İçeriğe atla

Istari

İstari ya da Büyücü, J.R.R. Tolkien'in kurgusal Orta Dünya evrenindeki bir ırk. Valar, Morgoth egemenliğinin sona erdirilmesinden sonra yükselişe geçen Sauron tehdidine karşılık, kendi Maiar'ından olan bu temsilcileri Orta Dünya'ya göndermişlerdir.

Üçüncü Çağ 1050 civarında, Gri Limanlar'a, bir elf gemisi içinde, beş görevlendirilmiş Maia geldi. Gri Limanlar'da gemi yapımcısı Círdan tarafından karşılanan bu beş Maia, daha sonraları elfler tarafından "İstari", insanlar tarafından ise "Büyücü" olarak adlandırıldılar.

Büyücüler Orta Dünya'ya geldiklerinde yaşlı görünüyorlardı, güçlerinden arınmış "Yaşlı Adamlar" kılığındaydılar. Maiar olduklarından ölümsüzdüler. İnsan formunda oldukları sürece tüm zevk, acı ve korkuları hissedebiliyorlardı. Yine de yaşlanarak ölmekten muaf olmalarına rağmen, fiziki formları yok edilebiliyordu. Bu beş Maianın Orta Dünya'ya gelme amaçları, Sauron'un büyüyen kötülüğüne karşı tüm Orta Dünya'yı haberdar etmek ve onları örgütlemekti. Valar onların, Orta Dünya halklarını ikna ve teşvik yolu ile yönlendirmelerini, zor kullanmamalarını istemiştir.

Bu elçiler tanrıların yüce ırkından oldukları için doğal güçlerine şahit olan insanlar, onları bilge elfler zannetmişlerdi. Zaten insanların Olorin'e taktığı Gandalf ismi "gezgin elf" anlamına gelir.[1]

Beş Büyücü

Saruman (Curumo)

Her biri Valar tarafından seçilmiş bu beş büyücüden en güçlüsü Valinor'da Curumo olarak bilinen, elflerin Curunir adını verdikleri Saruman’dı. Onu Sauron'a karşı savaşması için seçen aynı zamanda Sauron'u da yaratan Vala Aulë'dir. Orta Dünya'ya bastığında beyazlar giyinmişti ve bu yüzden ona "Ak Saruman" dendi. Saruman daha sonra kötülüğe dönmüş, kendine "Yüzük Yapıcısı Rengarenk Saruman" adını takmış ve Sauron gibi Valar'a ihanet etmiştir.

Gandalf (Olórin)

İstari arasında en yaşlı görüneni Olórin idi. Gri elbiselere bürünmüştü. İnsanlar tarafından Gandalf olarak bilinirdi. Elfler Mithrandir, cüceler ona Tharkûn ve Haradrim ise Incanus derdi. Valar Manwe tarafından seçilmişti. Istariyi karşılayan Círdan beş Istari içinde en kararlı ruhun Gandalf olduğunu gördü ve bu nedenle ona korumakta olduğu güç yüzüklerinden Kırmızı Narya'yı verdi. Gandalf bu beş Istari içerisinde Sauron'un kötülüğüne karşı koyabilen tek büyücüydü. Yüzük Savaşı sırasında Orta Dünya'nın her yerindeydi. Ayrıkvadi'de Frodo'nun nehri geçerek Nazgüller'den kurtulmasında onun da katkısı vardı.Khazad-dûm'da Balrog'la dövüşerek Yüzük Kardeşliği'ni, kendini feda etmek pahasına kurtardı. Borukent Savaşı'nda Rohan'a yardım etti. Pelennor Çayırları Savaşı'nda Cadı Kral'ı Minas Tirith'in kapılarında durduran oydu. Saruman'ın görevini gerçekleştirmemesi ve kötüye katılması üzerine Saruman "Ak" olmaktan alıkoyulmuş ve bu unvan Gandalf'a verilmiştir. Böylece artık Gri Gandalf, Ak Gandalf olmuştur.

