İçeriğe atla

James Burke (bilim tarihçisi)

James Burke
Doğum22 Aralık 1936 (87 yaşında)
Derry, Kuzey İrlanda, Birleşik Krallık
MilliyetBritanyalı
VatandaşlıkBirleşik Krallık
EğitimOxford Üniversitesi, Jesus College

James Burke (22 Aralık 1936 doğumlu), mizahla yoğurulmuş bir biçimde bilim ve teknoloji tarihi odaklı Connections (1978) televizyon belgesel dizisinin yanı sıra başka programlarıyla da bilinen İngiliz yayıncı, bilim tarihçisi, yazar ve televizyon programı yapımcısıdır. Washington Post onu "Batı dünyasının en etkileyici zihinlerinden biri" olarak adlandırmıştır.[1]

Biyografi

Burke, Derry, Kuzey İrlanda doğumludur. Maidstone Dilbilgisi Okulu'nda ve Orta Çağ İngilizcesi konusunda yüksek lisans derecesi aldığı Oxford Üniversitesi Jesus College'da eğitim almıştır.

Daha sonra, diğer İngilizce okullarının yanı sıra Bologna ve Urbino üniversitelerinde ders verdiği İtalya'ya taşınmıştır. İtalya'da iken, bir İngilizce-İtalyanca sözlüğün ve bir sanat ansiklopedisinin hazırlanmasında görev almıştır.

1966 yılında, bir süre yayıncılık yaptıktan sonra, birkaç programın sunuculuğunu ve eş-sunuculuğunu üstlendiği BBC'nin Bilim ve Öğeleri Bölümü'ne katılmak üzere Londra'ya taşındı. Burada televizyonun, kitleleri, bilim ve teknoloji konusunda programlar yaparak eğitmek ve eğlendirmek konusundaki potansiyeline ilişkin olanaklardan büyülenmişti. Ayrıca Ramsgate'deki Regency Dil Okulu'nda İngilizce Yabancı Dil öğretmeni olarak bir süre çalıştı.

Burke, ilk olarak Tomorrow's World (Yarın'ın Dünyası) adlı BBC bilim dizisinin muhabiri olarak isim yaptı. 1969'daki ilk Ay inişleri sırasındaki BBC haberlerinin baş sunucusu olması da dahil, Apollo Projesi görevleri konusunda BBC televizyonunun bilim haber sunucusu ve baş muhabiri idi.

En önemli çalışmasını Mick Jackson ile birlikte hazırladı: İlk olarak BBC'de ve akabinde ABD'de PBS kanallarında yayınlanan ve çok beğenilen 10 bölümlük belgesel dizisi Connections (Bağlantılar) (1978). Dizide, her bölümde ayrı bir gelişim çizgisine odaklanarak ve genellikle kronolojik sırayı da takip ederek, çeşitli keşif ve icatların izlediği oluşum evrelerini, tarihteki karşılıklı ilişkileriyle birlikte takip ediyordu ve bu Burke için büyük bir başarıydı. Bu diziyi 20 bölümlük Connections 2 (1994) ve 10 bölümlük Connections 3 (1997) dizileri takip etti. Daha sonra, bu dizi 50'den fazla ülkede ve 350 civarında üniversite ve kolej müfredatında gösterildi. Ayrıca diziyi takip eden kitabı Atlantik'in her iki yakasında da çok satanlar listesine girdi.

