İçeriğe atla

Jale Karabekir

Jale Karabekir, Türk tiyatro insanı, akademisyen.

Feminist tiyatro topluluğu Tiyatro Boyalı Kuş’un kurucusu ve genel sanat yönetmenidir. Kadınlarla, gençlerle, öğrencilerle, aktivistlerle Ezilenlerin Tiyatrosu Atölyesi çalışmaları yapar.

Yaşamı

İstanbul Üniversitesi Dramaturji ve Tiyatro Eleştirmenliği Bölümü’nde yükseköğrenim gördü. Öğrenciliği sırasında 1996 yılında İstanbul'un Gazi Mahallesi'nde Kadın Danışma Merkezi'nde kadınlarla tiyatro çalışmalarına başladı. Kadınlarla tiyatro çalışmaya 1998-2002 arasında Okmeydanı Toplum Merkezi'nde devam etti.

1999'a yükseköğrenimini tamamladı ve Boğaziçi Üniversitesi Sosyoloji Bölümünde yüksek lisans öğrencisi oldu. Feminizm, feminist teori, feminist tiyatro üzerine çalışan Karabekir, 2000'de İstanbul'da alternatif oyunlar sahneleyen Tiyatro Boyalı Kuş adlı feminist tiyatroyu kurdu ve Ezilenlerin Tiyatrosu tekniklerini öğrenmek için atölyelere katılıp dünyadaki Ezilenlerin Tiyatrosu uygulayıcıları ile temasa geçti.[1]

2004'te "Kadınların Özgürleşmesi İçin Bir Strateji Olarak Performans: Okmeydanı Toplum Merkezi’nde Ezilenlerin Tiyatrosu Pratikleri" başlıklı teziyle yüksek lisans derecesi aldı.[2] İngilizce yazdığı tezini daha sonra Türkçeleştirerek "Türkiye'de Kadınlarla Ezilenlerin Tiyatrosu:Feminist Bir Metodolojiye Doğru" (2015) adıyla yayımladı.[1][3]

Boğaziçi Üniversitesi Sosyoloji bölümünde 2002-2006 yılları arasında araştırma görevlisi olarak çalıştı. 2007 yılından itibaren Işık Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Bölümü’nde yarı zamanlı öğretim görevlisi olarak ders verdi.

2008 yılında kurulan Ezilenlerin Tiyatrosu Merkezi-Türkiye’nin kuruluşunda yer aldı. Tiyatro Boyalı Kuş'ta İbsen'in Bir Bebek Evi adlı oyununu Nora/Nurê adıyla Kürtçe olarak sahneledi.[4] Tiyatro Boyalı Kuş bu oyunla 2009 Uluslararası Ibsen Ödülleri’ne değer görüldü.[5][6]

Karabekir, 2015 yılında Hindistan’da kurulan Jana Sanskriti Uluslararası Ezilenlerin Tiyatrosu Araştırma Enstitüsü’nün yönetim ekibinde yer almaktadır.[7]

2019 yılında Kendine Ait Bir Oda oyununu kendi çevirisi ile sahne metnine dönüştürdü.[8]

Çeşitli dergi ve gazetelerde toplumsal cinsiyet ve performans konularında yazıları yayımlanmıştır ve ulusal ve uluslararası konferanslarda sunulmuş bildirileri vardır.[7]

Eserleri

Telif eserleri

  • Türkiye’de Kadınlarla Ezilenlerin Tiyatrosu: Feminist Bir Metodolojiye Doğru

Çevirileri

  • Feride Eralp ile birlikte Türkçe’ye çevirdiği Henrik Ibsen’in “Bir Bebek Evi (Nora)”

Yayına hazırladı

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ a b Karabekir, Jale (2015). Türkiye'de kadınlarla ezilenlerin tiyatrosu : feminist bir metodolojiye doğru. İstanbul: Agora Kitaplığı. ISBN 978-605-103-273-3. OCLC 946518100. 
  2. ^ "Jale Karabekir Ezilenlerin Tiyatrosu ve Tiyatronun Pedagojik Açılımları". Öğretmen Ağı konuşmaları. 19 Aralık 2012. 27 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2023. 
  3. ^ "Jale Karabekir ile yeni kitabı üzerine: "Ezilenlerin Tiyatrosu ezilenlerin özgürleşmesini amaçlar." - Yeşil Gazete". 20 Haziran 2015. 28 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2023. 
  4. ^ "Norveçli Nora ile Kürt Nurê". Cumhuriyet. 20 Mayıs 2010. 7 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2023. 
  5. ^ Demircioğlu, Hande (11 Kasım 2011). "Nora/Nurê". birgun.net. 7 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2023. 
  6. ^ Kaya, Yaşam (26 Ekim 2010). "Nora'nın Bu Yorumu İzleyenleri Büyülüyor!". Mimesis Sahne Sanatları Portali. 12 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2023. 
  7. ^ a b "Jale Karabekir | tiyatrolar.com.tr". tiyatrolar.com.tr. 29 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2023. 
  8. ^ Avan, Yeşim PİRPİR (21 Kasım 2019). "Feminist tiyatro "Tiyatro Boyalı Kuş" örneği üzerinden Türkiye'deki feminist tiyatrolara genel bir bakış". RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi: 123-138. doi:10.29000/rumelide.648460. ISSN 2148-7782. 26 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Afife Jale</span> Türk oyuncu

