İçeriğe atla

Iris

Iris
Korunma durumu
Değerlendirilmedi (IUCN 3.1)
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem:Plantae
Şube:Tracheophyta
Sınıf:Liliopsida
Takım:Asparagales
Familya:Iridaceae
Cins:Iris
L., 1753

Iris, Iridaceae familyasına bağlı bir bitki cinsidir.[1][2]

Taksonomi

Iris cinsine bağlı türler (2024):

  1. Iris acutiloba
  2. Iris adriatica
  3. Iris afghanica
  4. Iris aitchisonii
  5. Iris alberti
  6. Iris albicans
  7. Iris albomarginata
  8. Iris alexeenkoi
  9. Iris almaatensis
  10. Iris anguifuga
  11. Iris antilibanotica
  12. Iris aphylla
  13. Iris arenaria
  14. Iris assadiana
  15. Iris atrofusca
  16. Iris atropurpurea
  17. Iris aucheri
  18. Iris auranitica
  19. Iris aurantica
  20. Iris austrotschatkalica
  21. Iris baldschuanica
  22. Iris baldshuanica
  23. Iris barbatula
  24. Iris barnumiae
  25. Iris basaltica
  26. Iris benacensis
  27. Iris bicapitata
  28. Iris biglumis
  29. Iris bismarckiana
  30. Iris bloudowii
  31. Iris boissieri
  32. Iris bostrensis
  33. Iris bracteata
  34. Iris brevicaulis
  35. Iris bucharica
  36. Iris bulleyana
  37. Iris bungei
  38. Iris cabulica
  39. Iris calabra
  40. Iris camillae
  41. Iris capnoides
  42. Iris carterorum
  43. Iris cathayensis
  44. Iris caucasica
  45. Iris cedreti
  46. Iris celikii
  47. Iris chrysographes
  48. Iris chrysophylla
  49. Iris clarkei
  50. Iris colchica
  51. Iris collettii
  52. Iris confusa
  53. Iris cristata
  54. Iris crocea
  55. Iris cuniculiformis
  56. Iris curvifolia
  57. Iris cycloglossa
  58. Iris damascena
  59. Iris danfordiae
  60. Iris darwasica
  61. Iris decora
  62. Iris delavayi
  63. Iris dichotoma
  64. Iris doabensis
  65. Iris dolichosiphon
  66. Iris domestica
  67. Iris douglasiana
  68. Iris drepanophylla
  69. Iris edomensis
  70. Iris ensata
  71. Iris farashae
  72. Iris farreri
  73. Iris fedtschenkoi
  74. Iris fernaldii
  75. Iris filifolia
  76. Iris flavescens
  77. Iris florentina
  78. Iris foetidissima
  79. Iris formosana
  80. Iris forrestii
  81. Iris fosteriana
  82. Iris fulva
  83. Iris fulvala
  84. Iris furcata
  85. Iris furseorum
  86. Iris galatica
  87. Iris gatesii
  88. Iris germanica
  89. Iris giganticaerulea
  90. Iris glaucescens
  91. Iris goniocarpa
  92. Iris gracilipes
  93. Iris graeberiana
  94. Iris graminea
  95. Iris grant-duffii
  96. Iris griffithii
  97. Iris grossheimii
  98. Iris halophila
  99. Iris hartwegii
  100. Iris haynei
  101. Iris helena
  102. Iris hellenica
  103. Iris henryi
  104. Iris heracleana
  105. Iris hermona
  106. Iris heweri
  107. Iris hexagona
  108. Iris heylandiana
  109. Iris hippolyti
  110. Iris histrio
  111. Iris histrioides
  112. Iris hollandica
  113. Iris hoogiana
  114. Iris hookeri
  115. Iris hookeriana
  116. Iris humilis
  117. Iris hybr
  118. Iris hymenospatha
  119. Iris iberica
  120. Iris imbricata
  121. Iris inconspicua
  122. Iris innominata
  123. Iris ivanovae
  124. Iris jacquinii
  125. Iris japonica
  126. Iris juncea
  127. Iris junonia
  128. Iris kamelinii
  129. Iris karjaginii
  130. Iris kashmiriana
  131. Iris kemaonensis
  132. Iris keredjensis
  133. Iris kerneriana
  134. Iris khassanovii
  135. Iris kirkwoodiae
  136. Iris kobasensis
  137. Iris kobayashii
  138. Iris kochii
  139. Iris koenigii
  140. Iris kolpakowskiana
  141. Iris kopetdagensis
  142. Iris koreana
  143. Iris korolkowii
  144. Iris kurbanovii
  145. Iris kuschakewiczii
  146. Iris kuschkensis
  147. Iris lactea
  148. Iris lacustris
  149. Iris laevigata
  150. Iris latistyla
  151. Iris lazica
  152. Iris leptophylla
  153. Iris leptorrhiza
  154. Iris lineata
  155. Iris linifolia
  156. Iris linifoliiformis
  157. Iris loczyi
  158. Iris lokiae
  159. Iris longipetala
  160. Iris longiscapa
  161. Iris lortetii
