İçeriğe atla

Ivan Šubašić

Ivan Šubašić (7 Mayıs 1892 – 22 Mart 1955), Hırvatistan'ın son Yasağı ve İkinci Dünya Savaşı sırasında sürgündeki kralcı Yugoslav Hükûmeti'nin başbakanı olarak bilinen bir Yugoslav Hırvat siyasetçiydi.[1][2]

Erken dönemi

Vukova Gorica'da doğdu, ardından Avusturya-Macaristan'da yaşadı Dilbilgisi ve liseyi Zagreb'de bitirdi ve Zagreb Üniversitesi İlahiyat Fakültesi'ne kaydoldu. Birinci Dünya Savaşı sırasında, Drina Nehri üzerinde Sırp kuvvetlerine karşı mücadelede yer aldığı Avusturya-Macaristan Ordusu'na alındı. Daha sonra, Ruslara sığınma fırsatını kullandığı Doğu Cephesine gönderildi Oradan Selanik cephesinde Sırp ordusu içinde savaşan Yugoslav gönüllülerine katıldı.

Savaştan sonra, Zagreb Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nde hukuk diplomasını aldı ve ardından Vrbovsko'da bir hukuk bürosu açtı Orada Vladko Maček ile tanıştı ve Hırvat Köylü Partisi'ne katıldı 1938'de Yugoslav Ulusal Meclisi'ne seçildi

Siyasi kariyeri

Tito ile görüştükten sonra İtalya'da Kral II. Peter ile, 1944

Hırvatistan Yasağı

Ağustos 1939'da Maček ve Yugoslav Başbakanı Dragiša Cvetković, Yugoslavya'nın anayasal olarak yeniden inşası ve Hırvatistan'ın Banovina'sı biçiminde Hırvat devletinin restorasyonu konusunda anlaşmaya vardılar. Šubašić, hükûmetinden sorumlu ilk yasak veya bu varlığın itibari başkanı olarak atandı.

Banovina, Nisan 1941'de Mihver güçlerinin işgalinin ardından Yugoslavya Krallığı ile birlikte sona erdi Šubašić , Dušan Simović ve sürgündeki Yugoslav hükûmetine katıldı.

Sürgündeki hükümet

Göç sırasında, Šubašić ilk olarak Amerika Birleşik Devletleri'ndeki Yugoslav kraliyet hükûmetini temsil etti Kralcı hükûmet ile Tito ve onun Komünistlerin çoğunlukta olduğu Partizanlarında somutlaşan Yugoslav büyük direniş hareketi arasındaki giderek büyüyen uçurum, Winston Churchill'i arabuluculuk yapmaya zorladı Komünist olmayan bir Hırvat olan Šubašić, güçleri kurtarılmış topraklarda fiili hükûmeti temsil eden Tito ile Draža Mihailović ve Sırp-Sırbını tercih eden monarşi arasında bir uzlaşmaya varmak için yeni başbakan olarak[3] atandı Çetniklere hakim oldu.

Mihailović'i alenen reddeden Šubašić, Vis adasında Tito ile bir araya geldi ve Partizanların yeni hükûmeti resmen tanıması ve yer alması karşılığında Partizanları Yugoslavya'nın meşru silahlı kuvvetleri olarak tanıyan Tito-Šubašić anlaşmasını imzaladı. Šubašić, Tito'nun resmi olarak Yugoslavya'nın başbakanı olduğu 7 Mart 1945'e kadar görevini sürdürdü. Šubašić, yeni hükûmetin Komünist politikalarına katılmadığı için istifa ettiği Ekim ayına kadar kabinesinde dışişleri bakanıydı.

Daha sonraki yaşamı ve ölümü

Šubašić, hayatının geri kalanını spot ışıklarından uzakta geçirdi ve 1955'te Zagreb'de öldü. Cenazesine yaklaşık 10.000 kişi katıldı[4] Mirogoj Mezarlığı'na gömüldü.

Kaynakça

  1. ^ Journal of Croatian Studies, XXVIII-XXIX, 1987–88 15 Ocak 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - Annual Review of the Croatian Academy of America, Inc. New York, N.Y., Electronic edition by Studia Croatica. Retrieved 2010-02-02.
  2. ^ Short biography on the website of the Serbian Ministry of Foreign Affairs 1 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Retrieved 2010-02-02.
  3. ^ Journal of Croatian Studies, XXIV, 1983 23 Mart 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. – Annual Review of the Croatian Academy of America, Inc. New York, N.Y., Electronic edition by Studia Croatica. Retrieved 2010-02-02.
  4. ^ Radelić, Zdenko, Ivan Šubašić i Juraj Šutej pod paskom Ozne 21 Eylül 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Hırvatça</span> Hırvatistanın resmi dili

