İçeriğe atla

James Irwin

James Irwin
Doğum 17 Mart 1930(1930-03-17)
Pittsburgh, Pensilvanya, ABD
Ölüm 8 Ağustos 1991 (61 yaşında)
Glenwood Springs, Colorado, ABD
Ülkesi  ABD
Eğitimi ABD Deniz Harp Okulu
Michigan Üniversitesi
Havacılık dairesi NASA
Durumu Emekli
Rütbesi Albay, USAF
Görev adı Apollo 15
Uzayda geçirdiği süre 12gün 07saat 12dakika
Irwin'in uzay giysisi
Jim Irwin, LRV, Apollo-15-Mission

James Benson Irwin, (17 Mart 1930 - 8 Ağustos 1991), Amerikalı astronot.

Pensilvanya'da doğan Irwin, 1951 yılında ABD Deniz Akademisi, Deniz Bilimleri ve Havacılık Mühendisliği Bölümü'nde eğitim gördü. Michigan Üniversitesi'nden 1957 yılında mezun olan ve küçüklüğünden itibaren havacılığa ilgi duyan James Irwin, 1960 yılında Edwards Hava Üssü'nde deneysel pilotluk eğitimi alarak 1963 yılında buradaki eğitimini tamamladı. NASA'ya katılmadan önce Hava Savunma Komutanlığı, Gelişmiş Koşullar Şube Genel Müdürlüğü'nde başkanlık görevi yaptı. Bir uçak kazası yaşaması sonrasında 14 ay süreyle uçamadı. Daha sonra birçok uzay uçuş eğitim programlarına katılan astronot Irwin, Apollo 15 ile 26 Temmuz - 7 Ağustos 1971 tarihleri arasında 295 saat 11 dakika eğitim, deneme ve uzay (ay) uçuşları yaptı. Bu süreçte de bir takım sağlık sorunları yaşadı.

J. Irwin'in kullandığı Ay taşıtı

1966 yılında, astronotlar için başvuru yaş sınırı olan sürece bir ayı kalmışken Amerikan Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi NASA tarafından astronotluğa seçildi. Apollo 10 ve Apollo 12 ekiplerinde destek ekibi ve yedek astronot olarak görev yaptı. Apollo 15'in 31 Temmuz 1971'deki ay seyahatinde Ay'a inen 8. kişi oldu. Ay Örümceği adı verilen Ay taşıtını ilk kullanan kişi oldu. 1972 yılında albay olan Irwin, kısa bir süre sonra Amerikan Hava Gücü ve NASA'daki görevlerinden ayrılarak, Hristiyanlıkla ilgili "High Flight (Yüksek Uçuş)" adında bir vakıf kurarak tüm yaşamını bu vakfın çalışmalarına adadı. ABD ve birçok ülkede mesleki konferanslar verdi. 1973 yılından itibaren birkaç kez Türkiye'ye gelerek Ağrı Dağı'nda Nuh'un gemisi'ni arama çalışmaları yaptı. Başarı elde edemediği bu çalışmalar sırasında 1982 yılında dağdan iniş sırasında düşerek yaralanması üzerine Orhan Başer adlı bir teğmen tarafından kurtarıldı ve at sırtında dağdan aşağı nakledildi.[1]

Irwin üç büyük kalp krizi geçirdi. Bunlardan biri, Apollo 15'ten iki yıldan az bir süre sonra 43 yaşındayken, hentbol oynarken gerçekleşti; acil üçlü baypas ameliyatı geçirdi. İki ay sonra Colorado'da kayak yaparken bir kalp krizi daha geçirdi. Irwin, 6 Haziran 1986'da koşarken yere yığıldığında ve kaldırımda nabzı atarken bulunduğunda bir kalp krizi daha geçirdi.[2] NASA'daki doktorlar, olayların uzay yolculuğuyla ilgili olduğundan şüphelendiler ve uçuş öncesi testlerin, yoğun egzersiz sırasında kalp ritmi bozukluğuna yatkınlığı olduğunu gösterdiğini belirttiler.

Ölümünden kısa bir süre önce otobiyografisini yazan J. Irwin, 8 Ağustos 1991 tarihinde bisiklete bindikten sonra kalp krizi geçirerek öldü. Canlandırma girişimleri başarısız oldu ve Irwin aynı günün ilerleyen saatlerinde öldü. Arlington Ulusal Mezarlığı'na gömüldü. May Ellen Irwin ile evli olan astronotun beş çocuğu vardı. Ay'da yürüyen 12 adamdan ilk ölen Irwin'di. Ölümünün ardından adına James Irwin Charter School kuruldu, adına kitap yayımı, mini dizi ve filmler yapıldı.

