İçeriğe atla

James Clavell

James Clavell
Doğum10 Ekim 1924(1924-10-10)
Sidney, Avustralya
Ölüm7 Eylül 1994 (69 yaşında)
Vevey, İsviçre
MeslekYazar, Senarist, Yönetmen
Milliyetİngiliz
Dönem1958–1993

James Clavell, (10 Ekim 1924 – 7 Eylül 1994) Amerikalı romancı, senarist ve film yönetmeni. Aynı zamanda II. Dünya Savaşı gazisi ve savaş tutsağıdır.

Yaşamı

Doğum adı Charles Edmund Dumaresq Clavell olan yazar, Kraliyet Donanmasında görevli kumandan Richard Clavell'in oğluydu. Babası kraliyet ordusu tarafından, Avustralya'da özel bir görevle Avustralya Deniz Kuvvetleri'nde görevlendirildi. 1940'ta Portsmouth Grammar School'da ikinci eğitimini tamamladı.

II. Dünya Savaşı'nın, 16 yaşındayken, patlak vermesi hem de aile geleneğini izlemek için Britanya Kraliyet Topçu Okuluna katıldı. Malaya'ya Japonlarla savaşması için gönderildi, makineli tüfek kurşunuyla yaralandı ve Japonlar tarafından yakalandı. Java'da Japon bir savaş esiri kampına yollandı. Sonra, Singapur'da Changi hapishanesine transfer edildi.

Clavell kendisini esir eden Japonların birçok sıkıntısını çekti. Chagi yoksul yaşam bir sürdüğü için adından söz ettiriyordu. King Rat isimli kitabının giriş kısmına göre, Clavelin kızı Michaela tarafından yazıldı, Chagi'ye giren mahkûmların %90'ından fazlası asla yürüyerek çıkamazdı. Söylenilenlere göre Clavell bağışlandı, tam bir taburla beraber, savaş bittikten sonra Amerikalı bir mahkûm King Rat için ilham oldu.

1946'a kadar kaptanlık rütbesine yükselmişti ama bir motosiklet kazası, O'nun askeri kariyerini sonlandırdı. Birmingham Üniversitesine kaydını yaptırdı ve o sırada tanıştığı oyuncu April Stride ile 1951 yılında evlendi.

Peter Marlowe

Peter Marlowe Clavell'in King Rat ve Noble House romanlarının ana karakteridir ve Whirlwind romanında Andrew Gavallan'ın arkadaşı olarak bahsedilir. Belirgin olarak, II. Dünya Savaşı sırasında Changi Hapishanesi'nde Uzakdoğu savaş esiri olan, bu İngiliz karaktere King Rat romanında daha fazla ağırlık verilir. Noble House'de, iki yıl sonra Hong Kong hakkında bir kitabı araştıran yazar olarak okuyucunun karşısına çıkar. Peter Marlowe karakterinin atalarından diğer Clavell romanlarında bahsedilir.

Film endüstrisi

1953 yılında Clavell ve eşi Birleşik Devletlere, Hollywood'un güneyine taşındılar. Burada korku bilimkurgusu kabul edilen The Fly'ı ve bir savaş filmi olan Five Gates to Hell'i yazdı. The Great Escape filmiyle 1963 yılında Yazarlar Birliği en iyi senaryo ödülü aldı. 1967 yılında senaristliğini, yönetmenliğini ve yapımcılığını üstlendiği, gişe hasılatı olan, başrolünde Sidney Poitier'in oynadığı To Sir, With Love filmini yaptı.

