İçeriğe atla

Jacque Fresco

Jacque Fresco
Doğum13 Mart 1916(1916-03-13)
Brooklyn, New York, ABD
Ölüm18 Mayıs 2017 (101 yaşında)
İkametFlorida
MilliyetABD
MeslekFütürist, mucit, toplum mühendisi, yapı mühendisi, endüstriyel tasarımcı, yazar
Tanınma nedeniVenüs Projesi, kaynak tabanlı ekonomi fikirleri.
Resmî sitethevenusproject.com

Jacque Fresco (13 Mart 1916 - 18 Mayıs 2017), kendi kendini eğitmiş bir endüstriyel tasarımcı, toplum mühendisi, mucit, yazar, konferansçı, fütürist ve Venüs Projesi'nin yaratıcısıdır.[1]

Biyomedikal buluşlardan entegre sosyal sistemlere kadar geniş alanı kapsayan konularda gerek mucit gerekse tasarımcı ve geliştirici olarak çalıştı.

1916 doğumlu olan Fresco, 1929'daki Büyük Buhran sonrasında insanların çoğu için maksimum fayda sağlayacağına inandığı bir sistem olan Venüs Projesini geliştirmeye koyuldu.[2]

Venüs Projesi, 1970 ortalarında Jacque Fresco ve partneri Roxanne Meadows tarafından başlatıldı. Hayatını ve yaptığı işleri anlatan Future By Design (Planlı Gelecek) 2006 yılında yayımlandı.[3] Bu tarihe kadar enerji etkinliği, doğal kaynakların yönetimi, gelişmiş otomasyon üretimi ve güçlendirilebilir bütüncül şehir tasarımları gibi konuların topluma sağlayacağı faydalar üzerine yazılar yazıp konferanslar düzenledi.

Hayatı, icatları ve iş kariyeri

İlk iş tecrübeleri

Jacque Fresco, 14 yaşındayken (Büyük Buhran sonrası) okulundan ayrılıp Rotor Craft Helikopter Şirketi'nde profesyonel iş yaşantısına başladı. Amerika Birleşik Devletleri'nin Ohio eyaletinde Dayton şehrinde Wright-Patterson Hava Kuvvetleri Üssü'nde ve Kaliforniya eyaletinde Los Angeles şehrinde Raymond De-Icer Şirketi'nde 'askeri tasarım ve geliştirme birimi'nde hizmet verdi. Birçok şirkette çeşitli görevler üstlendi. Hollywood'da Art Center School'da sinema endüstrisi alanında teknik danışman olarak görev yaptı ve endüstriyel tasarım üzerine dersler verdi.

1942 yılında şu anki adı Revell-Monogram olan Revell Plastics Company'de Lou Glaser ile birlikte çalışmaya başladı. Bazı konularda sonradan fikirleri uyuşmasa da hava ve uzay boşluğu araştırma-geliştirme, mimarlık, verimli otomobil tasarımları, çıplak gözle görülebilen 3 Boyutlu görüntü yansıtma yöntemleri ve üç boyutlu röntgen cihazları gibi tıbbi ekipman tasarımı alanlarında çalıştı.

Venüs Projesi

Venüs Projesi, 1975 yılında Jacque Fresco ve eski portre sanatçısı Roxanne Meadows tarafından Florida'da başlatıldı. Venüs, Florida'da 85.000 m2 alana yayılı bir araştırma merkezidir. Burada, kitaplarında ve filmlerinde bahsettikleri geleceğe yönelik binalar gibi çeşitli tasarımları gerçekleştirerek sergilemektedirler. Ayrıca gerçekleştirilmesi maliyetli olacak diğer tasarımların maketleri sergilenmektedir. Venüs Projesi 1995 yılında anonimleştirilmiştir.

Bu proje teknoloji alanında, kâr bazlı ekonomik sistem nedeniyle görülen yavaş gelişmelerin yoksulluğa neden olduğu varsayımı ile geliştirilmiştir. Mevcut ekonomik sistemlerin kıtlık esasına dayandığı, ancak kar maksimizasyonu sağlamak amacıyla bu kıtlığın ekonomik sistem tarafından bilinçli olarak yaratıldığını, mevcut ekonomik sistemde ürünün bolluğu veya kıtlığı ile belirlenen değer (fiyat) mekanizması yerine kaynak bazlı başka bir ekonomik sistemin geliştirilmesi gerektiğini savunur. Fresco, teknolojik gelişme ve yatırımların kârlılıktan bağımsızlığı sağlanabilirse Dünya'da daha çok insan için daha fazla kaynak yaratılabileceğini savunmaktadır. Bu sayede insan ırkı, binlerce yıllık yozlaşmışlığından ve açgözlülüğünden kurtulabilecek ve diğer insanlara yardımcı olabilecektir. Venüs Projesinin temeli, mevcut "Para Bazlı Ekonomi" yerine "Kaynak bazlı ekonomi"dir.

