İçeriğe atla

Iran Aseman Airlines'ın 6895 sefer sayılı uçuşu

Koordinatlar: 43°4′42.2″K 74°21′47.5″D / 43.078389°K 74.363194°D / 43.078389; 74.363194
Iran Aseman Airlines'ın 6895 sefer sayılı uçuşu
Uçağın enkazı
Özet
Tarih24 Ağustos 2008 (2008-08-24)
Olay türüPilotaj hatası netincesinde kontrollü uçuşta yere çarpma
BölgeManas Uluslararası Havalimanı, Bişkek, Kırgızistan
Koordinatlar43°4′42.2″K 74°21′47.5″D / 43.078389°K 74.363194°D / 43.078389; 74.363194
Hava taşıtı

Kazadan dört gün önce çekilen EX-009
KalkışManas Uluslararası Havalimanı, Bişkek, Kırgızistan
Destinasyonİmam Humeyni Uluslararası Havalimanı, Tahran, İran
Yolcu sayısı85
Mürettebat5
Ölü sayısı65
Kurtulanlar25
Hava taşıtı modeliBoeing 737-219 Advanced
İşletmeciIran Aseman Airlines adına Itek Air
IATA sefer No.EP6895
ICAO sefer No.IRC6895
Kuyruk numarasıEX-009

Iran Aseman Airlines'ın 6895 sefer sayılı uçuşu, Iran Aseman Airlines adına Itek Air tarafından işletilen ve 24 Ağustos 2008 günü Manas Uluslararası Havalimanı'ndan İmam Humeyni Uluslararası Havalimanı'na gitmesi planlanan bir Boeing 737-200 yolcu uçağının teknik arıza nedeniyle Manas Uluslararası Havalimanı'na geri dönmeye çalışırken kaza yapması ile sonuçlanan bir uluslararası charter yolcu uçuşudur. Kaza sonucunda uçakta bulunan 90 kişiden 65'i öldü.

Bu kaza, Kırgızistan'da gerçekleşen en ölümcül havacılık kazasıdır.

Uçak

Kazaya karışan uçak Itek Air'a ait iki adet Pratt & Whitney JT8D turbofan motoru ile donatılmış bir Boeing 737-219 Advanced idi (seri numarası 22088). İlk uçuşunu 16 Haziran 1980'de yapan uçak, 4 Temmuz 1980'de Air New Zealand tarafından işletilmek üzere ZK-NAS kuyruk numarasını, 22 Haziran 1995'te COPA Airlines tarafından işletilmek üzere N318CM kuyruk numarasını. Mart 2003'te AVE.com'a satıldı ve EX-009 kuyruk numarasını aldı. 23 Nisan 2004'te ise aynı kuyruk numarası ile Itek Air tarafından işletilmeye başlandı.[1][2]

85 yolcunun bulunduğu uçakta 1 Çin, 52 İran, 2 Kanada ve 3 Kazakistan, 24 Kırgızistan ve 1 Türkiye vatandaşının ve bir okul voleybol takımının 17 üyesinin bulunduğu açıklandı.[3][4]

Uçuş ve kaza

24 Ağustos 2008'de 20.30'da 6895 sefer sayılı uçuşa Manas Uluslararası Havalimanı'nın 08 numaralı pistinden kalkış izni verildi. 20.36'ta uçak 3.000 m (9.800 ft) irtifadaydı ve tırmanıyordu. Bu sırada kabin basınç uyarısı muhtelemen çaldı, zira mürettebat kabin basıncıyla ilgili sorun bildirdi. Mürettebat Bişkek'e dönmeye karar verdi ve 08 numaralı piste görerek yaklaşma talebinde bulundu. Talepleri onaylandı ve uçak piste doğru sağa dönüş yaptı. 20:41:40'ta mürettebat pisti gördüklerini raporladı. Yaklaşık 20.42.30'da uçak, pistten 12 km uzaktaydı ve zeminin 400 m (1.300 ft) üzerinde, 460 km/sa (250 kn) hava süratiyle uçuyordu. İnişe 5 km mesafe kalmasına rağmen hızın ve irtifanın iniş için çok yüksek olduğunu fark eden mürettebat, sola doğru bekleme paternine girmek için izin aldı. Dönüş sırasında uçak alçalmaya ve hava sürati düşmeye devam etti. Uçağın sol kanadı piste 7,5 km kala yere çarptı ve uçak düştü.[2]