Afife Jale, Türk oyuncu.

<span class="mw-page-title-main">Henrik Ibsen</span>

Henrik Ibsen, Norveçli oyun yazarı ve şair.

Tiyatro Boyalı Kuş, 2000 yılında İstanbul'da kurulmuş bir kadın tiyatrosu.

Arsen Gürzap, Türk oyuncu ve tiyatro yönetmenidir.

Tilbe Saran, Türk oyuncu ve seslendirme sanatçısı.

<span class="mw-page-title-main">Afife Tiyatro Ödülleri</span> Türkiyede düzenlenen tiyatro ödül töreni

Afife Tiyatro Ödülleri, tiyatro sahnesine çıkan ilk Türk kadın oyuncu Afife Jale anısına İstanbul'da 1996-1997 tiyatro sezonundan beri her yıl Yapı Kredi Bankası dağıtılan sanat ödülüdür.

5. Afife Tiyatro Ödülleri ya da 5. Afife Jale Ödülleri, 2001 yılında, 12 dalda verilmiş olan tiyatro ödülleridir. Ödüller adlarını, ilk Türk kadın oyuncu Afife Jale'den almaktadır.

8. Afife Tiyatro Ödülleri ya da 8. Afife Jale Ödülleri, 2004 yılında, 14 dalda verilmiş olan tiyatro ödülleridir. Ödüller adlarını, ilk Türk kadın oyuncu Afife Jale'den almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Tomris İncer</span>

Tomris Zehra İncer,, Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusudur.

<span class="mw-page-title-main">Binnur Şerbetçioğlu</span>

Binnur Şerbetçioğlu, Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu ve senarist.

Ayşenil Şamlıoğlu, Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu ve yönetmen.

Zeynep Rüçhan Çalışkur, Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu.

<span class="mw-page-title-main">Ezilenlerin Tiyatrosu</span>

Ezilenlerin Tiyatrosu, Brezilyalı tiyatro insanı Augusto Boal’in 1970'lerde oluşturduğu bir tiyatro kuramı ve pratikleridir.

13. Afife Tiyatro Ödülleri ya da 13. Afife Jale Ödülleri, Afife Tiyatro Ödülleri kapsamında 2009 yılında verilen, 5 özel ödül ile 14 ayrı dalda ödülden oluşan tiyatro ödülleridir. 14 daldaki adaylar ile özel ödül sahipleri 30 Mart 2009'da açıkladı. Oylama kurulun 19 Nisan'da yaptığı kapalı oylama sonucu kazanan adaylara ödülleri 20 Nisan 2009'da yapılan törenle verildi.

Leyla Selen Uçer, Türk oyuncu. Ara filmi ve DOT yapımı Böcek oyunuyla tanınır.

Yeşim Koçak, Türk tiyatro ve sinema oyuncusu.

<i>Bir Bebek Evi</i>

Bir Bebek Evi, Henrik Ibsen'in 1879 yılında yazdığı üç perdelik tiyatro oyunudur.

Zeynep Kaçar, Türk oyuncu ve yazardır.

Aysel Yıldırım Türk tiyatro oyuncusu ve yazar. Zabel isimli oyun ile 23. Sadri Alışık Tiyatro ve Sinema Oyuncu Ödülleri’nde En İyi Kadın Oyuncu Ödülü’nü kazanmıştır. Ayrıca bu oyunu Duygu Dalyanoğlu ile birlikte yazmış ve Tiyatro Eleştirmenleri Birliği’nin Yılın Yerli Oyun Yazarı Ödülü’nü; Üstün Akmen Tiyatro Ödülleri’nde Yılın Yerli Oyun Yazarı Ödülü’nü kazanmıştır.

Augusta Boal, Brezilyalı tiyatro insanı.