İçeriğe atla

Jack Steinberger

Jack Steinberger
Steinberger in 2008
DoğumHans Jakob Steinberger
25 Mayıs 1921(1921-05-25)
Bad Kissingen, Almanya
Ölüm12 Aralık 2020
Cenevre, İsviçre
VatandaşlıkAlman ve ABD'li[1]
EğitimChicago Üniversitesi
Tanınma nedeniMüon nötrinosunun keşfi
EvlilikCynthia Alff; Joan Beauregard (1920-2009)
Çocuk(lar)4
ÖdüllerNobel Fizik Ödülü (1988)
Ulusal Bilim Madalyası (1988)
Matteucci Madalyası (1990)
Kariyeri
DalıParçacık fiziği
Çalıştığı kurumlarUniversity of California, Berkeley
Columbia Üniversitesi
CERN
TezOn the range of the electrons in meson decay. (1949)
Akademik danışmanlarıEdward Teller
Enrico Fermi
Önemli öğrencileriMelvin Schwartz[2]
Eric L. Schwartz[3]
Theodore Modis[4]
David R. Nygren[5]

Jack Steinberger veya gerçek ismiyle Hans Jakob Steinberger (d. 25 Mayıs 1921, Bad Kissingen, Almanya - ö. 12 Aralık 2020, Cenevre, İsviçre), Amerikalı Nobel fizik ödülü sahibi fizikçi[6].

Ailesi

Steinberger, Almanya'nın Schonungen kasabasında mukîm, Yahudi bir sığır tüccarının on iki çocuğundan biriydi. Babası Ludwig Steinberger, 1896'dan beri kaplıca kenti Bad Kissingen'de Yahudi cemaatinin kantoru ve din öğretmeni olarak çalışıyordu. Annesi Berta Steinberger, Nürnbergli şerbetçiotu tüccarı May Ailesi'nden geliyordu.

Oğlu Ned (* 1948) ABD'li elektro bas ve gitar üreticisi Steinberger'in kurucusudur.

Hayatı

Steinberger, 1931 ile 1934 arasında Bad Kissinger'deki Kissinger Realgymnasium'a devam etti. (Bu okulun adı daha sonra Jack Steinberger Gymnasium olarak değiştirildi.) Aile artan Nazi saldırılarından dolayı iki büyük oğulları Jakob (Jack) ve Herbert'i bir Yahudi yardım kuruluşunun desteği ile Amerika Birleşik Devletleri'nin Chicago kentine gönderdi. Ailenin geri kalanı ise ancak 1937-1938'de ABD'ye kaçabildi.

Jack Steinberger, Chicago'da New Trier High School'dan sonra önce kimya okumaya başladı, fakat krizin ardından Chicago Üniversitesi'nde okumaya başladığında asıl olarak fiziğe büyük bir ilgisi olduğunu fark etti. 1948'de hayranı olduğu Enrico Fermi'nin yanında fizik doktorasını yaptı. 1954'te New York'taki Columbia Üniversitesi'nde profesörlüğe terfi etti. 1962'de Leon Max Lederman ve Melvin Schwartz ile birlikte Brookhaven Ulusal Laboratuvarı'de nötrinolar üzerine çalışmalar yapmaya başladı. Bu deneylerde tek bir çeşit nötrinonun olmadığını, elektron nötrinosu ve müon nötrinosu olarak adlandırılabilecek en az iki çeşit nötrino olduğunu ispatlayan üç bilim insanı, birlikte 1988 yılında Nobel Fizik Ödülü'nü almayı başardı. Steinberger, ödülünü okulu New Trier High School'a bağışladı.

II. Dünya Savaşı'ndan sonra dönem dönem Avrupa'ya döndü ve 1968'den sonra Cenevre'deki Avrupa Nükleer Araştırma Merkezi laboratuvarında parçacık fiziği üzerine çalışmalar yürüttü. Aynı zamanda 1968'de Heidelberger Akademie der Wissenschaftena üye seçildi ve Pisa'daki Scuola Normale Superiore di Pisada dersler verdi.