Araştırma

Devletler Arası Havacılık Komitesi (MAK), ağır hasar görmüş enkazdan uçuş veri kaydedici (FDR) ve kokpit ses kaydedici (CVR) verilerini kurtarmaya çalıştı. Uçuş veri kaydedici 13 saniyelik bir kayıp veriyle kurtarıldı. Kokpit ses kaydedicinin ise uçuşta doğru çalışmadığı tespit edildi.[5]

Komitenin yayınladığı final raporuna göre basınç uyarısının nedeni sıkışmış bir conta yüzünden ön sol kabin kapısı tamamen kapanmamış olmasıydı. MAK, bunun kazaya katkısı olmadığını belirtti. Uçak beklemeye girmek üzere dönüş gerçekleştirirken minimum manevra irtifasının altına inildi, mürettebat irtifayı düzgün bir şekilde izleyemedi ve arazi yakınlığıyla ilgili otomatik uyarıları (TAWS) görmezden geldi. Uçak yere çarptığında iniş takımları inik, flaplar 15 derecede, 300 km/sa (160 kn) hızla 10 derece sola dönüş halindeydi.[5]

MAK, pilotların uygun lisanslara sahip olmasına rağmen, mürettebatın görerek yaklaşmalar için uygun şekilde eğitilmedikleri sonucuna vardı.[5]

Kaynakça

  1. ^ "Itek Air EX-009 (Boeing 737 - MSN 22088)". Airfleets.com (İngilizce). 7 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2023. 
  2. ^ a b "ASN Aircraft accident Boeing 737-219 EX-009 Bishkek-Manas International Airport (FRU)". Havacılık Güvenlik Ağı (İngilizce). 19 Mart 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2023. 
  3. ^ Francis, Damien (24 Ağustos 2008). "Kyrgyzstan: Tehran-bound airliner crashes, killing 68 passengers". The Guardian (İngilizce). ISSN 0261-3077. 13 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2023. 
  4. ^ Saralayeva, Leila (25 Ağustos 2008). "68 die, 22 survive airliner crash in Kyrgyzstan". Associated Press (İngilizce). 30 Ağustos 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2023. 
  5. ^ a b c "Devletler Arası Havacılık Komitesi Kaza İnceleme Komisyonu Nihai Rapor EX-009" (PDF), Devletler Arası Havacılık Komitesi (Rusça), 12 Mayıs 2009, 13 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF), erişim tarihi: 14 Mayıs 2023 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Boeing 737</span> Yolcu Uçağı

Boeing 737 kısa ve orta mesafe menzilli, tek koridorlu, dar gövdeli ve düşük fiyatlı, jet motorlu havayolu uçağıdır. Boeing'in diğer modelleri 707 ve 727'den türetilerek tasarlanmış olan Boeing 737'nin toplam dokuz versiyonu üretilmiştir. Boeing 737 Max üretiminin başlamasından sonra Boeing 737NG olarak adlandırılan -600,700,800 ve 900 versiyonunun üretimi 18 Aralık 2019 tarihinde son 737NG'nin KLM Havayollarına teslim edilmesiyle sonlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">McDonnell Douglas MD-80/MD-90</span> Yolcu Uçağı