Hırvatça (hrvatski), Slav dillerinin güney grubundan, Hırvatların konuştuğu dildir. Sırpça, Karadağca ve Boşnakça'nın da dahil olduğu Sırp-Hırvat dilinin standart bir formu olarak kabul edilmektedir. Bugün Hırvatistan Cumhuriyeti'nin ve Avrupa Birliği 'nin resmî dili olması dışında Bosna-Hersek'in fiiliyatta üç etnik yapılı bölümlenmesi sebebiyle burada da resmiyete sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Josip Broz Tito</span> Yugoslav devrimci ve devlet adamı, 2. Yugoslavya Devlet Başkanı

Josip Broz Tito, Marksist-Leninist görüşlere sahip Yugoslav devlet ve siyaset adamı. Fikirleri Titoizm olarak bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Çetnikler</span> Sırp Ortodoks-Köktenci çete terör örgütü

Çetnikler, II. Dünya Savaşı'nda işgalci Mihver kuvvetlerine ve Hırvat işbirlikçilerine karşı direnmek amacıyla ortaya çıkan, ama daha çok Partizanlar olarak bilinen Tito'ya bağlı komünist gerillalarla çarpışan radikal milliyetçi, monarşist Sırp gerillalar.

<span class="mw-page-title-main">Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti</span> 1945-1992 yıllarında Balkanlarda bulunan sosyalist federal cumhuriyet

Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti, Balkanlar'da II. Dünya Savaşı'ndan sonra kurulan ve 1992 yılına kadar hüküm süren sosyalist federal cumhuriyet. Devletin bulunduğu alanda bugün Bosna-Hersek, Sırbistan, Hırvatistan, Kuzey Makedonya, Karadağ, Slovenya ve Kosova bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Yugoslavya Krallığı</span> 1918den II. Dünya Savaşının sonuna kadar Balkanların batısında var olmuş devlet

Yugoslavya Krallığı, Güneydoğu ve Orta Avrupa'da 1918'den 1941'e kadar var olan bir devletti. 1918'den 1929'a kadar resmî olarak Sırplar, Hırvatlar ve Slovenler Krallığı olarak adlandırıldı, ancak kökenleri nedeniyle Yugoslavya terimi onun günlük konuşma dilindeki adıydı. Devletin resmi adı 3 Ekim 1929'da Kral I. Aleksandar tarafından Yugoslavya Krallığı olarak değiştirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Hırvatistan tarihi</span>

Hırvatistan tarihi, bugünkü Hırvatistan topraklarının tarih öncesi dönemlerden günümüze kadar uzanan tarihini kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Bağımsız Hırvatistan Devleti</span>

Bağımsız Hırvatistan Devleti, II. Dünya Savaşı sırasında Yugoslavya'nın Nazi Almanyası tarafından işgali üzerine kurulan kukla devlettir. NDH'nin kuruluşu 10 Nisan 1941'de Zagreb'de ilan edildi. Almanlar Bosna, Hersek ve Srem'i Hırvatistan'a bağlayarak Ustaşa lideri Ante Paveliç'in yönetiminde faşist bir rejim kurdular. Hırvat faşistler Bağımsız Hırvatistan Devleti'nde çok sayıda Sırp, Yahudi ve Çingene nüfusunu öldürerek ortadan kaldırdılar.

<span class="mw-page-title-main">Hırvatistan'daki Yahudilerin tarihi</span>

Hırvatistan'daki Yahudilerin tarihi 3. yüzyıla kadar dayanmasına rağmen 10. yüzyıl ve 15. yüzyıla kadar az bilgi bulunur. II. Dünya Savaşı'ndan evvel 20,000 kişilik cemaatin hemen hemen hepsi Holokost'ta yok edildi. Savaştan sonra sağ kalanların yarısı İsrail'e göç ederken 2500 Yahudi Hırvatistan'da yaşamayı tercih etti. Bu rakam tahmini bir rakam olup 1500 kişilik Zagreb Yahudi cemaatinin %80'i karışık evliliklerin çocukları olduğu hesaba katıldığında bu nüfusun daha da fazla olduğu düşünülür. Holokost'tan kurtulanların torunlarının çoğunun dede veya ninelerinden sadece bir tanesi Yahudidir.

<span class="mw-page-title-main">Yugoslav Partizanları</span>

Yugoslav Partizanları ya da Ulusal Kurtuluş Ordusu, resmi adıyla Ulusal Kurtuluş Ordusu ve Yugoslavya'nın Partizan Müfrezeleri, komünist olmayan otonomik bir yapıda olan Leh direniş hareketiyle karşılaştırılan Avrupa'nın en etkili Anti-Nazi direniş hareketiydi. Yugoslav Direnişi II. Dünya Savaşı sırasında Yugoslavya Komünist Partisi önderliğinde sürdürülmüştür.

