İçeriğe atla

Ispanaklı Selanik böreği

Ispanaklı Selanik böreği
Alternatif isimIspanaklı Boşnak böreği
YaratıcısıOsmanlı mutfağı
TürüBörek
Ana malzemelerHamuru için;

süt, su, maya, sıvıyağ, yoğurt, yumurta, un ,tuz

İç harcı için;

ıspanak, beyaz peynir, yeşil taze soğan, tuz, karabiber

Üzeri için;

yumurta, çörekotu

Ispanaklı Selanik böreği, bir çeşit ıspanaklı tepsi böreğidir.[1] Atatürk çocukluğunda annesi Zübeyde Hanım'ın yaptığı Selanik'in ıspanaklı böreğini (bugünkü adıyla bilinen Boşnak böreği) çok severdi.[2][3]

Osmanlı Mutfağındaki Çeşitleri

Kitâb-ı Me’kûlât'da ıspanak pidesi olarak tarif verilmiştir.[4]

Kaynakça

  1. ^ withbeyond.com. "Buğdaydan Gelen Lezzetler Börekler". Skylife. 26 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Haziran 2021. 
  2. ^ Mert, İsmail Çorbacı, Yüksel (2014). Bilinmeyen Atatürk (Arapça). Az Kitap. ISBN 978-605-4812-17-2. 29 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Nisan 2021. 
  3. ^ "Selanik böreği nasıl yapılır, özelliği nedir? İşte ıspanaklı Selanik böreği tarifi". Hürriyet. 15 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Nisan 2021. 
  4. ^ "KİTÂB-I ME'KÛLÂT" (PDF). KUTLU YAYINEVİ. 30 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 30 Ocak 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Samsa</span>

Samsa veya samsa böreği Güney Asya ülkeleri Hindistan, Pakistan ve Nepal'de çokça tüketilen, Portekiz (chambuça) ve Doğu Afrika'ya da yayılmış bir börek çeşididir. Tarihi kayıtlardan Eski Pers İmparatorlarının da sevdiği bir yiyecek olduğu anlaşılmış ve bu nedenle geçmişinin en azından MÖ 500'lerden daha eskiye uzandığı tahmin edilmiştir. 1980'lerden itibaren Avrupa ve Kuzey Amerika ülkelerinde de tanınmış ve tüketilmeye başlanmıştır. Tatlı veya tuzlu olabilir. Genelde çok baharatlı yapılır. İran'da Farsça sanbosag (سنبوساگ) olarak bilinir. Arapça konuşulan ülkelerde sambusak olarak söylenirken, Orta Çağ Arapça tarif kitaplarında bazen sambusaj yazılır. Kitâb-ı Me’kûlât'da Senbuse olarak tarifi verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Börek</span> Türk ve Osmanlı mutfağından hamur işi

Börek, yufkanın yuvarlama, doldurma ve/veya katlama işlemleri ile hazırlanan, yapımında yaygın olarak beyaz peynir, ıspanak, kıyma, patates gibi çok değişik iç harcı kullanılan, katmanlanmış lezzetli hamur işi. Bazı yörelerde yufkasız olarak yapılan bazı yemeklere de börek denilmektedir. Örnek Afyon patlıcan böreği verilebilir. Börekler yemek menülerinde "ara sıcaklar" kategorisinde yer alır. Börek, açlığı giderme amacıyla tüketilir veya çeşitli sosyal etkinliklerde ikram edilir. İç harcına ve pişirme yöntemine göre çok fazla çeşitlilik gösterir.

<span class="mw-page-title-main">Su böreği</span> börek çeşidi

Su böreği, Türk mutfağında bir tepsi böreği çeşididir. Haşlanmış yufka katmanları arasına su böreğinin çeşidine göre kıyma veya beyaz peynir harcı serpiştirilip en üstü yumurtalanmış bir şekilde fırınlanarak yapılır.

