İçeriğe atla

Jane Austen

Jane Austen
İngiliz yazar Austen portresi (Kız kardeşi Cassandra tarafından yapılmıştır.)
Doğum16 Aralık 1775(1775-12-16)
Hampshire, İngiltere
Ölüm18 Haziran 1817 (41 yaşında)
Winchester, İngiltere
İmza

Jane Austen (16 Aralık 1775 - 18 Temmuz 1817) 19. yüzyılda yaşamış İngiliz roman yazarı. Steventon, Hampshire'da 1775'te doğan Jane Austen; 1783'te Oxford'da bir akrabası sayesinde okumuş; eğitimine Southampton'da devam etmiş; en sonunda da kadınlar için bir okul olan Reading, Berkshire'da Abbey okulunda okumuştur. Roman yazmaya 1789'da başlar, 1802'de kendi tanımıyla büyük ve garip biri tarafından (Mr. Wisley) evlenme teklifi alsa da kabul etmez. İkilinin yaşadığı ilişki Aşkın Kitabı (Becoming Jane) adlı filmde işlenmiştir. Babasının 1805'te ölmesinden sonra Southampton'a taşınır. 1809'da Chawton'a zengin kardeşinin yanına taşınır ve günümüzde bu ev bir müze ve turistler için popüler bir yer haline gelir.

Jane Austen, dünyanın en ünlü yazarlarından biridir. Yaşadığı döneme ilişkin tasvirleri ve kahramanlarının karakterleri romanlarının klasikler arasında yer almasını sağlamıştır. Jane Austen bir köy papazının yedinci çocuğuydu. Babası tarafından eğitilmişti. O dönemdeki kadınlardan daha iyi bir eğitim aldığı için şanslıydı. Ebeveyni, çocukların hayal gücüne dayalı oyunlarını cesaretlendirdi. Papaz evinin ahırını, yaz tatillerinde ailelerin oyunlar sahneye koyabileceği küçük bir tiyatroya çevirdiler. Austen, 12 yaşına geldiğinde kendi hikâyelerini yazıyordu; fakat ilk romanının yayımlanması için yaklaşık 25 yıl daha geçmesi gerekecekti. Austen'in romanları, günümüzde oldukça popülerdir. İnsanların zaaflarını esprili bir anlayış ve zarif bir mizahla eserlerinde işlemiştir. Romanlarının başkahramanlarının hepsi kadındır ve romanlarının hepsi de mutlu bir evlilikle sona ermiştir. İlk olarak Sağduyu ve Duyarlılık (1811) adlı kitabı basıldı. Bunu Gurur ve Önyargı (1813), Mansfield Parkı (1814) ve Emma (1816) takip etmiştir. Northanger Manastırı ve İkna romanlarının her ikisi de Austen'in ölümünden sonra 1818'de basılmıştır. Bütün bu romanlar anonim olarak yayımlanmıştır.

Austen, hiç evlilik yapmamış, bunun yerine romanlarının birçok bölümünün geçtiği Bath dahil birkaç yerde ailesiyle birlikte yaşamıştır. Mayıs 1817'de aile, Austen'in hastalığına çare aramak için Winchester'e taşınmışlardır fakat 18 Haziran 1817'de meme kanserinden ölmüştür; öldüğünde henüz 41 yaşındaydı. Winchester Katedrali'ne gömülmüştür.

Jane Austen'in tüm romanları, televizyon veya sinemaya uyarlanmış, en başarılı 3 romanı film yapılmıştır. Bunlar: Aşk ve Gurur (1995), Emma ve İkna (her ikisi de 1996'da gösterime girdi.) Gurur ve Önyargı 1995'te çok başarılı bir televizyon dizisi oldu. 2013 yılında yayımlanışının 200. yıl dönümü özel etkinliklerle kutlanan Aşk ve Gurur (Pride and Prejudice) romanı ortalama her on yılda bir ya bir sinema filmi ya da televizyon filmi veya dizisi haline getirilmiştir.[1]

Romanları

  • Sense and Sensibility - Sağduyu ve Duyarlılık - 1811
  • Pride and Prejudice - Gurur ve Önyargı - 1813
  • Mansfield Park/Mansfield Parkı - 1814
  • Emma -1815
Gurur ve Önyargının ilk baskısının açılış sayfası 1813

Ölümünden Sonra Yayımlananlar

  • Northanger Abbey - Northanger Manastırı - 1818(Ölümünden sonra yayımlandı.)
  • Persuasion - İkna - 1818(Ölümünden sonra yayımlandı.)
  • The Watsons / Watson Ailesi - 1892 (Ölümünden sonra yayımlandı.)

Ayrıca bakınız

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. ^ Doğan Hızlan. "Bir Kitabın 200. Yılı". hurriyet.com.tr. 9 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2013. 
Wikimedia Commons'ta Jane Austen ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

İlgili Araştırma Makaleleri

Hamdi Koç, Türk yazar ve çevirmen.

<span class="mw-page-title-main">Nihal Yeğinobalı</span> Türk yazar (1927-2020)

Nihal Yeğinobalı, Türk yazar ve çevirmen.

