İçeriğe atla

Irak-Türkiye sınırı

Kontrol Edilmiş
Irak-Türkiye sınırını gösteren harita

Irak-Türkiye sınırı veya IKBY - Türkiye sınırı 378 kilometre olup Ankara Antlaşması (1926) ile günümüze kadar gelmiş Türkiye'nin en uzun üçüncü kara sınırıdır. Türkiye sınırı resmi olarak Irak devleti ile birleşik olsa da fiili ve hukuki olarak Irak'a bağlı Kürdistan Bölgesel Yönetimi Irak ve Türkiye'yi ayırmaktadır.[1] Türkiye sınırları içinde doğan Fırat ve Dicle nehirlerinin suları Suriye ve Irak'tan geçmektedir. Türkiye'den karayolu ile Irak geçişin olduğu tek ana yol 'dır. İki ülke arasındaki ticari ilişkileri geliştirmeye paralel olarak Türkiye-Irak doğrudan demiryolu bağlantısı için çalışmalar devam etmektedir.[2] Yine 1990'larda PKK'ya karşı mücadele için Saddam Hüseyin rejiminin rızasıyla Irak sınırları içerisinde ve Kürdistan Bölgesel Yönetimi başta olmak üzere birçok nokta Türk askeri üsleri[3] vardır.

Sınır kapıları

#İsimİlAçılış/KapanışBağlandığı ÜlkeKarşı KapıYolDurum
1Şemdinli-DerecikHakkâri14.02.2011 Irak??Açık
2Çukurca-ÜzümlüHakkâri07.05.2015 Irak??Açık[4]
3HaburŞırnak18.07.1969 IrakZahoAçık[5]
4GülyazıŞırnak24.01.2012 Irak??Kapalı

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Türkiye ve Irak arasında "karınca" olmak – DW – 19.03.2022". dw.com. 19 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2022. 
  2. ^ "Türkiye-Irak doğrudan demiryolu bağlantısı için çalışmalar başladı". rayhaber.com. 12 Eylül 2012. 30 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2016. 
  3. ^ "Kuzey Irak'ta Türk Üsleri". gazeteport.com. 30 Ağustos 2011. 14 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2016. 
  4. ^ Serdar Kara Uçar (7 Mayıs 2015). "Çukurca'daki Üzümlü sınır kapısı pasaportlu geçişe açıldı". Hürriyet. 11 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2016. 
  5. ^ "Habur Sınır Kapısı 20 gün sonra açıldı". CNN Türk. 5 Ocak 2016. 6 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2016. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Türk Silahlı Kuvvetleri</span> Türkiye Cumhuriyetinin askerî gücü

Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK), yurt dışından gelecek tehdit ve tehlikelere karşı Türk vatanını savunmakla görevli askerî kuvvettir. Görevi caydırıcılık sağlayacak şekilde askerî gücün muhafazasını ve güçlendirilmesini sağlamak, Türkiye Büyük Millet Meclisi kararıyla yurt dışında verilen görevleri yapmak ve uluslararası barışın sağlanmasına yardımcı olmaktır.

<span class="mw-page-title-main">Sarp Sınır Kapısı</span> Türkiye ile Gürcistan arasında bağlantıyı sağlayan sınır kapısı.

Sarp Sınır Kapısı, Karadeniz kıyısında, Türkiye ile Gürcistan arasındaki sınır kapısıdır. Adını Artvin'in Kemalpaşa ilçesine bağlı sınırdaki Sarp köyünden alır. Gürcistan tarafındaki sınır köyünün adı da Sarpi'dir. Bu sınır kapısı, 1989 yılında açılmıştır. Deniz seviyesinden 252 metre yüksekliktedir.

