İçeriğe atla

Janis Joplin

Janis Joplin
Genel bilgiler
DoğumJanis Lyn Joplin
19 Ocak 1943(1943-01-19)
Amerika Birleşik Devletleri Port Arthur, Teksas, ABD
Ölüm4 Ekim 1970 (27 yaşında)
Amerika Birleşik Devletleri Los Angeles, ABD
TarzlarBlues-rock, Hard rock, Caz, Soul, Country, Halk müziği
MesleklerŞarkıcı, Söz yazarı, Aranjör
ÇalgılarGitar, Piyano, Perküsyon, Armonika
Etkin yıllar1962-1970
Müzik şirketiColumbia

Janis Lyn Joplin (19 Ocak 1943, Port Arthur, Teksas - 4 Ekim 1970, Los Angeles),[1] Amerikalı şarkıcı ve söz yazarı. Joplin ilk çıkışını psychedelic-acid rock grubu olan Big Brother and the Holding Company ile yaptı, daha sonraki solo kariyerinde daha soul ve blues türlerine yatkın iki arka grup olan Kozmic Blues Band ve Full Tilt Boogie Band ile çalıştı. Joplin Monterey Pop Festivali'nin en unutulmaz gösterilerinden birini yaptı ve bu gösteriden sonra Woodstock Festivali ve Festival Express tren turnesi için tüm dikkatleri üzerine çekti.

Biyografi

19 Ocak 1943 tarihinde Port Arthur, Teksas'ta, çalışan bir ailenin ilk çocuğu olarak dünyaya geldi. Bir rafineri kasabasında büyüyen Janis, yeni tanıştığı herkes tarafından sıra dışı biri olarak nitelenirdi. Gençlik yıllarında sanatçı kişiliğini fark eden ailesi, onu bu alanda kendini geliştirmesi için teşvik etti. 14 yaşına geldiğinde toplum tarafından sıra dışılığı yüzünden dışlanmaya başlayan Janis, kendini müziğin ve sanatın içinde gizlemeye karar verdi. 18 yaşına geldiğinde, Teksas'taki birçok yerel kulüpte sahne almaya başladı. Daha sonraları blues müziğine olan ilgisinin tükendiğini düşünerek, Lamar State College of Technology'e girdi. 1963 yılında okulunu bıraktı ve müzik kariyeri üzerine yoğunlaşmaya karar verdi.

1963 yılında otostopla geldiği California Dreamin'de hippi hareketine dâhil oldu. Kısa zaman içinde San Francisco ve Venice Plajı'ndaki kafe ve kulüplerin ayrıcalıklı bir müdavimi hâline geldi. California'da geçirdiği iki yılın ardından kontrolünü büyük oranda kaybeden Janis, alkol ve amfetamin kullanmaya başladı. Bu gidişe dur demek için Port Arthur'a geri dönerek, ayrıldığı okuluna yeniden kaydoldu. Okulunda çok başarılı olmasına rağmen, bu doğrultuda gelişmekte olan hayatından hiçbir zaman memnuniyet duymadı.

Janis, küçük kasaba yaşamına ayak uyduramayacağını anlar anlamaz Kaliforniya'ya geri döndü. Burada, arkadaşı ve menajeri olan Chet Holmes tarafından Big Brother and the Holding Company adlı bir gruba solist olması için önerildi. Bu grupla çalışmaya başlayan Janis, 1967 yılında sahne aldıkları Monterey Uluslararası Pop Festivali'nde, bir blues klasiği olan "Ball and Chain" ile izleyenleri büyüleyerek, grubun ilgi odağı olmasını sağladı. Bu performans sonrasında aldıkları albüm teklifini geri çevirmeyen grup, 1968 yılında ilk albümünü yayınladı.

1968 yılında, grubun menajerliğini üstlenen Albert Grossman, Columbia Records plak şirketiyle bir anlaşma imzalamayı başardı ve aynı yıl grubun "Cheap Thrills" albümü bu şirketin etiketi ile yayınlandı. Bu albümde, "Piece of My Heart", "Ball and Chain" ve "Turtle Blues" gibi klasikleşmiş blues şarkılarının canlı versiyonları da yer almaktaydı. Bu albümün başarısı sayesinde sekiz hafta boyunca listelerde üst sıralarda kalmayı başaran grubun adı artık "Janis Joplin with Big Brother and the Holding Company" olarak anılmaya başladı.