Radagast (Aiwendil)

Bir diğer Istar, Valinor'da Aiwendil olarak bilinen Kahverengi Radagast, insan ve elf meseleleri ile pek az ilgilenmiştir. Onun Vala Yavanna tarafından Orta Dünya'ya yollanmasının nedeni, Kelvar (Hayvanlar) ve Olvar (Bitkiler) ile yani Orta Dünya'nın konuşamayan canlıları ile ilgilenmesi ve onları Sauron'un kötülüğünden korumasıydı. O da Kuyutorman'ın yakınındaki evinde bu görevi sürdürdü. Denir ki Radagast'ın esas görevi sadece Olvar içindi. Çünkü Kelvar kendini kaçıp koruyabilirdi; bunu Valie Yavanna'nın Vala Aulë ile konuşmalarında da görebiliriz. Ayrıca Entlerin Son Yürüyüşleri'nin gerçek tetikleyicisi her ne kadar Hobbit ırkından Merry ve Pippin gözükse de aslında entleri ayaklandıran Radagast'tı.

Mavi Büyücüler (Alatar ve Pallando)

Gelen beş Maiadan ikisi mavi kıyafetler giyinmişti. Ithryn Luin (Mavi Büyücüler) olarak bilinen Alatar ve Pallando isimli bu iki Maia, Vala Orome tarafından bu görev için seçilmişlerdi. Onlar hakkında Orta Dünya tarihinde fazla bilgi yoktur. Sadece doğuya gittikleri ve bir daha geri dönmedikleri bilinmektedir.

Istarinin akıbeti

Yüzük Savaşı sona erip Sauron'un gölgesi sonsuza kadar kalktığında görevleri biten beş Istariden sadece Gandalf'ın Ölümsüz Topraklar'a geri döndüğü kesin olarak biliniyor. Alatar ve Pallando'nun akıbeti hiçbir zaman öğrenilemedi. Saruman, yüzük yok edilip Sauron düştükten sonra, istila ettiği Shire'da casusu Gríma tarafından boğazı kesilerek öldürüldü. Radagast, bir büyücü olarak geldiği Orta Dünya'da, bitkiler ve hayvanlarla ilgilenmeye o kadar daldı ki, vazifesinden taviz verdi, bununla birlikte Radagast'ın düştüğü başarısızlık Saruman'ınkine nazaran çok küçük olduğu için Tolkien'e göre, Aman'a geri dönmesine Valar tarafından izin verildi ve Radagast da Orta Dünya'dan ayrıldı.

Ama Bitmemiş Öyküler'de net bir şekilde sadece Gandalf'ın Valinor'a döndüğünü şu şekilde belirtmiştir:

“Efsaneyi öğrenecek misin uzun zamandır saklı tutulan,

Gelen beşli hakkındaki uzak bir diyardan?

İçlerinden yalnızca biri döndü.

Diğerleriyse bir daha görülmedi.”[2]


J. R. R. Tolkien'in kurgusal Orta Dünya evreninde Ainur
Ainulindalë
Valar Efendileri:  Manwë | Ulmo | Aulë | Oromë | Mandos | Irmo | Tulkas
Valar Kraliçeleri (Valier):  Varda | Yavanna | Nienna | Estë | Vairë | Vána | Nessa
Düşman:  Melkor
Maiar:  Eönwë | Ilmarë | Ossë | Uinen | Salmar | Sauron | Melian | Arien | Tilion | Gothmog
Curumo | Olórin | Aiwendil | Mavi Büyücüler | Durin'in Felaketi

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 27 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2016. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 17 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2016. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Sauron</span> J.R.R. Tolkienin evreninde kötü bir karakter

Sauron veya orijinal ismiyle Mairon, J. R. R. Tolkien'in hayalî Orta Dünya evreninde Melkor'un Hizmetkarı ya da "Yüzüklerin Efendisi" olarak anılan kötü bir Maia.

<span class="mw-page-title-main">Orta Dünya</span> Tolkienin kurguladığı Orta Dünya evreninde, yazarın eserlerinin büyük bir kısmına mekân olan hayalî kıta

