İçeriğe atla

Jökulsárlón

Koordinatlar: 64°25′K 16°36′B / 64.417°K 16.600°B / 64.417; -16.600
Jökulsárlón, Bir kış sabahı
İzlanda'nın en büyük buzulu olan Vatnajökull buzulunun güney kenarında, Skaftafell Millî Parkı ile Höfn arasında yer alan Jökulsárlón buzul gölü.
Jökulsárlón buzul gölünde bir buz bloğu

Jökulsárlón İzlanda'nın bir dizi buzul gölünün en büyük ve en ünlüsüdür. Vatnajökull'un güney kenarında, Breiðamerkursander 'da Skaftafell Milli Parkı ve Höfn arasında bulunur. 150 m derinliği ile İzlanda'nın en derin üçüncü gölüdür.

Üzerinde gezinen ve yükseklikleri 15 metreye ulaşan buzdağları, Jökulsárlón'un karakteristik özelliğidir. Bunlar Breiðamerkurjökull'un buzul dilinden çözülen buzdağlarıdırlar.

Gölün kıyısında, çok sayıda yol ve patikalarda gezinti yapılabilir ve üç renkli buzdağları görülebilir. Buzdaki mavi renk, çeşitli kristaller ve onların yansımasından kaynaklanırken, siyah renk volkanik küllerden ileri gelir.

Jökulsárlón'da bazen yüzen foklar, genelde gölün denize açılan 50 m uzunluğundaki bağlantısına çekilmişlerdir. Bu foklar, turist gezi teknelerinin ürettiği gürültüden kaçınırlar.

Haziran ve Temmuz aylarında büyük kahverengi martılar buzul gölünün yakınlarına yuva yaparlar. Kuluçkadaki hayvanların agresifliği sebebiyle, onların ve yuvalarının çevresinden mümkün olduğunca uzağından gezilmesi tavsiye edilir.

Gölün yakınlarında iki buzul gölü daha bulunur. Bunlar çok daha küçük olan ve buzdağları da yine o kadar büyük olmayan Fjallsárlón ve Breiðárlón gölleridir.

Bu gölden çıkan kısa ırmağın adı Jökulsá á Breiðamerkursandi 'dir. Irmak üzerinde, kısmen gölün hemen yanından giden, izlanda'yı çevreleyen Hringvegur Karayolu 'nun bir köprüsü gerilidir. Deniz dalgalarının yıpratması ve buna bağlı olarak kıyı erozyonu sebebiyle köprünün yıkılma tehlikesi gittikçe büyüyen bir tehlikedir. Böylelikle, bu kara yolu ve aynı şekilde Jökulsá bu kısımda kaybolacak ve göl bir deniz koyuna dönüşecektir.

Kaynakça

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Jökulsárlón ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.

Panorama Jökulsárlón buzul gölü.


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Grönland</span> Danimarka Krallığına bağlı federe özerk bölge

Grönland, Atlas Okyanusu'nun kuzeyinde, 2.166.086 km² ile kuzey kutbundaki en büyük buz örtüsüyle kaplı, Danimarka Krallığı'na bağlı özerk bir bölgedir. Kanada Arktik Adaları'nın doğusunda, Arktik ve Atlantik okyanusları arasında yer alan dünyanın en büyük adasıdır. Grönland, jeopolitik olarak Avrupa'nın bir parçasıdır. Ülkenin başkenti ve en büyük şehri Nuuk'tur. Fizyografik olarak Kuzey Amerika kıtasının bir parçası olmasına rağmen Grönland, 986'dan başlayarak bin yıldan fazla bir süredir siyâsî ve kültürel olarak Avrupa ile ilişkilendirilmiştir. Sakinlerinin çoğunun ataları Alaska'dan Kuzey Kanada'ya göç eden ve 13. yüzyılda yavaş yavaş adaya yerleşmeye başlayan İnuitlerdir.

<span class="mw-page-title-main">İzlanda</span> Kuzey Atlantik Okyanusundaki ada ülkesi

İzlanda, Atlas Okyanusu'nun kuzeyinde Grönland'ın güneydoğusu ile İskandinavya ve Büyük Britanya'nın kuzeybatısında yer alan bir ada ve Avrupa ülkesi. İzlanda, kuzeyinde Arktik Okyanusu ile çevrilidir. 356.991 nüfus ve 103.000 km² yüzölçümüyle Avrupa'nın en seyrek nüfuslu ülkesidir. Başkent ve en büyük şehir Reykjavík'tir, nüfusun üçte ikisinden fazlası ülkenin güneybatısında yer alan bu şehir ve çevresinde yaşar. İzlanda volkanik ve jeolojik olarak aktif bir adadır. Adanın iç kısmında kumluklar, lav sahaları, dağlar ve buzullar içeren bir plato bulunur ve birçok buzul nehri kaynağını buradan alarak denize akar. İzlanda Kuzey Kutup Dairesi'nin kuzeyinde yer almasına rağmen Körfez Akıntısı nedeniyle aynı enlemdeki diğer bölgelere göre daha ılık bir iklime sahiptir. Yüksek enlem ve denizellik yazların serin geçmesine yol açar. İzlanda'ya bağlı birçok ada kutup iklimine sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Nehir</span> doğal su yolu

Nehir ya da ırmak, genellikle denizlere, göllere ya da bir başka büyük akarsuya dökülen, özellikle genişliği ve taşıdığı su miktarı bakımından büyük akarsulara verilen genel isimdir. Kimi durumlarda ise bir başka suya ulaşmadan yer altında kaybolduğu ya da tamamen kuruduğu da görülmektedir. Büyük akarsular nehir ya da ırmak olarak adlandırılırken daha küçükleri ise çay ve dere olarak adlandırılırlar.

