İçeriğe atla

Jakup Mato

Jakup Halil Mato (d. 16 Eylül 1934, İfteran, Ayasaranda - ö. 30 Ağustos 2005, Tiran), Arnavut yazın eleştirmeni. Bilim Akademisi üyeliği de yapmıştır. Şablon:Kutia Shkrimtar

Yapıtları

  • Risi të letersisë shqipe (Arnavut Yazınında Yenilikler), Naim Fraşiri Basınevi 1983
  • Paradokset e satirës dhe të humorit (Esprilerin Çatışkıları), Toena basımevi 2000
  • Imazhe, kode, kumte (İmajlar, Kodlar, Mesajlar) Botim i Akademisë së Shkencave (Bilimler Akademisi Yayınları) 2001
  • Rrjedhave të artit paraprofesionist (Uzmanlık Öncesi Akışlarında), Botim i Akademise se Shkencave (Bilimler Akademisi Yayınları) 2004
  • Poetika e dramaturgjisë dhe mendimi estetik (Dram Yazını ve Estetik Düşünce) Botim i Akademisë së Shkencave (Bilimler Akademisi Yayınları) 2005

Bildirileri

  • "Folklordaki mizah ve hiciv artistik araclarinin niteligi" IV. Milletlerarasi Türk Halk Kültürü Kongresi program ve bildiri özetleri Ankara Türkiye 1991 sf. 77 [1][]

Bibliyografya

  • Apostol Pango "Enciklopedia e Delvinës dhe e Sarandës" Toena Yayımevi f 243 ISBN 99927-1-597-9
  • Dalan Shapllo "Shikim teresor i problematikes se satires dhe te humorit" () yayınlanma "Koha jone" 11 Ekim 2000 Tirana
  • Josif Papagjoni "Mato tregon pardokset e satires dhe te humorit" () yayınlanma "Shekulli" 23 Ocak 2001 Tirana
  • Hasan Hasani Lexikon of Albanian writer 1500-2001, S 294, Pristina 2003 ISBN 9951-06-034-X (ya da ISBN 9789951060349)
  • Meçaj, Nasip; Çelaj, Xhemil; Toçi, Fatmir (2009). Enciklopedi e Kurveleshit. TOENA. ISBN 99943-1-496-3.

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Feyzi Bey Alizoti</span> Ocak-Mart 1914 tarihlerinde Arnavutluk başbakanı siyasetçi (1874-1945)

Feyzi Bey Alizoti Osmanlı daha sonraları Arnavut siyasetçi. 22 Ocak ile 7 Mart 1914 tarihleri arasında kısa bir süre Arnavutluk başbakanlığı yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">İşkodra Kuşatması (1478-1479)</span>

İşkodra Kuşatması, 1478-1479 yılları arasında Venedik Cumhuriyeti ile Arnavutların kontrolündeki İşkodra ile Rozafa Kalesi'nin Osmanlı ordusu tarafından kuşatılmasıdır. Kuşatma Osmanlı zaferi ile sonuçlanmış olup tüm Arnavutluk Osmanlı tarafından fethedilmiştir. 25 Ocak 1479 tarihinde Osmanlı İmparatorluğu ile Venedik Cumhuriyeti arasında yapılan Osmanlı-Venedik Antlaşması ile İşkodra Osmanlıya bağlı bir sancak haline getirildi.

<span class="mw-page-title-main">İzmid Nehri</span> Arnavutlukta bir nehir

İsmi veya İzmid Nehri Arnavutluk'un batısında bulunan bir nehirdir. Nehir, Tiran'ın kuzeydoğusunda birkaç nehrin birleşmesiyle oluşmaktadır. İzmid (Ishëm) köyü ve İzmid Kalesi'nin yakınlarında Adriyatik Denizi'ne dökülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Fatih Sultan Mehmed Camii (Akçahisar)</span>

Fatih Sultan Mehmed Camii veya Fethiye Camii, Arnavutluk'un Akçahisar kentinde bulunan bir camidir. Cami, 1481 yılında Osmanlı döneminde inşa edilmiştir ve İskender Bey Müzesi'nin yanında yer almaktadır.

Arnavutluk'ta iletişim; radyo, televizyon, sabit ve mobil telefonlar ve interneti kapsamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Arnavutçanın lehçeleri</span>

Arnavutça, iki ana gruba ayrılmış birçok lehçeden oluşur, bu ana gruplar Geg ve Tosk'tur. İşkomi Nehri, güneyde İşkombi ve Tosk'un kuzeyinde konuşulan Geg ile yaklaşık olarak coğrafi bir ayırma çizgisidir.

<span class="mw-page-title-main">Kosova Bilim ve Sanat Akademisi</span>

Kosova Bilim ve Sanat Akademisi Kosova'nın ulusal akademisidir.