<span class="mw-page-title-main">Kapıkule Sınır Kapısı</span> Türkiye ve Bulgaristan ülkeleri arasındaki sınır ve gümrük kapısı

Kapıkule Sınır Kapısı, Türkiye-Bulgaristan gümrük kapısıdır. Ayrıca Kapıkule Türkiye'nin en işlek olan gümrük kapısıdır. Bunun nedeni Avrupa'ya yapılan ithalatlar ve ihracat'ın buradan yapılmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Bakü-Tiflis-Kars demiryolu</span> Demiryolu hattı

Bakü - Tiflis - Kars demiryolu ya da Bakü - Tiflis - Ahılkelek - Kars demiryolu, kısaca BTK ya da BTAK, Azerbaycan, Gürcistan ve Türkiye'yi doğrudan birbirine bağlayan bölgesel demiryolu hattıdır. Hat, "Demir İpek Yolu" olarak da adlandırılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Yeşil Hat</span>

Yeşil Hat, Kıbrıs'ta de facto var olan Güney Kıbrıs Rum Yönetimi ile Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'ni ayıran bölgeyi belirtmek için kullanılmaktadır. Yeşil hat aynı zamanda her iki tarafın da başkenti olan Lefkoşa'yı da bölmektedir. Büyük bir kısmı, Mart 1964'ten bu yana adada bulunan Birleşmiş Milletler Kıbrıs Barış Gücü kontrolündedir. Adanın kuzey batısında yeralan sivil halkın terkettiği ve sadece askerlerin bulunduğu Erenköy, eski adıyla Koççina köyü de BM kontrolündeki Yeşil Hat'la çevrili, Kuzey'e bağlı bir eksklavdır.

<span class="mw-page-title-main">Dilucu Sınır Kapısı</span>

Dilucu Sınır Kapısı, Iğdır ilinin en doğusunda yer alan Aralık ilçesinde bulunan Türkiye ile Azerbaycan'a bağlı Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti'ni birbirine bağlayan ve 1992'de hizmete açılan sınır kapısı. Aralık ilçe merkezine 38 km, Iğdır il merkezine ise 85 km uzaklıkta bulunan sınır kapısı 36.857 m2'lik bir alana kuruludur. Sınır kapısında yayalar için 6 adet giriş ve 3 adet çıkış peronu olmak üzere toplam 9 adet peron mevcuttur. Araç giriş-çıkışları için ise toplam 1 adet giriş ve 1 adet çıkış peronu bulunmaktadır. Aras Nehri üzerine kurulu olan sınır kapısı, Umut Köprüsü olarak da adlandırılmaktadır. Azerbaycan tarafındaki karşılığı Sederek Sınır Kapısı olan Dilucu Sınır Kapısı, ithalat-ihracat, transit ve yolcu giriş-çıkış işlemlerinin yanı sıra, 2009 yılından itibaren sınır ticareti konusunda da yetkilendirildi.

<span class="mw-page-title-main">Alican Sınır Kapısı</span> Karakoyunluda bir sınır kapısı

Alican Sınır Kapısı, Iğdır ilinin Karakoyunlu ilçesinde, Türkiye ile Ermenistan'ı birbirine bağlayan ve Nisan 1993'ten beri hizmete kapalı durumda bulunan sınır kapısı. Deniz seviyesinden 850 metre yüksekliktedir. Karşısındaki Ermenistan sınır kapısı ise Armavir'de yer alan Margara kasabasında bulunmaktadır. Aras Nehri'nin ayırdığı sınırın güvenliği askeri hudut karakolu ile sağlanmaktadır. Islah çalışması yapılmaması yüzünden kış aylarında taşan nehir, karakolun birinci katını kullanılamaz hale getirmiştir. Sınır kapısına 500 metre mesafede Aşağıalican Köyü'ne bağlı bir mezra olan Ortaalican yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Suriye-Türkiye sınırı</span> uluslararası sınır

Suriye-Türkiye sınırı, Suriye ile Türkiye arasındaki 877 km'lik kara sınırıdır. Batıda Akdeniz'den başlar ve doğuda Irak sınırıyla kesişen noktada sona erer. İki ülke sınırı hem Suriye'nin hem de Türkiye'nin en uzun sınırıdır.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye-Yunanistan sınırı</span> uluslararası sınır