Filmleri

  • The Fly (1958) (senarist)
  • Watusi (1959) (senarist)
  • Five Gates to Hell (1959) (senarist ve yönetmen)
  • Walk Like a Dragon (1960) (senarist ve yönetmen)
  • The Great Escape (1963) (yardımcı senarist)
  • 633 Squadron (1964) (yardımcı senarist)
  • The Satan Bug (1965) (yardımcı senarist)
  • To Sir, with Love (Sevgili Öğretmenim) (1966) (senarist ve yönetmen)
  • The Sweet and the Bitter (1967) (senarist ve yönetmen)
  • Where's Jack? (1968) (yönetmen)
  • The Last Valley (1970) (senarist ve yönetmen)
  • Shogun - miniseries (1980)
  • Noble House - miniseries (1988)

Romancı

Clavell'in ilk romanı, King Rat, Chagi Hapishanesinde edindiği tecrübeleri yansıtan yarı kurgusal bir türdü. Bu kitabı 1962'de yayınlandı, hemen sonrasında en çok satılalar arasına girdi ve üç yıl sonra beyaz perdeye uyarlandı. Bir sonraki romanı Tai-Pan Jardine-Matheson şirketinin Hong Kong'da şöhretli yükselişini ele alıyordu. Romanın kahraman modeli Dirk Struan'dı. Struan'ın torunları neredeyse onun tüm kitaplarında yaşamaktadır.

Bu kitabı 1975'te yazdığı Shogun takip etti, roman 1600'lü yıllarda Japonya'ya yerleşmiş ingiliz denizcileri hikâye ediyordu. Roman 1980'de yapımcılığını Clavell'in üstlendiği TV dizisine uyarlandı, yayınlandığı tarihte 120 milyonun üzerinde izleyiciyle ikinci en yüksek raitinge sahip oldu. 1981 yılında dördüncü romanı Noble House'yi yayımladı, o yıl en çok satanlar listesinde bir numaraya ulaştı. Noble House'nin başarısından sonra 1986'da Whirlwind'i, 1993'te Gai-Jin'i bunların yanında 1981'de The Children's Story ve 1985'te Thrump-o-moto'yu yazdı.

Romanları

The Asian Saga altı romandan oluşmaktadır:

  • King Rat (1962): Japon esir kampını anlatır, 1945
  • Tai-Pan (1966): Hong Kong'u anlatır, 1841
  • Shogun (1975): feodal Japonyayı hikâye eder, 1600
  • Noble House (1981): Hong Kong'u anlatır, 1963
  • Whirlwind (1986): İran'ı anlatır, 1979
  • Gai-Jin (1993):Japonya'yı anlatır, 1862

Clavell'in kitaplarından birkaçı filme ya da TV dizilerine uyarlandı. Shōgun aynı zamanda bir interaktif kurgu olarak bilgisayar oyununa uyarlandı.

Diğer kitapları:

  • The Children's Story (1980)
  • Savaş SanatıSun Tzu'nun tanınmış kitabının çevirisidir. (1983)
  • Thrump-O-Moto Illustrated by George Sharp (1986)
  • Escape (1994) - Whirlwind'in kısa roman uyarlaması.

Politik görüşü ve sonraki yaşamı

Politik olarak Clavell bireyciliğin coşkulu bir savunucusu, antifaşist ve müdahaleci olmayan kapitalizm yandaşıdır, birçok romanının kahramanı bunu örnekler. Felsefede Objektivist ekolün kurucusu Ayn Rand'ı takdir eder. 1981'de yazdığı Noble House'un bir kopyasını ona gönderir ve "Bu Ayn Rand içindir, kendisi bu dünyada birçok kişi için gerçek yeteneklerden biridir, çok teşekkürler. James C. New York, 2 Eyl. 81" diye yazar.

1963 yılında Amerika Birleşik Devletleri tarafından vatandaşlığa kabul edildi. 1994'te İsviçre'de, 70. doğum gününden bir ay önce, kanserden öldü. Dul eşinin cömert desteğiyle, The Royal Artillery Müzesi'nin kütüphanesinin ismi onun şerefine James Clavell Kütüphanesi olarak değiştirildi.

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">John Steinbeck</span> Amerikalı yazar (1902 – 1968)

John Steinbeck, Amerikalı gerçekçi yazardır. İrlanda asıllıdır. Eserlerinde genellikle işçi yaşamını ve toplumsal sorunları dile getirdi. Gençliğinde bir zamanlar çalıştığı Salinas Vadisi, onun eserleri için vazgeçilmez bir mekândır. Yazdığı eserlerin her biri kült olmuş, çoğu sinemaya aktarılmıştır. Bir ailenin Oklahoma'dan Kaliforniya'ya göçünü anlattığı Gazap Üzümleri eseri ile Pulitzer ve Ulusal Kitap Ödülü'nü kazandı. Ayrıca edebiyat alanında verdiği katkılardan dolayı 1962'de Nobel Edebiyat Ödülü'ne layık görüldü. Ün kazandığı diğer eserleri arasında Al Midilli, İnci, Fareler ve İnsanlar gibi kitapları yer alır.