McDonnell Douglas MD-80 ve MD-90; çift motorlu, orta sınıf ve tek koridorlu ticari jet uçağı. Her ikisi de DC-9 adlı modelden türetilmiştir. MD-80'ler 1980 yılında piyasaya sunulmaya başlanmasının ardından, 1989 yılında da MD-90'lar geliştirilmiştir. Her iki uçağın da yolcu kapasitesi aslen 140 iken, 172 yolcuya kadar çıkarılabilmekteydi. İlk ticari yolculuğuna Swissair ile çıkan uçak, 1998 yılında ise yerini Boeing 717'ye bıraktı. 717'nin orijinal ismi MD-95 olmasına karşın McDonnell Douglas—Boeing şirketlerinin birleşmesi sonrası yeniden adlandırıldı. 23 Mayıs 2006 tarihinde son iki Boeing 717 siparişinin teslimi ile DC-9 uçak ailesinin 41 yıllık üretim süreci sona ermiştir.

<span class="mw-page-title-main">AirACT Airlines</span>

AirACT Airlines, dünya çapında faaliyet gösteren özel bir hava yolu kargo şirketidir. Kurulduğunda 2 adet Airbus A300-B4 uçağa sahip olan şirket ilerleyen zamanda sayıyı sekize çıkarmıştır. Aşamalı olarak uçaklarını yenileyen şirket, 2017 yılı verilerine göre filosunda 5 adet Boeing 747-400 bulundurmaktadır. Ekim 2011'de Çin havayolu şirketi HNA ile ortak olmuşlardır. 16 Ocak 2017 Günü Tsi 04:45'te Hongkong-Bişkek uçuşu sırasında; inişe geçerken Manas Uluslararası Havalimanı yakınlarında düşmüştür. Kazada 4 mürettebatı dahil 39 kişi ölmüştür.

Türkiye sınırları içinde yaşanmış havacılık kazaları ve olayları listesi.

<span class="mw-page-title-main">Türk Hava Yolları</span> Türkiyenin bayrak taşıyıcı hava yolu

Türk Hava Yolları, Türkiye'nin ulusal, bayrak taşıyıcı hava yolu şirketidir. Merkezi İstanbul'da bulunan şirketin uçuş ağı Avrupa, Orta Doğu, Uzak Doğu, Kuzey Afrika, Orta Afrika, Güney Afrika, Okyanusya, Kuzey ve Güney Amerika'ya kadar uzanmaktadır. 2015 yılında 61,2 milyon, 2018 yılında 75,2 milyon, 2019 yılında 74,3 milyon, 2020 yılında 28 milyon, 2021 yılında 44,8 milyon yolcu taşımıştır.

<span class="mw-page-title-main">Aloha Airlines'ın 243 sefer sayılı uçuşu</span>

Aloha Hava Yolları'nın 243 sefer sayılı uçuşu, Hawaii'de Hilo ve Honolulu arasında tarifeli bir Aloha Airlines uçuşuydu. 28 Nisan 1988'de, uçuşa hizmet veren bir Boeing 737-297, yetersiz bakım ve metal yorgunluğu nedeniyle uçuş sırasında gövdede yırtılma yaşadı ve bu da kontrolsüz dekompresyon sonucu büyük çaplı hasara sebep oldu. Uçak, mürettebat acil durum ilan ettikten sonra Maui'deki Kahului Havalimanı'na güvenli bir şekilde inmeyi başardı. Uçuştaki tek hayat kaybı, uçuş görevlisi Clarabelle "CB" Lansing'in, dekompresyondan anında uçaktan dışarı fırlamasıyla gerçekleşti. Yolcu ve mürettebattan toplamda 65 kişi yaralandı. Dekompresyonun verdiği önemli hasar, bir kabin ekibi üyesinin kaybı ve uçağın güvenli bir şekilde inmesi, olayı havacılık güvenliği politikaları ve prosedürleri üzerinde geniş kapsamlı etkileri olan havacılık tarihinde önemli bir olay olarak belirledi.