Orta Dünya kıtası, J. R. R. Tolkien'in kurguladığı Orta Dünya evreninde, yazarın eserlerinin büyük bir kısmına mekân olan hayalî kıtadır. Bu eserlerin en meşhurları Hobbit romanı ve Yüzüklerin Efendisi roman üçlemesidir. Tolkien'in öykülerinde, meleksi varlıklar valar, elfler ve bunlarla ittifak halindeki insanlarla, şeytani Melkor ya da Morgoth ve onun yolundan giden büyük çoğunluğu orklardan, ayrıca ejderhalar ve köleleştirilmiş insanlardan oluşan iki büyük gücün Arda'yı ele geçirmek için yaptıkları savaşlar anlatılır. Sonraki çağlarda, Morgoth'un yenilmesi ve Arda'dan sürülmesi sonucunda kötülüklerin efendisi rolünü, baş yardımcısı Sauron devam ettirir. Morgoth'un defedilmesinden sonra valar, Orta Dünya'nın işlerine doğrudan karışmaktan tamamen el çekerler ve Sauron'a karşı süren mücadelede valar safındaki halklara yardım etmesi için Orta Dünya'ya Istari olarak bilinen maiaları yollarlar. Bunların en önemlileri Boz Gandalf ve Ak Saruman olmuştur. Gandalf, görevine sadık kalarak Sauron'un yok edilişinde kritik görevleri yerine getirir, Saruman ise mutlak egemenlik kurmak amacıyla Sauron'a rakip olarak ortaya çıkar. Kötülüğe karşı mücadeleye katılan diğer ırklar ise cüceler, elfler ve hobbitlerdir. Orta Dünya üzerinde hakimiyet tesis etmek için karanlık güçler ile aydınlık güçler arasında yaşanan mücadelenin başlangıcı ve ilk devreleri Tolkien'in Silmarillion adlı eserinde hikâye edilir. İyilik ile kötülüğün son mücadelesi, sırasıyla Hobbit ve Yüzüklerin Efendisi romanlarında ele alınır.

<span class="mw-page-title-main">Gandalf</span> J. R. R. Tolkien tarafından yaratılan kurgusal karakter

Gandalf, J. R. R. Tolkien'in kurgusal Orta Dünya evreninin önemli bir kesitini anlattığı Yüzüklerin Efendisi adlı fantastik üçlemesindeki önemli karakterlerden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Frodo Baggins</span>

Frodo Baggins, J. R. R. Tolkien'in kurgusal Orta Dünya evreninde bir karakter.

Aragorn, J. R. R. Tolkien'in kurgusal Orta Dünya evreninde bir karakter.

<span class="mw-page-title-main">Saruman</span> J. R. R. Tolkien tarafından yaratılan Orta Dünya evrenindeki kurgusal karakter

Ak Saruman 3. Çağ’da, Orta Dünya’ya Valar’ın Temsilcisi olarak gelen ilk sihirbaz, diğer bir adla Istari’dir. Ak Divan’ın başıdır. Sindarin’deki adı, “Yetenekli İnsan” manasına gelen, Curunír’dir.

Maia, J. R. R. Tolkien'in kurgusal evreninde bir ırktır.

<span class="mw-page-title-main">Galadriel</span> Kurgusal karakter

Galadriel, Tolkien'in Yüzüklerin Efendisi adlı eserinde bir karakterdir. Orta Dünya'da bir Elf soylusudur. Lord Celeborn ile beraber Lothlórien'in yöneticisidir. Kendisine Lórien Hanımı, Galadhrim Hanımı, Işığın Hanımı veya Ormanın Hanımı olarak hitap edilir. Lothlórien'de ise, sadece Galadriel Hanım veya Hanım olarak bilinir. Kraliçe değildir, fakat kraliyet soyundan gelir.

Mavi Büyücüler, J.R.R. Tolkien tarafından yaratılmış Orta Dünya mitindeki iki istari. Sadece isimleri bilinen "Alatar" ve "Pallando", Orta Dünyanın doğusuna seyahat etmiş ve hikâyede onlardan söz edilmemiştir.

Boz Radagast, J.R.R. Tolkien'in fantastik epik kitapları Yüzüklerin Efendisi ve Hobbit'te sözü edilen beş büyücüden biridir.

J.R.R. Tolkien evreninde kurgusal kahraman. Cirdan'ın anlamı Gemi-Yapımcısı'dır. Adının anlamı Cirdan Nowe'dir. Teleri Elflerindendir ve Falas bölgesinin efendisidir. Cuivienen'de Eru tarafından yaratılan ilk elflerden biridir. Güneşin İkinci çağı ve Güneşin Üçüncü çağı boyunca Lune körfezindeki Gri Limanlar'ın muhafızlığını yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Valinor</span> J. R. R. Tolkienin kaleminden kurgusal bir konum

Valinor ya da Ölümsüz Topraklar, J.R.R. Tolkien evreninde hayalî bir mekan.

