İçeriğe atla

James Doohan

James Doohan'ın Star Trek televizyon programından Scotty rolündeki tanıtım fotoğrafı

James Montgomery Doohan (3 Mart 1920 - 20 Temmuz 2005), televizyon ve film dizisi Star Trek'teki Montgomery "Scotty" Scott rolüyle tanınan Kanadalı bir aktör ve yazardı. Doohan'ın Starship Enterprise'ın İskoç baş mühendisi olarak nitelendirmesi, Star Trek serisinin en tanınabilir unsurlarından biriydi ve birçok hayrana mühendislik ve diğer teknik alanlarda kariyer yapma konusunda ilham verd.i[1] Ayrıca Klingon ve Vulcan dillerinin ilk gelişimi gibi perde arkasında da katkılarda bulundu.

Doohan, oyunculuk kariyerinden önce 3. Kanada Piyade Tümeni'nin 14. Saha Topçu Alayı'nda görev yaptı. Ayrıca Topçu İleri Gözlem Görevlisi (FOO) ve pilot olarak görev yaptı Görünüşe göre dost ateşi sonucu yaralandığı Normandiya'nın D-Day işgali de dahil olmak üzere, II. Dünya Savaşı sırasında Avrupa'da çatışmalara tanık oldu.[2] Savaştan sonra radyo ve televizyonda geniş bir deneyime sahip oldu ve bu da Scotty rolüne yol açtı. Orijinal Star Trek serisinin iptal edilmesinin ardından Doohan tipik bir örnekti ve başka roller bulma konusunda sınırlı bir başarı elde etti; serinin animasyon ve film devamlarında karakteri canlandırmak için geri döndü ve Star Trek kongrelerinde sık sık yer aldı.

Erken dönemi

Doohan, Vancouver, Britanya Kolumbiyası'nda,[1] her ikisi de Bangor, Kuzey İrlanda'dan göç etmiş olan William Patrick Doohan ve Sarah Frances'in (kızlık soyadı Montgomery) dört çocuğundan en küçüğü olarak dünyaya geldi.[3] Belfast'ta doğan babası[4] eczacı, veteriner ve diş hekimiydi ve İrlanda Eczacılık Derneği'nin üyesiydi.[5][6][7] William Doohan'ın Bangor'daki Ana Caddede Trinity Presbiteryen Kilisesi'nin yanında bir kimyager dükkanı vardı ve bildirildiğine göre 1923'te yüksek oktanlı benzinin erken bir formunu icat etti. Doohan'ın 1996 otobiyografisi babasının ciddi alkolizmini anlatıyordu.[7]

Aile Vancouver'dan Sarnia, Ontario'ya taşındı Doohan liseyi Sarnia Collegiate Institute ve Teknik Okul'da okudu ve burada matematik ve fen bilimlerinde başarılı oldu. 1938'd[8] Kanada Kraliyet Ordusu Harbiyeli Kolordusu'na kaydoldu.

Yıldız Savaşları

Walt Disney World'ün Disney Hollywood Stüdyoları tema parkındaki Hollywood Hills Amfitiyatrosu'nun önünde James Doohan'ın el izleri

Doohan çocukken aksan konusunda bir yetenek geliştirdi.[9] USS Enterprise'ın baş mühendisi rolü için seçmelere katılan Doohan, birkaç farklı aksan yaptı. Yapımcı Gene Roddenberry hangisini tercih ettiğini sordu ve Doohan şu cevabı verdi: "Eğer bir mühendis istiyorsanız, benim tecrübelerime göre en iyi mühendisler İskoçlardır."[10] Büyükbabasının ardından "Montgomery Scott" adını seçti[10] Daha sonraki yıllarda Doohan, Star Trek toplantılarında oyuncu seçimi sürecini yeniden canlandırarak çeşitli olası ses ve karakterleri gösterdi.[10]

