İçeriğe atla

Jack ve Fasulye Sırığı

1918 tarihli Arthur Rackham çizimi

" Jack ve Fasulye Sırığı " bir İngiliz peri masalıdır. 1734'te " The Story of Jack Spriggins and the Enchanted Bean "(Jack Spriggins ve Büyülü Fasulye'nin masalı)ve 1807'de Benjamin Tabart'ın ahlak dersi olarak verdiği " The History of Jack and the Bean-Stalk " (Jack fasulye Sırığının hikâyesi)olarak çıktı [1] Felix Summerly takma adıyla yayın yapan Henry Cole, 1845 yılında The Home Treasury'de hikâyesini popüler hale getirdi [2] ve 1890 yılında Joseph Jacobs, English Fairy Tales'de yeniden yazdı.[3] Jacobs'un versiyonu bugünlerde en yaygın olarak yeniden basılıyor ve ahlaki bilgilerden yoksun olduğu için sözlü versiyonlara Tabart'ınkinden daha yakın olduğuna inanılıyor.[4]

"Jack ve Fasulye Sırığı", arketipsel Cornish ve İngiliz kahraman ve stok karakter Jack'in yer aldığı bir dizi hikâye olan " Jack masalları "nın en fazla bilinenidir.[5]

Durham Üniversitesi ve Universidade Nova de Lisboa'daki araştırmacılara göre, hikâye beş bin yıldan daha uzun bir süre önce ortaya çıktı ve şu anda halk bilimcileri tarafından ATU 328 Ogre'nin Hazinesini Çalan Çocuk olarak sınıflandırılan yaygın bir arkaik hikâye formuna dayanıyor.[6]

Kaynakça

  1. ^ Tabart, The History of Jack and the Bean-Stalk. in 1807 introduces a new character, a fairy who explains the moral of the tale to Jack (Matthew Orville Grenby, "Tame fairies make good teachers: the popularity of early British fairy tales", The Lion and the Unicorn 30.1 (January 20201–24).
  2. ^ In 1842 and 1844 Elizabeth Rigby, Lady Eastlake, reviewed children's books for the Quarterly "The House [sic] Treasury, by Felix Summerly, including The Traditional Nursery Songs of England, Beauty and the Beast, Jack and the Beanstalk, and other old friends, all charmingly done and beautifully illustrated." (noted by Geoffrey Summerfield, "The Making of The Home Treasury", Children's Literature 8 (1980:35–52).
  3. ^ Joseph Jacobs (1890). English Fairy Tales. Londra: David Nutt. ss. 59-67, 233. 
  4. ^ Maria Tatar, The Annotated Classic Fairy Tales, p. 132. 0-393-05163-3
  5. ^ "The Folklore Tradition of Jack Tales". The Center for Children's Books. Graduate School of Library and Information Science University of Illinois at Urbana-Champaign. 15 Ocak 2004. 10 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Haziran 2014. 
  6. ^ BBC (20 Ocak 2016). "Fairy tale origins thousands of years old, researchers say". BBC News. 3 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2016. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Karel Čapek</span> Çek yazar

Karel Čapek, 20. yüzyılın önemli Çek yazarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Joseph Conrad</span> Polonya asıllı İngiliz yazar (1857–1924)

Joseph Conrad, Polonya asıllı İngiliz yazardır. Ukrayna'da doğdu. Eserlerinin kimisi romantik olarak yaftalanmışsa da Conrad'ın romantizmi belli bir alaycılıkla ve insanın kendi kendini aldatma gücüne dair sağlam bir farkındalıkla dengelenmiştir. Birçok eleştirmence modernizmin öncülerinden kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Rowan Atkinson</span> İngiliz oyuncu

Rowan Sebastian Atkinson, İngiliz komedi aktörü ve yazarı. BBC'de çıkan Mr. Bean ve Blackadder komedi dizisiyle bilinir. CBE sahibidir.

Tom ve Jerry, William Hanna ve Joseph Barbera tarafından yaratılmış kısa filmler serisi halinde, ev kedisi Tom ile onunla aynı mekanı paylaşan ev faresi Jerry arasında geçen şiddetli ve komik mücadeleleri anlatan animasyon serilerinin genel adıdır. İlk Tom ve Jerry animasyonu 1940 yılında yapılmıştır. Hanna ve Barbera ikilisi, Hollywood'da bulunan MGM çizgi film stüdyosunda 1940 ile 1958 arasında 114 kısa film yazıp yönetmişlerdir. Bunlardan on üçü akademi ödülüne aday gösterildi, yedisi En İyi Kısa Animasyon Filmi Akademi Ödülü aldı.