Kaynak bazlı ekonomi

Fresco'nun temel kavramlarından biri, mevcut kıtlık bazlı para ekonomisi yerine kaynak bazlı ekonomi modelidir. Fresco, Dünya'daki doğal kaynakların ve enerji kaynaklarının - modern teknoloji ile ve akıllıca kullanıldığında - tüm insanlar için yeterince bol olduğunu savunur.

Bu görüşü açıklamak için şu örneği verir:

II. Dünya Savaşı'nın başında ABD'nin elinde 600 kadar birinci sınıf savaş uçağı vardı. Bir sene içinde, 90.000'den fazla uçak yapılarak bu eksikliğin üstesinden gelindi. II. Dünya Savaşı'nın başında soru şuydu: Savaş için gereken donanımı üretmemizi sağlayacak yeterince finansal kaynağımız var mı? Cevap hayırdı. Ne yeterince para ne de yeterince altın vardı; ancak gereğinden fazla doğal kaynak vardı. Var olan kaynaklar sayesinde savaşı kazanmaya yetecek yüksek üretim ve etkinlik sağlandı. Maalesef bu sadece savaş zamanlarında dikkate alınıyor.[4]

Fresco, Dünya'daki tüm doğal kaynakların sadece seçilmiş azınlığın değil tüm insanlığın ortak mirası olduğunu ve doğal kaynakların piyasa ekonomisi yoluyla azınlığın çıkarına sunulmasının insanın türünün varlığı için hem tehlikeli hem de yersiz olduğunu belirtmektedir.

Ölümü

Amerikalı fütürist ve mucit Jacque Fresco, 18 Mayıs 2017'de 101 yaşında ölmüştür.

Kaynakça

  1. ^ www.youtube.com/watch?v=qAqMltDMAJs, Youtube, Jacque Fresco Larry King Röportajı (1974). Erişim tarihi: 13 Aralık 2016
  2. ^ www.thevenusproject.com/resource-based-economy 7 Aralık 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., A Global Holistic Solution: Resource Based Economy. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2016
  3. ^ https://www.youtube.com/watch?v=I1IXWnS6vwk 22 Nisan 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Youtube, Future by Design (2006) Belgeseli. Erişim tarihi: 13 Aralık 2016
  4. ^ 'Hayat parasız olmalı' diyen bu adam kim? 20 Aralık 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., NTV Haber, Jacque Fresco Röportajı. Erişim Tarihi: 23 Ağustos 2016

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ekonomi</span> belirli bir alandaki farklı temsilciler tarafından sınırlanmış mal veya hizmetlerin üretimi, dağıtımı veya ticaretinden oluşan sistem

Diğer anlam için Ekonomi sayfasına bakınız

Sosyalizm, sosyal ve ekonomik olarak toplumsal refahın, katılımcı bir demokrasiyle gerçekleşeceğini ve üretim araçlarının hakimiyetinin topluma ait olduğunu savunan, işçi sınıfının yönetime katılmalarına ağırlık veren, özel üretim yerine kamu bazlı üretimi destekleyen, telkin ve propagandalarını eğitim, tarım ve vergi reformları üzerinde yoğunlaştıran ekonomik ve siyasi bir teoridir. Siyasi yelpazede ve dünyanın çoğu ülkesinde sosyalizm, standart sol ideoloji olarak kabul edilir. Sosyalizm türleri, kaynak tahsisinde piyasaların ve planlamanın rolüne ve kuruluşlardaki yönetim yapısına göre değişir.

Ütopya; aslında olmayan, tasarlanmış ideal toplum.

Akıllı tasarım, evrenin ve içerisindeki canlıların doğal seçilim gibi modern bilimin kabul ettiği süreçlerle oluşabileceğini, fakat bu süreçlerin zeki ve bilinçli bir varlık tarafından tasarlandığını iddia eden bir görüş. Akıllı tasarım iddiası, bilim çevreleri tarafından yeni yaratılışçılık olarak anılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Joseph Alois Schumpeter</span> Avusturyalı ekonomist (1883 – 1950)

Joseph Alois Schumpeter, Avusturyalı iktisatçı ve siyaset bilimcidir. Çalışmaları ile siyasi iktisada önemli katkılarda bulunmuştur.

