İçeriğe atla

Ivan Franjo Jukić

Ivan Franjo Jukić
Fra Ivan Franjo Jukić
Doğum8 Temmuz 1818
Banja Luka, Bosna Eyaleti, Osmanlı İmparatorluğu
Ölüm20 Mayıs 1857 (38 yaşında)
Viyana, Avusturya İmparatorluğu
Tanınma nedeniZemljopis i poviestnica Bosne

Ivan Franjo Jukić Boşnak asıllı Fransiskan, eğitmen, etnograf, şair ve yazar.

1818 yılında Banja Luka'da doğdu, 1857 yılında Viyana'da öldü. 1849 yılında Bosna'da laik eğitim veren ilk okulun kurucusudur. Aynı zamanda Bosanski Prijatelj (Bosna Dostu) adlı dergiyi kuran kişidir. Zemljopis i Poviestnica Bosne (Bosna'nın Tarih ve Coğrafyasi) adlı kitabı, Bosna'nın en önemli tarih kitaplarından biridir. Herkesin istediğini yazıp çizebilmesini, kültür ve okul özgürlüğünü destekliyordu. Slavoljub Bošnjak (Türkçesi: Slavsever Boşnak) takma adıyla yazılarını yazıyordu. İlirya hareketini ve Hırvatistan devletinin kurulmasını destekliyordu. 19. yüzyılda Sırp ve Hırvat ulusal hareketine şahit oldu ve onların Boşnaklar'a karşı olduğunu gördü ve şunları yazdı:

...Biz Boşnaklar, şimdilerde güçlükle yaşayan, bir zamanların tanınmış milleti, Slav soyağacındaki bilimci dostlarımız bize acımakta... Uzun zamandır süren ihmalkarlık uykusundan uyanma vaktidir; verin kaseyi ve içine bilgelik sarnıcından sözler ve bilimi ekleyin; öncelikle kalplerimizi önyargıdan temizlemeye çalışın, kitap ve dergileri tutalım, diğerlerinin ne yaptıklarını görelim ve bizde aynı kaynakları alalım, milletimizi cahilliğin karanlığından gerçeğin ışığına götürelim !

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Bosna-Hersek</span> Balkanlarda bir ülke

Bosna-Hersek, kısa haliyle B&H, resmî adıyla Bosna ve Hersek, Balkanlar'da 51.197 km² yüz ölçümlü bir ülke. Kuzey, batı ve güneyden Hırvatistan; doğudan Sırbistan ve güneydoğusunda Karadağ ile çevrili olup Adriyatik Denizi'ne Neum şehrinin olduğu yerde yalnızca 20 km'lik limansız bir kıyısı bulunmaktadır. Ülkenin coğrafyası merkez ve güneyde dağlık, kuzeybatıda tepelik, kuzeydoğuda düzlük bir karakter sergiler. Başkent ve en büyük şehir olan Saraybosna, birçok yüksek dağla çevrelenmiştir. Ülkenin çoğunluğunu kaplayan Bosna bölgesinde karasal iklim görülür, bu bölgede yazları sıcak, kışları kar yağışlı ve soğuktur. Ülkenin güney kıyılarındaki daha küçük Hersek bölgesinde ise tipik Akdeniz iklimi görülür. Bosna-Hersek doğal kaynaklar açısından da zengin bir görünüm arz eder.

<span class="mw-page-title-main">Aliya İzzetbegoviç</span> Bosna-Hersekin ilk cumhurbaşkanı

Aliya İzzetbegoviç, 1992'de yeni bağımsızlığını kazanan Bosna-Hersek cumhurbaşkanlığı konseyinin ilk başkanı olan Boşnak siyasetçi, avukat, İslam filozofu ve yazardı. 1996 yılına kadar bu görevi yürüttükten sonra 2000 yılına kadar görev yapan Bosna Hersek Cumhurbaşkanlığı üyesi oldu.

<span class="mw-page-title-main">Ivo Andrić</span> Yugoslav ruhbilimci yazar ve diplomat (1892-1975)

Ivo Andrić, Nobel Edebiyat Ödüllü Yugoslav yazardır.