<span class="mw-page-title-main">Alpler</span> Orta Avrupada yer alan bir sıradağ

Alpler, Orta Avrupa'da yer alan büyük dağ silsilesi. İsviçre, Kuzey İtalya ve Fransa'nın pek çok bölümünde görülür. Avusturya'nın hemen hemen hepsini kaplar ve Almanya'nın güneyinde önemli yer tutar. Coğrafi olarak 44°-48° kuzey enlemleri ve 5°-18° doğu boylamları arasında bulunur. Ekvator'dan ve Kuzey kutbundan hemen hemen aynı uzaklığa sahiptir. 207.000 km² bir alanı kaplar.

<span class="mw-page-title-main">Buzdağı</span> büyük bir su kütlesinde serbest yüzen, tatlı sudan müteşekkil buz kütlesi

Buzdağı; büyük bir su kütlesinde serbest yüzen, tatlı sudan müteşekkil, büyük buz kütlesi. Buzdağlarına Kuzey ve Güney Kutbu çevresindeki denizlerde ve Arktik bölgelerdeki buzul göllerinde ve haliçlerinde (fiyord) rastlanır.

<span class="mw-page-title-main">Buz</span>

Buz, suyun donmuş haline verilen addır. Oda koşullarında 0 °C ve altında bulunur. Buzun yoğunluğu suyun yoğunluğundan az olduğu için su üstünde yüzebilir.

<span class="mw-page-title-main">Dicle</span> Türkiyeden Iraka akan ırmak

Dicle ırmağı, Fırat ırmağı ile birlikte Mezopotamya'yı oluşturan iki büyük nehirden en doğuda olanıdır. Türkiye'de bulunan Elazığ ilinin Sivrice ilçesinden doğan nehir, Irak boyunca akar ve Fırat'la birleşerek Şattülarap'ta Basra körfezine dökülür.

<span class="mw-page-title-main">Torres del Paine Millî Parkı</span>

Torres del Paine,, Şili Patagonyası sınırları içinde kalan bir milli park. Milli park ismini gökyüzüne kule gibi uzanan masif 3 kayadan alır. İçinde yaşayan yaklaşık 60 pumaya, kanat genişliği 3 metreyi bulan kondorlara, And Dağları'na özgü bir hayvan olan guanakolara ve gri patagonya tilkisi gibi hayvanlara ev sahipliği yapar.

<span class="mw-page-title-main">Perito Moreno Buzulu</span>

Perito Moreno Buzulu, Arjantin'in güneybatısında, deniz seviyesinden sadece 1500 m yüksekte, Patagonya’nın Campo de Hielo Sur buzul bölgesinin bir uzantısıdır. Adını Patagonya araştırmacısı Francisco Pascasio Moreno‘dan alır. En yakın büyük yerleşim yeri 80 km mesafedeki El Calafate olup, burası mili park içinden buzula yapılan turların ideal çıkış noktasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Vatnajökull</span>

Vatnajökull, İzlanda'nın en büyük buzuludur. Aynı zamanda Avrupa'nın hacimsel anlamda en büyük buzuludur. Vatnajökull, 7.700 km² ile ki bu İzlanda'nın yaklaşık % 8'ine tekabül eder, Norveç'teki Austfonna buzulundan sonra Avrupa'nın alansal olarak ikinci büyük buzuludur. Aslında topoğrafik olarak her ikisi de bir kara parçası üzerinde buz takkesi olarak kendilerini gösterseler de, buzul olarak kabul edilirler.

<span class="mw-page-title-main">Argentino Gölü</span>

Argentino Gölü Arjantin'in Patagonya bölgesinde 1.415 km² alana sahip bir göl.

<span class="mw-page-title-main">Mendenhall Buzulu</span>

Mendenhall Buzulu, Alaska'nın başkenti Juneau şehir merkezine 21 km mesafedeki bir buzul. 4.000 kilometrekarelik Juneau Buzulunun kollarından biridir. Buz mavisi rengi ile devasa dağlar ile çevrilidir. 67 m yüksekliği, 2,4 km genişliği ile muazzam bir kütlesi olsa da Juneau Buzulu ile mukayese edilince bu kütle küçük gözükür.