Türkiye-Yunanistan sınırı, Türkiye ile Yunanistan arasındaki 212 km uzunluğundaki kara sınırıdır. Doğu Trakya ile Batı Trakya'yı birbirinden ayırır. Aynı zamanda Bulgaristan-Türkiye sınırı ile birlikte Avrupa Birliği'nin güney sınırını oluşturur. Türkiye'nin en uzun yedinci sınırı olup Lozan Antlaşması ile günümüze kadar gelmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Ermenistan-Türkiye sınırı</span>

Ermenistan-Türkiye sınırı, Ermenistan ile Türkiye arasındaki 328 km uzunluğundaki kara sınırıdır. Türkiye'nin en uzun dördüncü sınırı olup Kars Antlaşması ile günümüze kadar gelmiştir.

<span class="mw-page-title-main">İran-Türkiye sınırı</span> Türkiye Cumhuriyeti ve İran İslam Cumhuriyeti sınırları

İran-Türkiye sınırı, İran ile Türkiye arasındaki 534 km'lik kara sınırıdır. Kuzeyde Azerbaycan sınırıyla kesişen noktadan başlar ve güneyde Irak sınırıyla kesişen noktada sona erer. İki ülke sınırı Türkiye'nin en uzun ikinci sınırı iken İran'ın en uzun altıncı sınırıdır.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan-Türkiye sınırı</span>

Azerbaycan-Türkiye sınırı 13 kilometre ile Türkiye'nin en kısa sınırıdır. İki ülkenin kara sınırları Aras Nehri boyunca uzanır ve biter. Azerbaycan'a bağlı Nahcivan'ın yalnız İran, Ermenistan ve Türkiye'ye kara sınırı kalmıştır. Ermenistan'dan farklı olarak Nahçıvan merkezli Azerbaycan ve Türkiye arasındaki ticari, sosyal ve diplomatik ilişkilerinin devamlılığına paralel olarak kara yolu ve demiryolu ulaşımı sürekli aktiftir. Türkiye Azeri gazını Iğdır üzerinden kârsız Nahçıvan'a iletmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Gürcistan-Türkiye sınırı</span>

Gürcistan-Türkiye sınırı 276 kilometre olup Türkiye'nin en uzun üçüncü, Sarp, Hopa köyüyle başlayan Ermenistan sınırına kadar devam eden kara sınırıdır. Karadeniz'den doğan Gürcistan sınırları içerisinden Türkiye'ye gelen Çoruh Nehri'nin yer yer sınır oluşturduğu iki ülkenin sınırları Kars Antlaşması ile günümüze kadar gelmiştir. Türkiye'den karayolu ile Gürcistan'a geçişin olduğu tek ana yol ve 'dir. İki ülke arasındaki ticari ilişkileri geliştirmeye paralel olarak Azeri doğalgazı Bakü-Tiflis-Ceyhan Petrol Boru Hattı Gürcistan üzerinden Türkiye'ye gelmektedir. Gürcistan'a doğrudan demiryolu ile ulaşım Bakü-Tiflis-Kars demiryolu ile mümkündür.

<span class="mw-page-title-main">Bulgaristan-Türkiye sınırı</span>

Bulgaristan – Türkiye sınırı 269 kilometre olup Türkiye'nin en uzun üçüncü sınırıdır. Sınır, Mutlu Dere’nin Karadeniz’e döküldüğü yerden başlayıp Meriç Nehri’nin Türkiye girişinde biten kara sınırıdır. İki ülkenin sınırları Lozan Antlaşması ile bugünkü halini almıştır. Türkiye'nin işlek ve önemli gümrük kapısı Kapıkule, Balkanlar ve Batı Avrupa'ya ulaşımı mümkün kılar. Türkiye'den kara yolu ile Bulgaristan'a geçişin olduğu yollar ve 'dir. Bulgaristan yönetimlerinin 1984-1989 yılları arasında Bulgarlaştırma politikaları iki ülke arasında stratejik ve siyasi sorunlara neden olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Habur Sınır Kapısı</span>