1985 yılında Burke (Richard Reisz ve John Lynch ile birlikte) The Day The Universe Changed (1995'te düzenlenen) (Evrenin Değiştiği Gün) adlı diziyi yaptı. Bu dizide daha çok Batı kültüründeki bilimsel değişimin felsefi yönlerine odaklanır. SETI projesine danışman olarak hizmet etmenin yanı sıra Scientific American ve Time dergilerine düzenli olarak katkıda bulunmaktadır. Royal Television Society'den gümüş ve altın madalya ile ödüllendirilmiştir. 1998 yılında Society for Technical Communication (Teknik İletişim Derneği) tarafından kendisine fahri doktora verildi.[2]

Connections 'ın bitişinde bilişim ve iletişim teknolojilerinin giderek daha fazla bir grup elit uzmanın elinde olacağından endişelenmesine karşılık The Day The Universe Changed 'in bitiş bölümlerinde iletişim ve bilgisayar teknolojilerinde yaklaşmakta olan devrimin dünyanın her tarafındaki insanın fikir ve düşüncelerini anında paylaşabilmesine olanak sağlayacağını savunmuştur. İnternete erişimdeki hızlı yükseliş gibi daha sonraki olaylar, haklı olduğunu göstermiştir. Tarihin iç içe geçmiş bağlantılı yapısı konusundaki görüşleri de kaos/karmaşıklık/bağlantı kuramlarındaki yakın çalışmalar tarafından doğrulanmaktadır.[] Karmaşık sistemler ve 6 dereceli bağlantılar tezi hakkında örneklere bakınız.

KnowledgeWeb

James Burke KnowledgeWeb Projesine öncülük yapmaktadır. Bu proje, kullanıcıların tarih boyunca gezerek kendi birleştirici bağlantılarını yapmalarına olanak sağlamaktadır ve bir nevi kendisinin kitap ve televizyon programlarının sayısal karşılığıdır. Siteye göre, burası en sonunda tarihsel kişiliklerin ve yerlerin sürükleyici sanal gerçeklik canlandırmalarının yaşadığı bir ortam olacaktır.

Büyük televizyon yapımları

James Burke tarafından yapılan televizyon dizileri ve belgeseller:

  • The Burke Special (Burke Özel) (1972-1976)
  • Apollo Projesinin sonunu gösteren The End of the Beginning (Başlangıcın Sonu) (1972)
  • Connections (Bağlantılar) (1978)
  • The Men who Walked on the Moon (Ayda Yürüyen Adam) (1979), Apollo 11'in 10. yıldönümü
  • The Other Side of the Moon (Ayın Öteki Yüzü) (1979), Apollo Projesine daha eleştirel bir bakış
  • The Real Thing (Gerçek) (1980), algının değişik tarafları hakkında
  • The Neuron Suite 19 Temmuz 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Nöron Demeti) (1982), insan beyni üzerine
  • MacGillivray Freeman's Speed (IMAX) (MacGillivray Freeman'ın Hızı) (1984), seslendirici
  • The Day the Universe Changed (Dünyanın Değiştiği Gün) (1985, Revize 1995)
  • After the Warming (Küresel Isınmadan Sonra) (1989), sera etkisi üzerine
  • Masters of Illusion (Sihir Ustaları) (1993), Rönesans ressamları üzerine
  • Connections 2 (Bağlantılar 2) (1994) (bazen Connections² yazılır)
  • Connections 3 (Bağlantılar 3) (1997) (bazen Connections³ yazılır)
  • Stump the Scientist (Bilim İnsanını Afallat), bir grup çocuğun kendilerini afallatmak üzere sorular sorması için davet edildiği bir bilimadamları paneli
  • ReConnections (2004) archive.org üzerinde KCSM'den ReConnections

