İçeriğe atla

Irak ve Şam İslam Devleti'nin Türkiye'ye roket saldırıları

Ocak ve Ekim 2016 arasında, Irak ve Şam İslam Devleti (IŞİD) militanları devam etmekte olan Türkiye-IŞİD çatışması'nın bir parçası olarak kuzey Suriye'den Türk illerine, özellikle de Kilis'e onlarca roket ve yüzlerce havan saldırısı düzenledi. Saldırılar ABD Savunma Bakanlığı[1] ve NATO[2] gibi çeşitli kuruluşlar tarafından kınandı ve terörizm olarak tanımlandı. Şehirlere yönelik roket ve havan atışları gibi, sivil hedeflere yönelik rastgele saldırılar, uluslararası hukukta bir savaş suçu olarak tanımlanmaktadır.[3]

Saldırılar sonucu hayatını kaybeden kişilerin sayısı hakkında net bir rakam yoktur. Haber kaynakları 18 Ocak'ta başlayan roket saldırılarının 22 Eylül'e kadar arasında çocukların da bulunduğu 10 Türk vatandaşı ile 12 Suriyeli mültecinin hayatını kaybetmesine,[4] 80 sivilinin de yaralanmasına sebebiyet verdiğini yazmaktadır.[5] 140journos ise 2 Ekim'e kadar 24 sivil ve 1 polisin saldırılar sonrası hayatını kaybettiğini rapor etti.[6][7] Türk yetkililerinin 16 Mayıs'taki raporuna göre ise 70'ten fazla roket ve bilinmeyen sayıdaki havan saldırıları sonucu 21 kişi ölmüştür.[8]

Saldırıların başlıca etkisi, bölge halkı arasında psikolojik travmalara sebep olmaları ve günlük yaşamı sekteye uğratmalarıydı. Güvenlik endişeleri nedeniyle binlerce kişi, bazı tahminlere göre kentin %30 ila 50'si, geçici veya kalıcı olarak saldırıların ana hedefi olan Kilis'ten ayrılıp sınıra daha uzak olan şehirlere yerleşti. Saldırıların bir sonucu olarak, şehirde internet kesintileri ve ilaç kıtlıkları sıklıkla görülmeye başlandı. Okullara resmî olarak bir ara verilmemesine rağmen birçok çocuk güvenlik endişesi nedeniyle okula gönderilmedi ve şehirde birçok dükkân saldırılar nedeniyle geçici olarak kapatıldı. Şehrin 120.000 kişilik Suriyeli mülteci topluluğu da saldırılardan yoğun şekilde etkilendi.[9] 22 Ağustos'ta Karkamış'taki sivil halk roket saldırıları nedeniyle tahliye edildi.[10][11] Saldırılar, Gaziantep Havalimanı'nda uçuş iptallerine sebep oldu.[12]

Saldırılar

2016 Mayıs'ının başına kadar Kilis'e 70'ten fazla roket ve bilinmeyen sayıda havan saldırısı gerçekleştirildi.[9] 2 Ekim'e gelindiğinde bölgeye düşen toplam roket sayısı 95 olarak belirtildi.[6] 24 Nisan'da militanlar tarafından iki roket ateşlendi, bu roketler nedeniyle 6 Suriyeli mültecinin de arasında bulunduğu 16 sivil yaralandı.[13] 29 Nisan'da militanlar tarafından ateşlenen iki roket Kilis'e düştü.[14] 22 Eylül'de Kilis'in Canpolat Paşa mahallesine düşen bir roket 5'i çocuk 8 sivili yaraladı.[5] 1 Ekim'de IŞİD militanları tarafından fırlatılan 3 roketin 2'si Kilis'in sınıra yakın bölgelerine düştü ve 1 polis memurunu öldürüp 2 askeri hafif yaraladı.[7] Kilis'le birlikte Gaziantep'e de roket ve havan saldırıları düzenlendi. Örneğin; 28 Nisan'da Gaziantep'in Karkamış ilçesindeki bir karakola 5 havan mermisi atıldı,[15] 28 Mayıs'ta ise Gaziantep Havalimanı yakınlarına IŞİD militanları tarafından fırlatılan bir roket düştü.[12] 2 Ekim'e gelindiğinde bölgeye düşen toplam roket sayısı 95 olarak belirtildi.[6]

