü rakiple karşı karşıya kalan Japon Deniz Kuvvetleri; ABD Donanması karşısında art arda darbe yedi. Filipinler Muhaberesi'nden sonra güçsüz duruma düşen Japon Donanması artık savunmaya çekilmişti. Nazi Almanya'sının teslim olmasından sonra yanında tek bir ittifakı bile bulunmayan Japonya'nın direnişini kırmak isteyen ABD; başkan Harry S. Truman'ın kararıyla atom bombasının Japonya'ya atılmasına karar verdi. Hiroşima ve Nagasaki'ye atom bombasının atılmasıyla zayıf kalan Japonya'nın savaştan mağlup ayrılmasıyla Japon İmparatorluk Deniz Kuvvetleri de yenik duruma düştü.

Not

  1. ^ Early Samurai: 200–1500 AD. Bloomsbury USA. 1991. s. 7. ISBN 978-1-85532-131-1. 18 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2020. 
  2. ^ THE FIRST IRONCLADS In Japanese: [1] 16 Kasım 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Also in English: [2] 17 Kasım 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.: "Ironclad ships, however, were not new to Japan and Hideyoshi; Oda Nobunaga, in fact, had many ironclad ships in his fleet." (referring to the anteriority of Japanese ironclads (1578) to the Korean Turtle ships (1592)). In Western sources, Japanese ironclads are described in CR Boxer "The Christian Century in Japan 1549–1650", p. 122, quoting the account of the Italian Jesuit Organtino visiting Japan in 1578. Nobunaga's ironclad fleet is also described in "A History of Japan, 1334–1615", Georges Samson, p. 309 0-8047-0525-9. Admiral Yi Sun-sin invented Korea's "ironclad Turtle ships", first documented in 1592. Incidentally, Korea's iron plates only covered the roof (to prevent intrusion), and not the sides of their ships. The first Western ironclads date to 1859 with the French Gloire ("Steam, Steel and Shellfire").
  3. ^ Evans & Peattie 1997, s. 4.
  4. ^ Louis-Frédéric (2002). Japan Encyclopedia. Harvard University Press. s. 293. ISBN 978-0-674-01753-5. 24 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2020. 
  5. ^ Donald F. Lach; Edwin J. Van Kley (1998). Asia in the Making of Europe, Volume III: A Century of Advance. Book 1: Trade, Missions, Literature. III. University of Chicago Press. s. 29. ISBN 978-0-226-46765-8. 4 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2020. 
  6. ^ Geoffrey Parker (1996). The Military Revolution: Military Innovation and the Rise of the West, 1500-1800. Cambridge University Press. s. 110. ISBN 978-0-521-47958-5. 3 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2020. 
  7. ^ Schencking 2005, s. 13.
  8. ^ a b Evans & Peattie 1997, s. 12.

Ayrıca bakınız

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Gemi önadları</span> Vikimedya liste maddesi

Gemi önadı genellikle kısaltma şeklinde, bir takım kelimelerin askeri ya da sivil gemilerin isminin önünde kullanılmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Pearl Harbor Saldırısı</span> Japon kuvvetlerinin ABD güçlerine yaptığı ani baskın

Pearl Harbor Saldırısı, Japon İmparatorluk Deniz Kuvvetleri'nin 7 Aralık 1941 sabahı Hawaii adalarının Oahu adasında bulunan Pasifik Filosu ve Pearl Harbor askerî üslerine karşı düzenlediği sürpriz saldırıdır.

<span class="mw-page-title-main">Isoroku Yamamoto</span> Japon Amiral

Isoroku Yamamoto , II. Dünya Savaşının ilk dört yılı boyunca Japon İmparatorluk Deniz Kuvvetleri'nin Birleşik Filosu'nun başkomutanı. Japon İmparatorluk Donanması Akademisi, Birleşik Devletler Donanma Savaş Koleji ve Harvard Üniversitesi'nde (1919-1921) okudu.

<span class="mw-page-title-main">Tokiwa (zırhlı kruvazör)</span>

Japon Zırhlı Kruvazörü Tokiwa , Japon İmparatorluğu Deniz Kuvvetlerinin Asama sınıfı silahlı bir kruvazörü idi.

<span class="mw-page-title-main">Japon İmparatorluk Ordusu</span>

Japon İmparatorluk Kara Kuvvetleri ,, Japon İmparatorluğu'nun kara kuvvetleri. "Kō Gun" veya "Koku Gun" olarak da anılır.