<span class="mw-page-title-main">Keira Knightley</span> İngiliz sinema oyuncusu

Keira Christina Righton, Oscar'a aday gösterilmiş İngiliz sinema oyuncusu. Yönetmenliğini Joe Wright'ın yaptığı Jane Austen'in Gurur ve Önyargı kitabından uyarlanan Aşk ve Gurur isimli 2005 yapımı filmde canlandırdığı Elizabeth Bennet rolü ile Oscar, Altın Küre ve Satellite ödüllerine aday gösterildi. 20 yaşında Oscar'a aday gösterilen Knightley, En İyi Kadın Oyuncu Akademi Ödülü'ne en genç aday gösterilen 3. kişi oldu.

Gurur ve Önyargı, Jane Austen'in kaleme aldığı bir romandır fakat aşağıdaki anlamlara da gelebilir:

<span class="mw-page-title-main">Gurur ve Önyargı (film, 1940)</span>

Jane Austen'in Gurur ve Önyargı adlı romanından Aldous Huxley tarafından uyarlanan 1940 yapımı film. Bir klasik olarak kabul edilen film Robert Z. Leonard tarafından yönetilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Sağduyu ve Duyarlık</span>

Sağduyu ve Duyarlık veya orijinal adıyla Sense and Sensibility, Jane Austen'in 1811'de yayınlanan bir romanıdır. Anonim olarak yayınlandı; Yazarın adının olabileceği başlık sayfasında By A Lady görünür. Dashwood kardeşlerden Elinor ve Marianne’in reşit olduklarındaki hikâyelerini anlatır. İki kızın büyük bir üvey erkek kardeşi (John) ve 11 yaşında küçük bir kız kardeşi (Margaret) var.

<i>Gurur ve Önyargı</i> Jane Austen tarafından yazılmış roman

Gurur ve Önyargı, İngiliz yazar Jane Austen'in ikinci romandır. 28 Ocak 1813'te yayımlanan roman, 1796-1797 yılları arasında kaleme alınmıştır. Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları Hasan Ali Yücel Klasikler dizisinden çıkan çevirisi Gurur ve Önyargı, Can Yayınları'ndan çıkan çevirisi ise Aşk ve Gurur ismiyle yayınlanmıştır.

Gurur ve Önyargı, Jane Austen'in 1813 tarihli aynı adlı romanının 1995 BBC yapımı altı bölümlü dizi uyarlamasıdır. Elizabeth Bennet karakterini Jennifer Ehle, Mr Darcy karakterini ise Colin Firth canlandırmıştır. Yapımcısı Sue Birtwistle, yönetmeni Simon Langton olan dizi BBC yapımıdır ve Amerikalı A&E Network'ten ek kaynak almıştır. BBC1 55 dakikalık bölümler halinde 24 Eylül 1995 ve 29 Ekim 1995 arasında yayımlamıştır. A&E Network ise diziyi 14 Ocak 1996'dan başlayarak art arda 3 gün boyunca çift bölümler halinde yayımlamıştır.

<i>Aşk ve Gurur</i> (film, 2005)

Aşk ve Gurur, Joe Wright tarafından yönetilen, Jane Austen'ın 1813'te yayımlanan Gurur ve Önyargı kitabından uyarlanan, 2005 yapımı romantik dram filmi. Film toprak sahibi seçkinlerinden olan bir İngiliz ailesindeki beş kız kardeşin evlilik, ahlak ve kavram yanılgılarının sorunları ile uğraşmasını konu alıyor. Keira Knightley başrolde yer alarak Elizabeth Bennet karakterini canlandırırken ona Bennet'in romantik ilişkisi Fitzwilliam Darcy rolünde Matthew Macfadyen eşlik ediyor. StudioCanal ile birlikte Working Title Films tarafından üretilen film, Birleşik Krallık ve İrlanda'da 16 Eylül 2005 tarihinde, Amerika Birleşik Devletleri'nde 11 Kasım'da gösterime girdi.

Çağdaş edebiyatın tarihi veya çağdaş edebiyat tarihi, Aydınlanma Çağı'nda Avrupa'da başlayıp 18. yüzyıldaki Barok dönem ile sonuçlanan süreci kapsayan tarihî gelişimdir. Bu gelişimi olgunlaştıran düşünsel temeller, Rönesans ve Erken Modern Dönem'de atılmıştır.

<i>Love & Friendship</i>

Love & Friendship, Whit Stillman tarafından yazılıp yönetilen 2016 yapımı komedi dönem filmi. Jane Austen'in 1794'te yazdığı ve 1871'e kadar yayınlanmamış olan kısa mektup romanı tarzında yazdığı Lady Susan adlı kitabından uyarlanan filmin kadrosunda Kate Beckinsale, Chloë Sevigny, Xavier Samuel ve Stephen Fry yer almaktadır. Film Lady Susan adlı kitaptan uyarlanmasına rağmen Austen'in 11 yaşından 18 yaşına kadar yazdığı kendi gençlik hikâyesinin kitabı Love and Freindship adı altında yapıldı.

