İçeriğe atla

Jack Tramiel

Jack Tramiel
Tramiel, 2007
DoğumIdek Trzmiel
13 Aralık 1928(1928-12-13)
Łódź, İkinci Polonya Cumhuriyeti
Ölüm8 Nisan 2012 (83 yaşında)[1]
Stanford, Kaliforniya, ABD[2]
Tanınma nedeni
  • Holokost'dan kurtulması
  • Commodore International'ı kurması
  • Atari kurucu ve CEO'su
Evlilik
Helen (e. 1947)
Çocuk(lar)3

Jack Tramiel (doğum adıyla Idek Trzmiel; 13 Aralık 1928 - 8 Nisan 2012), Commodore International'ı kurmasıyla tanınan Polonya kökenli Amerikalı iş insanı ve Holokost'tan sağ kurtulan kişilerden biriydi.[3] Şirketin başındayken üretilen [[Commodore 64, bilgisayar tarihinin en önemli ürünlerinden biridir. Tramiel kendi kurduğu Commodore şirketinden kovulduktan sonra en büyük rakiplerinden olan Atari'nin kalıntılarını satın aldı ve Atari Corporation'ı kurdu.

İlk yıllar

Abram Josef Trzmiel ve Rifka Bentkowska'nın oğlu olarak Yahudi bir ailede Idek Trzmiel[4][5] ismiyle doğmuştur.

1939'da Almanya'nın Polonya'yı işgalinden sonra, ailesi Alman işgal güçleri tarafından bir hazır giyim fabrikasında çalışmak üzere Łódź'daki Yahudi gettosuna nakledildi. Gettolar tasfiye edildiğinde ailesi Auschwitz toplama kampına gönderildi. Josef Mengele tarafından muayene edildi ve işgücü olarak seçildi, ardından annesi Auschwitz'de kalırken [6] kendisi ve babası Hannover yakınlarındaki Ahlem çalışma kampına gönderildi. Diğer birçok mahkûm gibi, babasının da çalışma kampında tifüsten öldüğü bildirildi; ancak Tramiel, benzin enjeksiyonu sonucu öldürüldüğüne inanıyordu. Tramiel, Nisan 1945'te ABD Ordusu'nun 84. Piyade Tümeni tarafından çalışma kampından kurtarıldı.

10 Kasım 1947'de [7] Tramiel Amerika Birleşik Devletleri'ne göç etti. Kısa süre sonra, daktilolar da dahil olmak üzere ofis ekipmanlarını nasıl tamir edeceğini öğrendiği ABD Ordusuna katıldı.[6]

Commodore

Daktilolar ve hesap makineleri

1953'te bir taksi şoförü olarak çalışırken, Tramiel, ofis makinelerini onarmak için Bronx'ta bir dükkân satın aldı ve [8], şirket için ABD Ordusundan 25.000 dolarlık bir kredi aldı.[9] Bu şirkete Commodore Taşınabilir Daktilo adını verdi. Tramiel, şirketi için askeri tarzda bir isim istiyordu, ancak Amiral ve General gibi isimler çoktan alınmıştı, bu yüzden Commodore ismine karar verdi.[10]

1956'da Tramiel, Çekoslovak daktilo üreticisi Zbrojovka Brno NP ile daktilolarını Kuzey Amerika'da satmak için bir anlaşma imzaladı. Fakat, Çekoslovakya Varşova Paktı'nın bir parçası olduğu için, doğrudan ABD'ye ithal edilmeleri yasaktı, bu nedenle Tramiel, Zbrojovka'nın Consul daktilolarından parçalar kullandı ve Toronto, Kanada'da Commodore Business Machines'ı kurdu.[8] Zbrojovka kendi donanımını geliştirmeye başladıktan sonra Commodore, 1962'de Rheinmetall-Borsig AG ile bir anlaşma imzaladı ve eski Rheinmetall-Borsig daktilolarının parçalarından yapılmış Commodore taşınabilir daktiloları satmaya başladı.[11] 1962'de Commodore halka açıldı, ancak Japon daktiloların ABD pazarına girmesi Çekoslovak daktiloların satışını kârsız hale getirdi. Finansman arayan şirket, hisselerinin %17'sini Kanadalı iş insanı Irving Gould'a sattı, 400.000 $ ve parayı, daha önce bir süre kârlı olan toplama makinesi işinde şirketi yeniden başlatmak için kullandı.[12] Japonlar da o alana girdi. Aynı kaynaktan iki kez sersemletilen Gould, Tramiel'in neden Kuzey Amerikalıları kendi yerel pazarlarında geride bırakabildiklerini öğrenmek için Japonya'ya gitmesini önerdi. Bu gezi sırasında Tramiel ilk dijital hesap makinelerini gördü ve mekanik hesaplama makinesinin çıkmaz bir yol olduğuna karar verdi.[13]