Kitaplar

  • Tomorrow's World I (Raymond Baxter ile) (BBC 1970) ISBN 978-0-563-10162-8
  • Tomorrow's World II (Raymond Baxter ile) (BBC 1973) ISBN 978-0-563-12362-0
  • Connections: Alternative History of Technology (Time Warner International/Macmillan 1978) ISBN 978-0-333-24827-0
  • The Day the Universe Changed (BBC 1985) ISBN 0-563-20192-4
  • Chances (Virgin Books 1991) ISBN 978-1-85227-393-4
  • The Axemaker's Gift (Robert Ornstein ile), Ted Dewan tarafından görseller hazırlanmıştır (Jeremy P Tarcher 1995) ISBN 978-0-87477-856-4
  • The Pinball Effect - How Renaissance Water Gardens Made the Carburettor Possible and Other Journeys Through Knowledge (Little, Brown & Company 1996) ISBN 978-0-316-11610-7
  • The KnowledgeWeb (Simon & Schuster 2001) ISBN 978-0-684-85935-4
  • Circles - Fifty Round Trips Through Histroy Technology Science Culture (Simon & Schuster 2000) ISBN 978-0-7432-4976-8
  • Twin Tracks (Simon & Schuster 2003) ISBN 978-0-7432-2619-6
  • American Connections: The Founding Fathers. Networked (Simon & Shuster 2007) ISBN 978-0-7432-8226-0

Popüler kültür

BBC güncel komedi dizisi 'Not The Nine O'Clock News'te Griff Rhys-Jones bir skecinde, Burke'ü takliden, muzip bir şekilde nesir bir pasaj söyledikten sonra "So there we have it. It's all really very simple. And if it isn't, I make it up. So until then, goodbye. (Sahneyi terkeder ve aniden tekrar görünür) Hello again. Ha! That fooled you, didn't it. Or, did it?" der.

Elektronik pop parçası "The Black Hit of Space"te (1970'lerin sonundaki ilk canlanmasında) Britanyalı grup The Human League, Burke'e son mısrada "Get James Burke on the case" diyerek gönderme yapar. "The Black Hit of Space" çalındığında uzay ve zamanı büken ve bütün dünyayı etkilemeye başlayan bir şarkıyı simgeler. Bu şarkı, Burke'nin algıyla ilgili sevilen dizisi "The Real Thing" yayınlandıktan sonra aynı yıl Mayıs 1980'de yayınlanan "Travelogue" adlı albümdedir.

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 15 Haziran 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2011. 
  2. ^ http://www.stc.org/PDF_Files/fellowsHonorary2007.pdf []

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Stephen Hawking</span> İngiliz fizikçi, kozmolog ve yazar (1942–2018)

Stephen William Hawking, İngiliz fizikçi, kozmolog, astronom, teorisyen ve yazar.

<span class="mw-page-title-main">Uzay Yarışı</span> Soğuk Savaş sırasında, ABD ve SSCB arasında yaşanan uzay rekabeti (1955–1975)

Uzay Yarışı, Amerika Birleşik Devletleri ile Sovyetler Birliği arasında 20. yüzyılın ikinci yarısında gerçekleşen resmî olmayan uzay rekabetidir. Kökeni, II. Dünya Savaşı'ndan sonra iki ülke arasında balistik füze temelli nükleer silahlanma yarışına dayanmaktadır. Uzaya uydu, roket ve sonda yollamak, insan göndermek; Ay'a insan indirmek gibi çabalar içermektedir. Bu yarış, aynı zamanda ABD ile SSCB arasındaki Soğuk Savaş'ın (1947–1991) bir parçasıdır. Uzay Yarışı, yapay uyduların öncü fırlatmalarını, Ay'a, Venüs'e ve Mars'a yollanan robotik uzay sondalarını ve alçak Dünya yörüngesinde ve nihayetinde Ay'da insanlı uzay uçuşunu getirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Gary Sinise</span> Amerikalı sinema oyuncusu

Gary Alan Sinise Emmy ödüllü Amerikalı oyuncu ve yönetmen. 1994 yılında Forrest Gump adlı filmdeki rolüyle Oscar'a aday olan Sinise'ın, Truman adlı TV dizisindeki rolüyle kazandığı bir Altın Küre'si bulunmaktadır. Yeşil Yol, Forrest Gump ve Apollo 13 gibi filmlerde oynayan oyuncu, Moira Harris ile evlidir ve bu evliliğinden üç çocuğu vardır. 2004 yılından itibaren CSI: NY adlı dizide dedektif Mac Taylor'ı canlandıran Sinise aynı zamanda bas gitaristtir.

