İçeriğe atla

Jane Eyre

Jane Eyre
YazarCharlotte Brontë
TürRoman
Yayım1847
YayımcıSmith, Elder, and Company
ISBN9789750738876

Jane Eyre, Charlotte Brontë'ın 1847'de yayımladığı romandır.

Victoria dönemi İngilteresinde farklı sınıftan iki kişi arasındaki bir aşkı anlatan roman, toplumda yaşanan dini baskıyı, sınıf ayrımını ve erkek üstünlüğünü gerçekçi bir biçimde yansıtır. Kadın özgürlüğü ve haklarına sahip çıkan ilk romanlardan biri olarak kabul edilen eser romantizm akımının en önemli örneklerindendir.

Yazarın hayatından esinlenerek kaleme alınmıştır. Kitaptaki kız okulu, yazarın ablalarıyla birlikte öğrenim gördüğü Cowan Bridge'deki rahip kızları için açılmış okuldan esinlenir. Romandaki ölüm sahnesinde Charlotte Bronte'nin doğrudan ablası Maria'nın ölüm anını aktardığı söylenir.[1]

Kadın yazarlar Viktorya dönemi İngilteresi'nde ciddiye alınmadığı için yazar, eseri bir erkek ismi olan “Currer Bell” adıyla yayımlamıştır.

Romanın ana karakteri, zorlu bir çocukluk geçirdikten sonra öğretmen olan ve toplumda kadına yakıştırılan edilgin rolü oynamayı reddeden Jane Eyre'dir. Karakterin hikâyesi, birinci tekil şahıstan anlatılmaktadır.

Çok sayıda film, televizyon, müzikal uyarlamaları yapılmıştır.

Kaynakça

  1. ^ Ömer Türkeş (22 Temmuz 2011). "Bir Bronte Klasiği". Radikal Kitap. 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2014. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Emily Brontë</span> Yazar (1818–1838)

Emily Jane Brontë, İngiliz roman yazarı ve şair. Kaleme almış olduğu tek roman, Uğultulu Tepeler bugün İngiliz edebiyatının en önemli eserlerinden biri olarak anılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Halide Edib Adıvar</span> Türk yazar, öğretmen ve politikacı (1884–1964)

Halide Adıvar, Türk yazar, siyasetçi, akademisyen ve öğretmen. Halide Onbaşı olarak da tanınır.

Kadının Adı Yok, Duygu Asena'nın yazdığı, 1987 yılında basılan kitap.

<span class="mw-page-title-main">Jane Austen</span> İngiliz yazar

Jane Austen 19. yüzyılda yaşamış İngiliz roman yazarı. Steventon, Hampshire'da 1775'te doğan Jane Austen; 1783'te Oxford'da bir akrabası sayesinde okumuş; eğitimine Southampton'da devam etmiş; en sonunda da kadınlar için bir okul olan Reading, Berkshire'da Abbey okulunda okumuştur. Roman yazmaya 1789'da başlar, 1802'de kendi tanımıyla büyük ve garip biri tarafından evlenme teklifi alsa da kabul etmez. İkilinin yaşadığı ilişki Aşkın Kitabı adlı filmde işlenmiştir. Babasının 1805'te ölmesinden sonra Southampton'a taşınır. 1809'da Chawton'a zengin kardeşinin yanına taşınır ve günümüzde bu ev bir müze ve turistler için popüler bir yer haline gelir.

<span class="mw-page-title-main">Simone de Beauvoir</span> Fransız yazar ve feminist filozof

Simone Lucie-Ernestine-Marie-Bertrand de Beauvoir, Fransız yazar ve feminist filozof. Roman, felsefe politik ve sosyal deneme, biyografi ve otobiyografi yazarı, gazeteci.

<i>Uğultulu Tepeler</i> Emily Brontënin 1847 tarihli tek romanı

Uğultulu Tepeler veya Rüzgârlı Bayır Emily Brontë'nin tek romanı. İlk kez 1847 yılında Ellis Bell mahlası ile yayımlandı. Emily öldükten sonra kız kardeşi Charlotte, eserin ikinci baskısını Emily'nin gerçek ismi ile yayımladı. Eserin ismi konu aldığı hikâyenin merkezî figürlerinden olan bir malikâneden gelmektedir.

<i>Rebecca</i> (film)

Rebecca, 1940 yılı yapımı Oscar ödüllü bir psikolojik gerilim filmidir. Alfred Hitchcock tarafından yönetilmiştir. İngiliz yazar Daphne du Maurier'in 1938 tarihli romanı Rebecca'dan uyarlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Sigrid Undset</span> Norveçli yazar (1882-1949)

Sigrid Undset Norveçli yazar. Eserlerinde gelenekler ve çağdaşlaşma çatışması ile dini değerleri ve kadının özgürlüğünü ele alır. 1907 yılında artık kendini topluma serbest yazar olarak kabul ettirmiştir. 1933 ve 1940'ta kuşatılan Norveç'ten İsveç,Rusya, Japonya üzerinden Amerika'ya kaçmıştır ki Amerika'da daha sonradan nasyonalizme karşı olan yazılar yazmıştır ve konferanslar düzenlemiştir. 2. Dünya savaşı bittikten sonra ülkesine geri dönen Sigrid Undset, daha sonra bir yazar olarak çalışamadı ve 10 Haziran 1949 yılında Lillehammer'de öldü.