Doohan'ın "Scotty'nin yüzde doksan dokuzu James Doohan ve yüzde bir aksanı var" dediği aktarıldı.[11][12] Karakter başlangıçta yarı düzenli olarak tasarlandı; ancak düzenli bir yardımcı karakter olacak şekilde yükseltildi. Doohan ayrıca " Yarına Dönüş "te Sargon, " The Ultimate Computer "da M-5, " Assignment: Earth "te Görev Kontrol Sesi ve " For the World Is Hollow" da Oracle dahil olmak üzere cansız karakterler için de seslendirme sağladı

Ölümü

20 Temmuz 2005 sabahı saat 5:30'da Doohan, İkinci Dünya Savaşı sırasında zararlı maddelere maruz kalmaktan kaynaklandığına inanılan pulmoner fibrozun komplikasyonları nedeniyle Redmond, Washington'daki evinde öldü Daha sonra cesedi yakıldı.

Küllerinin ¼ ons (7 gram) kısmı, önümüzdeki sonbaharda Mercury Projesi astronotu Gordon Cooper da dahil olmak üzere diğer 308 kişiyle birlikte uzaya bir anma uçuşu için planlandı.[13][14] Küller daha sonra 3 Ağustos 2008'de Falcon 1 roketiyle alçak Dünya yörüngesine fırlatıldı; ancak roket fırlatıldıktan iki dakika sonra başarısız oldu[15] Doohan'ın küllerinin bir kısmı, 2008 yılında Richard Garriott tarafından gemiye verildikten sonra Uluslararası Uzay İstasyonu'nun Columbus modülünün zemin kaplamasının altında saklandı.[16] Doohan'ın küllerinin geri kalanı Washington'daki Puget Sound'a dağıldı[17][18] 22 Mayıs 2012'de, Doohan'ın kül formundaki kalıntılarının bir kısmını içeren küçük bir kavanoz, COTS Demo Flight 2'nin bir parçası olarak Falcon 9 roketiyle uzaya uçtu.[19]

Kaynakça

  1. ^ a b "Obituary: James Doohan". BBC News. 20 Temmuz 2005. 10 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Nisan 2007. 
  2. ^ Graves, Donald E. (2005). Century of Service. New York: Midpoint Trade Books Inc. s. 244. ISBN 978-1-896941-43-1. 
  3. ^ "1911 Census". National Census of 1911. National Archives of Ireland. 18 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Eylül 2023. 
  4. ^ "1901 Census". National Census of 1901. National Archives of Ireland. 24 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Eylül 2023. 
  5. ^ "James Doohan Biography (1920-)". filmreference.com. 18 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Eylül 2023. 
  6. ^ "Greatest Sarnian 2: 'Scotty' Doohan gave Hitler..." Sarnia Observer. 20 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2014. 
  7. ^ a b Barnes & Noble. "Beam Me up, Scotty". Barnes & Noble. 9 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Eylül 2023. 
  8. ^ "#102 Cadet Corps". The Official History Website of the Royal Canadian Army Cadets. Army Cadet League of Canada. 1 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mayıs 2013. C/Maj James Doohan (1938-40) 
  9. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; upi19690421 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: )
  10. ^ a b c Scott D. Pierce (16 Nisan 1993). "'SCOTTY' HAS ACCENTED VERSATILE ACTOR'S CAREER". Deseret News. 2 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mayıs 2013. 
  11. ^ "James Doohan - Interview". Sci-fi Online. 12 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mayıs 2013. 
  12. ^ Dillard, J.M.; Susan Sackett (April 1996). Star Trek: Where no-one has gone before. Second Revised. Simon & Schuster. s. 17. ISBN 978-0671002060. Erişim tarihi: 15 Mayıs 2013. The character is ninety-nine percent James Doohan and one percent accent 
  13. ^ "L. Gordon Cooper, Jr. - Participant on board The Legacy Flight". Space Services Inc. 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Eylül 2023. 
  14. ^ "'Star Trek's' Scotty Sending Ashes to Space". Associated Press. 26 Temmuz 2006. 4 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2013.  Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  15. ^ Bergin, Chris (2 Ağustos 2008). "SpaceX Falcon I FAILS during first stage flight". NASASpaceflight.com. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2016. 
  16. ^ "Ashes of Star Trek's Scotty smuggled on to International Space Station". The Times (İngilizce). ISSN 0140-0460. 3 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Aralık 2020.  Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  17. ^ Lane, Frederick (3 Nisan 2007). "Ashes of Star Trek's 'Scotty' Headed to Space". Sci-Tech Today. 1 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Nisan 2007. 
  18. ^ "CNN News: 'Star Trek' actor's ashes heading to space this month". 7 Nisan 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Eylül 2023. 
  19. ^ "Ashes of Star Trek's 'Scotty' Ride Private Rocket Into Space". New York: Space.com. 22 Mayıs 2012. 23 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2012.  Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)