Sonraki hayatı boyunca Steinberger kendisini kozmolojiye ve tam bir nükleer silahsızlanmanın gerçekleşmesine adadı. 1989 yılında o zamanki belediye başkanı Georg Straus'un daveti ile doğduğu şehir olan Bad Kissinger'i ziyaret etti. 2001 Kasım'ında Steinberger'in 80'inci doğum günü şerefine Bad Kissinger Gymnasium'a Steinberger'in adı verildi. 18 Aralık 2006'da ise şehrin onursal vatandaşı ilan edildi.

Yayınları

  • Learning about Particles: 50 privileged years, 2005, Springer Verlag, ISBN 3-54021329-5

Kaynakça

  1. ^ Weil, Martin. "Jack Steinberger, Nobel laureate in physics, dies at 99". The Washington Post (İngilizce). ISSN 0190-8286. 17 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2020. 
  2. ^ "INSPIRE". inspirehep.net. 17 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2020. 
  3. ^ "Eric L Schwartz – AI Profile". www.aminer.org (İngilizce). 17 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2020. 
  4. ^ "Theodore Modis – AI Profile". 
  5. ^ "David Robert Nygren | Explore University Of Texas At Arlington". University of Texas at Arlington (İngilizce). 17 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2020. 
  6. ^ "Jewish Nobel Prize Winners in Physics". www.jinfo.org. Erişim tarihi: 29 Mart 2023. 

Dış bağlantılar

 Bir Amerikalı akademisyen ile ilgili bu madde . İçeriğini geliştirerek Vikipedi'ye katkıda bulunabilirsiniz.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Henry Kissinger</span> Amerikalı diplomat ve siyasetçi (1923 – 2023)

Henry Alfred Kissinger, Alman Yahudisi kökenli Amerikalı diplomat, siyaset bilimci ve politikacı.

Lepton, temel parçacıklardan birisidir ve maddenin yapı taşıdır. En çok bilinen lepton, atomda bulunarak atomun kimyasal özelliklerini belirleyerek neredeyse tüm kimyayı oluşturan elektrondur. İki temel lepton sınıfı vardır: yüklü leptonlar ve nötr leptonlar. Yüklü leptonlar diğer parçacıklarla birleşerek atom ya da pozitronyum gibi bileşik parçacıklar meydana getirirken nötrinolar diğer parçacıklarla etkileşime girmezler ve bu sebepten algılanmaları çok zordur.

<span class="mw-page-title-main">Nobel Fizik Ödülü sahipleri listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Nobel Fizik Ödülü, Alfred Nobel'in mirası üzerine Nobel Vakfı tarafından organize edilen ve her yıl, kendisinin ölüm yıl dönümü olan 10 Aralık günü Stockholm'de gerçekleştirilen Nobel Ödülleri töreninde, fiziğin çeşitli alanlarında faaliyet gösteren kişilere verilir. İsveç Kraliyet Bilimler Akademisinin belirlediği beş akademi üyesinin oluşturduğu bir komite tarafından seçilen kazanan kişiler, birer madalya ve diplomanın yanı sıra, zaman içerisinde değişiklik gösteren para ödülünün de sahibi olur.

<span class="mw-page-title-main">Nötrino</span> atom altı ya da temel parçacıklardan biri

Nötrino, ışık hızına yakın hıza sahip olan, elektriksel yükü sıfır olan ve maddelerin içinden neredeyse hiç etkileşmeden geçebilen temel parçacıklardandır. Bu özellikleri nötrinoların algılanmasını oldukça zorlaştırmaktadır. Nötrinoların çok küçük, ancak sıfır olmayan durgun kütleleri vardır. Yunan alfabesindeki ν (nü) ile gösterilir.

