İçeriğe atla

Jacques Tits

Jacques Tits
Doğum12 Ağustos 1930(1930-08-12)
Uccle, Belçika
Ölüm5 Aralık 2021 (91 yaşında)
Paris, Fransa
Ölüm sebebiDoğal nedenler
VatandaşlıkBelçika (1930–1974)
Fransa (1974-2021)
EğitimBrüksel Üniversitesi
EvlilikMarie-Jeanne Tits-Dieuaide
ÖdüllerCantor madalyası (1996)
Abel Ödülü (2008, John G. Thompson ile)
Kariyeri
DalıMatematik
Çalıştığı kurumBrüksel Üniversitesi
Brüksel Burslu Üniversitesi
Bonn Üniversitesi
Fransa Koleji
Fransız Bilimler Akademisi
Tez'Geçişlilik kavramına dayalı projektif grupların genelleştirilmesi' ((1950))
Doktora
danışmanı
Paul Libois
Doktora öğrencileriFrancis Buekenhout
Jens Carsten Jantzen
Karl-Otto Stöhr

Jacques Tits (Fransızca:[tits]); d. 12 Ağustos 1930, Uccle – ö. 5 Aralık 2021, Paris, Fransa), Belçika doğumlu Fransız matematikçi.[1][2]

Yaşamı ve kariyeri

Tits, 12 Ağustos 1930'da Uccle, Belçika'da doğdu. Brüksel Üniversitesi'nden mezun oldu. Grup teorisi ve insidans geometrisi alanlarında çalışmış ayrıca kendi ismini taşıyan Tits grubu, Tits alternatifi ve Tits yapısı'nı tanıtmıştır.

2008'de John Griggs Thompson ile birlikte "matematikteki derin başarıları ve özellikle modern grup teorisini şekillendirmesi" nedeniyle Abel Ödülü'ne layık görüldü.[3]

Özel yaşamı ve ölümü

2016 yılında ölen Fransız kadın yazar Marie-Jeanne Tits-Dieuaide ile evli olan Tits, 5 Aralık 2021'de Paris, Fransa'da 91 yaşında hayata veda etti.[4]

Kaynakça

  1. ^ "Gruppe 1: Matematiske fag" (Norveççe). Norwegian Academy of Science and Letters. 10 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ekim 2010. 
  2. ^ "J.L. Tits". Royal Netherlands Academy of Arts and Sciences. 14 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2016. 
  3. ^ "Thompson and Tits share the Abel Prize for 2008". The Niels Henrik Abel Memorial Fund. 17 Mayıs 2008. 20 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2008. The Norwegian Academy of Science and Letters has decided to award the Abel Prize for 2008 to John Griggs Thompson, University of Florida and Jacques Tits, Collège de France. This was announced by the Academy’s President, Ole Didrik Lærum, at a press conference in Oslo today. Thompson and Tits receives the Abel Prize “for their profound achievements in algebra and in particular for shaping modern group theory”. 
  4. ^ "Décès de Jacques Tits". SMF. 5 Aralık 2021. 6 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Aralık 2021. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Niels Henrik Abel</span> Norveçli matematikçi

Niels Henrik Abel, çeşitli alanlarda öncü katkılarda bulunan Norveçli bir matematikçiydi. En ünlü yegane sonucu, Genel beşinci dereceden denklemi radikallerde çözmenin imkansızlığını gösteren ilk tam kanıttır. Bu soru, zamanının öne çıkan açık kalmış sorunlarından biriydi ve 250 yılı aşkın bir süredir çözülemedi. Aynı zamanda eliptik fonksiyonlar alanında bir yenilikçi, Abelyen fonksiyonların kaşifiydi. Buluşlarını yoksulluk içinde yaşarken yaptı ve 26 yaşında tüberkülozdan öldü.

<span class="mw-page-title-main">Edward Lorenz</span> Amerikalı matematikçi ve meteorolog (1917–2008)

Edward Norton Lorenz ABD doğumlu matematikçi ve meteorolog. Kaos teorisi ve kelebek etkisi ile bilinir. Kanser tedavisi gören Lorenz, Cambridge'teki evinde ölmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Jacques Monod</span>

Jacques (Lucien) Monod, Fransız biyokimyager.