Kaynakça

  1. ^ Howe, Marvine (18 Eylül 1983). "Rush To Climb Ararat Gives Town A Lift". The New York Times. 18 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2016. 
  2. ^ "Ex-Astronaut Apparently Has Heart Attack While Jogging". The New York Times. 8 Haziran 1986. 18 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2016. 

Dış bağlantılar


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">NASA</span> ABDde uzay programı çalışmalarından sorumlu kurum

NASA, Amerika Birleşik Devletleri'nin uzay programı çalışmalarından sorumlu olan kurum. 29 Temmuz 1958 tarihinde ABD Başkanı Dwight Eisenhower tarafından kurulmuştur. Daire, 1 Ekim 1958 tarihinden itibaren askerî amaçlardan ziyade sivil alanda barışçıl bir şekilde faaliyet göstermeye başlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Apollo Projesi</span> NASA insanlı ay yolculuğu programı

Apollo Projesi, NASA tarafından gerçekleştirilen insanlı Ay yolculuğu projesi. Gemini Projesi'nden sonraki proje olmakla birlikte Uzay Yarışı ve Soğuk Savaş, Apollo Projesi aşamasına gelinmesinde etkili olmuştur. Proje, Apollo uzay araçları ve Saturn V ile 1961 ile 1975 yılları arasına uygulandı. Apollo Projesi, adını Yunan tanrısı Apollon'dan almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Apollo 11</span> Aya ilk insanlı iniş (1969)

Apollo 11, Ay yüzeyine yapılan insanlı ilk uzay uçuşudur. Amerika Birleşik Devletleri'nin bu uzay uçuşunda astronotlar Neil Armstrong ve Buzz Aldrin 20 Temmuz 1969 günü saat 20.18'de (EEZ) Ay yüzeyine iniş yapan ilk insanlar oldu. İnişten altı saat sonra 21 Temmuz günü 01.56'da (EEZ) Armstrong ay yüzeyine adım atarak bu konuda da bir ilki gerçekleştirdi. Uçuşun mürettebatının üçüncü üyesi olan Michael Collins bu sırada Ay yörüngesinde Armstrong ve Aldrin'i taşıyan modülle bir araya gelmek için beklemedeydi. Görevin üç üyesi de sekiz gün uzayda kaldıktan sonra dünyaya döndü.

<span class="mw-page-title-main">İnsanlı Ay yolculukları</span>

İnsanlı Ay yolculukları, ilk defa 20. yüzyılda Uzay Yarışı'nın bir parçası olarak 1969–1972 yılları arasında Apollo Projesi kapsamında Amerika Birleşik Devletleri'ne bağlı NASA tarafından gerçekleştirilmiştir. Ay yüzeyine yapılan ilk başarılı insansız görev, 1959 yılında Sovyetler Birliği tarafından gerçekleştirilen Luna 2 görevidir. Luna 2, Ay yüzeyine ulaşan ilk insan yapımı nesne olmuştur. ABD ise Aralık 1968'de Apollo 8 ve Mayıs 1969'da Apollo 10 görevleri kapsamında Ay yörüngesine mürettebatlı yolculuklar yapmış, 20 Temmuz 1969'da da Apollo 11 göreviyle insanları Ay yüzeyine ulaştırmayı başarmıştır. Apollo 11 mürettebatından Neil Armstrong Ay'a ayak basan ilk insan, Buzz Aldrin de ikinci insan olmuştur. Devam eden yıllarda ABD, Ay'a beş insanlı görev daha göndermiştir ve toplam 12 astronot Ay yüzeyinde yürümüştür. 19 Aralık 1972'de çalışmalarını tamamlayan Apollo 17; Ay'a giden son insanlı görev, astronot Eugene Cernan da Ay'a ayak basan son insan olmuştur. Sonraki yıllarda Uzay Yarışı'nın hız kaybetmesiyle birlikte insanlık bir daha Ay'a gitmemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Apollo 14</span> ay yüzeyine mürettebat götüren 3. görev

Apollo 14; Apollo programının 8. mürettebatlı görevi, 3. Ay'a insanlı iniş ve ilk dağlık inişi barındıran insanlı ay göreviydi. Görev 31 Ocak 1971'de başlamış, astronotlar 5 Şubat 1971'de Ay'a inmiş ve yaklaşık 9 saatlik bir Ay yürüyüşünden sonra 9 şubatta Dünya'ya geri dönmüşlerdir. Görevin getirdiği örnekler Ay'ın volkanik faaliyetleri ve Dünya'dan seken göktaşları hakkında bilgi vermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Apollo 10</span>

