İçeriğe atla

Isaias Afewerki

Isaias Afewerki
Cumhurbaşkanı
Kişisel bilgiler
Doğum 2 Şubat 1946 (78 yaşında)
Asmara, Eritre
Evlilik(ler) Saba Haile
Bitirdiği okul Isaias Prens Makonnen Lisesi

Isaias Afwerki (d. 2 Şubat 1946), Eritre'nin ilk ve mevcut Cumhurbaşkanı.

Özel yaşamı ve eğitimi

Isaias Afwerki 2 Şubat 1946'da Eritre, Asmara'nın Aba Shi'Aul bölgesinde doğdu.[1][2]

Isaias Prens Makonnen Lisesi'nde (PMSS) eğitim gördü. 1960'ların başında milliyetçi Eritre öğrenci hareketine katıldı.[3] 1965 yılında Etiyopya, Addis Ababa'daki Haile Selassie I Üniversitesi (şimdi Addis Ababa Üniversitesi olarak anılır) Mühendislik Fakültesi'nde eğitimine başladı.[3]

Isaias, eşi Saba Haile ile Eritre'yi kurtarma mücadelesi sırasında tanıştı. Onun gibi o bir özgürlük savaşçısıydı ve ikisi 1981 yazında Nakfa adlı bir köyde tanıştı. Birlikte üç çocukları var: Abraham, Elsa ve Berhane.[4][5][6] 1993'te Kahire'deki Afrika Birliği zirvesi sırasında diğer liderleri iktidarda kaldığı için eleştirmesine ve kişilik kültünü reddetmesine rağmen, eski yoldaşı Andebrhan Welde Giorgis, Isaias'ın gücü kişiselleştirmeye devam ettiğini ve "kişiselleştirilmiş gücü kötüye kullandığını söyledi.[7]

Eritre bağımsızlığı hareketi

Issayas, Eritre Kurtuluş Cephesine (ELF) 1966 yılında katıldı ve ertesi yıl daha gelişmiş askeri eğitim almak için Çin'e gönderildi. Dört yıl sonra ELF ordu komutanı olarak atandı. Ancak, uzlaşmaz bir ideolojik ve taktik farklılıkları gerekçe göstererek, kendisi ve ELF'den ayrılmış küçük bir grup savaşçı ile beraber Eritre Halk Kurtuluş Cephesi (EPLF) olarak adlandırılan başka bir birlik kurdu. Issayas Afwerki, 30 yıl süren bağımsızlık için silahlı mücadele sonra Eritre'nin bağımsızlığı ilân edildi ve bu süren uzun mücadele sırasında EPLF lideri olarak görev yaptı.

Nisan 1993 yılında bağımsızlık için Birleşmiş Milletler denetiminde referandum yapıldı ve bir sonraki ay Eritre'nin bağımsızlığı ilan edildi. EPLF, bir siyasi parti olarak kendisini Demokrasi ve Adalet için Halk Cephesi (PFDJ) olarak ismini Şubat 1994 tarihinde değiştirdi. Ancak Eritre, Etiyopya ile 1998 yılından bu yana tedirgin bir sınır çatışmasının bir sonucu olarak bir savaş temelleri üzerinde kendini bulduğu gerçeğiyle Eritre Anayasa taslağının uygulanması süresiz olarak beklemeye alındı.

Eritre bağımsızlığını 1991 yılında bir referandum sonrasında hukuken ve fiilen 1993 yılında elde etti ve Issayas ilk devlet başkanı oldu.

Eleştiriler

Haziran 2015'te Birleşmiş Milletler paneli Isaias'ı insanlığa karşı işlenen suçlara yol açabilecek sistematik insan hakları ihlallerinden sorumlu totaliter bir hükümete liderlik etmekle suçladı.[8] Uluslararası Af Örgütü, Başkan Isaias Afwerki hükümetinin en az 10.000 siyasi mahkumu hapse attığına inanıyor. Af örgütü, ayrıca işkence, ceza, sorgulama ve baskıların yaygın olduğunu iddia ediyor.[9] Eritre hükümeti iddiaları yalanladı ve Uluslararası Af Örgütü'nü "rejim değişikliği" politik gündemini desteklemekle suçladı.

Tüm medya biçimlerini şu anda hükûmet tarafından kontrol edilmektedir. Eritre, özel sermayeli haber medyası olmayan tek Afrika ülkesidir.