Commodore, Bowmar'ın LED ekranını ve Texas Instruments'ın (TI) entegre devresini birleştiren ilk hesap makinesini piyasaya sürdüğünde, hazır bir pazar buldu. Ancak, pazarın büyüklüğünü yavaş yavaş fark ettikten sonra, Texas Instruments Commodore'u ortadan kaldırmaya karar verdi ve kendi hesap makinelerini, Commodore'un çok altında bir fiyattan piyasaya sürdü. Gould bir kez daha şirketi kurtarmak için 3 milyon dolar daha nakit sağladı ve Commodore'un bir devre ve yarı iletken üreticisi olan MOS Technology, Inc.'i satın almasına izin verdi, bu da Commodore hesap makinesi entegreleri tedarik eden bir şirketti.[13] Baş tasarımcısı Chuck Peddle, Tramiel'e hesap makinelerinin çıkmaz sokak olduğunu ve bilgisayarların geleceğin olduğunu söylediğinde, Tramiel ona bu noktayı kanıtlamak için bir tane yapmasını söyledi.

Kaynakça

  1. ^ Computer Legend and Gaming Pioneer Jack Tramiel Dies at Age 83 24 Haziran 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 2012/04/09, By Dave Thier, Forbes
  2. ^ "Commodore founder Jack Tramiel dead at 83 2 Haziran 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. from Computerworld
  3. ^ "Woz, meet Jack Tramiel". CNET Networks, Inc. 25 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Eylül 2008. 
  4. ^ "Jack Tramiel: Birth Details". Jack and the Machine: An Interactive Documentary. 26 Nisan 2016. 30 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2016. 
  5. ^ "Poland 2004 Page 6". tramiel.org. 14 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  6. ^ a b "Jack Tramiel". The Daily Telegraph. Londra. 15 Nisan 2012. 16 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Aralık 2020. 
  7. ^ "Jack Tramiel: American Immigration". Jack and the Machine: An Interactive Documentary. 13 Haziran 2016. 30 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2016. 
  8. ^ a b "Chronological History of Commodore Computer". Up & Running Technologies Incorporated. 20 Temmuz 2002 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Eylül 2008. 
  9. ^ "You Don't Know Jack!". Running. 23 Temmuz 2002 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Eylül 2008. 
  10. ^ Del Conte (29 Mart 1994). "As Commodore 64 Turns 25, Founders Reminisce". PC Magazine. 13 Aralık 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Aralık 2007. 
  11. ^ "oz.Typewriter: Rheinmetall Portable Typewriters". oz.Typewriter. 3 Mayıs 2013. 3 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mayıs 2016. 
  12. ^ In 1962, he bought Feiler, a German company producing adding machines (see Early history of Jack Tramiels-Commodore 23 Kasım 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.)
  13. ^ a b "Early Commodore History!". Running. 23 Mart 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2010. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Commodore 64</span> 1982de tanıtılan 8 bit ev bilgisayarı

Commodore 64, tüm zamanların en çok satan kişisel bilgisayar modeli. Ocak 1982'de Commodore Business Machines tarafından ilk olarak tanıtıldı. İsmindeki 64, 64 kilobyte'lık RAM'inden gelmektedir. Genellikle C64 olarak ifade edilir ve bazen Commodore şirket logosuna benzetmek için C=64 olarak yazılır. CBM 64 ya da VIC-64 olarak da bilinir. Ağustos 1982'de 595$ fiyat ile piyasaya sunuldu. Fiyatı 1983'ün sonlarında 200$'a kadar indirildi. 64 KB RAM belleğiyle, ses ve görüntü performansıyla o zamanların IBM uyumlu bilgisayarlarına göre daha üstün bir sistem sunuyordu. Commodore 64'ün yaşam süresi boyunca toplamda yaklaşık olarak 17 milyon cihaz satıldı.

<span class="mw-page-title-main">Microsoft</span> Amerika Birleşik Devletleri merkezli çok uluslu teknoloji şirketi

Microsoft Corporation, ABD merkezli çok uluslu teknoloji şirketidir. Bilgisayar yazılımları, elektronik cihazlar, kişisel bilgisayarlar ve bilişim hizmetleri geliştirir, üretir, lisanslar ve satar. Şirketin en çok bilinen yazılımları Microsoft Windows ve MS-DOS işletim sistemi aileleri, Microsoft Office paketi, Bing adlı arama motoru, Internet Explorer ve Edge web tarayıcılarıdır. Öne çıkan donanım ürünleri ise Xbox video oyun konsolları, Microsoft Hololens sanal gerçeklik gözlükleri ve Microsoft Surface dokunmatik ekranlı kişisel bilgisayar ürün ailesidir. Microsoft, 2016 itibarıyla dünyanın en büyük yazılım geliştiricisi ve dünyanın en değerli şirketlerinden birisidir. Şirketin adı, "microcomputer" (mikrobilgisayar) ve "software" (yazılım) sözcüklerinin birleşmesinden meydana gelir.