  162. Iris ludwigii
  163. Iris lutescens
  164. Iris maackii
  165. Iris macrosiphon
  166. Iris magnifica
  167. Iris mandshurica
  168. Iris maracandica
  169. Iris mariae
  170. Iris marsica
  171. Iris masia
  172. Iris masiae
  173. Iris meda
  174. Iris microglossa
  175. Iris milesii
  176. Iris minutoaurea
  177. Iris missouriensis
  178. Iris munzii
  179. Iris mzchetica
  180. Iris nantouensis
  181. Iris narbutii
  182. Iris narcissiflora
  183. Iris narynensis
  184. Iris nectarifera
  185. Iris nelsonii
  186. Iris neoensata
  187. Iris neosetosa
  188. Iris neumayeri
  189. Iris nezahatiae
  190. Iris nicolai
  191. Iris nigicans
  192. Iris nigricans
  193. Iris notha
  194. Iris nusairiensis
  195. Iris odaesanensis
  196. Iris odontostyla
  197. Iris orchioides
  198. Iris orientalis
  199. Iris orjenii
  200. Iris oxypetala
  201. Iris pabularia
  202. Iris palaestina
  203. Iris pallasii
  204. Iris pallida
  205. Iris pamphylica
  206. Iris paradoxa
  207. Iris parvula
  208. Iris perrieri
  209. Iris persica
  210. Iris peshmeniana
  211. Iris petrana
  212. Iris petri
  213. Iris planifolia
  214. Iris platyptera
  215. Iris polakii
  216. Iris polysticta
  217. Iris pontica
  218. Iris popovii
  219. Iris porphyrochrysa
  220. Iris postii
  221. Iris potaninii
  222. Iris prismatica
  223. Iris proantha
  224. Iris psammocola
  225. Iris pseudacorus
  226. Iris pseudocapnoides
  227. Iris pseudocaucasica
  228. Iris pseudonotha
  229. Iris pseudopumila
  230. Iris pskemensis
  231. Iris pumila
  232. Iris purdyi
  233. Iris purpureobractea
  234. Iris qinghainica
  235. Iris ramsayi
  236. Iris regis-uzziae
  237. Iris reichenbachiana
  238. Iris reichenbachii
  239. Iris relicta
  240. Iris reticulata
  241. Iris revoluta
  242. Iris robusta
  243. Iris rodionenkoi
  244. Iris rosenbachiana
  245. Iris rossii
  246. Iris rudolphii
  247. Iris ruthenica
  248. Iris rutherfordii
  249. Iris sabina
  250. Iris sancti-cyri
  251. Iris sanguinea
  252. Iris sari
  253. Iris savannarum
  254. Iris scariosa
  255. Iris schachtii
  256. Iris schelkownikowii
  257. Iris schischkinii
  258. Iris serotina
  259. Iris setina
  260. Iris setosa
  261. Iris setosothungbergii
  262. Iris sibirica
  263. Iris sikkimensis
  264. Iris sinistra
  265. Iris sintenisii
  266. Iris songarica
  267. Iris sophenensis
  268. Iris speculatrix
  269. Iris sprengeri
  270. Iris spuria
  271. Iris staintonii
  272. Iris statellae
  273. Iris stenophylla
  274. Iris stocksii
  275. Iris stolonifera
  276. Iris straussii
  277. Iris suaveolens
  278. Iris subdecolorata
  279. Iris subdichotoma
  280. Iris susiana
  281. Iris svetlanae
  282. Iris swensoniana
  283. Iris tadshikorum
  284. Iris taochia
  285. Iris tectorum
  286. Iris tenax
  287. Iris tenuifolia
  288. Iris tenuis
  289. Iris tenuissima
  290. Iris thompsonii
  291. Iris tigridia
  292. Iris timofejewii
  293. Iris tingitana
  294. Iris tridentata
  295. Iris tubergeniana
  296. Iris tuberosa
  297. Iris turkoman
  298. Iris typhifolia
  299. Iris unguicularis
  300. Iris uniflora
  301. Iris variegata
  302. Iris vartanii
  303. Iris ventricosa
  304. Iris verna
  305. Iris versicolor
  306. Iris vicaria
  307. Iris victoris
  308. Iris vinicolor
  309. Iris violipurpurea
  310. Iris virginica
  311. Iris viridis
  312. Iris vorobievii
  313. Iris vvedenskyi
  314. Iris wallisiae
  315. Iris warleyensis
  316. Iris wattii
  317. Iris wendelboi
  318. Iris westii
  319. Iris willmottiana
  320. Iris wilsonii
  321. Iris winkleri
  322. Iris winogradowii
  323. Iris xanthochlora
  324. Iris xanthospuria
  325. Iris xiphium
  326. Iris yebrudii
  327. Iris zagrica
  328. Iris zaprjagajevii
  329. Iris zenaidae
  330. Iris yedisuensis
  331. Iris zetterlundii
  332. Iris zhaoana