Türk güvenlik güçleri saldırıları durdurmak için askerî operasyonlar gerçekleştirdi. Roket ve havanların ateşlendiği bölgeleri top atışı ile etkisiz hale getirmeye çalıştı. 25 Nisan'da Türk topçu birliklerinin IŞİD tarafından kullanılan bir roket fırlatıcıyı topa tutması üzerine 8 IŞİD militanı öldürüldü.[16] 26 Nisan'da benzer şekilde iki roket fırlatıcı Türk topçuları tarafından yok edildi ve 11 IŞİD militanı öldürüldü.[17] 27 Nisan'da Halep'in kuzeyinde IŞİD tarafından kullanılan bir bina Türk birlikleri tarafından topa tutulması nedeniyle çöktü ve binanın çökmesiyle 13 IŞİD militanı öldü, 7'si yaralandı ve 150 Katyuşa roket mermisi inha edildi. Aynı gün Türk topçu birlikleri tarafından iki diğer roket fırlatıcı da imha edildi ve 11 IŞİD militanı öldürüldü.[18] 28 Nisan'da Karkamış'ta bir karakola IŞİD militanları tarafından havan ile saldırılmasına Türk topçu birimleri saldırının kaynağını topa tutarak karşılık verdi ve Türk ordusunun top atışları nedeniyle 11 IŞİD militanı öldü.[15] 12 Mayıs'ta Türk ordusunun bir IŞİD roket saldırısına topçu atışları ve hava saldırıları ile karşılık vermesi üzerine Kilis yakınında 28 militan öldürüldü.[19] 22 Ağustos'ta üç havan mermisinin Kilis'i vurması üzerine IŞİD militanlarının pozisyonları Türk birlikleri tarafından topa tutuldu.[20]

24 Ağustos 2016'da Türk Silahlı Kuvvetleri ve Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından eğitilmiş Özgür Suriye Ordusu grupları tarafından başlatılan Fırat Kalkanı Harekâtı ile saldırıların gerçekleştirildiği ana şehirler olan Cerablus, El-Bab ve Dâbık'ın IŞİD güçlerinin elinden alınması sayesinde IŞİD tarafından gerçekleştirilen roket ve havan atışları durdu.[21]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "ABD Savunma Bakanlığı'ndan Kilis açıklaması". Sözcü. 10 Mayıs 2016. 13 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2021. 
  2. ^ "Daesh attacks against Kilis, situation in Syria, Iraq to top NATO meeting: Stoltenberg". Daily Sabah. 19 Mayıs 2016. 22 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2021. 
  3. ^ "Protection of the civilian population". Protocol Additional to the Geneva Conventions of 12 August 1949, and relating to the Protection of Victims of International Armed Conflicts (Protocol I), 8 June 1977. (İngilizce). Uluslararası Kızılhaç Komitesi. 14 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  4. ^ "Eight injured ISIL rocket attacks in Turkey's Kilis". Hürriyet Daily News. 22 Eylül 2016. 22 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2021. 
  5. ^ a b Gümrükçü, Tuvan; Yackley, Ayla Jean (22 Eylül 2016). "Eight wounded as rockets from Syria pound Turkish border town". Reuters. 22 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2021. 
  6. ^ a b c "Saldırı ve Patlamaların Odağında Sınır Şehirleri". 140journos. 21 Ocak 2018. 24 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  7. ^ a b "3 projectiles hit Turkey's southeastern Kilis". Anadolu Ajansı. 2 Ekim 2016. 14 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2021. 
  8. ^ "Four dead as rockets hit teachers' dormitory in Turkish town of Kilis near Syria border". ABC News. 18 Nisan 2016. 22 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2021. 
  9. ^ a b Girit, Selin (9 Mayıs 2016). "Syria conflict: Kilis, the Turkish town enduring IS bombardment". BBC. 22 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2021. 
  10. ^ IŞİD Karkamış merkeze havan mermisi attı... İlçe boşaltılıyor 24 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Cumhuriyet. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2016
  11. ^ "Arşivlenmiş kopya". 29 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2016. 
  12. ^ a b "Gaziantep'ten yapılacak uçuşlar güvenlik gerekçesiyle iptal edildi". Hakimiyet. 2 Haziran 2016. 13 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2021. 
  13. ^ "16 wounded as two rocket projectiles fired from Syria hit Turkey's Kilis". Hürriyet Daily News. 24 Nisan 2016. 22 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2021. 
  14. ^ "Two rocket projectiles hit Turkey's Kilis". Hürriyet Daily News. 29 Nisan 2016. 22 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2021. 
  15. ^ a b "ISIL fires five mortar shells near Turkish border post". Hürriyet Daily News. 28 Nisan 2016. 22 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2021. 
  16. ^ "Eight ISIL militants killed in Turkish shelling in Syria: Army". Hürriyet Daily News. 25 Nisan 2016. 22 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mayıs 2021. 
  17. ^ "Turkish artillery shells missile launchers, kills 11 ISIL militants". Hürriyet Daily News. 26 Nisan 2016. 22 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mayıs 2021. 
  18. ^ "13 ISIL militants killed in Turkish shelling in northern Syria". Hürriyet Daily News. 27 Nisan 2016. 22 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mayıs 2021. 
  19. ^ Pamuk, Hümeyra (12 Mayıs 2016). "Turkish artillery, U.S.-led coalition jets pound Islamic State in Syria: sources". Reuters. 22 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mayıs 2021. 
  20. ^ "Turks Shell Isis But Keep Sights On Jarabulus". Morning Star. Ağustos 2016. 24 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  21. ^ "Fırat'ın batısına milli kalkan operasyonu". Akşam. 24 Ağustos 2016. 16 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mayıs 2021. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Tel Abyad</span> Suriyede bir şehir