<span class="mw-page-title-main">F. Scott Fitzgerald</span> Amerikalı yazar (1896 – 1940)

Francis Scott Key Fitzgerald İrlanda asıllı Amerikalı romancı, deneme yazarı, senarist ve kısa öykü yazarı. Kendisinin popüler hale getirdiği Caz Çağı'nın ihtişamını ve aşırılığını anlatan romanlarıyla tanındı.

<span class="mw-page-title-main">Selim İleri</span> Türk yazar, senarist, eleştirmen

Ali Selim İleri, Türk yazar, senarist, eleştirmen.

<span class="mw-page-title-main">Wong Kar-wai</span>

Wong Kar-Wai, , daha çok Hong Kong'da çalışan Çinli sinemacı, yönetmen, senaryo yazarı.

<i>İngiliz Hasta</i>

İngiliz Hasta, 1992'de yayımlanmış olan Michael Ondaatje romanından uyarlanmış Oskar ödüllü bir film. Ayrıca romanı da ilgi çekici kurgusundan dolayı Kanada'da devlet tarafından verilen önemli ödüller kazanmıştır. Film ise 1996 yılında vizyona girmiştir. Filmin yönetmenliğini Anthony Minghella yapmıştır. Film 1996 yılında en iyi film de dahil olmak üzere 9 dalda Oskar ödülü kazanmıştır. Ek olarak, romanın yazarı Ondaatje de film yapımcıları ve senaristler ile birlikte çalışmış ve filmin romandan uyarlanma aşamasında önemli katkılarda bulunmuştur.

<i>Sevgili Öğretmenim</i> (film, 1967)

Sevgili Öğretmenim, 1967 Birleşik Krallık yapımı filmdir. Senaryosunu Guyanalı siyahi eğitimci yazar E.R. Braithwaite'in 1959 tarihli aynı adlı romanından James Clavell'ın uyarlayıp yazdığı ve yönettiği 1967 yapımı filmdir. Filmin önemli rollerinde Sidney Poitier, Christian Roberts, Suzy Kendall, Judy Geeson ve Lulu oynamışlardır. Aynı zamanda şarkıcı olan Lulu filmin ünlü tema şarkısı, filmle de aynı adı taşıyan "To Sir, with Love" adlı şarkıyı da söylüyor.

<span class="mw-page-title-main">Patricia Highsmith</span>

Patricia Highsmith daha çok psikolojik gerilim romanlarıyla tanınan, kitapları 20'den fazla filme kaynaklık etmiş Amerikalı polisiye yazarı.

Horace McCoy, Büyük Buhran dönemini anlatan katı romanlarıyla tanınan Amerikalı yazar. 1935 yılında yazdığı, ölümünden on beş yıl sonra aynı isimle sinemaya aktarılan, Atları da Vururlar yazarın en bilinen eserleri arasındadır.

The Asian Saga, James Clavell'in altı romandan oluşan serisidir. Bu serilerin hepsinde Avrupa ile Asya'nın tanışması anlatılır ve medeniyetlerin çatışması incelenir.

<i>Tehlikeli İlişkiler</i> (film)

Tehlikeli İlişkiler 1988 ABD İngiltere ortak yapımı romantik-dramatik dönem filmdir. Özgün adı Dangerous Liaisons olan film 14 Temmuz 1989'da Türkiye'de gösterilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Fran Walsh</span>

Frances "Fran" Walsh,, Yeni Zelandalı senaryo yazarı ve film yapımcısı.

