İçeriğe atla

Jürgen Moltmann

Jürgen Moltmann
Moltmann, 2016
Doğum8 Nisan 1926(1926-04-08)
Hamburg, Almanya
Ölüm3 Haziran 2024 (98 yaşında)
Tübingen, Baden-Württemberg, Almanya
Şablon:Infobox clergy
Akademik geçmişi
Alma materGöttingen Üniversitesi
Doktora danışmanıOtto Weber
Etkilendikleri
Akademik çalışmaları
Disiplinİlahiyat
Alt disiplin
Gelenek
Kurumları
  • University of Bonn
  • University of Tübingen
Doktora öğrencileri
  • Hellmut G. Haasis
  • Miroslav Volf
  • Michael Welker
Önemli eserleri
  • Theology of Hope (1964)
  • The Crucified God (1972)
Etkiledikleri
  • Paul Fiddes
  • Grace Ji-Sun Kim
  • Christopher Morse
  • Roger E. Olson[2]
  • John Polkinghorne[3]
  • Andrew Purves
  • Jon Sobrino
  • Richard Bauckham

Jürgen Moltmann (8 Nisan 1926 - 3 Haziran 2024) , Tübingen Üniversitesi'nde Sistematik teoloji profesörü olan ve Umut Teolojisi, Çarmıha Gerilmiş Tanrı, Yaratılıştaki Tanrı gibi kitaplarıyla ve sistematik teolojiye yaptığı diğer katkılarıyla tanınan bir Alman Reformcu ilahiyatçıydı. Eserleri birçok dile çevrildi.

Moltmann, teolojisini Karl Barth'ın teolojik çalışmalarının, özellikle de Kilise Dogmatiklerinin bir uzantısı olarak tanımladı ve çalışmasını Barth'ın sonrası olarak tanımladı. Moltmann, Tanrı'nın insanlıkla birlikte acı çektiği görüşüne dayanan bir tür kurtuluş teolojisi geliştirdi ve aynı zamanda 'umut teolojisi' olarak adlandırdığı Diriliş umudu aracılığıyla insanlığa daha iyi bir gelecek vaat etti. Moltmann'ın çalışmalarının çoğu, bu fikirlerin teolojinin çeşitli alanları için sonuçlarını geliştirmekti. Moltmann, bir tür sosyal teslisçilik geliştirmesiyle tanındı .Kendisine birçok uluslararası fahri doktora unvanı verildi.

Yaşamı ve kariyeri

Gençlik

Moltmann, 8 Nisan 1926'da Hamburg'da doğdu.[4][5][6] Babası bir öğretmendi; aile dindar değildi.[4][5] Büyükbabası Masonların büyük üstadıydı Moltmann, ergenlik çağında Albert Einstein'ı putlaştırdı ve üniversitede matematik okumayı bekliyordu.[7]

II. Dünya Savaşı

Moltmann, eğitimine devam etmek için giriş sınavına girdi ancak bunun yerine Alman Ordusunda Hava Kuvvetleri yardımcısı olarak savaşa katıldı. "Savaşın sefaletinde yanında götürdüğü okumalar Goethe'nin şiirleri ve Nietzsche'nin eserleriydi."[a][8] 1943 yılında 16 yaşındayken askere alındı ve Alman Ordusunda asker oldu. İkinci Dünya Savaşı sırasında, memleketi Hamburg'un Kraliyet Hava Kuvvetleri tarafından bombalanması sırasında uçaksavar bataryasında çalıştı; bu saldırı, yanında duran bir arkadaşı da dahil olmak üzere 40.000 kişinin ölümüne yol açtı.[4][9] Ön saflardaki bir Alman ormanı olan Klever Reichswald'a emredildi ve 1945'te karanlıkta tanıştığı ilk İngiliz askerine teslim oldu 1945'ten 1948'e kadar savaş esiri (POW) olarak hapsedildi ve kamptan kampa taşındı.[7]

Önce Belçika'da, ardından İskoçya'da ve ardından İngiltere'de savaş esiri olarak hapsedildi. Belçika'daki kampta mahkûmlara yapacak çok az şey verildi. Moltmann ve mahkûm arkadaşları ölümden kurtulmuşlardı ama tüm umutlarını ve güvenlerini kaybetmişlerdi.[10] Moltmann, Belçika'nın ardından İskoçya'nın Kilmarnock kentindeki bir kampa nakledildi ve burada bombalamadan zarar gören bölgeleri yeniden inşa etmek için diğer Almanlarla birlikte çalıştı. İskoç sakinlerinin mahkûmlara karşı misafirperverliği onun üzerinde büyük bir etki bıraktı.[10] İskoçya'da, Buchenwald ve Bergen-Belsen toplama kamplarının kulübelerinde çatışma halinde çivilenmiş fotoğraflarını da gördüler. Mahkûmların ilk tepkisi bu fotoğrafların propaganda olduğu yönündeydi ancak giderek kendilerini Nazilerin kurbanlarının gözünden görmeye başladılar.[10] Moltmann'a Amerikalı bir papaz tarafından Yeni Ahit ve Mezmurlar'ın küçük bir kopyası verildi ve bunları okumak ona yeni bir umut verdi.[4][6]