<span class="mw-page-title-main">Jack Kilby</span> Amerikalı elektrik mühendisi (1923–2005)

Jack St. Clair Kilby Nobel Fizik Ödülü sahibi Amerikalı elektrik mühendisi, elektronik mühendisi, bilim insanı ve mucit.

<span class="mw-page-title-main">David Lee (fizikçi)</span> Amerikalı fizikçi

David Lee Morris "helyum-3 süperakışkanlık buluşları için" Robert C. Richardson ve Douglas Osheroff ile Fizik 1996 Nobel Ödülü'nü kazanan Amerikalı fizikçi.

<span class="mw-page-title-main">Masatoshi Koshiba</span> Japon araştırmacı ve fizikçi (1926-2020)

Masatoshi Koshiba Japonya doğumlu fizikçidir. 5 Ekim 1959'da Kyoko KATO ile Tokyo'da evlenmiştir. 2002 yılında Pennsylvania Üniversitesi’nden (ABD) Raymond Davis Jr. ile kozmik nötrinoları keşfederek astrofizike katkılarından dolayı Nobel Fizik Ödülü kazandı. Ödülün yarısını X ray ışınlarının kozmik kaynakları üzerine yaptığı keşifle ABD Üniversiteler Birliği'nin yöneticiliğini yapan Riccardo Giacconi le paylaşmışlardır.

<span class="mw-page-title-main">Jerome Friedman</span> Amerikalı fizikçi

Jerome Isaac Friedman 28 Mart 1930 Chicago doğumlu Amerikan fizikçidir. Massachusetts Institute of Technology (MIT), fizik fakultesi ve enstitüsünde profesörlük yapmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Leon Lederman</span> Amerikan matematikçi ve fizikçi (1922–2018)

Leon Max Lederman Amerikalı fizikçi. Martin Lewis Perl ile birlikte kuarklar ve leptonlar üzerine yaptıkları araştırmalarla 1982 yılında fizik dalında Wolf Ödülü'ne, Melvin Schwartz ve Jack Steinberger ile birlikte nötrinolar üzerine yaptıkları araştırmalarla da 1988 yılında Nobel Fizik Ödülü'ne layık görüldü. Batavia, Illinois'deki Fermilab'ın fahri müdürüdür. 1986 yılında Aurora, Illinois'de Illinois Mathematics and Science Academy'i kurdu ve 1998'e kadar burada çalıştı.

Melvin Schwartz, Amerikalı fizikçi. 1988 yılında arkadaşları Leon Max Lederman ve Jack Steinberger ile birlikte nötrinolar üzerine yaptıkları çalışmalar ile Nobel Fizik Ödülü'ne layık görüldü.

<span class="mw-page-title-main">François Englert</span>

François, Baron Englert, Nobel Ödüllü bir kuramsal fizikçidir. Kuramsal fizik araştırma grubunun bir üyesi olduğu Université libre de Bruxelles'de fahri profesörlük görevini sürdürmektedir. Englert ayrıca Kaliforniya'daki Chapman Üniversitesi'nin Kuantum Çalışmaları Enstitüsünün de bir üyesidir. 2010'da J.J. Sakurai Kuramsal Fizik Ödülü, 2004'te Wolf Fizik Ödülü, ve 1997'de Avrupa Fizik Topluluğu Yüksek Enerji ve Parçacık Fiziği ödülü gibi birçok ödül kazanmıştır. İstatiksel fizik alanında katkıları bulunmaktadır. François Englert'e 2013'te Higgs Mekanizması'nın keşfi nedeniyle Peter Higgs ile birlikte Nobel Fizik Ödülü verilmiştir.

Solar nötrino problemi, Dünya etrafında bulunan nötrino sayısı ve Güneş'in iç kısmının modellerine dayalı teorik hesapların arasındaki çelişkiydi. Bu çelişki 1960'ların ortalarında gözlemlendi ve 2002 civarında yeni nötrino fiziği anlayışıyla çözüldü. Bu anlayış parçacık fiziği, standart model ve özellikle nötrino salınımlarında önemli gelişmeler sağlamıştır. Temelde, nötrinoların kütlesi vardır ve türleri, güneşin içinden üretilmesi tahmin edilenden farklı bir türe dönüşebilir ve bu türler o dönemde kullanılan dedektörler tarafından tespit edilemeyebilir.