Apollo 10, Amerika Birleşik Devletleri Apollo programındaki dördüncü mürettebatlı ve Ay'ın yörüngesindeki ikinci insanlı uzay uçuşuydu. Bu F görevi: İlk Ay inişi için, asıl inişten kısa bir süre önce tüm bileşenleri ve prosedürleri test eden bir kıyafet denemesiydi. Astronot John Young, Ay'ın yörüngesindeki Komuta Modülünde kalırken diğer astronotlar Thomas Stafford ve Eugene Cernan, Apollo Ay Modülünü (LM) motor tahrikli alçalma için inişin başlayacağı nokta olan ay yüzeyinin 8,4 deniz mili (15,6 km) içindeki bir alçalma yörüngesine uçurdu. Apollo 10, Ay'ın yörüngesinde 31 kez döndükten sonra güvenli bir şekilde Dünya'ya döndü ve başarısı, iki ay sonra gerçekleşecek olan ilk gerçek inişi mümkün kıldı.

<span class="mw-page-title-main">Apollo 8</span> Ayın yörüngesinde bulunan ilk ekip

Apollo 8, alçak Dünya yörüngesinden ayrılan ve Ay'a ulaşan ilk mürettebatlı uzay uçuşuydu. Mürettebat, Ay'a inmeden etrafında on kez döndü ve ardından güvenli bir şekilde Dünya'ya geri döndü. Bu üç astronot, Ay'ın uzak tarafına ve Dünya'nın doğuşuna şahsen tanık olan ve fotoğraflayan ilk insanlardı.

<span class="mw-page-title-main">Uzay elbisesi</span> uzaya çıkan astronot ve kozmonotları dış etkenlere karşı koruyan özel giysi

Uzay elbisesi, tepkili uçak pilotları ve özellikle astronotların vücutlarını dış etkilerden koruyarak çalışabilmeleri ve yaşayabilmelerini sağlayan elbisedir. Bu elbise, astronotun durumunun stabil kalmasını sağlar.

<span class="mw-page-title-main">Uzay taşıtı dışı etkinlik</span>

Uzay taşıtı dışı etkinlik, ya da Uzay gemisi dışı etkinlik; Dünya'nın atmosferinin ötesinde yani Dünya dışı olarak nitelenen uzay boşluğu ya da uzayın herhangi bir yerinde boşlukta bir astronot veya kozmonot tarafından yapılan herhangi bir etkinliği anlatan terim. Sıklıkla kullanılan dünya yörüngesindeki bir uzay gemisi veya uzay istasyonunun dışında uygulanan uzay yürüyüşünü tanımlamak için kullanılır. EVA daha çok uygulanması gereken teknik yöntemler bütününü tanımlamak için kullanılır. Uluslararası Uzay İstasyonu için gerçekleştirilen istasyon dışı teknik görevler gibi. Ama aynı zamanda Ay yüzeyi keşfi için de kullanılır.

Uzay yolculuğu, 20. yüzyılda Konstantin Tsiolkovsky ve Robert H. Goddard tarafından geliştirilen teorik ve pratik atılımların ardından insan başarısının bir parçası haline geldi. Sovyetler Birliği, yörüngeye ilk uydu, ilk erkek ve ilk kadını uzaya göndererek savaş sonrası Uzay Yarışında önder oldu. ABD, 1969'da Ay'a ilk insan inişi ile Sovyet rakiplerini yakaladı. Uzay yarışı sona ermesini takiben, uzay uçuşu harika uluslararası işbirliği ile karakterize edilmiştir ve bu Dünya yörüngesine ucuz erişim ve ticari girişimler için bir genişleme oluşturmuştur. Gezegenler arası sondalar Güneş sistemindeki gezegenlerinin hepsiniziyaret etmiş ve insanlar yörüngede Mir ve ISS gibi uzun süre uzay istasyonlarında kalmıştır. Çin, insanlı misyonlar da dahil olmak üzere önemli uzay uçuş yeteneğine sahip üçüncü ülke olarak ile ortaya çıkmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Frank Borman</span> Amerikalı uzay adamı (1928 – 2023)

Frank Frederick Borman, ABD Hava Kuvvetleri (USAF) albayı, havacılık mühendisi, test pilotu, iş adamı, çiftlik sahibi ve NASA astronotuydu. Ayın etrafında uçmak için ilk görev olan Apollo 8'in komutanıydı ve mürettebat Jim Lovell ve William Anders ile birlikte, Kongre'nin Uzay Madalyası verdiği 24 insandan ilki oldu. 2019 itibarıyla, Lovell'den on bir gün daha eski, yaşayan en eski Amerikan astronotudur.