İlgili Araştırma Makaleleri

<i>Uzay Yolu</i> Amerikan yapımı bilim kurgu dizisi, kitabı, filmi ve çizgi romanı

Başlığın diğer anlamları için Uzay Yolu sayfasına bakınız.

<span class="mw-page-title-main">Gene Roddenberry</span> Amerikalı senarist ve televizyon yapımcısı (1921 – 1991)

Eugene Wesley Roddenberry, Amerikalı yazar ve senaristtir. En çok bilimkurgu dizisi Uzay Yolu'nun yaratıcısı olarak bilinmektedir. Uzaya gömülen ilk insanlardan biridir. Roddenberry, II. Dünya Savaşı sırasında Amerikan Hava Kuvvetleri'nin Pasifik'teki harekâtlarında gösterdiği kahramanlıklardan dolayı “Distinguished Flying Cross” madalyasını almıştır.

Bu madde, bütün uzaylı filmlerinin listesini içermektedir.

Klingon dili, kurgusal Uzay Yolu evreninde Klingonlular tarafından konuşulan yapay dil. Marc Okrand tarafından özellikle "uzaylı dili" olarak tasarlanmış olup birçok sıra dışı dilbilimsel özelliğe sahiptir. Mesela Türkçedeki "özne nesne fiil" veya Latin dillerinin "özne fiil nesne" yapısıyla tamamen ters olarak "nesne fiil özne" yapısına sahiptir. Ekranda ilk kez "Star Trek: The Motion Picture" filminde aktör James Doohan'ın canlandırdığı "Scotty" karakteri tarafından konuşulmuştur; daha önceki bölümlerde tüm Klingonlular İngilizce konuşmaktaydı. Klingon dili filmden sonra Okrand tarafından geliştirilmeye devam edilerek tam bir dil hâline getirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">William Shatner</span> Kanadalı oyuncu

William Shatner, Emmy ve Altın Küre ödüllü film yapımcısı, yönetmen ve oyuncu. 1966-1969 yılları arasında yayınlanan ABD yapımı Uzay Yolu dizisinde Yıldız Gemisi Atılgan'ın kumandanı Kaptan Kirk rolüyle tanınır. 13 Ekim 2021 tarihinde Jeff Bezos'un Blue Origin şirketinin geliştirdiği roket ile uzaya fırlatıldı. 90 yaşındaki Shatner, böylece uzaya giden en yaşlı kişi oldu.

<span class="mw-page-title-main">Zoe Saldana</span> Amerikalı sinema oyuncusu

Zoë Yadira Saldaña-Perego Amerikalı oyuncu. Aynı zamanda Zoë Saldana, Zoe Saldaña ve Zoë Saldaña olarak da bilinmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Chris Pine</span> Amerikalı sinema oyuncusu

Christopher Whitelaw Pine, Amerikalı oyuncudur.