Kaynakça

  1. ^ "Isaias Afwerki". GlobalSecurity.org. 10 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Temmuz 2018. 
  2. ^ Historical Dictionary of Eritrea (2. bas.). Scarecrow Press. 14 Ekim 2010. s. 313. ISBN 978-0-810-87505-0. 3 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2020. 
  3. ^ a b Emmanuel Kwaku Akyeampong; Steven J. Niven (2 Şubat 2012). Dictionary of African Biography. OUP, US. ss. 160-161. ISBN 978-0-19-538207-5. 3 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2020. 
  4. ^ "Biography of Isaias Afwerki". Madote. 2010. 16 Kasım 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2020. 
  5. ^ Hillary Rodham Clinton (2003), Oxford Dictionary of African Biography. Simon & Schuster, 0743222253.
  6. ^ Michela Wrong (2005), I Didn't Do it for You: How the World Betrayed a Small African Nation. Fourth Estate, 9780007150960.
  7. ^ "Eritrea President Isaias Afwerki 'both charismatic and brutal'". BBC News. 13 Temmuz 2018. 14 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2020. 
  8. ^ "Torture and Other Rights Abuses Are Widespread in Eritrea, U.N. Panel Says". New York Times. New York Times. 8 Haziran 2015. 15 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2019. has imposed a reign of fear through systematic and extreme abuses of the population that may amount to crimes against humanity" 
  9. ^ "Eritrea: Rampant repression 20 years after independence" 8 Nisan 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Amnesty International, London, 9 Mayıs 2013. Retrieved on 30 Mart 2019.

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Eritre</span> Doğu Afrika ülkesi

Eritre veya Eritre Devleti, Doğu Afrika'nın kuzeyinde bir ülke. Batıda Sudan, güneyde Etiyopya ve güneydoğusunda Cibuti ile çevrilmiştir. Ülkenin doğusu ve kuzeydoğusu Kızıldeniz sahili boyunca uzanır. Suudi Arabistan ve Yemen tam karşısındadır. Dahlak Takımadası ve Hanish Adalarının birkaçı Eritre'ye aittir. Başkenti Asmara'dır.

<span class="mw-page-title-main">Etiyopya</span> Afrikanın doğusunda, Afrika Boynuzunda, bir devlet

Etiyopya veya Etyopya, resmî adıyla Etiyopya Federal Demokratik Cumhuriyeti Afrika Boynuzu'nda yer alan büyük bir Doğu Afrika ülkesi. Ülkenin başkenti yerel dilde "yeni çiçek" anlamına gelen Addis Ababa'dır. Sudan, Güney Sudan, Eritre, Cibuti, Somali ve Kenya, Etiyopya'nın komşularıdır. Afrika kıtasının en kalabalık ikinci ülkesidir.

<span class="mw-page-title-main">Afrika Birliği</span> Afrika ülkelerinin oluşturduğu siyasi birlik

Afrika Birliği, Afrika kıtasında yer alan Afrika ülkelerinin tek çatı altında toplandığı ve Afrika Birliği Örgütü'nün ardılı olarak 2002 yılında oluşturulan uluslararası kuruluştur. Afrika Birliği'nin en önemli kararları, üye devletlerin devlet ve hükûmet başkanlarının altı ayda bir yaptığı toplantı olan Afrika Birliği Meclisi tarafından alınır.

<span class="mw-page-title-main">Afrika Birliği Örgütü</span>

Afrika Birliği Örgütü (ABÖ) 25 Mayıs 1963 yılında Gana'lı Kwame Nkrumah tarafından Addis Ababa'da 33 Bağımsız Afrika ülkesinin imzaladığı antlaşma ile kurulmuştur. İlk lideri Etiyopya'lı Lider Haile Selassie'dir 9 Temmuz 2002 tarihinden itibaren Afrika Birliği adını alan örgütün temel amacı üye Afrika ülkeleri arasında siyasi ve ekonomik bütünleşmeyi teşvik etmek ve Afrika kıtasından Sömürgeciliği ortadan kaldırmaktı

<span class="mw-page-title-main">Addis Ababa</span> Etiyopyanın başkenti

Addis Ababa veya Addis Abeba, Etiyopya ve Afrika Birliği'nin başkenti. 80 farklı dilin konuşulduğu şehirde Hristiyan, Müslüman ve Yahudi toplulukları yer alır. Deniz seviyesinden 2.355 metre yüksekte olan Addis Ababa'nın konumu 9.03° K 38.74° D'dir.

<span class="mw-page-title-main">Haile Selassie</span> Etiyopya İmparatoru

I. Haile Selassie ; Amharca ha.ɪlɜ sɨlːase ;

<span class="mw-page-title-main">Adowa Muharebesi</span>

Adowa Muharebesi, I. İtalya-Habeşistan Savaşı sırasında 1 Mart 1896'da Orta Etiyopya'nın kuzeyinde bulunan Adowa'da Kral II. Menelik komutasındaki Etiyopya ordusu ile İtalyan kuvvetleri arasında geçen çarpışmadır. Etiyopya'nın kazandığı zafer İtalyanların Afrika'da Fransa ya da İngiliz imparatorluklarına benzer bir imparatorluk kurma girişimlerini engellemiş ve Fransızlara Atlas Okyanusu'ndan Kızıldeniz'e kadar yayılma umudu vermiştir. 19. yüzyılın sonuna doğru, Avrupa ülkelerinin Berlin Konferansı'nda Afrika'nın neredeyse tamamını paylaştığında; sadece Etiyopya ve Liberya bağımsızlığını koruyabilmiştir. Adowa Muharebesi Pan-Afrikanizmin sembolü haline gelmiş ve Etiyopya'nın bağımsızlığını II. İtalya-Habeşistan Savaşı'na kadar korumuştur.