Arka arkaya gelen büyük başarılar, grubun uyuşturucu ve alkolle olan bağını daha da arttırdı, sıklıkla pahalı uyuşturucularla yapılan âlemler grubun performansını ve iş ilişkilerini kötü yönde etkiledi. 1968'in sonunda, Big Brother and the Holding Company son bir performans gerçekleştirdikten sonra dağıldı.

Sonraki sene kariyerine tek başına devam etme kararı alan Joplin, 1969 yılının Haziran ayında gerçekleştirilen Woodstock festivalinde sahne alarak yeniden büyük bir beğeni toplamayı başardı. Blues'un yanında caz müziğine de her zaman ilgi duymuş olan Joplin, aynı yıl "The Cozmic Blues Band"i kurdu ve "I Got Them All' Kozmic Blues Again Mama!" albümünü yayınladı.

Kazandığı başarılarla birlikte artan stresini bastırmak isteyen Joplin, eroin kullanmaya başladı ve kullandığı diğer uyuşturucuların ve alkolün miktarını gün geçtikçe arttırdı. 1969 yılının sonunda bu gidişatının doğru olmadığını fark ederek tüm bağımlılıklarına son verdi ve yeni bir başlangıç yapmak için "The Full Tilt Boogie Band" adlı grubu kurdu.

1969 yılında, "Pearl" albümünün kayıtları için stüdyo çalışmalarına başladı ancak, ihtiyaç duyduğu ilhamı bulmak için yeniden eroine başvurdu. 4 Ekim 1970 günü, henüz 27 yaşındayken, Los Angeles'taki Landmark Motor Hotel'de aşırı dozda eroin yüzünden öldü.

Ölümünün ardından yayınlanan albümünde yer alan "Me and Bobby McGee" ve "Mercedes Benz" gibi şarkıları ile haftalarca listelerde üst sıralarda yer aldı.

Janis Joplin, yaşadığı zamanda olduğu gibi günümüzde de, gelmiş geçmiş en iyi kadın blues şarkıcılarından biri olarak kabul edilmektedir.

Diskografi

Janis Joplin & Jorma Kaukonen

  • The Typewriter Tape (1964)

Big Brother and the Holding Company

  • Big Brother & the Holding Company (1967, Mainstream Records)
  • Big Brother & the Holding Company (1967?, Columbia) 2 ekstra single parça
  • Big Brother & the Holding Company (1967, CD 1999 Columbia Legacy CK66425) 2 ekstra single parça
  • Cheap Thrills (1968, Columbia)
  • Cheap Thrills (1968, CD 1999 Legacy CK65784) 4 ekstra single parça.
  • Live at Winterland '68 (1998, Columbia Legacy)

Kozmic Blues Band

  • I Got Dem Ol' Kozmic Blues Again Mama! (1969, Columbia)
  • I Got Dem Ol' Kozmic Blues Again Mama! (1969, CD 1999 Legacy CK65785) 3 ekstra parça.

Full Tilt Boogie

Big Brother & the Holding Company / Full Tilt Boogie

Sonraki Koleksiyonlar

  • Janis Joplin's Greatest Hits (1973, Columbia)
  • Janis (2 disk 1975, CBS)
  • Anthology (2 disk 1980)
  • Farewell Song (1983)
  • Cheaper Thrills (1984)
  • Janis (3 disk 1993, Columbia Legacy)
  • 18 Essential Songs (1995, Columbia Legacy)
  • The Collection (1995)
  • Live at Woodstock: 19 Ağustos 1969 (1999)
  • Box of Pearls (1999, Sony Legacy)
  • Super Hits (2000)
  • Love, Janis (2001)

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 15 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2015. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Aerosmith</span> rock grubu