Tel Abyad, Balıh Nehri boyunca yer alan ve idari olarak Rakka Valiliği'ne ait Suriye şehridir. Kürt, Arap, Ermeni ve Türkmen'lerden oluşan 200.000 kişilik bir nüfusa sahiptir. Osmanlı döneminde Şanlıurfa ilinin Akçakale ilçesiyle aynı idi.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Irak Taarruzu (Haziran 2014)</span> Irak Şam İslam Devletinin Irak ve Suriye saldırıları

Kuzey Irak Taarruzu , IŞİD ve onları destekleyen Sünni aşiretler ve eski Baas partisi mensuplarının Musul'a yaptıkları taarruzla başlayan çatışmalardır. Kuzey Irak'taki IŞİD ilerlemesi, IŞİD'in güneye doğru ilerlemeye başladığı ve Tikrit'e saldırdığı 26 Haziran'a kadar devam etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Irak ve Şam İslam Devleti'ne karşı yapılan askerî müdahaleler</span>

Irak ve Şam İslam Devleti'ne karşı yapılan askerî müdahaleler, IŞİD'in gücünü kırmak için dünya genelinde yapılan dış müdahaleleri kapsamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kobani Kuşatması</span> Kobani kasabasının kırsal bölgesinde yaşanan silahlı çatışmalar

Kobani Kuşatması, Suriye'nin Halep vilayetine bağlı Kobani kasabasının kırsal bölgesinde 13 Eylül 2014 tarihinde Irak Şam İslam Devleti militanlarının PYD'nin kontrolünde bulunan köylere taarruzuyla başlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye-IŞİD çatışması</span> Türkiyenin IŞİD ile girdiği çatışmalar

Türkiye-IŞİD çatışması, Türkiye'nin 2013 yılından bu yana IŞİD ile girdiği çatışmaları kapsamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Azez Muharebesi (2012)</span> Suriye İç Savaşı dahilinde 2012de gerçekleşmiş bir muharebe

Azez Muharebesi, Türkiye-Suriye sınırındaki Halep iline bağlı Azez nahiyesinde Suriyeli muhalifler, IŞİD, Suriye Demokratik Güçleri ve Suriye rejimi arasındaki çatışmalardır.