Melezler:

  1. Iris × fulvala - Dykes
  2. Iris × nelsonii - Randolph
  3. Iris × robusta - E.S. Anderson
  4. Iris × sancti-cyri - J. Rousseau
  5. Iris × thompsonii - R.C. Foster
  6. Iris × vinicolor - Small (pro. sp.)

Konuyla ilgili yayınlar

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. ^ "GBIF". 5 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2024. 
  2. ^ "ITIS". 30 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2022. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ranunculaceae</span>

Ranunculaceae Ranunculales takımına bağlı bir bitki familyasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Bitki</span> ökaryotik, ağaçlar, çiçekler, otlar, yosunlar ve benzeri organizmaları içinde bulunduran çok büyük bir canlılar alemi

Bitkiler, ağırlıklı olarak fotosentetik ökaryot canlılardır. Tarihsel olarak bitkiler alemi, algler ve mantarlar da dahil olmak üzere hayvan olmayan tüm canlıları kapsarken, günümüzde mevcut tüm tanımlamalar prokaryotları, mantarları ve bazı algleri hariç tutar. Tanımlamalardan birine göre: Çiçekli bitkiler, kozalaklı bitkiler ve diğer açık tohumlular, eğrelti otları ve benzerleri, boynuz otları, ciğer otları, kara yosunları ve yeşil algler hep birlikte Viridiplantae adı verilen kladı oluştururlar. Buna kırmızı ve esmer algler dahil değildir.

<span class="mw-page-title-main">Amaranthaceae</span>

Amaranthaceae, Caryophyllales takımına bağlı bir bitki familyasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Yılanyastığıgiller</span> bitki ailesi

Yılanyastığıgiller (Araceae), Alismatales takımına ait bir familyadır. Yaklaşık 107 cins ve 3700 tür içerir.

<span class="mw-page-title-main">Papaveraceae</span> çiçek açan bitkiler ailesi

Papaveraceae Ranunculales takımına bağlı bir bitki familyasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Hersonisos</span>

Hersonisos, yaklaşık 2500 yıl önce, Kırım'ın güneybatısında kurulan ve o zamanlar Taurica adıyla bilinen Antik Yunan kolonisi. 2013 yılında UNESCO tarafından Dünya Mirası olarak ilan edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Ronald Norrish</span> Britanyalı kimyager

Ronald George Wreyford Norrish Britanyalı kimyager.