Eritre Yahudi cemaati'nin 19. yüzyılın sonlarında İtalyan sömürgeciliği döneminde ticaret fırsatlarının cazibesiyle gelen Aden Yahudileri tarafından kurulduğu düşünülür.

<span class="mw-page-title-main">Eritre Bağımsızlık Savaşı</span>

Eritre Bağımsızlık Savaşı 1 Eylül 1961'de başlayıp, Eritre'nin bağımsızlık tarihi olan 29 Mayıs 1991'e kadar 30 yıl boyunca devam etmiş bir savaştır. Savaş, Etiyopya hükûmeti ve Eritreli özerkçilikçiler arasında çıkmıştır. Bu 30 yıllık savaş içerisinde, 1972 - 1974 ve 1980 - 1981 yılları arasında Eritre'yi temsil eden Eritre Halk Cephesi ve Eritre Liberal Cephesi arasında Eritre İç Savaşı yaşanmıştır. 1974 - 1992 yılları arasında ise Etiyopya İç Savaşı yaşanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Dileita Mohamed Dileita</span>

Dileita Mohamed Dileita, Mart 2001 - Nisan 2013 yılları arası Cibuti eski Başbakanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Hailemariam Desalegn</span>

Haile Mariam Desalegne, 2010 yılından beri Dışişleri Başbakan Yardımcısı ve Maliye Bakanı olarak Etiyopya hükûmetinde görev yapmış Etiyopyalı siyasetçi. Başbakan Meles Zenawi'nin 20 Ağustos 2012'de ölümünden sonrası geçici olarak başbakan olan Desalegne, 2015 yılında gerçekleştirilen seçimler sonucu resmen başbakan olarak makama gelmiş ve bu görevi istifa ettiği 2018 yılına kadar sürdürmüştür. Etiyopya tarihinde hükûmetin ilk Protestan Hristiyan (Pentay) başbakanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Eritre bayrağı</span> Ulusal bayrak

Eritre bayrağı ilk olarak 5 Aralık 1995 tarihinde göndere çekilmiştir. 1993 yılında bağımsızlığını kazanan ülke 1993-1995 yılları arasında aynı bayrağı farklı en-boy oranı ile kullanmaktaydı.

<span class="mw-page-title-main">Afrika Birliği başkanı</span> Afrika Birliği Başkanı

Bu listede Afrika Birliği'nin başkanları yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Eritre-Etiyopya Savaşı</span>

Eritre-Etiyopya Savaşı, Mayıs 1998-Haziran 2000 tarihleri arasında Etiyopya ve Eritre arasında sınır anlaşmazlıklarından dolayı meydana gelen bir savaştır. Eritre ve Etiyopya savaşa yüzlerce milyon dolar harcamış ve çatışmalar sonucu binlerce kayıp verilmesine karşın yalnızca küçük sınır değişiklikleri ile sonuçlanmıştır.

Afwerki Abraha, Eritre diplomatı, kimyager ve Eritre Bağımsızlık Savaşı sırasında bağımsızlık yanlısı isyancı savaşçıydı.

<span class="mw-page-title-main">Fikre Selassie Wogderess</span>

Fikre Selassie Wogderess, Etiyopyalı siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">İtalyan Eritresi</span> Eritre güney Afrika kıtasında yer almaktadır

İtalyan Eritresi, 1882-1936 yılları arasında İtalya Krallığı'na bağlı kalmış, günümüzde Eritre olarak bilinen bir koloni devletidir.

<span class="mw-page-title-main">İtalyan Etiyopyası</span>

İtalyan Etiyopyası, yaklaşık beş yıl boyunca İtalya tarafından işgal edilen Etiyopya İmparatorluğu topraklarıdır. İtalyan Etiyopyası, İtalyan Doğu Afrikası'nın kurulmasından sonra Amhara, Harar, Galla-Sidamo ve Scioa valiliklerinden oluşan Etiyopya İmparatorluğu'nun eski topraklarının resmi adıydı, idari bir birim değildi.

<span class="mw-page-title-main">Tekeste Baire</span>

Tekeste Baire, Eritreli aktivist ve sendikacı.

<span class="mw-page-title-main">Aksum'lu Ezana</span>

Ezana, daha önce şu anda Eritre ve Etiyopya topraklarında bulunan eski bir krallık olan Aksum Krallığı'nın hükümdarıydı. Kendisini "Saba ve Salhen, Himyar ve Dhu-Raydan kralı" olarak tanımlamıştır. Geleneksel olarak Ezana'nın daha çocukken babası Ella Amida'nın (Ousanas) yerine kral olduğu ancak annesi Sofya'nın onun yerine yaşı gelinceye kadar naiplik yaptığı kabul edilir. MS 350 yıllarında Kuş Krallığı'nı fethetmiştir.