Habur Sınır Kapısı, Irak-Türkiye gümrük kapısıdır. Şırnak ilinin Silopi ilçesinde bulunan sınır kapısına yolundan ulaşılabilir. Deniz seviyesinden 508 metre yüksekliktedir. Sınırın diğer tarafında İbrahim Halil Sınır Kapısı bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Aktaş Sınır Kapısı</span>

Aktaş Sınır Kapısı, Türkiye ile Gürcistan arasında Çıldır ilçesi sınırlarındaki Kenarbel köyüne bağlı olan Türkiye sınır kapısıdır. 18 Ekim 2015 tarihinde açılmıştır. Deniz seviyesinden 1788 metre yükseklikte olan sınır kapısında Üç geliş, üç gidiş toplam altı peron bulunur. Otomasyon, kartlı geçiş ve kapalı devre görüntü sistemleri ile donatılmıştır. Gümrük memurları için kapının içinde lojman bulunmaktadır. Kapı Aktaş Gölü'nün kuzey kıyısında bulunur. Türkgözü Sınır Kapısı ve Sarp Sınır Kapısı'ından sonra Gürcistana açılan 3. kapıdır.

<span class="mw-page-title-main">Pençe operasyonları</span> Kuzey Irakta Türk askeri operasyonları

Pençe operasyonları, Türk Silahlı Kuvvetlerinin (TSK) Irak'a bağlı Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nde PKK'ya karşı başlattığı sınır ötesi harekât olan Kararlılık Harekâtı'nın devamı olan operasyonlardır. Pençe Operasyonu, Pençe-2 Operasyonu, Pençe-3 Operasyonu ve Pençe-Kaplan Operasyonu olarak dört aşamada devam etmiştir. Pençe-Kartal Operasyonu ile Mahmur'un ve Sincar'ın da vurulduğu bir hava taarruzu düzenlenmiştir. Operasyonlar süresince TSK Kuzey Irak'ta Hakurk, Sinat-Haftanin bölgelerine askerî üs kurarak ilerlemekte ve bölgeye yerleşmektedir. Türk yapımı balistik füze olan Bora da ilk kez bu operasyonlar süresinde denenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kars-Gümrü-Tiflis demiryolu</span> Türkiye, Ermenistan ve Gürcistanda bir demiryolu hattı

Kars – Gümrü – Tiflis demiryolu, Türkiye'nin Kars şehrinden başlayarak önce Ermenistan'ın Gümrü şehrine, oradan da Gürcistan'ın Tiflis şehrine giden demiryolu hattıdır.

Suriye İç Savaşı'na Türkiye'nin müdahalesi veya Suriye İç Savaşında Türkiye, 2011 yılından bu yana devam eden Suriye İç Savaşına kara bağlantısı olmamasına karşın müdahale eden Amerika Birleşik Devletleri ve Rusya ile birlikte güneyde en uzun kara sınırına sahip Türkiye'nin sınırları içerisinde iç savaş ile direkt bağlantılı olarak olayların meydana gelmesi ve bölgesel huzurun bozulması ile buna gerekçe olarak Türk Silahlı Kuvvetleri'nin doğrudan müdahalesi ile devam eden bir dizi askerî kara ve hava harekâtı anlamına gelmektedir. NATO'nun bir üyesi olarak Türkiye sınırlarını koruma hakkına doğrudan sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">TCDD Taşımacılık Yük Taşımacılığı</span> TCDD Taşımacılık tarafından sunulan trenle yük taşımacılığı hizmeti

TCDD Taşımacılık Yük Taşımacılığı, TCDD'ye ait demiryolu hatları üzerinde TCDD Taşımacılık tarafından yürütülen Yük Taşımacılığı Hizmetidir.