<span class="mw-page-title-main">Metrojet Airlines'ın 9268 sefer sayılı uçuşu</span>

Metrojet Airlines'ın 9268 sefer sayılı uçuşu Rus havayolu şirketi Metrojet Airlines tarafından Mısır'ın Şarm el Şeyh şehrinde bulunan aynı adlı havalimanından Rusya'nın Sankt-Peterburg şehrindeki Pulkovo Havalimanı'na giden uçuştur. 31 Ekim 2015 tarihinde gerçekleştirilen uçuşta, uçak Sina yarımadası üzerindeyken uçakla sinyal kesildi. Mısır Havacılık Dairesi'nin açıklamasında uçağın düştüğü belirlendi. Uçak Moskova Saati ile saat 7:13'te düştü. Uçak Airbus marka A321-231 idi. Uçakta 217 yolcu ve yedi mürettebat bulunmaktaydı. Mürettebatın da olduğu gibi, 214 yolcu Rus'tu ve üç kişi de Ukraynalı turistlerdi.

<span class="mw-page-title-main">Malaysia Airlines'ın 17 sefer sayılı uçuşu</span> Malaysia Airlinesın karıştığı 2014te meydana gelen havacılık kazası

Malaysia Airlines 17 sefer sayılı uçuşu (MH17/MAS17), 17 Temmuz 2014 tarihinde Amsterdam Schiphol Havalimanı'ndan Kuala Lumpur Uluslararası Havalimanı'na giden, Malaysia Airlines'a ait 9M-MRD kuyruk numaralı bir Boeing 777-200ER uçağının Rusya sınırından 60 kilometre uzakta bulunan Ukrayna'nın Donetsk Oblastı'na bağlı Hrabove köyüne düşmesi sonucu 298 kişinin yaşamını yitirmesiyle sonuçlanan hava yolu felaketidir. Uçakta 283 yolcu ve 15 mürettebat bulunmaktaydı. Uçak, Ukrayna birlikleri ile Rusya yanlılarının çatışma halinde olduğu bir bölgede düştü.

<span class="mw-page-title-main">Türk Hava Yolları'nın 6491 sefer sayılı uçuşu</span> 2017de Kırgızistanda gerçekleşen kargo uçağı kazası

Türk Hava Yolları'nın 6491 sefer sayılı uçuşu, Türk Hava Yolları adına ACT Airlines tarafından işletilen ve 16 Ocak 2017 günü Hong Kong'dan İstanbul'a gitmesi planlanan bir kargo uçağının Kırgızistan'daki duraklama noktasına inmeye çalışırken yerleşim bölgesine düşmesiyle sonuçlanan uluslararası bir kargo uçuşudur. Uçağın 4 kişilik mürettebatı ve havalimanının yaklaşık 2 kilometre (1,2 mi) batısındaki Daça-Su yerleşim yerinde bulunan 17'si çocuk 35 yerel sakin olmak üzere toplam 39 kişi kaza sonucunda öldü, 36 yerel sakin de çeşitli şiddetli yaralanmalar geçirdi. Resmî açıklamalara göre uçağın kargo bölmesinde 85.618 kilogram tüketim malı vardı.

<span class="mw-page-title-main">Türk Hava Yolları'nın 278 sefer sayılı uçuşu</span> 1994de meydana gelen havacılık kazası

Türk Hava Yolları Uçuş 278, 29 Aralık 1994 tarihinde gerçekleşen uçak kazasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Aeroflot'un 95 sefer sayılı uçuşu</span>

Aeroflot'un 95 sefer sayılı uçuşu, 21 Kasım 1990 Çarşamba günü bir İlyuşin Il-62 ile gerçekleştirilen ve Magan Havalimanı'na inerken 12 kişinin yaralanmasıyla sonuçlanan kazadır.

