İçeriğe atla

J. G. Ballard

J. G. Ballard
Doğum15 Kasım 1930
Şanghay Uluslararası İmtiyaz Bölgesi, Çin Cumhuriyeti
Ölüm19 Nisan 2009
Londra, İngiltere
Milliyetİngiliz
MeslekYazar

James Graham Ballard (15 Kasım 1930 - 19 Nisan 2009) Şanghay'da doğan İngiliz asıllı bilimkurgu yazarıdır. Bilimkurgu edebiyatta teknoloji tapınmacılığına karşı çıkan Yeni Dalga'nın seçkin temsilcilerindendir.

Ballard ve ailesi Pearl Harbour baskınından sonra diğer yabancılarla birlikte bir sivil tutsak kampına gönderildi. 1942 yazından savaşın bitimine kadar burada kaldılar. Ballard, tutsak kampında yaşadıklarını temel alarak 1984'te Güneş İmparatorluğu (Empire of the Sun) adlı kurmaca kitabını yazdı. Bu kitap daha sonra Steven Spielberg tarafından beyazperdeye uyarlandı. Bilim ve teknolojiye karşıt tutumunun şekillenmesinde, bu dönemdeki tutsaklar kampı, savaşın meydana getirdiği yıkım ve felâket gibi dramatik tecrübelerin büyük etkisi olduğu düşünülür. Özellikle atom bombasının meydana getirdiği fâcia, Ballard'ın eserlerinde kıyamete özgü felâketlerle imgesini bulur.

1946'da İngiltere'ye yerleşen Ballard, 1949'da psikiyatri okumak amacıyla Cambridge'de üniversiteye gitti. Üniversitede ruhtahlili (psikanaliz) ve gerçeküstücülükten etkilenerek yazdığı öncü kurmaca hikâyelerle yazarlığı da bir meslek olarak düşünmeye başladı. İki yıllık üniversite yaşantısından sonra Kanada'ya giderek Kraliyet Hava Kuvvetleri'ne (RAF) katıldı. 1954'te Hava Kuvvetleri'ni bırakarak İngiltere'ye döndü ve bir yıl sonra evlendi. 1956'da üç çocuğundan ilki doğdu ve aynı yıl Prima Belladonna adlı ilk öyküsü Science Fantasy dergisinde yayımlandı. 1962'deki ilk romanına (The Drow

Ballard'ın The Time Tombs isimli eserinin de yayımlandığı If dergisinin Mart 1963 sayısının kapağı

ned World) kadar öykülerle bu dergide adından söz ettirdi. Bu romanın diğer kıyamet sonrası kurmacalardan farkı başkarakterin, buzulların erimesiyle oluşan felâketi ve kargaşayı hoş karşılayan biri olmasıdır. Ardından yazdığı kitaplarla bu alanda kendini kanıtlayıp tam-zamanlı bir yazar olarak hayatına devam etmiştir.

En çok konuşulan romanlarından biri olan Çarpışma'da (Crash) cinsel arzular ve teknoloji harikası arabalar arasında ilişki kurarak olay yarattı. Bu kitap aynı adla 1996'da David Cronenberg tarafından sinemaya uyarlandı ve müstehcenlik uyarısıyla sansür tartışmalarına sebep oldu. Bu tartışmaların ardından film sansüre uğramadan gösterime girdi ve Cannes Film Festivali'nde Jüri Özel Ödülü'nü kazandı.

Ballard bilimkurgunun teknoloji merkezli konulara bağlılığını teknoloji tapınmacılığı ve basmakalıpçılık diye eleştirip, uzay ve zaman yolculuklarını "iç uzaylardaki yolculuklar"la yer değiştirdi ve "asıl yabancı gezegen dünyamızdır" dedi. Ayrıca bilimkurgunun 20. yüzyılın esas edebî geleneği olduğunu ve bilimkurgunun görevinin reklamlar, imajlar gibi içinde yaşadığımız çeşitli kurgular arasından gerçekliği yakalamak olduğunu ve geleceğin bugünü anlamak için geçmişten daha iyi bir anahtar olduğunu söyledi.