Karma ekonomi, kamu hizmetleri, güvenlik, askeriye, refah ve eğitim gibi hem özel işletmeleri hem de kamulaştırılmış devlet hizmetlerini kabul eden bir ekonomik sistemdir. Karma ekonomi aynı zamanda halkı, çevreyi veya devletin çıkarlarını korumaya yönelik bir tür düzenlemeyi de teşvik eder.

<span class="mw-page-title-main">Zeitgeist Hareketi</span>

Zeitgeist Hareketi, insanların sosyal kaygıları ve genel iyilikleri için bilimsel yöntem kullanılarak, büyük bir sosyal kalkınmayı savunan, dünya çapında bir harekettir. Hareketin ana hedeflerinden birisi modern küresel halkın para-bazlı ekonomiden kaynak bazlı ekonomiye geçmesidir.

<i>Zeitgeist: The Movie</i>

Zeitgeist: The Movie, 2007 yılı yapımı, din, para ve banka ile 9/11 olayını anlatan bir belgeseldir.

<span class="mw-page-title-main">Venüs Projesi</span>

Venüs Projesi, Jacque Fresco'nun gelecekle ilgili planlarını gerçekleştirmek amacıyla kurduğu bir organizasyon. Bir web site aracılığıyla yayınladığı video ve belgelerle, toplumu geliştirmek ve daha ileri taşımak amacıyla kaynak bazlı ekonomiye geçmenin; yenilenebilir şehirlerin, enerji etkinliğinin, doğal kaynak yönetiminin ve gelişmiş otomasyonun önemini topluma sağlayacağı faydaya odaklanarak açıkladığı bir organizasyondur.. Bu organizasyon, Jacque Fresco ve Roxanne Meadows tarafından 1995 yılında başlatıldı. Jacque Fresco'nun hayatının ve çalışmalarının anlatıldığı Planlı Gelecek 2006 yılında yayınlandı. Venüs Projesi'ne isim kaynağı olan Venüs, Florida'da Okeechobee Gölü yakınlarında 85.000 m2 alana sahip bir araştırma merkezidir.

İktisadi kıtlık ya da ekonomik kıtlık kâr amaçlı ekonomik sistem tarafından kar elde etmek amacıyla kasıtlı olarak yaratılan ve bir toplumun sahip olduğu üretim kaynaklarının, mevcut teknolojik gelişmişlik düzeyiyle işletilmesi ile ulaşılan üretim düzeyinin, sonsuz insan ihtiyaçları ve isteklerini karşılamakta yetersiz olduğunu ifade eden iktisadi bir terimdir. Gündelik hayatta kullanılan kıtlık kavramı somut bir yokluğu veya yetersizliği ifade ederken iktisadi anlamıyla kıtlık, mevcut kâr bazlı ekonomik sistem ve üretim teknolojisiyle ulaşılan üretim düzeyi ile ilgili bir yetersizliği ifade eder. Her adım başı üretilmiş envai çeşit ürünlerle dolup taşan çeşitli dükkân ve marketlerin boy gösterdiği günümüzde, ekonomi biliminin temeli olan kıtlığın anlamı üzerine derin düşünmek gereklidir.

<span class="mw-page-title-main">Ufuk Tarhan</span> Türk Fütürist

Ufuk Tarhan, Fütürizm üzerine yaptığı çalışmalar, sürdürülebilir geleceğe dönük tasarladığı iş modelleri ve uygulamaları ile tanınan bir Fütürist, Ekonomist ve Sivil Toplum Gönüllüsüdür.

<span class="mw-page-title-main">Peyzaj mimarlığı</span>

Peyzaj mimarlığı, doğal ve kültürel kaynakları ve fiziksel çevreyi insan yararı, mutluluğu, güvenliği, sağlığı ve konforu için estetik ve bilimsel ilkeler çerçevesinde ele alan, mekan ve yaşam ortamı oluşturan, biyoçeşitliliği destekleyen arazi planlaması, tasarımı, yönetimi, korunması, onarılması ve denetlenmesi konularını kapsayan eğitim, araştırmalar yapan ve ülkesel, bölgesel, kentsel ve kırsal ölçekte fiziksel planlar içerisinde yer alarak kültürel ve doğal değerlerin korunması ve sürdürülebilirlik adına ekolojik öncelikli projeler üretilmesini sağlayan bir planlama ve tasarım dalıdır.