<span class="mw-page-title-main">Boshin Savaşı</span>

Boşin Savaşı (Japonca) Boşin Sensō 1868 yılından 1869 yılına kadar Japonya’da iktidarda bulunan Tokugawa Şogunluğu ile iktidarın imparatorluk hanedanına dönmesini isteyenler arasında yaşanan iç savaş.

<span class="mw-page-title-main">Tsushima Muharebesi</span> 27-28 Mayıs 1905 arasında Rusya ve Japon donanmaları arasında gerçekleşmiş deniz savaşı

Tsuşima Muharebesi, Japonya'da Japon Denizi Muharebesi olarak da bilinir, modern çelik gövdeli savaş gemilerine sahip donanmalar arasında gerçekleşen ve kazanan tarafın kesin olarak belli olduğu tek deniz muharebesidir. Muharebe 27-28 Mayıs 1905 tarihlerinde Tsuşima Boğazında gerçekleşmiştir. Muharebede Amiral Togo Heihaçiro komutasındaki Japon İmparatorluk Deniz Kuvvetleri Birleşik Filosu, Amiral Zinovi Rojestvenski komutasındaki Rusya İmparatorluk Deniz Kuvvetleri Pasifik Filolarının üçte ikisini imha etmiştir. Rus donanması bölgeye intikal edebilmek için Baltık Denizindeki üslerden yola çıkarak 18 bin deniz mili katederek bölgeye gelmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Washington Denizcilik Antlaşması</span>

Washington Deniz Antlaşması veya Beş Güç Antlaşması, Birleşik Krallık, Amerika Birleşik Devletleri, Japon İmparatorluğu, Üçüncü Fransa Cumhuriyeti ve İtalya Krallığı devletleri arasında donanma hakkında Washington Konferansı'nda imzalanmış bir antlaşmadır. İmza tarihi 6 Şubat 1922'dir. Silahlanma yarışını I. Dünya Savaşı'ndan sonra durdurmak amacını taşımaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Nanban Ticareti Dönemi</span>

Nanban ticareti veya Nanban ticareti dönemi, Japonya tarihinde bir dönemdir. 1543'te Portekizlilerin Tanegashima Adası'na çıkmasından itibaren, 1614'te Sakoku "İnziva Fermanı" ilan edilinceye kadar devam eder.

<span class="mw-page-title-main">Azuchi-Momoyama Dönemi</span>

Azuchi-Momoyama dönemi, Japonya tarihinde 1573-1603 yılları arasında Sengoku döneminin sonlarını kapsayan dönemdir. Azuchi-Momoyama döneminde Oda Nobunaga ve Toyotomi Hideyoshi'nin önderliğinde tüm Japonya birleştirildi ve daha sonra Sekigahara Muharebesi'nde Tokugawa Ieyasu'nun Tokugawa şogunluğu kuruldu.

<span class="mw-page-title-main">Japonya'nın Kore'yi istilaları (1592-1598)</span> Japonların Koreyi ele geçirmek için düzenlediği iki istila

Imjin Savaşı, 1592-1598 yılları arasında Japonya'nın Kore'ye karşı gerçekleştirdiği iki ayrı istiladan oluşan bir savaştır.

<span class="mw-page-title-main">Yükselen Güneş bayrağı</span>

Yükselen Güneş bayrağı, Japonya'nın muharebe bayrağıdır. Bayrak asıl olarak Edo döneminde daimyolar tarafından kullanılmış olup 15 Mayıs 1870'te, Meiji hükûmeti tarafından Japon İmparatorluk Kara Kuvvetleri'nin savaş bayrağı olarak ve 7 Ekim 1889'da Japon İmparatorluk Deniz Kuvvetleri'nin donanma sancağı olarak kabul edildi. Bayrak günümüzde halen Japonya'da geleneğin ve servetin sembolü olarak kullanılmaktadır ve Japon Deniz Öz Savunma Kuvvetleri ile Japon Kara Öz Savunma Kuvvetleri ve ticari ürünler ile reklamlarda da kullanılmaktadır.

Meiji Anayasası veya Japonya İmparatorluğu'nun Anayasası, 11 Şubat 1889'da ilan edilen ve 29 Kasım 1890'dan 2 Mayıs 1947'ye kadar yürürlükte kalan Japonya İmparatorluğu'nun anayasasıydı. 1868'de Meiji Restorasyonu'ndan sonra yürürlüğe giren kanun, karma anayasal ve mutlak monarşiyi, Prusya ve İngiliz modelleri üzerinden ortaklaşa şekillendirilen bir formdaydı.

