Isshi Olayı

Isshi Olayı (Japonca: 乙巳の変, romanize: Isshi no hen), Soga no Iruka suikastıyla başlayarak Soga boyunun ana kolunu ortadan kaldırmak için Prens Naka no Ōe, Nakatomi no Kamatari ve diğerleri tarafından kurulan başarılı bir komploydu.^[1] Adını, Japon imparatorluk tarihinde dönüştürücü bir olay olan Taika Reformları'nın gerçekleştiği 645 yılının burçlar bilimindeki adından almaktadır.

Iruka suikastı, 10 Temmuz MS 645 tarihinde, Üç Kore Krallığı'ndan anıtların Ishikawa no Maro tarafından İmparatoriçe Kōgyoku'ya okunduğu bir saray töreni sırasında gerçekleşti. Prens Naka no Ōe, saray kapılarını kapatmak, birkaç saray muhafızına rüşvet vermek, törenin yapılacağı salonda bir mızrak saklamak ve dört silahlı adama Iruka'ya saldırma emrini vermek de dahil olmak üzere ayrıntılı hazırlıklar yapmıştı. Ancak dört adamın emirleri yerine getiremeyecek kadar korktuğu anlaşılınca Naka no Ōe, Iruka'nın üzerine koştu ve kafasını ve omzunu kesti. Iruka hemen öldürülmedi ancak masumiyetini protesto etti ve soruşturma talebinde bulundu.^[2]

Prens Naka no Ōe davasını İmparatoriçe Kōgyoku'nun önünde savundu ve konuyu değerlendirmek için emekli olduğunda dört gardiyan sonunda Iruka'ya koştu ve cinayeti tamamladı. Kısa bir süre sonra Iruka'nın babası Soga no Emishi evini ateşe vererek intihar etti. Yangın, Tennōki ve Soga tarafından saklanmak üzere alınan diğer birçok imparatorluk hazinesinin el yazması kopyasını yok etti,^[3] ancak Fune no Fubitoesaka, yanan Kokki'yi hızla alevlerden aldı. Daha sonra onu Naka no Ōe'ye sunduğu söylensede eserin bilinen günümüze ulaşan bir kopyası kalmamıştır.^[4]

Wikimedia Commons'ta Isshi Olayı ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

• Aston, William George. (1896). Nihongi: Chronicles of Japan from the Earliest Times to A.D. 697. London: Kegan Paul, Trench, Trubner. [reprinted by Tuttle Publishing, Tokyo, 2007. 978-0-8048-0984-9]
• Brown, Delmer M. and Ichirō Ishida, eds. (1979). [ Jien, c. 1220], Gukanshō (The Future and the Past, a translation and study of the Gukanshō, an interpretative history of Japan written in 1219). Berkeley: University of California Press. 0-520-03460-0
• Ponsonby-Fane, Richard Arthur Brabazon. (1959). The Imperial House of Japan. Kyoto: Ponsonby Memorial Society. OCLC 194887
• Perez, Louis G. (2013). Japan at War: An Encyclopedia. ABC-CLIO. ISBN 978-1598847420. 
• Sakamoto, Tarō, Ienaga Saburō, Inoue Mitsusada and Ōno Susumu. (1965). Nihon Koten Bungaku Taikei: Nihon Shoki. Tokyo: Iwanami Shoten. 4-00-060068-0
• Shimura, Izuru. (1998). Kōjien, 5th ed. Tokyo: Iwanami Shoten. 978-4-00-080111-9 (cloth)
• Titsingh, Isaac, ed. (1834). [Siyun-sai Rin-siyo/Hayashi Gahō, 1652], Nipon o daï itsi ran; ou, Annales des empereurs du Japon. Paris: Oriental Translation Fund of Great Britain and Ireland.
• Varley, H. Paul, ed. (1980). Kitabatake Chikafusa, 1359], Jinnō Shōtōki ("A Chronicle of Gods and Sovereigns: Jinnō Shōtōki of Kitabatake Chikafusa" translated by H. Paul Varley). New York: Columbia University Press. 0-231-04940-4