<span class="mw-page-title-main">Paul Crutzen</span>

Paul Jozef Crutzen 1995 yılında Mario J. Molina ve F. Sherwood Rowland ile birlikte Nobel Kimya Ödülü kazanan Hollandalı atmosferik kimyager.

Abel Ödülü, Norveç Kralı tarafından her yıl bir ya da daha fazla matematikçiye verilen uluslararası ödül. Ödül adını Norveçli matematikçi Niels Henrik Abel'den almıştır. Çoğu zaman "Matematikçilerin Nobel'i" olarak anılan Abel Ödülü, matematik alanındaki en prestijli ödüllerden biridir. Kazananlara 7,5 milyon Norveç kronu para ödülü verilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Günter Blobel</span>

Günter Blobel, Alman-Amerikalı biyolog.

<span class="mw-page-title-main">George Wald</span> araştırmacı

George Wald, Yahudi kökenli Amerikalı bilim insanı. Retina pigmentleri üzerine yaptığı çalışmalarıyla bilinir. 1967 yılında Haldan Keffer Hartline ve Ragnar Granit ile birlikte Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Peter Higgs</span> İngiliz teorik fizikçi (1929–2024)

Peter Ware Higgs, İngiliz teorik fizikçi.

Nansen Uluslararası Mülteciler Ofisi, 1930-1939 yıllarında savaş alanlarındaki mültecilerle ilgilenen, Fridtjof Nansen'in ismine atfen kurulmuş bir Milletler Cemiyeti organizasyonudur. Kuruluş, vatansız insanların ülkeler arasında seyahat etmesine izin veren Nansen pasaportu'nu geliştirdi. Organizasyon 1938 yılında Nobel Barış Ödülü almıştır.

<span class="mw-page-title-main">William Wallace Campbell</span> Amerikalı gökbilimci (1862 – 1938)

William Wallace Campbell, spektroskopi alanında uzmanlaşmış Amerikalı astronomdur.

<span class="mw-page-title-main">Edvard Moser</span>

Edvard Moser, Norveç asıllı psikolog ve nörobilimci. 9 Mart 2014 tarihinde Nobel ödülü kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">May-Britt Moser</span>

May-Britt Moser, Norveç Bilim ve Teknoloji Üniversitesinde (NBTÜ) psikoloji ve sinirbilim profesörü olarak görev yapmakta olan Norveçli psikolog ve sinirbilimci. 2014 Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü'nü kazandı. O dönemdeki eşi Edvard Moser ile birlikte, entorhinal korteksteki ızgara hücreleri ve aynı devrenin içerisinde mekân (uzay) temsilinde rol alarak beynimizde bir konumlanma sistemi oluşturan hücre tipleriyle ilgili çalışmaları sayesinde 2014 Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülünün yarısını paylaşmışlardır. 2012'de Edvard Moser ile birlikte yönettikleri Moser Araştırma Ortamını kurmuşlardır. May-Britt Moser, 2012'den bu yana aynı enstitüdeki Sinirsel Hesaplama Merkezini de yönetmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Katherine Anne Porter</span> Amerikalı gazeteci, makale yazarı, kısa öykü yazarı, romancı ve siyasi eylemci

Katherine Anne Porter, Kurgu dalında Pulitzer Ödülü sahibi Amerikalı gazeteci, makale yazarı, kısa öykü yazarı, romancı ve siyasi eylemci. 1962 yılında yayımlanan Ship of Fools romanı ABD'de en çok satan roman olmuştur. İhanet, ölüm ve kötülüğün kökeni gibi karanlık temalı eserler kaleme almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Tu Youyou</span>