<span class="mw-page-title-main">SCAT Airlines'ın 760 sefer sayılı uçuşu</span>

SCAT Airlines'ın 760 sefer sayılı uçuşu, çift motorlu bir Bombardier CRJ200 kullanılarak Kökşetau'dan Almatı'ya giden bir tarifeli yolcu uçuşunun 29 Ocak 2013'te düşmesi olayıdır. Uçakta bulunan 16 yolcu ve 5 mürettebatın tamamı kaza sonucunda ölmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Aeroflot'un 20 sefer sayılı uçuşu</span> Uçak kazası

Aeroflot'un 20 sefer sayılı uçuşu, 4 Ocak 1965'te Moskova'dan Almatı'ya yapılan bir tarifeli uçuş sırasında düşük görüş mesafesi koşullarında düşerek uçaktaki 103 kişiden 64'ünün ölmesiyle sonuçlanan bir Aeroflot uçuşudur.

Air Algérie SpA, merkezi Cezayir'de bulunan Cezayir'in bayrak taşıyıcı hava yolu şirketi. Houari Boumedienne Havalimanı merkezli şirket Avrupa, Kuzey Amerika, Afrika, Asya ve Orta Doğu'daki 28 ülkede 39 noktaya sefer düzenlemektedir. Ayrıca Cezayir içinde 32 havalimanınına uçmaktadır. Hava yolu Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği, Arap Hava Taşımacılığı Organizasyonu ve Afrika Hava Yolları Birliğini'nin 1968'den beri üyesidir. Air Algérie şirketinin bütün hisseleri Cezayir devletinin kontrolündedir.

Luxair şirket ve bağlantı merkezi Lüksemburg Havalimanı'nda olan Lüksemburg'un bayrak taşıyıcı hava yolu şirketi. Avrupa, Kuzey Afrika, Akdeniz ve Orta Doğu'daki hava limanlarına tarifeli seferler düzenlemenin yanı sıra charter uçuşlar ve dönemsel hizmetler de sağlamaktadır. Lüksemburg'un düzenli, charter olmayan seferler düzenleyerek yolcu taşıyan tek hava yolu şirketidir.

Iran Aseman Airlines Tahran merkezli üçüncü en büyük İran havayoludur. Tarifeli iç hat yolcu hizmetleri ve bölgesel uluslararası hizmetler yürütür.

<span class="mw-page-title-main">1995 Azerbaycan Hava Yolları Boeing 707 kazası</span>

30 Kasım 1995 Azerbaycan Hava Yolları'na ait bir Boeing 707-300, Ürümçi'den Bakü'ye yapılan bir kargo uçuşu sırasında düştü. Uçakta bulunan altı kişiden ikisi öldü.

<span class="mw-page-title-main">1950 Aeroflot İlyuşin İl-12 kazası</span>

30 Temmuz 1950 günü Aeroflot tarafından işletilen bir İlyuşin İl-12 uçağı, Alma-Ata'dan Karağandı üzerinden Moskova'ya yapılan bir tarifleli iç hat yolcu uçuşu sırasında düştü. Uçakta bulunan 25 kişinin tamamı öldü.

<span class="mw-page-title-main">2022 China Eastern Airlines Boeing 737 kazası</span>

21 Mart 2022'de China Eastern Airlines'a ait bir Boeing 737 Çin'in Wuzhou kenti yakınlarına düştü. Kunming kentinden kalkan uçak kalkıştan 97 dakika sonra yaklaşık 30 bin fit irtifadan kazaya ait olduğu iddia edilen videoya göre dikey dalışa geçerek ormanlık bir alana düştü. Uçakta bulunan 123 yolcu ve 9 mürettebatın tamamı kaza sonucunda öldü.

<span class="mw-page-title-main">American Airlines 331 sefer sayılı uçuşu</span>

22 Aralık 2009'da, American Airlines 331 sefer sayılı uçuşu işleten ve 148 yolcu ve altı mürettebat taşıyan bir American Airlines Boeing 737-800, kötü hava koşullarında Kingston'a inerken 12. pisti aştı. Uçak, havaalanı çevresi dışında yerde devam etti ve sahilde parçalanarak yaralanmalara neden oldu.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.