<span class="mw-page-title-main">Philippa Boyens</span>

Philippa Boyens, Akademi Ödülü kazanmış Yeni Zelandalı film senaristidir. Yüzüklerin Efendisi üçlemesinin son filmi olan Yüzüklerin Efendisi: Kralın Dönüşü adlı film ile 2004 yılında Peter Jackson ve Fran Walsh'la beraber En İyi Uyarlama Senaryo dalında ödül almıştır. Fran Walsh ve Peter Jackson ile beraber Lovely Bones adlı romandan uyarladıkları Cennetimden Bakarken adlı film 2009 yılında gösterime girecektir. Ayrıca Guillermo del Toro'nun yöneteceği The Hobbit adlı filmin de senaristlerinden biridir. Boyens, Yüzüklerin Efendisi'nin sahne oyununu da yazdı.

<i>Medyum</i> (roman) Stephen King tarafından 1977 yılında yazılan korku romanı

Medyum, Amerikalı yazar Stephen King'in 1977 tarihli gotik/korku romanı. Özgün çevirisi Işıltı, Şavkıma ya da Parlama olan roman, Stephen King'in yayımlanan üçüncü romanı ve kağıt kapaklı (paperback) yerine ciltli (hardcover) olarak basıldığı halde bestseller olabilmiş ilk kitabıdır. Romanın başarısı King'in korku yazarı olarak ününü pekiştirdi ve piyasadaki yerini sağlamlaştırdı.

<i>Öğretmenimize Sevgilerimizle</i>

Öğretmenimize Sevgilerimizle, siyahi Guyanalı yazar E. R. Braithwaite'in 1959 yılında yazdığı yarı otobiyografik romanının adıdır. Özgün adı To Sir, With Love olan roman Türkiye'de 1968 yılında İnkılap ve Aka Kitabevi tarafından Ferid Namık Hansoy'un çevirisi ile yayımlandı. Kitabın Türkçe baskısının ön kapağında 1967 tarihli sinema uyarlamasından bir fotoğraf karesi kullanılmıştır.

<i>Büyük Firar</i>

Büyük Firar, 1963 yapımı bir ABD filmi. IMDb İnternet sitesi en iyi 250 film sıralamasında 99. sıradadır. Paul Brickhill'ın aynı adlı kitabından James Clavell tarafından senaryosu yazılmıştır. Senaryo ve kitap yaşanmış bir olaydan esinlenerek yazılmış ve film bu kaçışta ölen 50 subaya adanmıştır. 1964 yılı Oscar ödülüne En İyi Film Düzenleme dalında aday olsa da kazanamamıştır. Ama Moskova Uluslararası Film Festivali'nde başrol oyuncusu Steve McQueen'e En İyi Erkek Oyuncu Ödülü'nü getirmiştir.

<i>Leopar</i> (senaryo)

Leopar, Luchino Visconti'nin yönettiği 1963 tarihli aynı adlı filmin Türkiye'de 1972 yılında yayımlanmış senaryo kitabıdır.

Eric Lawson Malpass İngiliz romancı.

<span class="mw-page-title-main">Isao Takahata</span> Japon anime yönetmeni (1935 - 2018)

Isao Takahata Japon anime yönetmenidir. Ünlü anime yönetmeni Hayao Miyazaki'nin uzun süreli çalışma arkadaşı ve Studio Ghibli'nin kurucularındandır. Studio Ghibli kurulduktan sonra farklı türlerdeki dört filme imza atmıştır: savaş filmi Ateşböceklerinin Mezarı, romantik drama Dün Gibi, komedi filmi Komşum Yamadalar, doğa bilinçlendirme temalı Pom Poko. Bu filmlerden Ateşböceklerinin Mezarı, film eleştirmeni Roger Ebert tarafından en iyi savaş filmlerinden biri olarak nitelendirilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">William Peter Blatty</span> Amerikalı film yönetmeni ve senarist (1928 – 2017)

William Peter Blatty, Amerikalı yönetmen, yapımcı, senarist.

Bryan Edgar Wallace, İngiliz yazardır. Yazar Edgar Wallace'ın oğlu Bryan, aynı zamanda babasınınkine çok benzeyen bir suç ve gizem romanları yazarıdır. Adını, babasının Kuzey Amerika gezisi sırasında karşılaştığı Amerikalı politikacı William Jennings Bryan'dan almıştır.