<span class="mw-page-title-main">Elizabeth Gaskell</span> Victoria devri İngiliz roman yazarı

Elizabeth Cleghorn Gaskell, Victoria devri İngiliz roman yazarı.

<span class="mw-page-title-main">Charlotte Brontë</span> İngiliz yazar

Charlotte Brontë İngiliz yazar ve şair.

<span class="mw-page-title-main">James Fenimore Cooper</span> Amerikalı yazar (1789 – 1851)

James Fenimore Cooper -, Amerikalı yazardır. Erken 19. yüzyıl Amerikalı yazarıdır. Denizcilikle ilgili romanlar, tarih araştırmalar, siyasal ve sosyal eleştiri niteliği taşıyan romanlar yazdı.

<i>Fransız Teğmenin Kadını</i> John Fowlesin 1969 tarihli romanı

Fransız Teğmenin Kadını İngiliz yazar John Fowles tarafından yazılmış ve 1969 yılında yayınlanmış bir dönem romanıdır. Kitap, yazarının The Collector(1963) ve The Magus(1965) kitaplarının ardından yayınladığı üçüncü romanıdır. Bu romanla birlikte, yazar John Fowles, Viktorya Dönemi'ne dair yazınlarda kendine has bir yer edinmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Thomas Hardy</span>

Thomas Hardy, İngiliz yazar ve şair.

<i>Taaşşuk-ı Talat ve Fitnat</i> Şemsettin Saminin romanı

Taaşşuk-ı Talât ve Fitnat Tanzimat Edebiyatı'nın birçok türünde eserler vermiş yazarlarından Şemsettin Sami tarafından kaleme alınmış bir romandır. Kasım 1872'den 1873 yazına değin Hadîka gazetesinde yayınlanmış, ilk 1875'te kitap hâlinde basılmıştır. Acıklı bir aşk hikâyesini anlatan bu eser, Batı edebiyatı tarzında yazılmış ilk Türkçe romanlardan biri ve Osmanlıca harflerle basılmış ilk romandır..

<i>Jane Eyre</i> (film, 2011)

Jane Eyre 2011 yılı İngiltere yapımı romantik drama filmi. Yönetmenliğini Cary Joji Fukunaga'nın yaptığı filmin başrollerini Mia Wasikowska, Michael Fassbender ve Jamie Bell paylaşıyor.

<span class="mw-page-title-main">Zeynep Ergun</span>

Zeynep Ergun, Türk profesör ve yazar. Emekliliğinden önce İstanbul Üniversitesi İngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı başkanıydı.

<span class="mw-page-title-main">Charlotte Perkins Gilman</span> Amerikalı sanatçı ve yazar (1860 – 1935)

Charlotte Perkins Gilman ya da Charlotte Perkıns Stetson, önde gelen Amerikalı feminist, sosyolog, romancı, kısa hikâye, şiir ve kurmaca olmayan metinler yazarı ve sosyal reform eğitmeni. Ütopik bir feministti ve alışılmışın dışındaki konsept ve yaşam tarzından dolayı gelecek nesillere örnek teşkil etti. Bugün onun en çok hatırlanan eseri, derin bir doğum sonrası psikozundan sonra yazdığı yarı otobiyografik kısa hikâyesi "The Yellow Wallpaper"dır.

<span class="mw-page-title-main">Viktorya edebiyatı</span>

Viktorya edebiyatı ya da Viktorya dönemi edebiyatı, Kraliçe Viktorya (1837-1901)'nın hükümdarlığı döneminde yazılan edebi metinlerin bütününü oluşturan İngiliz edebiyatıdır. Romantik dönem ile yirminci yüzyılın modernist edebiyatı arasında bir bağlantı, bir geçiş oluşturur. On dokuzuncu yüzyılda roman, İngilizce edebiyatın önemli bir türü haline geldi ve bu gelişim Viktorya devrinde gerçekleşti. Dönemin İngilizce eserleri bilimsel, ekonomik ve teknolojik ilerlemelerden sınıfsal yapılanmalardaki değişikliklere ve dinin toplum üzerindeki rollerine kadar birçok alanda İngiliz kültürünün büyük dönüşümlerini yansıtmaktadır. Dönemin ünlü romancıları arasında Charles Dickens, William Thackeray, Brontë kız kardeşler, George Eliot ve Thomas Hardy yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Brontë ailesi</span>

Brontë ailesi, Thornton köyünde doğan ve daha sonra İngiltere'nin West Riding of Yorkshire bölgesindeki Haworth köyüyle ilişkilendirilen 19. yüzyılda bir edebiyatçı bir aileydi. Kız kardeşler Charlotte, Emily ve Anne tanınmış şair ve romancılardır. Pek çok çağdaş kadın yazar gibi onlar da şiirlerini ve romanlarını Currer, Ellis ve Acton Bell olmak üzere erkek takma adlarıyla yayınladılar. Hikâyeleri yayınlandıktan hemen sonra tutkuları ve özgünlükleriyle dikkat çekti. Başarıyı ilk bilen Charlotte'un Jane Eyre eseri olurken, Emily'nin Uğultulu Tepeler, Anne'in Wildfell Hall Kiracısı ve diğer eserleri ölümlerinden sonra edebiyatın başyapıtları olarak kabul edildi.