<span class="mw-page-title-main">Libhovalı Müfid Bey</span> Arnavut siyasetçi, diplomat ve maliyeci (1876-1927)

Müfid bey Libohova Arnavut ekonomist, diplomat ve siyasetçi ve Arnavutluk Bağımsızlık Bildirgesi'nin yapıldığı Avlonya Meclisi'nde delegelerden biridir. Arnavutluk Geçici Hükûmeti döneminde Arnavutluk'un ilk İçişleri Bakanı olarak görev yaptı ve o zamandan itibaren 1913-1927 yılları arasında dokuz kez farklı hükûmet görevlerinde bulundu, Adalet Bakanı, İçişleri Bakanı, Maliye Bakanı ve Kültür Bakanı olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Rauf Fitso</span> Arnavut diplomat

Rauf Fitso Bey Arnavut diplomat ve siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Gjergj Fişta</span> Arnavut yazar (1871-1940)

Gjergj Fişta Arnavut Fransisken frer, şair, eğitimci, siyasetçi, aktivist, çevirmen ve yazardır. Epik başyapıtı Lahuta e Malcís ve Arnavutluk'un bağımsızlığından sonra en yetkili dergilerden ikisi olan Posta e Shypniës ve Hylli i Dritës'in editörü olması edeniyle 20. yüzyılın en etkili Arnavut yazarlarından biri olarak kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Aleks Buda</span> Arnavut tarihçi

Aleks Buda, Arnavut tarihçidir. Arnavutluk İlimler Akademisi üyesi ve başkanıydı.

<span class="mw-page-title-main">Elbasanlı Akif Paşa</span> Arnavut siyasetçi

Akif Paşa Biçakçiu, çoğunlukla Elbasanlı Akif Paşa olarak bilinir, Elbasan Sancağı'nda bir Osmanlı Arnavut siyasi figürüydü ve Jön Türk Devrimi'nden sonra Arnavut ulusal davası için bir aktivist oldu.

<span class="mw-page-title-main">Kaçak Hareketi</span>

Kachak, 19. yüzyılın sonlarından 20. yüzyılın başlarına dek kuzey Arnavutluk, Karadağ, Kosova ve Makedonya'da faaliyet gösteren Arnavut haydutlar için, 1910-1924 arasındaysa sırasıyla Sırbistan Krallığı ve Yugoslavya Krallığı'na karşı "Kaçak hareketi" olarak adlandırılan harekete katılmış Arnavut devrimci örgütlerinin milisleri için kullanılan bir terimdir.

Pal Dukagjini Dukagjini ailesine mensup Arnavut bir soyluydu. O ve akrabası Nicholas Dukagjini, İşkodra civarını Venedik Cumhuriyeti'nin vassalı olarak yöneten Lekë Zaharia'nın vassallarıydı. İlerleyen yıllarda Nicholas Lekë'yi öldürdü ve Dukagjiniler, Venedik'in vassalı olarak kendi himayesindeki köyleri yönetmeye devam etti. Pal ve Nicholas, Türkler Arnavutluk'a seferler düzenlemeye başladığında İskender Bey'in liderliğinde kurulan ve saldırıları savuşturmayı amaçlayan Leş Birliği'nin üyeleriydi. Pal, 1454'te çevredeki çoğu asilzadenin üç yıl önce yaptığı gibi Aragon Krallığı V. Alfonso'nun vassallığını kabul etti. Daha sonra Pal, İskender Bey'i ve Leş Birliği'ni terk ederek birlikleri ile birlikte Türklere katıldı.

<span class="mw-page-title-main">Parashqevi Qiriazi</span>

Paraskevi D. Kyrias olarak da bilinen Parashqevi Qiriazi, hayatını Arnavut alfabesine ve yazılı Arnavut dilinin öğretimine adamış, Qiriazi ailesinin Arnavut öğretmeniydi. Arnavut alfabesinin biçimine karar veren Manastır Kongresi'ne katılmış tek kadındı ve bir kadın derneği olan Yll' i Mengjesit'in kurucusuydu. Parashqevi ayrıca 1919 Paris Barış Konferansı'na Arnavut-Amerikan topluluğunun bir üyesi olarak katıldı. 1891'de Korça'da açılan ilk Arnavut Kız Okulu'nun müdürü Sevasti Qiriazi'nin kız kardeşidir.

<span class="mw-page-title-main">Sevasti Qiriazi</span>

Sevasti Qiriazi-Dako Arnavut vatansever, eğitimci, Protestan misyoner, yazar, Arnavutlukta kadın eğitiminin öncüsü ve Arnavutluk Ulusal Uyanışı aktivistiydi.

Arnavut Soylular, Orta Çağ Arnavutluk'unun yönetici sınıfı olan asilzadeler topluluğuydu. Bu soyluların yönetimindeki Arnavut prenslikleri genellikle çevredeki Venedik Cumhuriyeti, Bizans İmparatorluğu, Sırp İmparatorluğu, Napoli Krallığı ve Osmanlı İmparatorluğu'nun himayesinde yaşıyordu. Bu prensliklerin yöneticisi olan asilzadeler ise genelde Despot, Dux, Kont ve Župan gibi unvanlar kullansa da Sebastokrator gibi Latince veya Slav orijinli unvanlar da kullanıyorlardı.

Debre Kongresi, 1 Kasım 1878'de Debre'li Iljaz Paşa başkanlığındaki "İki Debreli Arnavut Birliği Komitesi "nin girişimiyle Debre şehrinde düzenlendi. Kongre, Yanya Vilayeti'nin tamamının temsilcisi olarak katılan Fraşirili Abdül Bey tarafından hazırlanan bir muhtıra şeklinde bir kararı kabul etti.

<span class="mw-page-title-main">İpekli Bedri Bey</span>

İpekli Bedri Bey, Arnavut siyasetçi. Osmanlı Meclis-i Mebûsan İpek sancağı milletvekili olup II. Dünya Savaşı sırasında İkinci Prizren Birliği'nin kurucularındandı.

Rexhep Ferri, Kosovalı Arnavut ressam, şair ve yazar.