<span class="mw-page-title-main">Tony Todd</span> Amerikalı sinema oyuncusu

Anthony T. "Tony" Todd Amerikalı oyuncu ve film yapımcısı. Candyman adlı korku filmi ve aynı adlı film serisinde canlandırdığı Candyman karakteriyle tanınır.

<span class="mw-page-title-main">Patricia Tallman</span>

Patricia J. Tallman veya Pat Tallman, Amerikalı oyuncu ve dublör.

<span class="mw-page-title-main">Montgomery Scott</span>

Montgomery "Scotty" Scott, Türkiye'de Uzay Yolu olarak bilinen, Gene Roddenberry tarafından yaratılmış orijinal adı Star Trek olan bilimkurgu televizyon dizisinde, film ve roman serisinde, İskoç bir mühendis olan karakterin adı. Dizi, film ve romanlarında Kaptan Kirk'ün "Işınla beni, Scotty" ifadesiyle seslendiği karakter.

<span class="mw-page-title-main">SpaceX</span> Amerikan özel havacılık şirketi

SpaceX, merkezi ABD'nin Kaliforniya eyaletindeki Hawthorne şehrinde bulunan bir Amerikalı uzay taşımacılığı şirketidir. SpaceX; Falcon 9, Falcon Heavy, Starlink, Dragon Kargo, Starship gibi uzay misyonu araçlarını bünyesinde bulundurmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Falcon 1</span> SpaceX şirketi tarafından özel sermaye ile geliştirilmiş ve üretilmiş olan, bir harcanabilir fırlatma sistemi

Falcon 1, SpaceX şirketi tarafından özel sermaye ile geliştirilmiş ve üretilmiş olan, bir 'harcanabilir fırlatma sistemidir. Yörüngeye-iki-aşamalı-çıkan türdeki roket her iki aşama için de yakıt olarak LOX/RP-1 karışımını kullanmaktadır, ilk aşamada tek bir Merlin motoru ve ikinci aşamada ise tek bir Kestrel motoru kullanılmaktadır. Roket baştan sona SpaceX tarafından tasarlandı ve özel sermaye ile geliştirilerek yörüngeye çıkabilen ilk başarılı sıvı-yakıt-itkili fırlatma aracı olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Falcon Heavy</span>

Falcon Heavy, SpaceX tarafından tasarlanmış ve üretilmiş, kısmen yeniden kullanılabilen bir ağır yük fırlatma aracıdır. Falcon Heavy, Falcon 9 fırlatma aracının bir uyarlamasıdır ve Falcon 9 roket çekirdeğinin yanı sıra, Falcon 9 ilk aşamasından türetilmiş olan, fazladan iki adet sonradan eklenen roketten oluşmaktadır. Bu yapılandırma Alçak Dünya yörüngesine (ADY) çıkarılabilen görev yükü miktarını yaklaşık 54 tona yükseltecektir, bununla karşılaştırılacak olursa Falcon 9 v1.1 aracı 13 ton'a kadar görev yükünü ADY'ye çıkarabilmektedir. Falcon Heavy için ilk fırlatma 6 Şubat 2018 tarihinde başarılı olarak gerçekleşmiştir.

<i>Uzay Yolu: Sonsuzluk</i>

Star Trek Sonsuzluk, Bilinmeze Doğru: Star Trek fiminin devam filmi ve Star Trek film serisinin 13. filmi olan 2016 yapımı Amerikan bilimkurgu ve aksiyon filmi. Film Justin Lin tarafından yönetildi ve senaryosu Simon Pegg, Doug Jung, Roberto Orci, John D. Payne ve Patrick McCay tarafından Gene Roddenberry'nin oluşturduğu aynı isimli seriden uyarlanarak yazıldı. Chris Pine ve Zachary Quinto, Kaptan James T. Kirk ve Komutan Spock olarak Simon Pegg, Karl Urban, Zoe Saldana, John Cho ve Anton Yelchin gibi önceki filmlerdeki rollerini aldılar. Idris Elba ve Sofia Boutella'da filmin ana kadrosuna katıldılar. Temel çekimler 25 Temmuz 2015'te Vancouver'da başladı. Film 22 Temmuz 2016'da yayınlanmak üzere ayarlandı.