PKK saldırıları (2015-günümüz), Haziran 2015 Türkiye genel seçimleri ardından PKK üyelerinin sık sık yol kesip araç yakma ve şantiye basarak kamu malına zarar vermesi, son olarak Şanlıurfa'da Ceylanpınar saldırısı olarak bilinen PKK üyelerince 2 polisin öldürülmesinin akabinde artan PKK'nın saldırıları sonrası çözüm süreci ve ateşkesin durdurulmasının hemen ardından 8 Ağustos 2015 tarihinde başlayan çatışmaların PKK üyelerinin güvenlik güçlerine karşı düzenlediği Iğdır, Dağlıca ve Siirt saldırıları sonrası Türkiye'de yapılan Kasım 2015 Türkiye genel seçimlerinin ardından doğu ve güneydoğu gölgelerinde özyönetim ve halk ayaklanması başlatma teşebbüsünde bulunan PKK miitanlarına karşı başlatılan Türk Silahlı Kuvvetleri, Emniyet Genel Müdürlüğü ile ortak yürütülen özel harekat polisleri ve SAS komandolarının da destek verdiği kamuoyundan hendek operasyonları olarak bilinen operasyonların başlatılmasıyla devam eden silahlı çatışma süreci.

<span class="mw-page-title-main">Palmira Taarruzu (Mart 2016)</span>

Palmira taarruzu, Suriye rejimi ve müttefiklerinin Rus hava desteğiyle Palmira şehir merkezi ve çevresindeki yerleşim bölgelerini IŞİD'den aldığı çatışmalardır.

<span class="mw-page-title-main">Suriye İç Savaşı Rakka Cephesi</span>

Suriye İç Savaşı Rakka Cephesi, Suriye İç Savaşı'nda Rakka ilindeki çatışmaları kapsamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Fırat Kalkanı Harekâtı</span> Türk Silahlı Kuvvetlerinin 24 Ağustos 2016da Suriyenin kuzeyinde terör örgütü DEAŞa karşı başlattığı askeri harekat

Fırat Kalkanı Harekâtı veya Suriye İç Savaşı'na Türk askerî müdahalesi, Türk Silahlı Kuvvetleri ve Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından eğitilmiş Özgür Suriye Ordusu grupları tarafından yapılmış ve başarı ile sona eren operasyon. Operasyonun amacı Türkiye'nin kendi varlığına tehdit olarak gördüğü ve terör örgütü olarak tanımladığı grupları bölgeden uzaklaştırmak, sınır hattının ve bölgedeki halkın güvenliği sağlamak ve kontrol altına almak ve göç sorununu yok etmek için 5 bin km² alanda Irak ve Şam İslam Devleti (IŞİD), YPG ve Suriye Silahlı Kuvvetleri güçlerinden sivillerin güvenliği dolayısıyla tamamen temizlenmesi hedeflenen Güvenli Bölge oluşturmak olduğu bildirildi. Harekâtın bir diğer amacının ise PYD'nin bölgede kantonları birleştirerek otonom bir yapı kurma hedefini bitirmek olarak açıklanmıştır. Türk Silahlı Kuvvetleri operasyonda IŞİD ve YPG mevzilerinin yoğun ateş ile hava ve kara unsurlarınca vurulduğunu duyurmuştur. 29 Mart 2017 günü 12. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan önderliğinde toplanan MGK toplantısı sonucu harekâtın başarıyla tamamlandığı ilan edildi.

<span class="mw-page-title-main">Tel Abyad Muharebesi</span>

Tel Abyad Muharebesi, Suriye İç Savaşı sırasında Irak ve Şam İslam Devleti'nin 27 Şubat 2016 günü Tel Abyad'a saldırması sonucu çıkan ve 1 Mart'a kadar süren çatışmalar bütünü.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey El-Bab operasyonu</span>

Kuzey El-Bab operasyonları, Eylül 2016'da Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından Fırat Kalkanı Harekatı'nın El-Bab'daki IŞİD ve PYD unsurlarını bölgeden temizlemek için başlatılan üçüncü safhasının bir parçasıdır. Özgür Suriye Ordusunun ve müttefik grupların destek verdiği operasyonlar Halep'in kuzeyindeki El-Bab'da sürmektedir. 16 Şubat 2017'de Genelkurmay Başkanı Hulusi Akar El-Bab operasyonunun başarıyla tamamlandığını açıkladı.