Aerosmith, 1970 yılında ABD'nin Massachusetts eyaletinin Boston şehrinde kurulmuş bir rock müzik grubudur. Gruba "Boston'ın Kötü Çocukları" ve "Amerika'nın en büyük rock and roll grubu" yakıştırmaları yapılır. Aerosmith, blues kökenli hard rock tarzındaki müzikleri ile birçok rock grubuna ilham kaynağı olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Woodstock Festivali</span>

Woodstock Festivali, resmi adı ile Woodstock Music and Art Fair, 15-18 Ağustos tarihleri arasında 1969 yılında Bethel, New York'ta bir mandıra alanında gerçekleşmiştir. Vietnam Savaşı'na karşı protestolar düzenlendiği ve bu protestoların ağır bir şekilde bastırıldığı ortamda, hippiler umutsuzluğa düşmüşlerdi. 1969'da gerçekleşen bu festivalin sloganının üç gün boyunca barış ve müzik olmasının sebebi de bu umutsuzluktan üç gün uzaklaşılmak istenmesidir. Festivalin organizatörlerinden Michael Lang bir röportajında "Son yıllarda üniversite kampüslerinde, yoksul mahallelerde ve ülkenin her köşesinde protestolar vardı, Woodstock'ta politik kaygılarımızı bir kenara bırakıp bütün enerjimizi barışa odakladık, barış ve anlayış mümkündü." diye belirtmiştir. 1960'ların karşı kültürlerinin bir araya geldiği festivale Amerika'nın her yerinden 450'000 genç katılmıştır. Festivalde Jimi Hendrix, The Who, Janis Joplin, Crosby, Stills, Nash & Young, Richie Havens, Jefferson Airplane, Joan Baez gibi sanatçılar ve gruplar performanslarını sergilemişlerdir. Woodstock Festivali 1960'ların bunalan gençliğinin bir araya gelmesinin sembolü olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Jimi Hendrix</span> Amerikalı gitarcı (1942 – 1970)

James Marshall "Jimi" Hendrix, Amerikalı gitar virtüözü, şarkıcı, söz yazarı ve kültürel ikon. Hendrix rock tarihinin en etkili müzisyenlerinden birisidir. İlk olarak İngiltere'de ün kazanan Hendrix, 1967 yılında yapılan Monterey Pop Festivali'nden sonra tüm dünyaca ünlü oldu. Ayrıca ünlü Woodstock Festivali'nde headliner (assolist) oldu. Hendrix nasıl gitar çalınacağını kendi başına öğrendi ve genellikle Fender Stratocaster kullandı. Kendisi solak bir gitarist olduğu için telleri ters şekilde sıralanmış bir gitar kullanırdı. Rock and Roll Hall of Fame, Hendrix'i "muhtemelen rock müzik tarihinin en büyük çalgıcısı" olarak tanımlar.

<span class="mw-page-title-main">Eric Clapton</span> İngiliz Blues gitaristi,şarkıcı ve besteci

Eric Patrick Clapton, İngiliz Blues gitaristi, şarkıcı ve besteci. Lakabı "Slowhand"dir.

<span class="mw-page-title-main">Carlos Santana</span> Meksikalı-Amerikalı gitarcı

Carlos Augusto Alves Santana veya sahne adlarıyla Carlos Santana ve Santana, Meksikalı gitarist ve söz yazarı. Aldığı 10 Grammy ve 3 Latin Grammy Ödülü'nün yanı sıra, Rolling Stone Dergisi tarafından hazırlanan "Tüm Zamanların En İyi 100 Gitaristi" anketinde 15. sırada yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Canned Heat</span>

Canned Heat 1965 yılında Los Angeles, Kaliforniya'da kurulmuş olan Amerikalı blues rock grubudur. İki blues tutkunu “Alan Wilson” ve “Bob Hite” tarafından kurulan grup adını 1928'de Tommy Johnson'ın söylediği "Canned Heat Blues" şarkısından almaktadır. Şarkı, saplantılı bir şekilde Sterno adındaki içkiyi kullanan bir alkolik hakkındadır. Grubun "Going Up the Country" ve"On the Road Again" isimli şarkıları dünya çapında üne kavuşmuştur.