<span class="mw-page-title-main">Sarma</span> Yiyecek

Âdi yaprak dolması, Sarma, Yaprak sarması ya da Yaprak dolması, bulgur ya da pirinç başta olmak üzere çeşitli iç malzemelerin, genellikle asma yaprağı, beyaz lahana, kara lahana, dut yaprağı veya kiraz yaprağıyla sarılmasıyla yapılan bir yemektir. Osmanlı mutfağı kökenli olup, Osmanlı İmparatorluğu'nun hüküm sürdüğü topraklarda yapılmaktadır. Asma yaprağıyla olanı Nevşehir, Tokat, Ege mutfağına özgü olan Zeytinyağlı sarma ya da kıymalı sarma şeklinde farklı çeşitleri vardır.

<span class="mw-page-title-main">Tepsi böreği</span> Ev yapımı tepsi böreği

Tepsi Böreği veya Sini Böreği tepsi veya sinide yapılan bir börek çeşididir.Rumeli mutfağında sini börekleri ve pidelerinin pek çoğu yöresel söyleyişle “pita-pite” diye tanımlanır. Pişirilmesi sırasında iki farklı yöntem göze çarpar. Ya börek siniye yerleştirildikten sonra fırınlamak; ya da bir ocak üzerinde altı kızarınca üst kısmını ters yüz ederek pişirilmesi şeklinde hazırlanır. Eskiden el açması yufka ile yapılırken günümüzde hazır yufka ile de hazırlanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Laz böreği</span> Karadeniz bölgesine özgü tatlı

Laz böreği ; yufka, tereyağı, muhallebi ve şerbet ile yapılan bir tatlı çeşididir. Türkiye'de Doğu Karadeniz bölgesinde ve özellikle Lazların yaşadığı Artvin, Rize ve Trabzon illerinde yapılır. Yunanistan'da ise "sütlü börek" anlamına gelen galaktobureko adıyla, yufka yerine irmik lapası kullanılarak yapılır. Günümüzde yufka yerine milföy, muhallebi yerine krema kullanılarak yapılanları da mevcuttur. Krema ya da muhallebi; limon, portakal veya gül suyu ile tatlandırılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı mutfağı</span> Osmanlıdaki mutfak, yemek ve sofra kültürü

Osmanlı mutfağı Osmanlı dönemindeki mutfak kültürüdür. Kökeni Selçuklu mutfağına dayanır. Osmanlı Mutfağı'nı, Osmanlı saray mutfağı ve Osmanlı halk mutfağı şeklinde ikiye ayırmak doğru olacaktır. Halk mutfağı, saray mutfağı kadar gösterişli olmamasına rağmen lezzet ve çeşitlilik yönünden oldukça zengin bir menüye sahip olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Boşnak böreği</span>

Boşnak böreği veya pita, Boşnak ve Türk mutfaklarında tüketilen bir börek türüdür. Boşnak böreğini Bosna Hersek'in her bölgesinde yemek mümkündür. Kıymalı, patatesli, peynirli veya ıspanaklı yapılabilen Boşnak böreği, Boşnak düğünlerinde sıklıkla tüketilir. 2012'de Lonely Planet, Dünyanın En İyi Sokak Yemekleri kitabında Boşnak böreğine de yer vermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Sarıyer böreği</span>

Sarıyer böreği börekçilerde satılan bir börek türüdür. İlk olarak, 19. yüzyılın sonunda yapıldığı söylenir. Görüntü olarak kol böreğine benzer. Kıymalı, peynirli, patatesli veya ıspanaklı yapılabilir. Kuş üzümü ve çam fıstığı eklenebilir. Bu tür böreğin sadesi Kürt Böreği olarak adlandırılır ve farklı biçimde kesilir. Börek, kilo üzerinden hesaplanarak satılır.