<span class="mw-page-title-main">Valar (Orta Dünya)</span>

Valar, J.R.R. Tolkien'in kurgusal Orta Dünya evreninde, yaratıcı Eru'nun ilk yarattığı ve ona en yakın olan yüce varlıklar. Valar ismi, Elfçe "güç" anlamındaki "vala" kelimesinin çoğullanmasıyla oluşturulmuştur ve "güçler" anlamındadır. İlk kez Yüzüklerin Efendisi kitaplarında bahsedilmişlerdir, ancak J. R. R. Tolkien'in ölümünden sonra oğlu tarafından yayımlanan kitabı Silmarillion'da ayrıntılı olarak anlatılmışlardır.

Elfler, J. R. R. Tolkien'in kurgusal Orta Dünya evreninde bir ırktır. Elfler, yazar J. R. R. Tolkien tarafından modern edebiyata kazandırılmış ve fantastik kurgunun en popüler öğelerinden biri haline gelmişlerdir.

J. R. R. Tolkien'in kurgusal evreninde Glorfindel, iki kez kullanılan bir elf ismidir. Glorfindel'in ilk zikredilişi Birinci Çağ'da geçmektedir. Glorfindel'in adı ikinci defâ, Yüzüklerin Efendisi’ndeki bir elfin adı olarak zikredilmektedir. Bu Glorfindel'in hayâtı Üçüncü Çağ'da geçmektedir. Yazarın iki Glorfindel ile aynı elften bahsedip bahsetmediği, Elflerin çok uzun ömürlü olmalarından ve Tolkien'in bu konuda net bir açıklama yapmamasından dolayı muğlak kalmıştı. Daha sonraki yazılarında Tolkien iki Glorfindel'in aynı elf olduğunu açıklamış olsa da bu aynılık durumu Silmarillion ve Yüzüklerin Efendisi’nden açıkça anlaşılamamaktadır.

Aulë, J.R.R. Tolkien'in kurgusal Orta Dünya evreninde bir Vala, sekiz Aratar'dan biri ve Yavanna'nın eşidir. Demirci ve Valar'ın Demircisi diye de bilinir. Kaya, metal, elementlerin doğası ve zanaatlerle ilgilenir.

Yavanna, bir Valië ve sekiz Aratar'dan biridir ve Meyve Verici olarak bilinir. Yavanna, toprakta yetişen her şeyden sorumludur; asırlık ormanlardaki ağaçlardan kayaları sarmış olan yosunlara ve topraktaki saklı şeylere kadar her şeyin sayısız biçimini aklında tutar. Eldar'ın dilinde adı Kementári, Yeryüzünün Hanımı'dır. Valar Kraliçeleri arasında saygınlık bakımından Varda ile yan yana durur. Kadın görünümünde; uzun boylu, yeşil giysiler içinde gezinirdi. Bazıları onu uzun dalları gökyüzüne uzanan bir ağaç şeklinde görmüşlerdi. Yavanna, demirci Aulë'nin eşi, Ebedi-genç Vána'nın kardeşi ve Maia Melian'ın akrabasıdır.

<i>Yüzüklerin Efendisi</i> J. R. R. Tolkienin yazdığı kült epik fantezi türündeki roman

Yüzüklerin Efendisi, İngiliz filolojist ve Oxford Üniversitesi profesörü J. R. R. Tolkien'in yazdığı epik fantezi türündeki romandır. Hikâye, Tolkien'in çocuklar için yazdığı 1937 tarihli Hobbit'in devamı olarak başlamıştı ancak sonunda ondan çok daha büyük bir eser haline geldi. Çoğu II. Dünya Savaşı'nda olmak üzere 1937 ve 1949 yılları arasında aşamalar halinde yazıldı. 150 milyonun üstündeki satış sayısıyla tüm zamanların en çok satan ikinci romanıdır.

J.R.R. Tolkien'in Orta Dünya evreninde birçok farklı ırk ve halk bulunmaktadır. Bu halklar genel olarak, özgür halklar ve köleleştirilmiş halklar olarak iki ana grup içinde yer alırlar.

<i>Hobbit: Beş Ordunun Savaşı</i> Yüzüklerin Efendisi serisinin altıncı filmi (2014)

Hobbit: Beş Ordunun Savaşı, Peter Jackson'ın yönetmenliğini yaptığı 17 Aralık 2014 tarihinde gösterime giren destansı fantezi türündeki macera filmi. J. R. R. Tolkien'in 1937 yılında yazılmış Hobbit romanından uyarlanan üçlemenin üçüncü ve son filmidir. Filmin dünya galası 1 Aralık 2014 tarihinde Londra'da gerçekleştirilmiştir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.