Eserleri Ayrıntı Yayınları tarafından Türkçeye kazandırılmaktadır.

Uzun süre prostat kanseri ile mücadele eden James Graham Ballard, 19 Nisan 2009'da 78 yaşında, Londra'da öldü.

Türkçedeki eserleri

Roman

  • Öteki Dünya, Sel Yayıncılık, 2013 (Kingdom Come, 2006)
  • Gökdelen (roman), Sel Yayıncılık, 2012 (High Rise, 1975)
  • Çarpışma (roman), Ayrıntı Yayınları, 1997 (Crash, 1973)
  • Beton Ada, Ayrıntı Yayınları, 2004 (Concrete Island, 1974)
  • Sınırsız Rüyalar Diyarı, Ayrıntı Yayınları, 1995 (The Unlimited Dream Company, 1979)
  • Güneş İmparatorluğu (roman), Ayrıntı Yayınları, 1990 (The Empire of the Sun, 1984)
  • Cennete Bir Koşu, Ayrıntı Yayınları, 2000 (Rushing to Paradise, 1994)
  • Kokain Geceleri, Ayrıntı Yayınları, 2001 (Cocaine Nights, 1996)
  • Milenyum İnsanları, Ayrıntı Yayınları, 2005 (Millenium People, 2003)
  • Süper Kent, Ayrıntı Yayınları, 2004 (Super-Cannes, 2000)

Hikâye

  • Yakın Geleceğin Mitosları, Ayrıntı Yayınları, 1993 (Myths of Near Future, 1982)

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">David Cronenberg</span>

David Paul Cronenberg, Kanadalı sinemacı.

<i>Çarpışma</i> (film, 1996) Cannes Film Festivali Jüri Ödülü sahibi David Cronenberg filmi

Çarpışma, Kanadalı aykırı ve özgün senarist-yönetmen David Cronenberg'in filmidir.

<i>Fahrenheit 451</i> Ray Bradburynin ilk defa 1953te basılan bilimkurgu romanı

Fahrenheit 451, Ray Bradbury'nin ilk kez 1953’te basılan ünlü distopik bilimkurgu romanıdır. Baskıcı bir gelecek toplumunun anlatıldığı bu kitap aynı zamanda distopya olarak da sınıflandırılabilir.

<span class="mw-page-title-main">William Gibson</span>

William Ford Gibson, yazdığı bilimkurgu romanları ile tanınan Amerikan roman yazarı. Siberpunk akımının babası olarak bilinen Gibson'ın ilk romanı Neuromancer, yayınlandığı 1984 yılından bu yana, tüm dünyada 6.5 milyonun üzerinde satmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Terry Eagleton</span> İngiliz edebiyat eleştirmeni

Terence "Terry" Eagleton, İrlanda asıllı İngiliz akademisyen, yazar, edebiyat ve kültür teorileri uzmanı. Özellikle Marksist edebiyat kuramı üzerine çalışmaları ile tanınır. Hâlen Manchester Üniversitesinde görevlidir.

<i>Hayvan Çiftliği</i> George Orwell tarafından yazılan kitap

Hayvan Çiftliği ; George Orwell'in mecazi bir dille yazılmış, fabl tarzındaki siyasi hiciv romanı. Roman ilk olarak 1945'te Birleşik Krallık'ta yayımlandı. 1996'da ise geçmiş tarihler için verilen Retro Hugo Ödülü'nü 1946 senesi için aldı.

Jean Iris Murdoch, İrlandalı yazar ve filozof. Murdoch 26 roman, 5 oyun, 5 felsefe ve bir adet toplu şiirler kitabı üretmiştir.

<i>Tek Adam</i> (film) film

Tek Adam 1971 ABD yapımı fantastik bilimkurgu filmdir. Özgün adı The Omega Man'dir.

<i>Korkunç Koleksiyoncu</i> (film)

Korkunç Koleksiyoncu 1965 İngiltere ABD ortak yapımı yapımı dramatik gerilim filmidir. Özgün adı The Collector olan film İngiltere'de The Butterfly Collector adıyla da gösterime sunuldu.