<span class="mw-page-title-main">Bosna Savaşı</span> Bosna Hersekte 3 yıl sürmüş askeri bir çatışma

Bosna Savaşı, 1992 ile 1995 yılları arasında Bosna-Hersek'te meydana gelen uluslararası bir silahlı çatışmaydı. Savaşın, genellikle daha önceki bir dizi şiddet olayını takiben 6 Nisan 1992'de başladığı kabul edilir. Savaş, 14 Aralık 1995'te Dayton Anlaşması'nın imzalanmasıyla sona erdi. Ana savaşan taraflar, sırasıyla Hırvatistan ve Sırbistan tarafından yönetilen ve sağlanan proto-devletler olan Bosna-Hersek Cumhuriyeti, Hersek-Bosna Hırvat Cumhuriyeti ve Sırp Cumhuriyeti güçleriydi.

<span class="mw-page-title-main">Boşnaklar</span> Güney Slav halkı

Boşnaklar, Güney Slav halkı. Çoğunluğu Bosna-Hersek ile Sırbistan'da yaşar. Ayrıca Hırvatistan, Karadağ, Slovenya, Kosova, Kuzey Makedonya ve Türkiye’de mühim sayıda Boşnak yaşamaktadır. Türkiye'de 500.000 Boşnak bulunmaktadır. Boşnaklar eski dönemlerde "Bosnjanin" olarak adlandırılırlardı, Orta Çağ Bosna devletinin sakinleri anlamına gelmekteydi.

<span class="mw-page-title-main">Bosna-Hersek Federasyonu</span> Federasyon

Bosna-Hersek Federasyonu (Federacija Bosne i Hercegovine, Федерација Босне и Херцеговине,

<span class="mw-page-title-main">Dayton Anlaşması</span> 1995te Bosna Savaşını sona erdiren barış antlaşması

Bosna Hersek'te Barış için Genel Çerçeve Anlaşması, bilinen adıyla Dayton Anlaşması veya Dayton Anlaşmaları ABD'nin Ohio eyaletindeki Dayton kenti yakınlarındaki Wright-Patterson Hava Kuvvetleri Üssü'nde 21 Kasım 1995 tarihinde anlaşmaya varılan ve 14 Aralık 1995 tarihinde Paris'te Bosna-Hersek Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Aliya İzzetbegoviç, Yugoslavya Federal Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Slobodan Milošević ve Hırvatistan Cumhurbaşkanı Franjo Tuđman tarafından resmen imzalanan barış anlaşmasıdır. Bu anlaşmalar, çok daha büyük Yugoslav Savaşları'nın bir parçası olan ve üç buçuk yıl süren Bosna Savaşı'na son verdi.

<span class="mw-page-title-main">Sırp Cumhuriyeti</span> Bosna-Hersek Federasyonunun içinde bulunan Sırp Cumhuriyeti bölgesi

Sırp Cumhuriyeti, Bosna-Hersek'in iki entitesinden biri, diğeri ise Bosna-Hersek Federasyonu'dur. Ülkenin kuzeyinde ve doğusunda yer almaktadır. En büyük şehri ve idari merkezi, Vrbas nehri üzerinde yer alan Banja Luka'dır.

<span class="mw-page-title-main">Dino Merlin</span>

Edin Dervišhalidović bilinen adıyla Dino Merlin, Boşnak şarkıcı, söz yazarı ve besteci.

<span class="mw-page-title-main">Deen</span>

Fuad Backović ya da sahne adıyla Deen, Boşnak şarkıcı. İlk başlarda Seven Up grubu ile tanınmıştır. 2002 yılında ilk solo albümü olan Ja sam vjetar zaljubljeni 'yi çıkarmıştır. İstanbul'da gerçekleştirilen 2004 Eurovision Şarkı Yarışması'nda Bosna-Hersek adına yarışmasından sonra solo olarak da meşhur olmuştur.