Kozmopolitanizm, bireyin insanlık adı verilen büyük komüniteye aitliğini savunan, yerel nitelikteki bağlılığın yerini evrensel bağlılığın aldığı, evrensel düşüncelerin benimsendiği, tüm dünyanın ülke ya da vatan olarak görüldüğü; genellikle bu görüşlerle ilgili etiksel, sosyolojik ve siyasi felsefelerin tanımlanmasında kullanılan bir kavramdır. Bu fikirleri benimseyen kişi kozmopolit veya kozmopolitan diye adlandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Metro (tasarım dili)</span> Microsoft tarafından geliştirilen tasarım dili

Microsoft Windows için önceki arayüz için Windows Aero, sonraki arayüz için Akıcı Tasarım Sistemi sayfasına bakın.

Kaynak bazlı ekonomi, para, kredi, takas ya da benzeri hiçbir borç ve kölelik şeklini kullanmadan, insanların ihtiyaçları olan her şeye erişimini sağlamayı öngören ekonomik model. Endüstriyel tasarımcı, mucit, yazar ve aynı zamanda bir fütürist olan Jacque Fresco tarafından geliştirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Sovyetler Birliği'nin uzay programı</span> 1930lu yıllardan dağılıncaya kadar SSCB tarafından yürütülen roket ve uzay keşif programları

Sovyetler Birliği'nin uzay programı, 1930'lu yıllardan 1991'de dağılıncaya kadar eski Sovyetler Birliği (SSCB) tarafından yürütülen roket ve uzay keşif programlarından oluşuyordu. Altmış yıllık geçmişi boyunca, bu öncelikle sınıflandırılmış askeri program, uzay uçuşlarında bir takım öncü başarılar göstermişti, bunlar; ilk kıtalararası balistik füze (R-7), ilk uydu, Dünya yörüngesine ilk canlı taşıma görevi, uzayda ve Dünya yörüngesinde ilk insan, uzayda ve yörüngedeki ilk kadın, ilk uzay yürüyüşü, Ay'la ilk çarpışma, Ay'ın karanlık tarafının ilk görüntüsü ve insansız olarak Ay'a yumuşak iniş, ilk uzay gezgincisi, otomatik olarak ayıklanan ve Ay'dan Dünya'ya getirilen ilk Ay örneği ve ilk uzay istasyonundan oluşmaktadır. İlk gezegenler arası sondalar, kayda değer başka kayıtlar içeriyordu: Venera 1 ve Mars 1, sırasıyla Venüs ve Mars'a uçmuş, Venera 3 ve Mars 2, ilgili gezegen yüzeyi ile çarpışmış ve Venera 7 ve Mars 3 bu gezegenlere yumuşak iniş yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Tasarım aracı</span> tasarım yapmak için kullanılabilen nesne

Tasarım araçları, tasarım yapmak için kullanılan her türlü nesne, ortam veya bilgisayar programlarıdır. Tasarım araçları tasarım fikirlerini, üretim biçimini ve algıyı etkilerler. Bu nedenle yetkin tasarımcılar tarafından doğru bir şekilde kullanılmaları gerekir.

Yazılım, hümanistik (insani), bilimsel teoriler, yönetim ve organizasyon gibi çeşitli alanlarda kullanılan, yukarıdan aşağıya ve aşağıdan yukarıyanın her ikisi de bilgi işleme ve bilgi sıralama stratejisidir. Pratikte, bir düşünce, öğretim veya liderlik biçimi olarak görülebilirler.

<span class="mw-page-title-main">Julian Simon</span> Amerikalı ekonomist (1932 – 1998)

Julian Lincoln Simon, Maryland Üniversitesi'nde İşletme yönetimi alanında çalışmış Amerikalı profesördür. Daha önce University of Illinois at Urbana-Champaign'da uzun süre ekonomi ve işletme profesörü olarak hizmet verdi, öldüğünde Cato Institute'ta Kıdemli Araştırmacı olarak görev yapıyordu.

<span class="mw-page-title-main">Sürdürülebilir yaşam</span>

Sürdürülebilir yaşam, bir birey veya toplum tarafından Dünya'nın doğal kaynaklarının kullanımını azaltmaya çalışan bir yaşam tarzını tanımlamaktadır. Uygulayıcıları genellikle ev tasarımlarını, ulaşım yöntemlerini, enerji tüketimlerini ve beslenme biçimlerini değiştirerek ekolojik ayak izlerini azaltmaya çalışmaktadır. Ekolojik yaşamı savunanlar, yaşamlarını sürdürülebilirlikle tutarlı, doğal dengeyi koruyan ve insanlığın Dünya'nın doğal ekolojisiyle simbiyotikilişkisine saygılı bir şekilde sürdürmeyi amaçlamaktadır. Ekolojik yaşamın uygulaması ve genel felsefesi, sürdürülebilir kalkınmanın temel ilkelerini yakından takip etmektedir.