<span class="mw-page-title-main">Buzul</span> büyük kar ve buz kütlesi

Buzul, dağ zirvelerinde yaz kış erimeyen ve yer çekiminin etkisiyle yer değiştiren büyük kar ve buz kütlesidir. Eğimli arazilerde yıllar boyunca biriken kar kütlesinin önce buzkar, sonra da buza dönüşmesiyle oluşur. Buzullar okyanuslardan sonra dünya üzerindeki ikinci büyük su deposu ve en büyük tatlı su deposudur, tatlı suyun % 98,5'ini oluştururlar. Hemen hemen her kıtada buzullara rastlanır. Dünya'nın belirli bölgeleri, bütün yıl erimeyen ve "buzul" adını alan buzlarla kaplıdır. Bunlar kutup bölgeleriyle yüksek dağların tepeleridir. Buzul oluşabilecek bölgenin deniz yüzeyinden yüksekliği, enlemin artmasıyla azalır. Ekvator yakınlarında 0° enlem çevresinde buzullara rastlamak için Runewenzorilerin 4.400 m yüksekliğine çıkmak gerekirken, Alplerde (45°) 2500 m'ye, Norveç'te (60°) 1500 m'ye çıkmak yeterlidir. Kutupta buzullara deniz yüzeyinde rastlanır.

<span class="mw-page-title-main">Svartisen</span>

Svartisen, (Kara-Buz) 370 km² alanı ile Norveç 'in en büyük ikinci buzulu. Mo i Rana şehrinin kuzey batısında bulunup, buradan 30 km uzunluğunda düzgün bir yol buzula ulaşır. Svartisen'in aşağısında, yaz sezonu boyunca düzenli olarak gezi gemilerinin uğradığı Svartisvatn Gölü bulunur. Kıyıdan buzulun buzul diline iki saatte yürünebilir. Svartisen'de, son yıllarda buz erimesi belirgin bir şekilde görülür. Buzul bölgesi, Saltfjellet-Svartisen Milli Parkı içindedir. Batıda Engabreen'in buzul dili, Holand Fyordu'na 10 m yakınına kadar iner ki bu kıta Avrupası'ndaki en alçak seviyedeki buzul alandır.

<span class="mw-page-title-main">Yangtze</span> Asyanın en uzun nehri

Yangtze Nehri, Yangzi Jiang veya Gök Irmak; Asya'nın en uzun, dünyanın Nil ve Amazon'dan sonra üçüncü en uzun nehridir. Uzunluğu 6.370 km olup Çin'in batısından Doğu Çin Denizi'ne akar. Çincede anlamı "uzun nehir"dir. Dünyada sadece bir ülkeyi sulayan en büyük nehirdir. Tibet Platosu'ndan Min adıyla doğar, Yibin'de Jinsha nehriyle birleşerek Yangtze adını alır. Çongçing, Vuhan, Nankin ve Şanghay'dan geçerek Yangtze Deltası'ndan Doğu Çin Denizi'ne dökülür. Nehir, denge profiline ulaşmış olup ulaşım için elverişlidir. Yolcu ve yük taşımacılığı yapılır. Özellikle delta bölgesine çok yakında bulunan ve dünyanın en büyük limanlarından olan Şanghay Limanı nehir üzerinde en yoğun gemi trafiğinin yaşandığı yerdir.

<span class="mw-page-title-main">Bernardo O'Higgins Millî Parkı</span>

Bernardo O'Higgins Milli Parkı,, Şili'de yaklaşık 35.000 km² alanı kaplayan bir millî parktır.

<span class="mw-page-title-main">Boz fok</span>

Boz fok, fokgiller (Phocidae) familyasının monotipik Halichoerus cinsine mensub, Kuzey Atlas Okyanusu kıyılarında yayılmış bir fok türü.

<span class="mw-page-title-main">Buzul gölü</span>

Buzul gölü, buzul aşındırmasıyla oluşan sirk adı verilen çanaklarda oluşan göllerdir. Son Buz Çağı sonlarında, yaklaşık 10,000 yıl önce eriyen buzullar sebebiyle oluşmaya başlayan coğrafi çöküntülerin; eriyen mineraller, çökeltiler ve su ile dolması sonucu buzul gölü oluşmaktadır. Bu tür göller aynı zamanda çanak gölü olarak da nitelendirilir.

<span class="mw-page-title-main">Eyaklar</span>

Eyaklar ya da Eyak Kızılderilileri, ABD'nin Alaska eyaletinde Copper Nehri deltasında ve yakınındaki Cordova kasabasında yaşayan Na-Dene Kızılderilileri grubundan bir halk. En yakın akrabaları Atabask Kızılderilileri en uzak akrabası ise Tlingitlerdir. Kuzeyde Ahtna Atabask kızılderilileriyle ve doğuda Tlingit Kızılderilileriyle komşu olan Eyaklar, batıda Yupik Eskimolarından Supiklerle komşudur.

<span class="mw-page-title-main">Ala Göl</span>

Ala Göl, güneydoğu Kırgızistan'da Teskey Ala dağları silsilesinde bir dağ gölüdür. Yaklaşık 3860 m. yükseklikte Yedi-Öküz Yaban Hayatı Koruma Sahası içinde yer alır.