<span class="mw-page-title-main">Katherine Johnson</span> Amerikalı matematikçi (1918 – 2020)

Creole Katherine Johnson, Amerikalı kadın astrofizikçi, uzay bilimci ve matematikçi. Bir NASA çalışanı olarak yörünge mekaniği hesaplamaları, ilk ve sonraki ABD mürettebatlı uzay uçuşlarının başarısı için kritik öneme sahip Amerikalı bir matematikçiydi. NASA ve selefindeki 33 yıllık kariyeri boyunca, karmaşık manuel hesaplamalarda ustalaşmakla ün kazandı ve görevleri yerine getirmek için bilgisayar kullanımına öncülük etti. Uzay ajansı, "NASA bilim insanı olarak çalışan ilk Afrikalı-Amerikalı kadınlardan biri olarak tarihsel rolüne" dikkat çekti.

<span class="mw-page-title-main">Edward Higgins White</span> Amerikalı uzay adamı (1930 – 1967)

Edward Higgins "Ed" White II Amerikan havacılık mühendisi, ABD Hava Kuvvetleri subayı, test pilotu ve NASA astronotu.

<span class="mw-page-title-main">Johnson Uzay Merkezi</span>

Lyndon B. Johnson Uzay Merkezi (JSC) NASA'nın insanlı uzay uçuş merkezidir, insanlı uzay uçuşu eğitimi, araştırması ve uçuş kontrolünün yürütüldüğü yerdir. Joseph L. Smith & Associates, Inc. tarafından inşa edilmiş ve NASA'ya kiralanmıştır. 19 Şubat 1973'te Amerika Birleşik Devletleri Senatosu'nun kararıyla son ABD başkanı ve Teksaslı Lyndon B. Johnson'ın onuruna yeniden adlandırıldı.

<span class="mw-page-title-main">Gus Grissom</span> Amerikalı uzay adamı (1926 – 1967)

Virgil Ivan "Gus" Grissom, Amerikalı bir mühendis, Birleşik Devletler Hava Kuvvetleri'nde pilot ve Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi (NASA) tarafından Proje olarak seçilen Merkür 7'lisi grubunun bir üyesiydi. Merkür astronotları, uzaya çıkan ilk Amerikalılar olacaktı. Gemini Projesi ve Apollo programı astronotuydu. NASA Astronot Birliği'nin bir üyesi olarak, 1961'de uzayda uçan ikinci Amerikalı oldu. Ayrıca uzayda uçan 3.insan ve uzayda iki kez uçan ikinci Amerikalıydı, ondan önce yalnızca X-15 alt yörüngesel uçuşlarıyla Joe Walker vardı.

<span class="mw-page-title-main">Roger B. Chaffee</span>

Roger Bruce Chaffee Apollo programında NASA astronotu olan bir Amerikan deniz subayı, havacı ve havacılık mühendisiydi.

<span class="mw-page-title-main">James McDivitt</span>

James Alton McDivitt, Amerikalı eski bir test pilotu, Birleşik Devletler Hava Kuvvetleri (USAF) pilotu, havacılık mühendisi ve Gemini ve Apollo programlarında uçan NASA Astronotuydu.

<span class="mw-page-title-main">Rusty Schweickart</span> Amerikalı uzay adamı

Russell Louis "Rusty" Schweickart, Amerikalı havacılık mühendisi, eski bir NASA astronotu, araştırmacı bilim insanı, ABD Hava Kuvvetleri savaş pilotu, eski bir şirket ve kamu yöneticisidir.

<span class="mw-page-title-main">Deke Slayton</span> Amerikalı uzay adamı (1924 – 1993)

Donald Kent Deke Slayton, ABD Hava Kuvvetleri pilotu, havacılık mühendisi ve orijinal NASA Merkür yedilisi astronotlarından biri olarak seçilen test pilotuydu. NASA'nın ilk Astronot Ofisi Şefi ve NASA mürettebat görevlerinden sorumlu Uçuş Ekibi Operasyonları Direktörü oldu.

<span class="mw-page-title-main">Pete Conrad</span> Amerikalı uzay adamı (1930 – 1999)

Charles " Pete " Conrad Jr. ,Amerikalı bir NASA astronotu, havacılık mühendisi, deniz subayı, havacı ve test pilotuydu ve Ay'da yürüyen üçüncü kişidir. Apollo 12 uzay görevine komuta etmiştir.Conrad, 1962'de NASA'nın 2. Astronot grubuna seçildi.