<span class="mw-page-title-main">Hansel ve Gretel</span> Grimm Kardeşlerin 1812de derlediği masal

Hansel ve Gretel, Grimm Kardeşler ve onlardan da önce Giambattista Basile tarafından uyarlanan bir masal. Alman kökenli olduğu öne sürülür.

<span class="mw-page-title-main">Arthur Machen</span>

Arthur Llewellyn Jones, Gotik bilimkurgunun oluşmasına öncülük etmiş Galli yazar.

<span class="mw-page-title-main">Amontillado Fıçısı</span> Edgar Allan Poe dan kısa hikaye

Amontillado Fıçısı, Edgar Allan Poe tarafından yazılan ve ilk defa Godey's Lady's Book dergisinin Kasım 1846 sayısında yayımlanan kısa öykü.

Laura Jewry Valentine, Britanyalı yazardır. Aunt Louisa takma adını kullanmaktaydı.

<i>Sihirli Orman</i>

Sihirli Orman, Rob Marshall tarafından yönetilen müzikal fantezi türünde 2014 yapımı bir ABD filmi. James Lapine ve Stephen Sondheim tarafından yaratılan ve Tony Ödülü kazanan aynı adlı Broadway müzikalinden sinemaya uyarlandı. Filmin başrollerinde Meryl Streep, Emily Blunt, James Corden, Anna Kendrick, Chris Pine, Tracey Ullman, Christine Baranski, Lilla Crawford, Daniel Huttlestone, MacKenzie Mauzy, Billy Magnussen ve Johnny Depp yer almaktadır. Filmde Grimm Kardeşler'in "Kırmızı Başlıklı Kız", "Külkedisi", "Jack ve Fasulye Sırığı" ve "Rapunzel" masallarından esinlenildi.

<span class="mw-page-title-main">Andrew Lang</span> İskoç asıllı yazar

Andrew Lang antropoloji alanında çalışmalar yapmış, İskoç asıllı, şiir, roman ve hikâye yazarı. Folk ve peri masalları koleksiyonu ile tanınmaktadır.

Gregory Oliver Hines, Amerikalı şarkıcı, dansçı ve oyuncu. televizyon yapımı programlarla adını duyurdu, Broadway Müzikallerinde yer aldı.

<i>Güzel ve Çirkin</i>

Güzel ve Çirkin, Fransız romancı Gabrielle-Suzanne Barbot de Villeneuve tarafından yazılmış ve 1740'ta La Jeune Américaine et les contes marins'de yayımlanmış geleneksel bir masaldır. Uzun versiyonu ilk defa 1756'da Jeanne-Marie Leprince de Beaumont tarafından Magasin des enfants'da kısaltıldı, yeniden yazıldı ve yayımlandı ve Andrew Lang tarafından 1889'da Masal Kitabı serisindeki Blue Fairy Book'ta en çok anlatılagelen versiyonu yayımlandı. MS 2. yüzyılda Altın Eşek'te Lucius Apuleius Madaurensi'nin yazdığı "Cupid and Psyche" ve İtalyan masalı Giovanni Francesco Straparola'nın Le piacevoli notti 'deki "The Pig King" gibi kendinden daha önce söylenmiş masallardan etkilenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">E. Nesbit</span> İngiliz yazar ve şair

Edith Nesbit, İngiliz yazar ve şairdir; E. Nesbit adı altında çocuklar için kitaplarını yayımlamıştır. Altmıştan fazla çocuk edebiyatı kitabı yazmış veya yazanlarla birlikte çalışmıştır. Ayrıca siyasi bir aktivistti ve daha sonra İşçi Partisi'ne bağlı olan sosyalist bir örgüt olan Fabian Derneği'ni kuruluşunda yer almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Üç Küçük Domuzcuk</span> İngiliz halk masalı

Üç Küçük Domuzcuk, üç farklı malzeme ile ev inşa eden üç domuz hakkında bir İngiliz halk masalı. Büyük kötü kurt, sırasıyla saman ve çubuklardan yapılmış ilk iki domuzun evini havaya uçurur, ancak üçüncü domuzun tuğladan yapılmış evini yok edemez. Basılı versiyonlar 1840'lara dayanıyor, ancak hikâyenin kendisinin çok daha eski olduğu düşünülüyor. Hikâyede kullanılan ifadeler ve ondan çıkarılan çeşitli kıssadan hisseler, Batı kültürüne özgüdür. Üç Küçük Domuzun birçok versiyonu yıllar içinde yeniden yaratılmıştır veya değiştirilmiştir, bu da bazen kurdu nazik bir karakter haline getirmiştir. Aarne-Thompson sınıflandırma sisteminde B124 tipi bir halk masalıydı.

<i>Masalların Masalı</i> (film, 2015)

Masalların Masalı, Matteo Garrone tarafından yönetilen ve Salma Hayek, Vincent Cassel, Toby Jones ve John C. Reilly'nin oynadığı 2015 yapımı Avrupa fantezi filmidir.