<span class="mw-page-title-main">Montgomery County, Kansas</span> Kansas eyaletinde bölge

Montgomery ili veya Montgomery County Amerika Birleşik Devletleri'nin Kansas eyaletinde bulunan bir ildir. İlin nüfusu 2020 sayımına göre 31,486'dır. İlin merkezi Independence şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Işınla beni, Scotty</span>

"Işınla beni, Scotty", bilimkurgu televizyon dizisi Uzay Yolu: Orijinal Seri 'den popüler kültüre giren bir slogandır. İfade, Kaptan Kirk'ün, gemisi Starship Enterprise'a geri dönmesi gerektiğinde baş mühendisi Montgomery "Scotty" Scott'a verdiği komuttan geliyor.

<span class="mw-page-title-main">Walter Koenig</span>

Walter Marvin Koenig Amerikalı aktör ve senaristtir. 1960'ların ortasında profesyonel oyunculuğa başladı ve Star Trek: The Original Series'de (1967–1969) Teğmen Pavel Chekov rolüyle kısa sürede öne çıktı. Altı orijinal Star Trek filminin tamamında bu rolü yeniden canlandırdı. Ayrıca Goodbye, Raggedy Ann (1971), The Questor Tapes (1974) ve Babylon 5 (1993) gibi birçok dizi ve filmde rol aldı. Oyunculuk kariyerinin yanı sıra yazarlık kariyeri de yapan Koenig, Kayıplar Ülkesi (1974), Aile (1976), '65 Sınıfına Gerçekten Ne Oldu? (1977) ve Matthew Star'ın Güçleri (1982) filmlerinin senaryosunu yazdı.

Data, Star Trek serisindeki kurgusal bir karakterdir. Star Trek: The Next Generation (TNG) adlı televizyon dizisinde ve Star Trek: Picard'ın birinci ve üçüncü sezonlarında rol aldı; ve uzun metrajlı filmler Star Trek Generations (1994), Star Trek: First Contact (1996), Insurrection (1998) ve Nemesis (2002) Data, aktör Brent Spiner tarafından canlandırıldı.

<span class="mw-page-title-main">Worf</span>

Worf, Mogh'un oğlu Star Trek serisindeki, aktör Michael Dorn tarafından canlandırılan kurgusal bir karakterdir. Star Trek: The Next Generation (TNG) adlı televizyon dizisinde, Star Trek: Deep Space Nine'ın (DS9) dördüncü ve yedinci sezonları ile Star Trek: Picard'ın üçüncü ve son sezonunda yer almaktadır. Ayrıca uzun metrajlı Star Trek Generations (1994), Star Trek: First Contact (1996), Star Trek: Insurrection (1998) ve Star Trek: Nemesis (2002) filmlerinde de yer almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Jean-Luc Picard</span> Star Trek TV dizisi serisinin kurgusal karakteri

Jean-Luc Picard, Star Trek serisindeki kurgusal bir karakterdir ve çoğunlukla Federasyon yıldız gemisi USS Enterprise'ın (NCC-1701-D) komutanı olarak görülür. Patrick Stewart'ın canlandırdığı Picard, Star Trek: The Next Generation (TNG) adlı televizyon dizisinde ve Star Trek: Deep Space Nine'ın ilk bölümünde ve ayrıca Star Trek Generations (1994), Uzay Yolu VIII: İlk Temas (1996), Star Trek: Insurrection (1998) ve Star Trek: Nemesis (2002) uzun metrajlı filmlerde rol aldı. Aynı zamanda Star Trek: Picard (2020–2023) adlı dizide de ana karakter olarak yer alıyor.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.