<span class="mw-page-title-main">The Blues Brothers</span>

Blues Biraderler, müzik grubu, Grammy ödüllü blues ve soul grubudur. 1978 yılında komedyen Dan Aykroyd ve John Belushi tarafından Saturday Night Live programındaki müzikli skeçler için kurulmuştur. Belushi ve Aykroyd sırasıyla "Joliet" Jake Blues ve Elwood Blues isimleriyle vokal ve harmonikada gruba önderlik ederler. Grup birçok ünlü isimden oluşmaktadır. Grup ilk kez 22 Nisan 1978 tarihinde sahne alır. Ancak televizyon için bir araya gelen grup televizyonun çok ötesine geçecek, 1978 yılında Briefcase Full of Blues isimli bir albüm çıkaracak, 1980 yapımı The Blues Brothers isimli bir Hollywood filmi çekecektir. John Belushi’nin 1982 yılında ölmesinden sonra grup konuk sanatçılar ve değişen grup elamanlarıyla beraber çeşitli turnelere devam etti.1988 yılında ve 1998 yılında Blues Brothers 2000 filmi için iki dünya turu yaptı. Dünyanın çeşitli yerlerindeki caz festivallerinde sahne almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Eric Burdon</span> İngiliz şarkıcı

Eric Victor Burdon, The Animals'ın vokali olarak tanınan İngiliz şarkıcı. Derin, güçlü blues-rock sesi ile İngiliz İstilası'nın en seçkin şarkıcılarından biri olarak kabul edilir. Ayrıca saldırgan sahne performanslarıyla da tanınıyor. 1967'de içinde bulunduğu grubun adı "Eric Burdon & The Animals" olarak değiştirildi. Devam eden yıllarda; 1969'da "Eric Burdon & War" isimli funk grubunu kurdu ve bu grupla birlikte aralarında "Spill the Wine" ve "Tobacco Road." gibi şarkıların da bulunduğu popüler eserlere imza attı. 1971'de bu gruptan ayrıldı ve solo kariyerine başladı. Daha sonraları "Eric Burdon Band" ve "The New Animals" gibi birçok farklı grupta vokalist olarak bulundu. 2008 yılında Rolling Stone'un Tüm Zamanların En İyi 100 Şarkıcısı listesinde 57. sırada yer aldı.

<span class="mw-page-title-main">Kerim Çaplı</span> Türk müzisyen

Kerim "Kim" Çaplı, Türk müzisyen. Başta bateri olmak üzere çeşitli enstrümanlar çalabilmektedir. 1995 ve 1996 yılları arasında kaydettiği, 2019 yılında Arpej Yapım etiketi ile yayımlanan, bütün enstrümanlarını çaldığı ve düzenlediği Kayıp adında bir albümü vardır.

<span class="mw-page-title-main">Santana (müzik grubu)</span> Carlos Santana tarafından 1966 yılında kurulmuş bir latin rock grubu

Santana Grubu, Carlos Santana tarafından 1966 yılında kurulmuş bir latin rock grubudur. Grubun kurulduğu zamanki adı Santana Blues Band olsa da, kısa bir süre içerisinde ad Santana'ya kısaltıldı. Grup ilk albümünü 1969 yılında çıkarttıktan sonra, 1969 yılında gerçekleştirilmiş olan Woodstock Festivali'ne katılmıştır. Grup burada ün kazandı. Ama ilerleyen zamanlarda Carlos Santana daha fazla ilgi gördü; ve grubunun yanında solo albümler de yayınlamaya başladı. 1993 yılında Carlos Santana'nın gruptan ayrılmasıyla grup dağılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">John Lee Hooker</span>

John Lee Hooker,, Amerikalı blues şarkıcısı, söz yazarı ve gitarist.

<span class="mw-page-title-main">The Black Keys</span> Amerikalı rock grubu

The Black Keys, 2001 yılında Akron, Ohio'da kurulmuş Amerikalı bir rock ikilisidir. Grup Dan Auerbach ve Patrick Carney'den (davul) oluşmaktadır. Bağımsız bir grup olarak bodrum katlarında müzik kaydederek ve kayıtlarını kendileri üreterek başlayan ikili, 2000'lerde türün yeniden canlandığı ikinci dalga sırasında en popüler garage rock sanatçılarından biri olarak ortaya çıktı. Grubun çiğ blues rock sound'u büyük ölçüde Auerbach'ın Junior Kimbrough, R.L. Burnside, Howlin' Wolf ve Robert Johnson gibi blues etkilerinden besleniyor.