Temmuz 1946'da son kez İngiltere'nin Nottingham yakınlarındaki Cuckney köyünde bulunan bir İngiliz hapishanesi olan Norton Camp'e transfer edildi. Kamp YMCA tarafından işletiliyordu ve burada Moltmann birçok teoloji öğrencisiyle tanıştı. Norton Kampında Reinhold Niebuhr'un İnsanın Doğası ve Kaderi adlı eserini keşfetti. Bu, okuduğu ilk teoloji kitabıydı ve Moltmann bunun hayatı üzerinde büyük bir etkisi olduğunu iddia etti. Bir savaş esiri olarak edindiği deneyim ona acı ve umudun birbirini nasıl güçlendirdiğine dair büyük bir anlayış kazandırdı ve teolojisi üzerinde kalıcı bir etki bıraktı Moltmann daha sonra şunu iddia etti: "Bizden sıklıkla istendiği gibi, hiçbir zaman Mesih adına karar vermedim, ancak eminim ki, o anda ve orada, ruhumun karanlık çukurunda beni buldu."[7][10]

Moltmann 22 yaşında evine döndüğünde memleketi Hamburg'u (aslında ülkesinin büyük bir kısmını) II. Dünya Savaşı'ndaki Müttefik bombardımanından harabeye dönmüş halde buldu.[7] 1947'de o ve diğer dört kişi, İngiltere'nin Derby kenti yakınlarındaki Swanwick'teki bir konferans merkezi olan savaş sonrası ilk Hristiyan Öğrenci Hareketi'ne katılmaya davet edildi. Konferans onu derinden etkiledi. Moltmann, profesörleri Karl Barth'ın takipçileri ve Almanya'daki İtiraf Eden Kilise ile ilgilenen ilahiyatçıların bulunduğu Göttingen Üniversitesi'nde okumak için Almanya'ya döndü[7] Doktorasını 1952'de Otto Weber'in danışmanlığında aldı. Moltmann, 1952'den 1957'ye kadar Bremen-Wasserhorst'un papazıydı.[5] ve aynı zamanda öğrencilerin de papazıydı.[11] 1958'de Moltmann, teoloji öğretmeni oldu[11] ve 1963'te Bonn Üniversitesi'nin ilahiyat fakültesine katıldı[5] 1967 yılında Tübingen Üniversitesi'ne Sistematik İlahiyat Profesörü[11] atandı ve 1994 yılında emekli olana kadar orada kaldı.[5] Moltmann, 1963'ten 1983'e kadar Dünya Kiliseler Konseyi İnanç ve Düzen Komitesi'nin bir üyesiydi 1983'ten 1993'e kadar Moltmann, Atlanta, Georgia'daki Emory Üniversitesi Candler İlahiyat Okulu'nda Robert W. Woodruff Sistematik Teoloji alanında Seçkin Misafir Profesör olarak görev yaptı. 1984-1985'te Edinburgh Üniversitesi'nde Gifford Dersleri verdi.[12]

Özel hayatı

Moltmann, kendisiyle birlikte çalışan[7] ve önemli bir feminist ilahiyatçı olan Elisabeth Moltmann-Wendel ile evliydi.[4] 1952'de evlendiler ve dört kızları oldu.[7] Eşi 2016 yılında öldü.[5]

Moltmann, 3 Haziran 2024'te 98 yaşında Tübingen'de öldü.[4][5][13]

Not listesi

  1. ^ The items were a gift from his sister. In other places, Moltmann mentions that "Faust" was included in the collection of Goethe's poetry.