Yugoslavya darbesi, 27 Mart 1941'de Yugoslavya Krallığı'nın başkenti Belgrad'da meydana gelen askerî darbe.

Sürgündeki Yugoslavya Hükûmeti Kral II. Petar'ın idaresinde bir resmî Yugoslavya hükûmetidir. Yugoslavya'nın işgalinden sonra Belgrad'dan Nisan 1941'de ayrılmış ve ilk olarak Yunanistan'a, sonra Filistin'e, sonra Mısır'a ve son olarak Haziran 1941'de Birleşik Krallık'a gitmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Josip Manolić</span>

Josip "Joža" Manolić, 24 Ağustos 1990-17 Temmuz 1991 tarihleri arasında Hırvatistan'ın 2. Başbakanı olan bir Hırvat siyasetçi. Bugüne kadar görevdeki en yaşlı kişiydi ve en uzun ömürlü Hırvat başbakanı seçildi. Daha sonra 1993-1994 yılları arasında İller Birliğinin ilk sözcüsü olarak görev yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Pavle Karađorđević</span> Yugoslavya prensi (1893-1976; hd. 1934-1941)

Paul Karađorđević, Yugoslavya Prensi Paul olarak da bilinir, Kral I. Petar'ın kardeşi Prens Arsen'in oğluydu. Kral II. Petar'ın reşit olmadığı sırada naiplik yaptı. Naipliğini yaptığı II. Petar, büyük kuzeni I. Aleksandar'ın en büyük oğluydu.

<span class="mw-page-title-main">Janko Bobetko</span>

Janko Bobetko II. Dünya Savaşı'na ve daha sonra Hırvatistan Bağımsızlık Savaşı Savaşı'na katılan Hırvat bir generaldi. Yugoslavya'daki II. Dünya Savaşı sırasında ilk anti-faşist askerî birlik olan I. Sisak Partizan Dekolmanı'nın kurucu üyelerinden biriydi. Daha sonra Yugoslav Halk Ordusunda (JNA) askeri bir kariyeri oldu. 1992 yılında Hırvat Ordusu (HV) Genelkurmay Başkanı oldu ve 1995 yılında emekli olana kadar görev yaptı. Bobetko Eski Yugoslavya Uluslararası Ceza Mahkemesi tarafından savaş suçlarıyla suçlandı, ancak yargılanmadan önce öldü. Daha sonra başka bir davada Bosna-Hersek'teki suçlar için suçlu bulundu ama temyizde karar bozuldu.

<span class="mw-page-title-main">Milka Planinc</span> Eski kadın Hırvatistan başbakanı

Milka Planinc, Hırvatistan'dan Yugoslav bir siyasetçi. Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti başbakanıydı ve bu makamdaki ilk ve tek kadın olarak 1982'den 1986'ya kadar görev yaptı. Planinc diplomatik olarak tanınmış bir Komünist devletteki ilk kadın hükûmet başkanıydı.

<span class="mw-page-title-main">Yugoslavya Cephesi</span>

Yugoslavya Cephesi, II. Dünya Savaşı'nın cephelerinden biridir. Cephe, Nisan 1941'de Yugoslavya'nın işgali ile açılmış ve bölgenin Partizanlarca geri alınmasıyla kapanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Hırvat milliyetçiliği</span>

Hırvat milliyetçiliği, Hırvatların milliyetini savunan ve Hırvatların kültürel birliğini destekleyen milliyetçiliktir.

<span class="mw-page-title-main">Hırvatistan-Sırbistan ilişkileri</span>

Hırvatistan-Sırbistan ilişkileri, Hırvatistan ile Sırbistan arasındaki dış ilişkilerdir. İki ülke, Hırvatistan Kurtuluş Savaşı'nın sona ermesinin ardından 9 Eylül 1996'da diplomatik ilişkiler kurdu.

<span class="mw-page-title-main">Karadağ milliyetçiliği</span>

Karadağ milliyetçiliği, Karadağlıların bir millet olduğunu iddia eden ve Karadağlıların kültürel birliğini teşvik eden milliyetçiliktir.

Büyük Hırvatistan Hırvat milliyetçiliği içindeki belirli akımlara uygulanan bir terimdir. Hırvatistan dışında yaşayan Hırvatların etnik kökenini vurgulayarak Hırvat halkının bölgesel kapsamına atıfta bulunur. Bununla birlikte, siyasi anlamda bu terim, Hırvat halkının toprak kapsamı ile Hırvat devletinin toprak kapsamı arasındaki eşdeğerliğe olan irredantist bir inanca atıfta bulunur.