<span class="mw-page-title-main">Commodore</span>

Commodore International 1953-1995, New York, Bronx'ta bir daktilo tamir atölyesi açarak işe başlayan Jack Tramiel tarafından 2 yıl sonra Toronto'da kurulan bir bilişim şirketidir. 1970'li yıllara kadar mekanik daktilolarla uğraşan Commodore, bu dönemde elektronik hesap makineleri işine girdi.

<span class="mw-page-title-main">Hewlett-Packard</span> amerika merkezli teknoloji şirketi

Hewlett-Packard Company ya da kısaca HP, merkezi ABD'de Palo Alto, Kaliforniya'da bulunan çok büyük bir uluslararası şirkettir. Bilgi işlem, baskı sistemleri ve sayısal görüntüleme donanımları üreticisidir. Ayrıca yazılım ve hizmet sağlayıcısıdır. Şirket dünya çapında hükûmet, sağlık ve eğitim sektörlerindeki müşteriler dahil tüketiciler, küçük ve büyük işletmeler için geniş teknoloji ürünlerle beraber çeşitli yazılım ve bilişim teknolojisi hizmetleri sunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Beyaz eşya</span>

Beyaz eşya, ilk zamanlarda dış görünümünde genellikle beyaz renk kullanılmış olan, fabrikalarda üretilen, ev eşyası makinelerdir. Ev aletleri üç türe ayrılır: küçük ev aletleri, büyük ev aletleri ve tüketici elektroniği. Bilimsel araştırmalara göre bir toplumun kalkınma seviyesinin bir göstergesidir. Gelişmiş toplumlar çok sayıda beyaz eşya kullanır, az gelişmiş toplumlar daha az sayıda beyaz eşya kullanırlar.

<span class="mw-page-title-main">Daktilo</span>

Daktilo ya da yazı makinesi, bir klavye aracılığıyla harekete getirilen harfleri mürekkepli bir sistem yardımıyla kağıda basarak yazı yazan makine.

<span class="mw-page-title-main">Acer</span>

Acer, Xizhi, Yeni Taipei, Tayvan merkezli bir bilgisayar ve donanım üreticisi. Acer, Ocak 2021 itibarıyla birim satışlarına göre dünyanın en büyük 6. kişisel bilgisayar satıcısıdır. Ürünleri arasında kişisel bilgisayarlar, masaüstü bilgisayarlar, dizüstü bilgisayarlar, tablet bilgisayarlar, sunucular, depolama cihazları, sanal gerçeklik cihazları, çevresel cihaz, akıllı telefonlar, oyun bilgisayarı ve aksesuarları bulunur. Şu anda, Acer, temel BT ürünleri, bulut hizmetleri ve platformlarının entegrasyonuna, katma değerli IoT uygulamaları, akıllı telefonların ve giyilebilir cihazların geliştirilmesine odaklanan yeni bir iş birimine sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Casio</span> Japonya merkezli elektronik şirketi

Casio Computer Co., Ltd. Japonya merkezli, çok uluslu bir elektronik üretim şirketidir. Merkezi Shibuya, Tokyo, Japonya'dadır. Başlıca ürünleri arasındaki hesap makineleri, cep telefonları, cep bilgisayarları, dijital kameralar, elektronik müzik aletleri, analog ve dijital saatler yer alır. Şirket, 1946 yılında kurulmuş, 1957'de dünyanın ilk kompakt elektronik hesap makinesini piyasaya sürmüştür. Casio, dijital fotoğraf makinelerinin ilk döneminde bu alanda birçok yeniliğe imza atmıştır. Şirket, 1980'li 90'lı yıllarda müzisyenler için uygun fiyatlı elektronik klavyeler geliştirmiş, ayrıca dünyada seri üretime geçen ilk dijital kol saatlerini geliştirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Pepsi</span>

Pepsi, 1893 yılında ABD'de yaratılmış, PepsiCo tarafından üretilen ve Dünya'da en popüler alkolsüz içecek markalarından biridir.