<span class="mw-page-title-main">Aaron Klug</span>

Aaron Klug OM, Litvanya doğumlu Britanyalı kimyager ve biyofizikçi. Kristalografik elektron mikroskobunun gelişimi ve biyolojik olarak önemli nükleik asit-protein komplekslerinin yapısının aydınlatılması konusundaki çalışmaları için 1982 yılında Nobel Kimya Ödülü'nü kazandı.

<span class="mw-page-title-main">George Darwin</span>

Sir George Howard Darwin, İngiliz gökbilimci ve matematikçi.

<span class="mw-page-title-main">Alan Lloyd Hodgkin</span> İngiliz fizyolog ve biyofizikçi (1914-1998)

Sir Alan Lloyd Hodgkin, OM, KBE, PRS İngiliz fizyolog ve biyofizikçi. 1963 yılında Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü'nü Andrew Huxley ve John Carew Eccles ile birlikte kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Japonya'da Budizm</span>

Japonya'da Budizm, Çin kaynaklarına göre ilk olarak MS 250'lerde ve Nihon Shoki'ye göre resmi olarak MS 552 yılında Kore'den gelen Budist keşişler tarafından tanıtılmasından bu yana var olmaktadır. Budizm, Japon toplumunun gelişimi üzerinde büyük bir etkiye sahiptir ve bugüne kadar kültürün etkili bir yönü olmaya devam etmektedir.

<i>Iris sintenisii</i> bitki türü

Iris sintenisii, Iris cinsine bağlı çiçekli bir bitki türüdür.

<i>Iris albicans</i> bitki türü

Iris albicans, Iris cinsine bağlı çiçekli bir bitki türüdür.

Iris purpureobractea, Iris cinsine bağlı Türkiye'ye endemik çiçekli bir bitki türüdür.

Brian Frederick Mathew, İngiliz botanikçidir. Özel uzmanlık alanı soğanlı bitkilerdir. Hem bilim insanlarına hem de bahçıvanlara hitap eden soğanlı bitkiler üzerine birçok kitabın yanı sıra Daphne, Lewisia ve Helleborus da dahil olmak üzere diğer cinsler üzerine de monografiler yazmıştır. Bitki bilim mahlası B.Mathew'dir.

Iris spuria subsp. musulmanica, Süsengiller ailesine bağlı, yayla süseni olarak bilinen, bir süsen türüdür. Türkiye, İran, Ermenistan, Transkafkasya ve Azerbaycan'da doğal olarak yayılış gösterir.

<span class="mw-page-title-main">Andire</span> Kiklad Adalarında Yunan adası

Andros veya Türkçe adıyla Andre, Eğriboz Adası'nın yaklaşık 10 km (6 mi) güneydoğusunda ve İstendil'in yaklaşık 3 km (2 mi) kuzeyinde, Kiklad Adaları'nın en kuzeyde bir adadır. Yaklaşık 40 km (25 mi) uzunluğundadır ve en uzun genişliği 16 km (10 mi) civarındadır. Verimli ve iyi sulanan birçok vadiye sahip, çoğunlukla dağlıktır. Andros adasını ve birkaç küçük, ıssız adayı içeren belediye 380 km2 (146,719 sq mi) alana sahiptir. En büyük şehirler Andros (kasaba), Gavrio, Batsi ve Ormos Korthiou'dur.

Iris kerneriana - Iris cinsine ait çalı süseni olarak da bilinen bir bitki türü. Türkiye'de de yetişen kokulu, sarı çiçekleri olan bitki. Ilıman bölgelerde süs bitkisi olarak yetiştirilir.

Iris furcata

İris furcata, doğal olarak Kafkas Dağları, Lazistan, Moldova ve güney Ukrayna'da yetişen İris cinsinden çok yıllık bir bitki türüdür. Kısa, dar, kılıç şeklinde yaprakları vardır. Çiçekleri mor, koyu mor, mavi-mor, açık mavi veya menekşe rengidir. Ilıman bölgelerde süs bitkisi olarak yetiştirilir. İlk kez Friedrich August Marschall von Bieberstein tarafından tanımlanmıştır. Tür, Yaşam Ansiklopedisi'nde listelenmiştir.

<i>Actaea</i> (bitki)

Actaea Ranunculaceae familyasına bağlı bir bitki cinsidir.