<span class="mw-page-title-main">Elizabeth Bennet</span>

Elizabeth Bennet, Jane Austen tarafından 1813'te yazılan Gurur ve Önyargı romanında birinci şahıstır. Ailesi ve arkadaşları tarafından Eliza veya Lizzy olarak da bahsedilir. Elizabeth beş kız kardeşli ailenin ikinci çocuğudur. Elizabeth aşk için evlenmek arzusundadır.

<span class="mw-page-title-main">Lily James</span> İngiliz oyuncu

Lily Chloe Ninette James, İngiliz aktris. Guildhall School of Music and Drama okulundan mezun oldu ve Just Willim adlı İngiliz dizisinde oyunculuk karakterine başladı. Daha sonra dönem dizi Downton Abbey'de yan karakter olarak yer aldı. 2015 yapımı fantezi filmi Cinderella oynayarak büyük çıkış yaptı.

İkinci Şans, Jane Austen'ın 1817 yılında yayımlanan romanı İkna'dan uyarlanan 2007 yapımı İngiliz televizyon filmidir. Yönetmenliğini Adrian Shergold'un yaptığı filmin senaryosunu Simon Burke yazdı. Sally Hawkins, ana karakter Anne Elliot'ı canlandırırken Rupert Penry-Jones, Frederick Wentworth'u oynadı. Sekiz yıl önce Anne, Wentworth'un evlenme teklifini reddetmeye ikna edildi. Şimdi 27 yaşında ve bekar olan Anne, Napolyon Savaşları'nda servet kazanmış Wentworth ile yeniden karşılaşır. Wenthworth bir eş arayışındadır - yıllar önce onu reddettiği için affetmediği Anne hariç herhangi biri.

<i>Emma</i> (roman) Jane Austenın 1815 tarihli romanı

Jane Austen tarafından yazılan Emma, gençlik gururu ve romantik yanlış anlamalar hakkında bir romandır. Roman, kurgusal bir köy olan Highbury'de ve köyün etrafındaki mülkler Hartfield, Randalls ve Donwell Abbey'de geçmekte ve birkaç aile arasındaki ilişkileri konu almaktadır. Roman ilk olarak Aralık 1815'te kapağındaki basım yılı 1816 olarak yayımlandı. Austen, diğer romanlarında olduğu gibi, Naiplik dönemi İngiltere'sinde yaşayan soylu kadınların endişelerini ve zorluklarını inceliyor. Emma toplumsal konuları kinayeli bir şekilde ele alıyor ve evlilik, cinsiyet,yaş ve sosyal statü konularını anlatıyor.

<i>İkna</i> (roman) Jane Austenın son romanı

İkna, Jane Austen'ın bitirdiği son romandır. Ölümünden altı ay sonra, 1817'nin sonunda yayımlandı.

Mansfield Park, Iain B. MacDonald'ın yönettiği ve Billie Piper, Michelle Ryan ve Blake Ritson'ın oynadığı 2007 tarihli İngiliz yapımı televizyon filmidir. Jane Austen'ın aynı adlı 1814 tarihli klasik romanından uyarlanan film, fakir annesi tarafından Mansfield malikanesinde varlıklı akrabalarıyla yaşaması için gönderilen Fanny Price'ın etrafında dönüyor. Fanny, on sekiz yaşına geldiğinde, rahip olmak için eğitim gören kuzenine aşıktır. Kuzenine olan hisleri ve ahlaki kuralları, kuzeninden çok daha varlıklı bir talibin evlilik teklifini geri çevirmesine neden olur.

Manastırda Aşk Jane Austen'ın Northanger Manastırı adlı 1817 tarihli romanından uyarlanan 2007 İngiliz yapımı televizyon filmidir. Filmin yönetmenliğini İngiliz yönetmen Jon Jones yaptı, senaryosunu ise Andrew Davies yazdı. Felicity Jones, filmdeki ana karakter Catherine Morland'i, JJ Field ise Henry Tilney karakterini canlandırdı. Hikâye, genç Catherine'nin bazı aile arkadaşlarına eşlik etmesi için Bath'a davet edilmesiyle başlıyor. Bath'ta kendini Henry Tilney'nin ve John Thorpe'un sevgisinin odağında bulur. Northanger Manastırı'nda kalması için davet edildiğinde, Catherine'in genç ve saf hayal gücü devreye girer ve çok sevdiği romanların Gotik romantizmini gerçek hayat ile karıştırmaya başlar.

<span class="mw-page-title-main">Northanger Manastırı</span>

Northanger Manastırı, Jane Austen tarafından yazılmış reşit olma üzerine bir Gotik roman hicvidir. Austen'in tamamlanan ilk romanlarından biridir. Austen romanı 1803'te tamamlandı, ancak ölümünden sonra 1817'de İkna ile birlikte yayınlandı. Hikâye, naif genç kahramanı Catherine Morland ve onun kendisini ve etrafındaki dünyayı daha iyi anlama yolculuğuyla ilgilidir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.