<span class="mw-page-title-main">Demir zırhlı savaş gemisi</span>

Demir zırhlı savaş gemisi, 19. yüzyılın ikinci yarısının başlarında kullanılan buhar motorlu dövme demir veya çelikten yapılmış zırh plakalarıyla korunan savaş gemisi türü. Zırhlı korvet ve zırhlı fırkateyn olarak da adlandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Japon İmparatorluk Donanma Hava Kuvvetleri</span>

Japon İmparatorluk Donanma Kuvvetleri Hava Kuvvetleri Japon İmparatorluk Donanması (JİD) hava koluydu. Deniz uçaklarının operasyonundan ve Pasifik Savaşı'nda hava savaşının yürütülmesinden sorumluydu.

<span class="mw-page-title-main">I. Dünya Savaşı sırasında Akdeniz'deki deniz muharebeleri</span>

I. Dünya Savaşı sırasında Avusturya-Macaristan, Almanya ve Osmanlı donanmasından oluşan İttifak Devletleri donanmalarıyla, İtalya, Fransa, Yunanistan, Japonya, ABD ve Britanya İmparatorluğu donanmalarından oluşan İtilaf Devletleri donanmaları arasında Akdeniz'de düzensiz şekilde yer yer deniz muharebeleri meydana gelmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Hansan Adası Muharebesi</span>

Hansan Adası Muharebesi ve ardından Angolpo'daki çarpışma 8 Temmuz 1592'de gerçekleşti. Koreli Amiral Yi Sun-sin'in filosu, iki deniz karşılaşmasında yaklaşık 100 Japon gemisini imha etmeyi başardı ve güney kıyılarındaki Japon deniz operasyonlarını durdurdu.

<span class="mw-page-title-main">Okpo Muharebesi</span>

Okpo Muharebesi ya da Okpo Savaşı, Japonya'nın Kore'yi istilaları (1592-1598) sırasında gerçekleşen bir askeri çatışmadır. Koreli komutanlar Yi Sun-sin ve Won Gyun'un filosu, demirli bir grup Japon nakliye gemisini yok etmiştir. Okpo Muharebesi, Imjin Savaşı'nın ilk deniz savaşı ve Amiral Yi'nin, Todo Takatora'nın Japon deniz filosuna karşı kazandığı ilk zaferdi. Bir gün sonra, yakın sularda 18 Japon nakliye gemisini daha imha eden Yi Sun-sin ve Won Gyun, Hanseong'un düştüğü haberini aldıktan sonra yollarını ayırarak ana limanlarına döndüler. Okpo Muharebesi, Japonlar arasında endişe ve gerginliğe neden oldu, çünkü daha sonra Yi, donanmasını Japon ikmal ve nakliye gemilerine saldırmak üzere konuşlandırmaya başladı.

Happo Muharebesi, 7 Mayıs 1592'de Koreli amiral Yi Sun-sin tarafından Japonya'nın Kore'yi istilaları (1592-1598) Toyotomi Hideyoshi'nin Japon kuvvetlerine karşı yürüttüğü üç Joseon deniz seferinden biri olan bir deniz çatışmasıydı. Bu seferler, Yi'yi Kore tarihinde efsanevi bir figür yaptı. Yi'nin seferleri, Japon işgalini durdurmak için hayati önem taşıyordu.

Kantai Kessen ya da Mutlak deniz zaferi doktrini Japon İmparatorluk Deniz Kuvvetleri tarafından II. Dünya Savaşı sırasında takip edilen donanma stratejisidir. Strateji askeri tarihçi Alfred Thayer Mahan'ın eserlerinden devşirilmiştir. Buna göre Japon donanması denizde verilecek büyük bir muharebenin ardından kazanacağı başarıyla savaştan zaferle ayrılabilecektir. Bu doktrinin kurmay heyetinde benimsenmesinin sebeplerinden en önemlisi Çarlık Rusyasına karşı 1905 yılında kazanılan Tsushima Muharebesi olmuştur. Bu muharebenin ardından o döneme kadar Pasifik Bölgesi Rusya'nın denetimindeyken Rus-Japon Savaşından zaferle çıkan Japonya bölgede önemli kazanımlar elde etmişti. Bu başarıdan devamla Japon kurmay heyeti zırhlı savaş gemisi inşasına hız vermiş, olağanüstü büyüklükte ve ateş gücüne sahip gemiler donanmaya katılmıştır. Strateji uyarınca düşman filosu Japonya açıklarında verilecek bir savunma savaşıyla tamamen imha edilecekti. Planlar, tedarik süreci ve silahlanma bu doktrin çerçevesinde gerçekleştirilmiştir.