<span class="mw-page-title-main">Michael Kosterlitz</span> İngiliz fizikçi

John M. Kosterlitz tam adı ile John Michael Kosterlitz, Britanyalı fizikçi ve bilim insanı.

<span class="mw-page-title-main">Bruno Pontecorvo</span> İtalyan fizikçi

Bruno Pontecorvo, Enrico Fermi' nin ilk zamanlarındaki asistanı, yüksek enerji fiziği ve nötrinolar üzerine sayısız çalışmanın yazarı olan İtalyan nükleer fizikçi. Bir komünistin ikna etmesi sonucu, 1950'de Sovyetler Birliği'ne gitti ve burada muon çürümesi ve nötrinolar üzerine araştırmalarına devam etti. Prestijli Pontecorvo Ödülü, 1995 yılında onun anısına tesis edildi.

<span class="mw-page-title-main">Müon nötrinosu</span>

Müon nötrinosu, bir tür lepton olan ve
ν
μ
sembolüyle gösterilen temel parçacıktır. Müon ile birlikte leptonların ikinci neslini oluşturduğundan, müon nötrinosu adını almıştır. 1940'ların başında, farklı kişiler tarafından teorileştirilmiş; 1962'de Leon Lederman, Melvin Schwartz ve Jack Steinberger tarafından Brookhaven Ulusal Laboratuvarı'nda keşfedilmiştir. Bu keşifleri sayesinde bu üç fizikçi, 1988'de verilen Nobel Fizik Ödülü'nün sahibi olmuşlardır.

<span class="mw-page-title-main">Didier Queloz</span>

Didier Patrick Queloz, İsviçreli astronom ve akademisyendir. Cambridge Üniversitesi ve Cenevre Üniversitesi'nin akademik kadrolarında yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Michel Mayor</span>

Michel Gustave Édouard Mayor, İsviçreli astrofizikçi ve akademisyendir. Akademik kariyerinin tamamını geçirdiği Cenevre Üniversitesi'nden 2007'de mezun olmuş, ancak üniversiteye bağlı Cenevre Gözlemevi'nde aktif olarak araştırmalarına devam etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Wolfgang Pauli</span> Avusturyalı fizikçi (1900 – 1958)

Wolfgang Ernst Pauli, Avusturya asıllı Nobel Fizik Ödülü sahibi Avusturyalı teorik fizikçidir. Kuantum fiziğinin öncülerinden birisi olarak kabul edilir. 1945 yılında Pauli dışarlama ilkesi olarak adlandırılan yeni bir doğa yasasını keşfetmesi sonrasında Nobel Fizik Ödülü'ne aday olarak gösterilmiş ve ödülü kazanmıştır. Kendisi aynı zamanda 21 yaşındayken doktorasını alarak fizik alanındaki yeteneğini erken bir yaşta göstermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Maurice Goldhaber</span> Amerikalı fizikçi (1911 – 2011)

Maurice Goldhaber, 1957'de nötrinoların negatif sarmallığa sahip olduğunu belirleyen Amerikalı fizikçidir.

<span class="mw-page-title-main">Homestake deneyi</span>

Homestake deneyi astrofizikçiler Raymond Davis, Jr. ve John Bahcall tarafından 1960'ların sonunda yapılan bir deneydir. Amacı Güneş'te meydana gelen nükleer füzyondan yayılan nötrinoları toplamak ve saymaktı. Deney, güneş nötrinolarını başarılı bir şekilde tespit edip sayan ilk deneydi ve sonuçlardaki tutarsızlık, solar nötrino problemini yarattı. Deney 1970'den 1994'e kadar sürekli olarak yürütüldü.