Kaynakça

  1. ^ Riedl, Matthias (23 Ekim 2017). A Companion to Joachim of Fiore. BRILL. ISBN 9789004339668. 
  2. ^ Olson, Roger E. (8 Eylül 2014). "Wolfhart Pannenberg R.I.P." Roger E. Olson: My Evangelical Arminian Theologian Musings. Patheos. 9 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2019. 
  3. ^ Williams, Stephen (2018). "John Polkinghorne on the Doctrine of Creation". Carl F. H. Henry Center for Theological Understanding. Deerfield, Illinois: Trinity Evangelical Divinity School. 25 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ocak 2020. 
  4. ^ a b c d e f Cezanne, Stephan (5 Haziran 2024). "Zwischen Frömmigkeit und Revolution: Zum Tod des großen Jürgen Moltmann". Kirche und Leben (Almanca). Erişim tarihi: 5 Haziran 2024. 
  5. ^ a b c d e f g "Trauer um Jahrhundert-Theologen Jürgen Moltmann". Protestant Church in Germany (Almanca). 4 Haziran 2024. 6 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Haziran 2024. 
  6. ^ a b Conradie, E. M. (2012). Creation and Salvation: A companion on recent theological movements. Münster: LIT Verlag. ISBN 978-3-64-390137-8. 5 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Haziran 2024. 
  7. ^ a b c d e f g Silliman, Daniel (4 Haziran 2024). "Died: Jürgen Moltmann, Theologian of Hope". Christianity Today. 5 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  8. ^ C. Ellis Nelson, "How Faith Matures", Westminster/John Knox Press, Louisville, Kentucky, 1989, p. 96
  9. ^ Ryan, Robin (2011). God and the Mystery of Human Suffering. 1st. Mahwah, NJ: Paulist Press. s. 193. ISBN 978-0-8091-4713-7. 
  10. ^ a b c d Moltmann 1997.
  11. ^ a b c Pick, Ulrich (4 Haziran 2024). "Theologe Jürgen Moltmann gestorben". Tagesschau (Almanca). 9 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Haziran 2024. 
  12. ^ Published as Moltmann, Jürgen (1985). God in Creation: A New Theology of Creation and the Spirit of God. Londra: SCM Press. ISBN 978-0800628239. 
  13. ^ Reformierte Medien, Theologe Jürgen Moltmann gestorben (Almanca), published 4 June 2024, accessed 10 June 2024

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Bernhard Riemann</span> Alman matematikçi (1826-1866)

Georg Friedrich Bernhard Riemann, analiz ve diferansiyel geometri dalında çok önemli katkıları olan Alman matematikçidir. Söz konusu katkılar daha sonra izafiyet teorisinin geliştirilmesinde önemli rol oynamıştır. Bu matematikçinin ismi aynı zamanda zeta fonksiyonu, Riemann hipotezi, Riemann manifoldları ve Riemann yüzeyleri ile de bağlantılıdır.

<span class="mw-page-title-main">XVI. Benedictus</span> 265. Katolik Kilisesi papası (1927–2022; pd. 2005-2013)

Papa XVI. Benedictus, taşıdığı Papa ünvanıyla dünya çapında 1 milyarı aşkın üyesi bulunan Katolik Kilisesi'nin 2005-2013 seneleri arası ruhani lideriydi.

<span class="mw-page-title-main">Karl Barth</span> İsviçreli Protestan ilahiyatçı (1886-1968)

Karl Barth, çağdaş İsviçreli protestan teolog.

<span class="mw-page-title-main">Zürih Üniversitesi</span> İsviçrede üniversite

Zürih Üniversitesi, 29 Nisan 1833'te mevcut ilahiyat okuluna, hukuk, tıp ve felsefe bölümleri eklenerek kurulan, bugün 7 fakültesi 25.000 öğrencisiyle İsviçre'nin en büyük üniversitesi.

<span class="mw-page-title-main">Marburg Philipps Üniversitesi</span>

Marburg Philipps Üniversitesi, 1 Temmuz 1527 tarihinde Almanya'nın Marburg şehrinde, Hessen Derebeyi I. Philipp tarafından kurulmuştur. Dünyanın ilk ve en eski Protestan üniversitesidir.

<span class="mw-page-title-main">Mehmet Aydın (1943 doğumlu siyasetçi)</span>

Mehmet Aydın Türk akademisyen ve siyasetçi. 58., 59. ve 60. Hükûmette Devlet Bakanı ve TBMM 22. Dönem ve 23. dönem AK Parti İzmir milletvekilidir.

<span class="mw-page-title-main">Tübingen Üniversitesi</span>

Tübingen Üniversitesi Almanya'nın Baden-Württemberg eyaletindeki Tübingen şehrinde bulunan bir araştırma üniversitesidir. Almanya'nın en iyi 10 üniversitesinden biri olarak bilinmektedir. German Excellence Universities olarak adlandırılan Almanya'daki 11 elit üniversiteden biridir. Tübingen Üniversitesi özellikle teoloji, tıp, hukuk ve edebiyat fakülteleriyle bilinmektedir. Mezunları arasında önemli başkanlar, bakanlar, bilim insanları ve Federal Anayasa Mahkemesi üyeleri bulunmaktadır. Üniversite özellikle tıp ve kimya alanında 11 Nobel Ödülü sahibine ev sahipliği yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Dietrich Bonhoeffer</span> Alman ilahiyatçı ve Nazi karşıtı (1906-1945)

Dietrich Bonhoeffer, Nazizm'e karşı durmuş Alman Lüteryan teologdur.