<i>Fareler ve İnsanlar</i> Steinbeckin romanı

Fareler ve İnsanlar, Nobel Edebiyat Ödülü sahibi yazar John Steinbeck tarafından yazılmış bir roman. İlk defa 1937 yılında yayınlanan eser, iki gezgin çiftlik işçisi olan George Milton ve Lennie Small'un büyük bunalım sırasında Kaliforniya'da yaşadıkları trajik olayları anlatır.

<i>Güneş İmparatorluğu</i> (film)

Güneş İmparatorluğu, J. G. Ballard'ın aynı adlı yarı otobiyografik romanı temel alınarak çekilen 1987 yılı yapımı tarihi savaş filmidir. Steven Spielberg'in yönettiği filmin başrollerinde Christian Bale, John Malkovich, Miranda Richardson ve Nigel Havers yer aldı. Güneş İmparatorluğu, zengin Britanyalı ailesi ile Şangay'da oturan, ancak II. Dünya Savaşı'nda Japonya'nın Şangay'ı istila etmesi sırasında onları kaybedip, yolu bir esir kampına düşen Jamie "Jim" Graham adlı çocuğun öyküsünü anlatır.

<i>Üçüncü Adam</i> (roman)

Üçüncü Adam, casus romanlarının babası olarak da anılan İngiliz yazar Graham Greene'in 1949 yılında çekilen aynı adlı ABD filmi için yazdığı senaryoya bir ön hazırlık olarak kaleme aldığı kısa romanın adıdır. Yazar ertesi yıl 1950'de bu eserini kitap halinde de yayımlamıştır. Polisiye Yazarlar Derneği ve Amerika'nın Gizemli Yazarları'nın yayınladığı en iyi 100 polisiye romanı listelerinin her ikisinde de yer almıştır.

<i>Kıskanmak</i> (roman) Nahid Sırrı Örik romanı

Kıskanmak, Nahid Sırrı Örik'in ilk kez 1946 yılında basılan ilk romanı. 19. yüzyıl Fransız edebiyatından Gustave Flaubert, Honoré de Balzac ve Stendhal gibi yazarların romanlarına benzer tema ve tarza sahip olan eser, baş karakteri Seniha'nın duyduğu kıskançlığı ve kendisini çirkin algılamasını konu alır.

<span class="mw-page-title-main">Michael Crichton</span> Amerikalı film yönetmeni ve senarist (1942 – 2008)

John Michael Crichton ya da Michael Crichton Amerikalı yazar, yapımcı, senarist, yönetmendir. En çok yazdığı bilimkurgu, tıp dramaları ve tekno gerilim türünden eserleri ile bilinir. Kitapları dünya çapında 200 milyondan fazla satmış ve bir düzineden fazlası da sinemaya uyarlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Suzanne Collins</span> Amerikalı senarist

Suzanne Collins, Amerikalı televizyon senaristi ve roman yazarıdır. En tanınan eseri Açlık Oyunları serisidir. Seri Açlık Oyunları (2008), Ateşi Yakalamak (2009) ve Alaycı Kuş (2010) kitaplarından oluşur.

<span class="mw-page-title-main">Donald Quataert</span> Akademisyen

Donald Quataert, Hollanda asıllı, Amerikalı Osmanlı ve Orta Doğu tarihçisi, akademisyen.

Yasaklı kitaplar listesi, farklı ülkelerde çeşitli zamanlarda iktidarda bulunanlar tarafından siyasi, toplumsal, dinî veya ahlaki motivasyonlarla süresiz olarak ya da belirli bir süre için satışına, dağıtımına veya erişimine engel olunmuş, basılıp dağıtılmış olanlarının da toplatılmış olduğu kitapların yer aldığı liste. Birçok durumda yasaklanan bu kitapların yazarları da yargı önüne çıkartılmış ve cezalandırılmışlardır. Bu kitaplardan bir kısmı zaman içinde aklanmış ve yeni baskıları yapılmıştır.

Ertuğrul Aydın Türk şair, yazar, akademisyen, sosyal bilimci.

Kemal Varol Türkçe yazan Kürt şair, deneme ve roman yazarı.

Hüseyin Kıran, Türk şair ve yazar.