Elvir Laković Laka, Gorajde doğumlu Boşnak şarkıcı. Sırbistan'ın başkenti Belgrad'da gerçekleştirilmiş olan 2008 Eurovision Şarkı Yarışması'nda Bosna-Hersek'i Pokusaj adlı şarkı ile temsil etmiştir. Şarkı 110 puanla 10. olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Bosna-Hersek tarihi</span> Bosna-Hersek ülkesinin tarihi

Bosna-Hersek tarihi Bosna-Hersek'in tarih öncesi zamanlardan günümüze uzanan tarihini kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Bakir Izetbegović</span>

Bakir Izetbegović, Bakir İzzetbegoviç Boşnak siyasetçi. Bosna-Hersek Kurucu Cumhurbaşkanı Alija Izetbegovic'in oğludur. Demokratik Eylem Partisi (SDA) Başkanı. 2010-2018 yılları arasında Bosna-Hersek Cumhurbaşkanlığı Boşnak Üyesi olarak görev yaptı. Bu süre içerisinde 2012, 2014, 2016 ve 2018 yıllarında olmak üzere dört kez Bosna-Hersek Cumhurbaşkanı olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Bosna-Hersek Cumhuriyeti</span> Balkan Cumhuriyeti

Bosna-Hersek Cumhuriyeti, Güneydoğu Avrupa'da 1992'den 1995'e kadar var olan bir devletti. Modern Bosna-Hersek devletinin doğrudan yasal selefidir.

<span class="mw-page-title-main">Bosna-Hersek Silahlı Kuvvetleri</span>

Bosna-Hersek Silahlı Kuvvetleri, Bosna-Hersek'i dışarıdan gelebilecek tehlikelere karşı korumakla görevli Boşnak ve Hırvat ve Sırplardan oluşan silahlı kuvvetlerdir. Bosnalı Sırplar, 1992-2006 yılları arası ayrı bir ordu olan Republika Srpska Ordusu'nda görev yapmıştır.

Bosna Arap alfabesi veya alındığı yazı sistemine göre Bosna Osmanlı alfabesi tarihî dönemde Boşnakçayı yazmak için kullanılmış olan bir alfabedir. Arap alfabesinin uyarlanmış biçimi olan Osmanlı alfabesinden geliştirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Brčko İlçesi</span>

Brčko İlçesi, Bosna-Hersek'in kuzeydoğusunda yer alan ve kendi kendini yöneten özel bir idari birimdir. İlçenin merkezi Brčko'dur. Dayton Antlaşması ile iki entitenin sınırları dışına bırakılarak özerk bir yönetim kurulan bölgedir. Bosna-Hersek Federasyonu ile Sırp Cumhuriyeti'nden farklı olarak, özel bölge Brčko'nun bayrağı ve amblemi yoktur. Dayton Anayasasının modeli üç etnik grubu iki ayrı devletçiğe ve özel bölge Brčko'ya ayırmıştır. Özel bölge Brčko de jure olarak devletçik olmasa da, de facto olarak yeni bir devletçik olarak ortaya çıkmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ključ, Una-Sana Kantonu</span> Bosna-Hersekte kent

Klivaç veya Köluyc, Bosna-Hersek'ın Bosna-Hersek Federasyonu'na bağlı Una-Sana Kantonu'nda bulunan bir kasaba ve belediyedir. Belediye, ülkenin Kuzey Batı kesiminde Sana Nehri kıyısında yer almaktadır. Yüzölçümü 358 km2 olan belediyenin nüfusu 2013 yılı itibarıyla 18,714'tür.

Alma Čardžić, Bosnalı sunucu ve şarkıcıdır. 1994 ve 1997 yıllarında Eurovision Şarkı Yarışması'nda Bosna-Hersek'i temsil etmesiyle bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Bosna-Hersek-Türkiye ilişkileri</span> Bosna Hersek ve Türkiye Cumhuriyeti arasındaki siyasi ilişkiler

Bosna-Hersek-Türkiye ilişkileri, Bosna-Hersek ile Türkiye arasındaki karşılıklı ilişkileri ifade eder. Bosna-Hersek bir güneydoğu Avrupa ülkesi iken, Türkiye İstanbul çevresindeki Balkan yarımadasında küçük bir Avrupa kesimi olan bir Küçük Asya ülkesidir. İki ülke arasındaki diplomatik ilişkiler 29 Ağustos 1992'de başladı. Bosna-Hersek'in Ankara ve İzmir'de iki elçilik misyonu ve İstanbul'da bir konsolosluk misyonu varken, Türkiye'nin Saraybosna’da bir elçilik ve Mostar’da bir konsolosluk misyonu var.