<span class="mw-page-title-main">Harry Houdini</span>

Harry Houdini, asıl adı Erik Weisz, Macar asıllı Amerikalı illüzyonist. Özellikle, bağlı durumda girdiği kilitli bir sandıktan kurtulma numarasıyla ünlüdür.

<span class="mw-page-title-main">Ölüler Günü</span>

Ölüler Günü, İspanyollar ve Latin Amerikalıların kutladığı, amacı ölüleri anmak olan bir festivaldir. Geleneksel olarak 1-2 Kasım tarihlerinde kutlanır, bazı yerlerde 31 Ekim ve 6 Kasım'da da kutlanır. Başlangıcının Azteklere dayandığı bilinmektedir. Ölüler Günü, Cadılar Bayramı'ndan farklı olarak korkutma amaçlı değildir. Burada bulunan iskeletler ölenleri simgeler. İnanışlarına göre gerçek ölüm unutulduğunda olur, festivalin amacı ölenlerin unutulmamasını sağlamaktır. Bu amaç doğrultusunda ölmüş olanları simgeleyen şekerden kafatası biblolar, ölenlerin sevdiği kokuların, süslemelerin bulunduğu sunaklar yapılmaktadır.

BBC Türkçe Servisi, BBC Dünya Servisi'nin 32 dil servisi arasında yer alan Türkçe yayınlar bölümü. BBC Türkçe, BBC Türkçe Bölümü gibi isimlerle de anılır. BBC Dünya Servisi'nin "Avrupa ve Amerika Bölümü"ne bağlıdır.

BBC Entertainment uluslararası bir televizyon kanalı. Birleşik Krallık'tan yayın yapan kanalın sahibi BBC'dir. Kanal komedi, drama ve eğlence programları yayınlar. Kanalın tamamı BBC Worldwide'e aittir. Sabah kuşağında yayınlanan programları CBeebies Kuşağı'na aittir.

<i>İnsanın Yücelişi</i>

İnsanın Yücelişi, Jacob Bronowski'nin ölümünden hemen önce 1973 yılında BBC televizyonu için gerçekleştirdiği 13 bölümlük aynı adlı belgesel bilim dizisinin kitap haline getirilmiş şeklidir. Özgün adı The Ascent of Man olan kitap, dizinin yayınlanmasından hemen sonra kitap haline getirilmiştir. Kitap Türkiye'de 1975 yılında Milliyet Yayınları tarafından Filiz Ofluoğlu'nun Türkçe çevirisiyle yayımlanmıştır.

<i>Wonders of the Universe</i>

Wonders of the Universe (Evrenin Harikaları) fizikçi Brian Cox'ın sunduğu BBC, Discovery Channel ve Discovery Science tarafından hayata geçirilen bir televizyon yapımıdır. İlk defa 6 Mart 2011 tarihinde BBC Two'da gösterilmiştir. Yapım dört bölümden oluşmakta ve her bir bölüm evrenin harika olarak görülen bir yönü üzerinde durmaktadır. Yine Brian Cox'ın sunduğu 2010 yılında yayınlanan Wonders of the Solar System adlı yapımın devamı niteliğindedir.

Evrimin kanıtları ve canlıların ortak atadan geldiği, bilim insanlarının uzun yıllar boyunca çeşitli alanlar ve disiplinlerde canlıların akrabalık derecesi ve ortak kökenine dair çalışmalarda ortaya çıkarılmış olup bu kanıtlar, evrimsel süreçlerin meydana geldiğini göstererek evrimin bir olgu olarak gerçekliğini doğrulamış ve Dünya üzerindeki yaşamın türlülük ve çeşitliliğine neden olan doğal süreçler hakkında bir bilgi zenginliği sağlamıştır. Bu kanıtlar, yaşamın zaman içinde nasıl ve neden değiştiğini açıklayan ve bilimsel bir kuram olan modern evrimsel sentezi desteklemektedir. Evrimsel biyologlar, test edilebilir varsayımlarda bulunup hipotezleri test ederek ve nedenlerini açıklayan ve gösteren kuramlar geliştirerek ortak atayı belgelerler.

