Iriomote kedisi

Iriomote kedisi
Korunma durumu
	; Tehlikede (IUCN 2.3)
Biyolojik sınıflandırma
Âlem:	Animalia;
Şube:	Chordata;
Alt şube:	Vertebrata;
İnfa şube:	Gnathostomata;
Sınıf:	Mammalia;
Takım:	Carnivora (Etçiller);
Alt takım:	Feliformia (Kedimsiler);
Familya:	Felidae (Kedigiller);
Alt familya:	Felinae (Küçük kediler);
Cins:	Prionailurus;
Tür:	P. iriomotensis;
İkili adlandırma
	Prionailurus iriomotensis; Imaizumi, 1967

Iriomote kedisi (Prionailurus iriomotensis), kedigiller (Felidae) familyasından yırtıcı bir kedi türü. Sadece Japonya'nın Ryūkyū Adaları'nın en güneyindeki adası olan Iriomote'da yaşar. İlk 1967 yılında bilimsel olarak tanımlanmıştır. Japonca: イリオモテヤマネコ İriomote-yama-neko olarak adlandırılır. Anlamı İriomote dağ kedisidir; neko=kedi yama=dağların (dağlardan gelen, dağlara ait). Ayrıca bölgesel diyalektte Yamamayaa ("dağ kedisi") veya Yamapikaryaa ("dağ parlak gözlüsü") veya İriomote Adası yerlileri tarafından da Pingiimayaa ("kaçmış kedi") olarak bilinir.

Özellikleri

Bu kedinin postu koyu kahverengi olup, şerit şeklinde sıralanmış koyu lekelerle kaplıdır. Vücudu uzun, organları görece kısa, kuyruk yine aynı şekilde bodur ve kalındır. Kulaklar küçük ve yuvarlağımsı olup, diğer birçok kedi türlerindeki gibi arka tarafında beyaz bir leke bulunur. Büyüklük bakımından ev kedisi ile kıyaslanabilir. Vücut uzunluğu yaklaşık 60 cm, kuyruğu ise 20 cm civarındadır. Erkekler 4.2 kg civarında olup, ortalama olarak 3.2 kilogram gelen dişilerden daha ağırdır.

Yaşam tarzı

Iriomote kedilerinin yaşam alanı ilk tahlilde, anavatanları olan adadaki kıyı şeridinin, subtropik yağmur ormanlarıdır. Dağlık olan iç bölgelerden mümkün mertebe kaçınırlar. Ağırlıklı olarak gece aktiftirler ve ağaç kovuklarında, dallarda ve kaya yarıklarında dinlenirler. Geceleri, nadiren gündüzleri de, ağaçlara tırmanarak veya yüzerek yiyecek ararlar.

Bu hayvanlar yalnız hareket ederler ve kendi bölgeleri vardır. Erkeklerin alanı 3 km² büyüklüğünde olup diğer hayvanlarla çakışabilir ve birkaç ay sonra değiştirilir. Dişilerinki ise daha küçük (1.75 kilometrekare) olmakla birlikte süreklidir ve genelde diğeriyle çakışmaz.

Beslenme

Iriomote kedisi, Iriomote Adası'nda yaşayan hayvanların hemen hemen tamamıyla beslenen bir etoburdur. Menülerinde Meyve yarasaları (Uçanköpekler), Keme gibi memeliler, kuşlar, Scincidae, amfibyumlar, yengeçler bulunur.

Üreme

Başlıca üreme zamanı Şubat ve Mart aylarına rastlar, genelde doğumlar Mayıs ayına denk gelir. Gebelik 60 gün civarında olup akabinde dişi, bir vaya iki yavru dünyaya getirir. Bunlar iki ile üç aya kadar emzirilir. Sekiz ay civarında cinsel olgunluğa ulaşırlar. Yaşam süreleri tahminen 10 yıl civarındadır.

Tehdit

Iriomote kedisi en nadir kedi türü olup, ayrıca kedigiller familyasının en küçük dağılım alanına da sahip olanıdır. Zira Iriomote Adası sadece 290 kilometrekare bir alanı kaplar. Tür tamamen koruma altındadır. Yaşam alanının daralması ve yol-araç trafiği şüphesiz tehdit oluşturur. Toplam popülasyonu sadece 100 yetişkin örnekten ibaret olduğu tahmin edilir. Aslında bu sayı 1980'lerden beri sabittir ve tür IUCN listesinde tehdit altında olarak listelenmiştir.