<span class="mw-page-title-main">Otfried Höffe</span> Alman felsefeci

Otfried Höffe, Alman filozof ve profesör.

<span class="mw-page-title-main">Hans Urs van Balthasar</span> İsviçreli Katolik ilahiyatçı (1905-1988)

Hans Urs von Balthasar, İsviçreli Katolik filozof ve ilahiyatçı din adamıdır. Hayatının 21 senesi boyunca Cizvit bir peder olarak yaşamını sürdürmüştür. Yaşamının sonuna geldiğinde, Papa II. Ioannes Pavlus tarafından Kardinal ilan edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Johann Baptist Metz</span>

Johann Baptist Metz Alman kökenli Katolik rahip, teolog ve Temel Teoloji/Apolojetik Profesörü. İkinci Vatikan Konsili’nden sonraki dönemin en önemli Alman ilahiyatçılarından biri olduğu düşünülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Jacob Christian Schäffer</span>

Jacob Christian Schäffer, Alman profesör, bitki bilimci, mantar bilimci, böcek bilimci, kuş bilimci ve mucittir. Bitki bilim mahlası Schaeff.'tir.

<span class="mw-page-title-main">Albert Hardenberg</span>

Albert Hardenberg veya Albertus Risaeus Köln, Bremen ve Emden'de aktif olan bir Reformcu ilahiyatçı ve Protestan reformcuydu.

<span class="mw-page-title-main">Gustavo Gutiérrez</span> Perulu ilahiyatçı

Gustavo Gutiérrez Merino, Perulu filozof, katolik ilahiyatçı ve papaz. Latin Amerika kurtuluş teolojisinin kurucularından biri olarak kabul edilir. Şu anda Notre Dame Üniversitesi'nde John Cardinal O'Hara İlahiyat Profesörüdür. Daha önce Kuzey Amerika ve Avrupa'daki birçok büyük üniversitede misafir profesör olarak bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Romano Guardini</span> Alman Katolik İlahiyatçı

Romano Guardini, vaftiz adı Romano Michele Antonio Maria Guardini, İtalyan kökenli Alman bir Roma Katolik rahibi, din filozofu ve ilahiyatçı.

<span class="mw-page-title-main">Alois Musil</span> Çek kâşif

Alois Musil Çek bir Roma Katolik papaz, ilahiyatçı, oryantalist, kâşif ve iki dil bilen Çek ve Alman yazardı.

<span class="mw-page-title-main">Roy Harrisville</span>

Roy Alvin Harrisville II, Yeni Ahit'in yorumlanması üzerine kapsamlı yazılar yazan Amerikalı Lutherci ilahiyatçı ve yazar.

<span class="mw-page-title-main">Richard Bauckham</span>

Richard John Bauckham, Yeni Ahit Kristolojisi ve Yuhanna İncili konusunda; teoloji, tarihi teoloji ve Yeni Ahit çalışmaları alanında uzmanlaşmış İngiliz Anglikan bilginidir. Cambridge'deki Ridley Hall'da kıdemli akademisyendir.

<span class="mw-page-title-main">Gerhard Müller</span>

Gerhard Müller, Alman Lüteriyen bir teologdu. 1982 ve 1994 yılları arasında Almanya Birleşik Lüteriyen Kilisesi'nin önde gelen piskoposu olarak görev yaparken, Brunswick Lüteriyen Kilisesi‘nin Landesbischofu olarak görev yaptı. Erlangen ve Göttingen’de teoloji öğretmeni olarak, Reformasyon tarihi üzerine odaklandı ve ‘’Theologische Realenzyklopädie’'nin editörüydü. Kraliyet Hollanda Sanat ve Bilimler Akademisi üyeliği ve St Andrews Üniversitesi'nden fahri doktora gibi uluslararası tanınırlık kazandı.

Sistematik teoloji veya sistematik, Hristiyan inancının doktrinlerinin düzenli, rasyonel ve tutarlı bir açıklamasını formüle eden Hıristiyan teolojisinin bir disiplinidir. Kutsal Kitabın belirli konular hakkında ne öğrettiği veya Tanrı ve onun evreni hakkında neyin doğru olduğu gibi konuları ele alır. Aynı zamanda İncil disiplinleri, kilise tarihi ve ayrıca İncil ve tarihsel teoloji üzerine kuruludur. Sistematik teoloji, sistematik görevlerini yapıcı teoloji, dogmatik, etik, savunma ve din felsefesi gibi diğer disiplinlerle paylaşır.