<span class="mw-page-title-main">El-Bab Savaşı</span> El-Bab savaşı, Akil tepe operasyonu veya Hastane tepesi

El-Bab Savaşı, Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından Fırat Kalkanı Harekatı'nın devamı ve bir parçası olarak El-Bab'da ki IŞİD ve PYD unsurlarını bölgeden temizlemek için 6 Kasım 2016 tarihinde başlatılan operasyon. Türkiye destekli Özgür Suriye Ordusunun destek verdiği operasyonlar Halep'in kuzeyindeki El-Bab'ta gerçekleşmiştir. 23 Şubat 2017 tarihinde Genelkurmay Başkanı Hulusi Akar El-Bab operasyonunun başarıyla tamamlandığını açıkladı. Fırat Kalkanı Harekâtı'nın bir parçası olarak sürdürülen operasyon sırasında IŞİD El-Bab'da intihar saldırısı düzenlemiş, saldırıda 14 Türk askeri ölmüş yine IŞİD tarafından El-Bab'dan kaçırılan 2 Türk astsubay da infaz edilmiştir.

Türkiye'nin Suriye ve Irak'a Nisan 2017'deki hava saldırıları, 25 Nisan 2017 tarihinde Türk Hava Kuvvetleri'nin Suriye'nin kuzeydoğusundaki Halk Koruma Birlikleri (YPG) ve Kadın Koruma Birlikleri'nin (YPJ) medya merkezlerine ve karargahları ile Irak'ın kuzeybatısındaki Sincar Dağları'ndaki Sincar Direniş Birlikleri'nin (YBS) pozisyonlarına karşı düzenlenen hava saldırılarıdır. Saldırılar sonucu Irak'ta 5 Peşmerge'nin yanı sıra Suriye'deki 20 YPG ve YPJ militanı öldürüldü.

<span class="mw-page-title-main">Musul Muharebesi (2014)</span>

Musul Muharebesi veya Musul'un düşüşü, IŞİD militanlarının 4 Haziran 2014'te Musul'a saldırmasıyla gerçekleşmiştir. Irak güvenlik güçleri 30 bin asker ve 30 bin polisten oluşmasına karşın sayısı 800 ile 1500 arasında değişen IŞİD militanlarına karşı şehri tutamamıştır. 6 gün süren çatışmalar sonucunda 10 Haziran 2014'te Musul'un tümü, Musul Havalimanı, Musul'daki bankalar ve petrol yönetimi IŞİD'e geçmiştir. 500 bin sivil çatışmalardan kaçmak için Musul'dan göç etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Suriye'de Türkiye</span>

Türk Silahlı Kuvvetleri ve Suriye Millî Ordusu, Suriye İç Savaşı sırasında Ağustos 2016'dan bu yana Suriye'nin kuzeyini kontrol etmektedir. Bu bölgeler sözde Suriyeli muhaliflere bağlı bir hükûmeti kabul etseler de, gerçekte ademi merkeziyetçi yerel konseyler ve Türk Silahlı Kuvvetleri'nin ikili yetkisi altında ayrı bir devlettir. Bu durum bazı kaynaklarca bir işgal olarak nitelendirilmektedir.

Suriye İç Savaşı sırasında Suriye-Türkiye sınırındaki çatışmalar ve Türk askeri hakerâtlarına Türk Silahlı Kuvvetleri'nde can kaybına neden olmuştur.

Salih Yahya Gazali İsrafil Yılmaz, Suriye İç Savaşı'nda savaşmış Türk asıllı Hollandalı militan.

<span class="mw-page-title-main">Kasım 2022 Gaziantep saldırısı</span> 21 Kasım 2022 tarihinde Gaziantepte meydana gelen saldırı

21 Kasım 2022 TSİ 11.00 sularında Gaziantep'in Karkamış ilçesinde bulunan bir okul, iki ev ve bir tıra havan saldırısı yapıldı. Saldırı nedeniyle 5 yaşındaki bir çocuk ve 22 yaşındaki bir kadın hayatını kaybetti. 19 kişi ise yaralandı.

Akil Dağı Muharebesi, Türk Silahlı Kuvvetleri'nin el-Bab'ın hâkim tepesi Akil Dağı'nı ele geçirmek için başlattığı operasyon sonrası IŞİD militanlarının karşılık vermesiyle başlayan muharebedir. Akil Dağı Muharebesi'nde Türk Silahlı Kuvvetleri mensubu 17 asker ölmüştür, bu sebeple Akil Dağı Muharebesi, Türk Silahlı Kuvvetleri'nin Fırat Kalkanı Harekâtı süresince bir kerede en ağır kayıp verdiği muharebe olarak bilinmektedir.