<span class="mw-page-title-main">Mutancana</span>

Mutancana, malzemeleri kuzu eti, arpacık soğan, soyulmuş iç badem, kuru kayısı, razaki üzüm, kurutulmuş mürdüm eriği, kuru incir, tereyağı, bal, tuz, su ve sumak olan et yemeğidir. Osmanlı mutfağında yer alır. Edirne mutfağında yer alır. Kitâbü't-Tabîh (Bağdâdî) mutancana adı ile daha kısa bir tarif olarak yer verilmişken Kitâb-ı Me’kûlât'da butancana daha uzun bir tarif olarak tarifi verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Paluze</span>

Paluze (Felûzec), nişasta ve şekerle yapılan ve üzerine dövülmüş ceviz serpilerek servis edilen bir tür Osmanlı tatlısıdır. Kıbrıs mutfağında yer alır. Geleneksel Türk tatlılarındandır. Bolu yöresinde palize, Şanlıurfa yöresinde palıza, Aydın yöresinde pelvize, Samsun ve yöresinde palüze Mersin yöresinde paluza, denilmektedir. Diyarbakır mutfağında yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Nuriye (tatlı)</span>

Nuriye Osmanlı mutfağında bulunan bir çeşit tatlıdır. Basılı ilk yemek kitabı Melceü’t-Tabbâhîn'de tarifi vardır. Tarifi: Matlûbü'l-mikdâr elenmiş dakîk-i hâs ı beşon yumurta akı ve süzülmüş limon suyu ile yoğurur iken ellerini rûgan-ı zeyt ile tergîn edip tekrar gereği gibi yoğrula. Badehu ufak ufak pareleyip oklava ile börek yufkası gibi açıp ve dörde70 büküp tava içinde kızgın yağda kızarıldıkta çıkarıp delikli kevgir e vazoluna ki yağı süzüle. Badehu kıvamlı kaynar şekere atıp tekrar çıkardıkta nısfını bir tepsi ye döşeyip üzerine kaymak ve nısf-ı dîğerini dahi üzerine koyup bir miktar süt ile kaynatıp tamam yumuşadıkta üzerine gülâb ve tarçın ekip tenâvül buyrula. Nefis olur.

<span class="mw-page-title-main">Puf böreği</span>

Puf böreği yağda kızartılarak yapılan bir çeşit börektir. Puf böreğine bazı yörelerde el böreği de denir. Trakya mutfağında da yapılmaktadır.Kızgın yağda pişmesi, böreğin kapatılış formu ile bazen yöre mutfağındaki yarımca(çiğ börek) tarifi ile karıştırılır. Oysa iç harcıyla olduğu kadar hamurun karbonat ile tutulması ve farklı kapatılış formları ile de yarımca tarifinden ayrılır.

<span class="mw-page-title-main">Kıymadan fırın kebabı</span>

Kıymadan fırın kebabı, koyun eti kıymasından ile yapılan bir kebaptır.

<span class="mw-page-title-main">Sumâkiyye</span>

Sumâkiyye sumak suyu ile yapılan et yemeğidir. Abbâsî ve Osmanlı mutfağında yapılan yemektir.

<span class="mw-page-title-main">İşkembe dolması</span>

İşkembe dolması veya Zerbûdil (Zerbedûl) bir çeşit dolmadır. Osmanlı mutfağında yapılan yemektir.

<span class="mw-page-title-main">Elma dolması</span>

Elma dolması veya Tuffâhiyye bir çeşit dolmadır. Osmanlı mutfağında yapılan yemektir. İstanbul mutfağında yapılmaktadır. Zeytinyağlı elma dolması Erzincan mutfağında yapılmaktadır.

Kapak böreği börek çeşididir. Aksaray ilinin Güzelyurt ilçesinde yapılmaktadır. Osmanlı mutfağında yapılmaktadır.

Süt böreği, bir çeşit börektir.

<span class="mw-page-title-main">Ispanaklı börek</span>

Ispanaklı börek, Balkanlar, Orta Doğu ve Orta Asya'da bulunan hamur işleri veya börek ailesinden geleneksel bir hamur işidir. Bu özel versiyon, temel tarif olarak doğranmış ıspanak, beyaz peynir veya başka bir çeşit beyaz peynir ve yumurta ile doldurulur.