Jack, efsanelerde, masallarda ve çocuk tekerlemelerinde ortaya çıkan, arketipik bir Cornwall ve İngiliz kahramanı ve genellikle genç bir yetişkin olarak tasvir edilen stok karakterdir. Ahlakçı peri kahramanlarının aksine, Jack genellikle tembel veya aptal olarak tasvir edilir, ancak zeka ve hilelerin kullanılmasıyla genellikle muzaffer olur. Bu şekilde bir hileci ve / veya bir asiye benzemektedir.En ünlülerinden bazıları "Jack ve Fasulye Sırığı", "Jack Frost", "Dev katili Jack ", "Küçük Jack Horner" ve "Bu Jack'in Yaptığı Ev" dir.Dev Katil Jack masalı Kral Arthur zamanında geçen bir hikâye olarak tanıtılmakta ve Cornwall'da geçmektedir.Bu hikâye Sir Thomas Mallory'nin Kral Arthur hikâyelerini derlediği Le Morte d'Arthur eserinin beşinci cildinde geçmektedir.Ayrıca öldürdüğü devlerle ilgili kemerine yazdığı yazı ve karakteri de Grimm Masalı Cesur Terzi'ye benzmektedir.Bu hikâye ve diğer pek çoğu Jack hikâyesinin de kökleri Kelt ve Cermen mitolojilerine dayanmaktadır.Britanya mitolojisi ve folklörünün temel kaynaklarındandır. Bu masallardaki kahramanlar mutlaka uyumlu olmasa da, kavramları birbiriyle ilişkilidir ve bazı durumlarda birbirinin yerine geçebilir. "Jack" kavramı bir diğer İngilz masal kahramanı olan John'la yakından ilişkilidir ve bazen de aynıdır. Ayrıca Norveçli Peer Gynt, Alman Hans ,Türk Keloğlan ve Rus Budala İvan ile Benzeşir.Jack masalları Appalachian folklorunda da popülerdir.Amerikalı bir Folklorist Richard Chase, Council Harmon'un torunları tarafından anlatılan birçok popüler Appalachian Jack masalını "The Jack Tales" adlı kitabında topladı.Council Harmon'un büyükbabası Cutliff Harmon olduğu düşünülüyor.Lord Dunsany,George Macdonald,J.R.R.Tolkien,C.S.Lewis ve George R.R.Martin gibi pek çok fantastik yazar bu masallardan etkilenmiştir. Muhtemelen Jack masallarını Amerika'ya ilk getiren kişi.Folklorcu Herbert Halpert'in belirttiği gibi, Appalachian Jack masalları yazılıdan ziyade sözlü bir gelenektir ve birçok Appalachian türkü gibi, kaynaklara kadar uzanır. Örneğin, İngilizce orijinalinde bir kral veya başka bir soylu olan Appalachian Jack masal versiyonunda bir şerif olurdu. Bazı hikâyelerde Jack'in kardeşleri Will ve Tom yer alır. Bazı Jack hikâyeleri Cermen ve Kelt mitolojierine kadar uzanan temalara sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Krabat</span>

Krabat, Sorb folklorunda yer alan ve "Wendish Faust" olarak da adlandırılan bir karakterdir. Kayıtlarda kendisine ilk olarak 1837'de rastlanılan karakter, 19. yüzyılda kötü bir büyücüden bir halk kahramanına ve faydalı bir hileciye evrildi.

<span class="mw-page-title-main">Eleanor Farjeon</span>

Eleanor Farjeon, İngiliz çocuk öyküleri ve oyunları, şiir, biyografi, tarih ve hiciv yazarıdır. Çalışmalarının birçoğunda Edward Ardizzone'un illüstrasyonları bulunur. Bazı yazışmaları da yayınlanmıştır. Pek çok edebiyat ödülü kazandı ve çocuk edebiyatı için Eleanor Farjeon Ödülü, bir yayıncılar topluluğu olan Children's Book Circle tarafından anısına her yıl veriliyor. Gerilim yazarı Joseph Jefferson Farjeon'un kız kardeşidir.

<span class="mw-page-title-main">Yeşil fasulye</span>

Yeşil fasulye, fasulyenin çeşitlerinin genç, olgunlaşmamış meyveleridir. Olgunlaşmamış veya genç baklaları olan; runner fasulyenin, yardlong fasulyenin ve sümbül fasulyesinin tanımı için kullanılır. Yeşil fasulye; Fransız fasulyesi, çalı fasulyesi isimleri ile de bilinir. Filipinler'de "Baguio fasulyesi" veya onları yardlong fasulyeden ayırmak için İspanyolca: habichuelas olarak da bilinirler.