Tu Youyou, ilaç kimyacısı ve eğitimci. Artemisinin ve dihidroartemisinin kaşifi olarak bilinir. Artemisinin ve dihidroartemisinin'i malaria tedavisi için kullanılmıştır ve milyonlarca hayat kurtarmıştır. Onun artemisinin ve malaria tedavisini keşfetmesi 20. yüzyılda tropikal tıbbın önemli bir atılımı ve Güney Asya, Afrika ve Güney Amerika'da tropik ve gelişmekte olan ülkelerdeki insanlar için sağlıkta iyileşme olarak görülüyor. Çalışmalarından dolayı 2011 yılında klinik tıpta Lasker ödülü ve 2015'te William C. Campbell ve Satoshi Ōmura ile birlikte Nobel Fizyoloji ve Tıp ödülünü almıştır. Tu Youyou fizyoloji veya tıp dalında ilk nobel ödülünü alan Çinli kadındır.

<span class="mw-page-title-main">Edward Drinker Cope</span> Amerikalı paleontolog, jeolog ve biyolog (1840–1897)

Edward Drinker Cope Amerikalı bir paleontolog ve karşılaştırmalı anatomist, aynı zamanda ünlü bir herpetolog ve ihtiyologdur. Neo-Lamarkizm düşünce okulunun kurucusudur. Zengin bir Quaker ailesinde doğan Cope, kendisini bilime ilgi duyan dahi bir çocuk olarak tanımlamış; ilk bilimsel makalesini de 19 yaşında yayınlamıştır. Babası, Cope'u soylu bir çiftçi olarak yetiştirmeye çalışsa da, sonunda oğlunun bilime olan tutkusunu kabullendi. Cope, kuzeniyle evlendi ve bir çocuğu oldu; aile Philadelphia'dan Haddonfield, New Jersey'e taşındı, ancak Cope daha sonraki yıllarda Philadelphia'da bir konut ve müze inşa edecekti.

<span class="mw-page-title-main">Avi Wigderson</span> İsrailli matematikçi ve bilgisayar bilimci

Avi Wigderson, İsrailli matematikçi ve bilgisayar bilimcidir. Princeton, New Jersey'deki Institute for Advanced Study'nin matematik fakültesinde Herbert H. Maass Profesörüdür. Araştırma alanları arasında karmaşıklık teorisi, paralel algoritmalar, grafik teorisi, kriptografi, dağıtılmış bilgi işlem ve sinir ağları bulunmaktadır. Çalışmaları nedeniyle 2021 yılında Abel Ödülü'nü aldı.

<span class="mw-page-title-main">László Lovász</span> Macar matematikçi

László Lovász Macar matematikçi ve Eötvös Loránd Üniversitesi'nde emeritus profesördür ve en çok Avi Wigderson ile birlikte 2021 Abel Ödülü'ne layık görüldüğü kombinatorik alanındaki çalışmalarıyla tanınmaktadır. 2007-2010 yılları arasında Uluslararası Matematik Birliği başkanlığı ve 2014-2020 yılları arasında Macar Bilimler Akademisi başkanlığı yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Carolyn R. Bertozzi</span> Amerikalı kimyager

Carolyn Ruth Bertozzi, Amerikalı kimyager. Hem kimya hem de biyolojiyi kapsayan geniş kapsamlı çalışmaları ile tanınmaktadır.

Patrick Colonel Suppes bilim felsefesine, ölçüm teorisine, kuantum mekaniğinin temellerine, karar teorisine, psikolojiye ve eğitim teknolojisine önemli katkılarda bulunan Amerikalı bir filozoftur. Stanford Üniversitesi'nde Lucie Stern Fahri Felsefe Profesörüydü ve Ocak 2010'a kadar yine Stanford'da Üstün Zekalılar için Eğitim Programı Direktörüydü.

DST-ICTP-IMU Gelişmekte Olan Ülkelerden Genç Matematikçiler için Ramanujan Ödülü, İtalya'daki Uluslararası Teorik Fizik Merkezi tarafından her yıl verilen bir matematik ödülüdür. Ödül adını Hint matematikçi Srinivasa Ramanujan'dan almıştır. Ödül 2004 yılında oluşturulmuş ve ilk kez 2005 yılında verilmiştir.