<span class="mw-page-title-main">Martin Rees</span> Martin John Rees (d

Martin John Rees, Britanyalı kozmolog ve astrofizikçi. 2004'ten beri Trinity Koleji'nin en üst idari sorumlusu, 2005-2010 arasında Kraliyet Topluluğu'nun başkanlığını yapmış bilim insanı.

<span class="mw-page-title-main">Lucille Ball</span> Amerikalı sinema oyuncusu (1911 – 1989)

Lucille Désirée Ball, özellikle I Love Lucy, The Lucy–Desi Comedy Hour, The Lucy Show, Here's Lucy ve Life With Lucy sitkomları ile tanınan, Amerikalı komedyen, sinema, televizyon, sahne ve radyo oyuncusu, manken, dizi ve sinema yönetmeni.

<span class="mw-page-title-main">Dominic O'Brien</span>

Dominic O'Brien Büyük Britanyalı hafıza şampiyonu ve bazı hafıza ilişkili kitapların yazarı. 8 kez Dünya Hafıza Şampiyonu olmuştur. "Doruk Performans Eğitimi" eğitmeni olarak çalışmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Jim Al-Khalili</span> Irak doğumlu Britanyalı teorik fizikçi ve yazar

Jim Al-Khalili OBE, Irak doğumlu Britanyalı teorik fizikçi ve yazar. Surrey Üniversitesi'nde teorik fizik profesörü. BBC adına birkaç bilim programı sunmuş ve Britanya medyasında sıkça bilim yorumculuğu görevini üstlenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Russell Brand</span> İngiliz komedyen, oyuncu ve yazar

Russell Edward Brand İngiliz komedyen, aktör, radyo ve televizyon sunucusu, şarkıcı, köşe yazarı ve yazar.

<i>Encyclopédie</i> 1751-1772 yılları arasında Paris, Fransada yayınlanan genel ansiklopedi

Encyclopédie, ou dictionnaire raisonné des sciences, des arts et des métiers Fransa'da 1751 ve 1772 arasında takviyeler, revize sürümler ve çeviriler ile birlikte geliştirilerek yayımlanan bir genel ansiklopedidir. Editörlüğü Denis Diderot ve Jean le Rond d'Alembert tarafından ortaklaşa yapılmıştır.

Charlene Edna "Lenny" Robinson, Neighbours adlı Avustralya televizyon dizisinde Kylie Minogue'un canlandırdığı karakter.

<span class="mw-page-title-main">Maine Road</span> Manchester City takımının eski stadyumu

Maine Road, İngiltere'nin Manchester şehrine bağlı Moss Side bölgesinde yer almış ve 1923'ten 2003'e kadar Manchester City'ye ev sahipliği yapmış eski futbol stadyumu. FA Cup yarı finallerine, Charity Shield maçlarına, Lig Kupası Finali'ne ve İngiltere'nin maçlarına ev sahipliği yapmıştır. Yüksek kapasitesi sebebiyle Wembley of the North takma ismini almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Sophia Di Martino</span>

Sophia Di Martino, İtalyan asıllı İngiliz aktris. Marvel Sinematik Evreni dizisi Loki'de canlandırdığı Sylvie karakteri ile tanınmakta.

<span class="mw-page-title-main">Patrick Moore</span>

Sir Patrick Alfred Caldwell-Moore CBE HonFRS FRAS, yazar, araştırmacı, radyo yorumcusu ve televizyon sunucusu olarak bu alanda öne çıkan İngiliz bir amatör astronomdu.