<span class="mw-page-title-main">Ten Years After</span>

Ten Years After, İngiliz blues rock grubu. 1960'ların sonlarına doğru popüler olan müzik topluluğu 1969 Woodstock festivalinde sahne almıştır. Grup en etkin dönemini 1968 ve 1973 yılları arasında yaşamıştır. "I'm Going Home", "Hear Me Calling", "I'd Love to Change the World" ve "Love Like a Man" o dönemki ön plana çıkmış parçalardandır.

Monterey Pop Festivali, orijinal adıyla Monterey International Pop Music Festival, 16-18 Haziran 1967 tarihleri arasında Monterey County Fairgrounds, Kaliforniya, ABD'de düzenlenmiş müzik festivalidir. Festivale katılan Big Brother& The Holding Company, Butterfly Blues Band, The Animals Jefferson Airplane, Otis Redding, Ravi Shankar, Simon & Garfunkel, Jimi Hendrix, The Mamas & the Papas, Grateful Dead, Janis Joplin ve The Who, konser alanında toplanan yaklaşık 125,000 kişiye konser verdi. Konserde 500,000 dolardan fazla gelir elde edildi. Konser, kimi eleştirmenlerce, eleştirel ve sistem karşıtlığının müziğe yansımasının karşılığı olarak yorumlandı. Festival, D. A. Pennebaker'ın aynı ismi taşıyan Monterey Pop (1968) adlı belgeseline konu oldu. The Animals grubu, aynı sene hit şarkıları Monterey'i yayımladı.

<span class="mw-page-title-main">Cheap Thrills</span>

"Cheap Thrills", Avustralyalı şarkıcı Sia'nın yedinci stüdyo albümü This Is Acting'den bir şarkı. Sia ve Greg Kurstin tarafından yazıldı, prodüktörlüğünü de Kurstin üstlendi. "Cheap Thrills"'ın resmi remixine Jamaikalı şarkıcı Sean Paul vokalleriyle eşlik eder. Şarkı 11 Şubat 2016'da dijital indirmeye sunularak albümün ikinci single'ı oldu. "Cheap Thrills"'ın orijinal hali pop ve elektropop elementleri içerirken remix versiyonu reggae tonundadır.

Mingus Ah Um, Amerikan caz müzisyeni Charles Mingus'un Columbia Records tarafından Ekim 1959'da piyasaya sürülen stüdyo albümdür. Mingus'un Columbia için kaydedilen ilk albümüydü. Kapak fotoğrafında S. Neil Fujita'nın bir tablosu var. Albüm 2013 yılında Grammy Hall of Fame'e edildi.

<span class="mw-page-title-main">Jona Lewie</span>

Jona Lewie İngiliz şarkıcı, söz yazarı ve müzisyen. İngiltere'de 1980'li yıllarda büyük ün yapan You'll Always Find Me in the Kitchen at Parties ve Stop the Cavalry adlı şarkılarıyla bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Ball and Chain (Big Mama Thornton şarkısı)</span>

"Ball and Chain" Amerikalı blues sanatçısı Big Mama Thornton tarafından yazılmış ve kaydedilmiş bir blues şarkısıdır. Onun kaydı Billboard listelerinde görünmese de, şarkı büyük ölçüde Janis Joplin'in performansları ve kayıtları nedeniyle Thornton'un en popüler şarkılarından biri haline geldi.

<span class="mw-page-title-main">Kim Simmonds</span>

Kim Maiden Simmonds, Galli rock şarkıcısı ve müzisyeni.

The 13th Floor Elevators, gitarist ve vokalist Roky Erickson, elektrikli sürahi çalgıcısı Tommy Hall ve gitarist Stacy Sutherland tarafından kurulan Austin, Teksas, Amerika Birleşik Devletleri'nden bir Amerikan rock grubuydu. Grup 1965'ten 1969'a kadar birlikteydi ve bu süre zarfında International Artists plak şirketi için dört albüm ve yedi single çıkardı.