<span class="mw-page-title-main">Atari</span> ABD merkezli video oyunu şirketi ve markası

Atari, Amerika Birleşik Devletleri merkezli bir video oyunu şirketi ve markasıdır. Şirket, 27 Haziran 1972 tarihinde kurulmuş olup günümüzde Atari, SA'nın yan kuruluşudur ve çeşitli konsollar için video oyunları üretmektedir. Şirketin merkezi New York'ta yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Q klavye</span> İlk sırası "QWERTYUIOP" olan klavye

Q klavye ya da QWERTY, dünyada en çok kullanılan ve özellikle İngilizce konuşulan ülkelerde yaygın olan bilgisayar ve daktilo klavyesi.

<span class="mw-page-title-main">Christopher Latham Sholes</span> Amerikalı siyasetçi (1819 – 1890)

Christopher Latham Sholes 1867 yılında gerçek anlamda ilk daktiloyu ve günümüzde halen kullanılan Q klavyeyi icat eden Amerikalı mucit.

<span class="mw-page-title-main">Jack Kilby</span> Amerikalı elektrik mühendisi (1923–2005)

Jack St. Clair Kilby Nobel Fizik Ödülü sahibi Amerikalı elektrik mühendisi, elektronik mühendisi, bilim insanı ve mucit.

Video oyunları ABD, Japonya ve Avrupa'da 70'lerin sonu ve 80'lerin başlarında oluşacak yeni eğlence sektörünün temellerini, 1971 yılı ortalarında ticari bir eğlence olarak ortaya çıkmasıyla atmıştır. Kuzey Amerika video oyun çöküşü olarak da bilinen ve 1983 yılında Kuzey Amerika'daki oyun şirketlerinin birer birer iflas ettiği ve 2 sene sonra toparlandığı dönemden sonra video oyun endüstrisi 10 yıllık bir dönemden fazla süren büyüme dönemine girmiştir. Video oyun piyasası 11 milyon USD'lik bir büyüklüğe ulaştığında, eğlence sektöründeki en kârlı endüstri olan sinema endüstrisine rakip olmaya başlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Underwood Typewriter Company</span>

Underwood Typewriter Company, New York merkezli bir daktilo üreticisidir. Bilinen ilk çağdaş daktiloyu bu şirket tasarlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">6502 (mikroişlemci)</span>

MOS Technology 6502 Chuck Peddle ve ekibi tarafından MOS Technology için geliştirilen 8-bit bir mikroişlemcidir. 1975 senesinde piyasaya çıktığında 6502 pazardaki en ucuz mikroişlemciydi. Çıkış fiyatı Motorola ve Intel gibi büyük firmaların ürettiği mikroişlemcilerin altıda biri seviyesindeydi ve işlemci piyasasında fiyatların düşmesine sebep oldu. Zilog Z80'le beraber 80'lerin başında kişisel bilgisayarın yaygınlaşmasının sağlayan iki mikro işlemciden biri olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Compaq</span>

Compaq, ABD merkezli bir bilgisayar donanımı ve yazılımı şirketiydi. Compaq, IBM PC ile uyumlu ilk bilgisayarı üretti. 1990'lı yıllarda en büyük bilgisayar tedarikçisi haline geldi. 2002'de HP tarafından 25 milyar ABD doları karşılığında satın alındı. HP'nin satın almasıyla beraber düşük kaliteli ürünler bu markayla üretildi. 2013'te ise Compaq markası tamamen kaldırıldı.

<span class="mw-page-title-main">Xbox</span> Microsoftun geliştirdiği video oyun konsolu

Xbox Microsoft tarafından oluşturulan ve sahip olunan bir Xbox kumandası ve video oyunu markasıdır. Sırasıyla altıncı nesil video oyunu konsolları, yedinci nesil video oyunu konsolları ve sekizinci nesil video oyunu konsollarında çıkan üç video oyunu konsolu ile Microsoft tarafından geliştirilen bir dizi video oyun konsolunu temsil ediyor. Bu marka aynı zamanda uygulamaları (oyunlar), akış hizmetlerini, Xbox Live Marketplace, Xbox Live adına çevrimiçi bir hizmeti ve Xbox Game Studios adına geliştirme kolunu temsil ediyor. Marka ilk olarak ABD’de Kasım 2001’de orijinal Xbox konsolunun lansmanıyla tanıtıldı.

<span class="mw-page-title-main">Defy</span>

Defy beyaz eşya üretimi ve satışı yapan Güney Afrikalı bir şirkettir. Buzdolabı, çamaşır makinesi, kurutma makinesi, elektrikli fırınlar gibi birçok beyaz eşya üretimini gerçekleştirmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Atari Corporation</span>

Atari Corporation, bir Amerikan bilgisayar ve video oyun konsolu üreticisiydi.