İçeriğe atla

Ipomoea aquatica

Ipomoea aquatica
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem:Plantae
Şube:Tracheophyta
Sınıf:Magnoliopsida
Takım:Solanales
Familya:Convolvulaceae
Cins:Ipomoea
Tür: I. aquatica
İkili adlandırma
Ipomoea aquatica
Forssk., Fl. Aegypt.-Arab.: 44 (1775).

Ipomoea aquatica, yumuşak sürgünleri için sebze olarak yetiştirilen yarı sucul, tropikal bir bitkidir ve nereden geldiği bilinmemektedir.

Özellikler

Ipomoea aquatica suda veya nemli toprakta büyür. Sapları 2-3 metre (6,6-9,8 ft) veya daha uzun, kökler düğümlerden çıkar ve köklerinin içi boştur bu sayede yüzebilirler. Yapraklar tipik olarak sarkık, (ok başı şeklinde) mızrak şeklinde, 5–15 cm uzunluğunda ve 2–8 cm genişliğindedir. Çiçekler trompet şeklindedir, 3–5 cm çapındadır. Genellikle leylak rengi bir orta kısımdan oluşan beyaz renkli çiçekler bulunur. Çoğalma, ya düğümler boyunca köklenecek olan kök sürgünlerinin kesilmesiyle ya da tohum kabukları üreten çiçeklerden tohumları ekerek yapılır.[1][2]

Yetiştirme

Ong choy su ıspanağı

Ipomoea aquatica en çok doğu, güney ve güneydoğu Asya'da yetiştirilir. Su yollarında doğal olarak gelişir ve çok az bakım gerektirir. Endonezya, Burma, Tay, Lao, Kamboçya, Malay, Vietnam, Filipin ve Çin mutfaklarında özellikle kırsal veya kampung (köy) alanlarında yoğun olarak kullanılmaktadır. Sebze, iyi yetiştiği Tayvan'da da oldukça popülerdir. İkinci Dünya Savaşı'nda Japonların Singapur'u işgali sırasında, sebze birçok bölgede dikkate değer ölçüde kolay bir şekilde büyüdü ve savaş zamanı popüler bir mahsul haline geldi.

Su ıspanağının aşağıdaki ülkelerde yetiştirildiği bilinmektedir:[3][4]

Su ıspanağı da potansiyel olarak daha ılıman bölgelerdeki seralarda yetiştirilmeye uygundur.[4]

Tropikal olmayan bölgelerde, yeterince su verilen kaplarda parlak güneşli bir yerde kolayca yetiştirilir. Kesimlerden kolayca köklenir.

Kaynakça

  1. ^ "Growing kangkong in water". curiousgardener.com. 28 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2020. 
  2. ^ "Kangkungking.com". Kangkungking.com. 20 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ocak 2014. 
  3. ^ Austin, Daniel F. F. "Water Spinach (Ipomoea Aquatica, Convolvulaceae) a Food Gone Wild." Ethnobotany Research and Applications 5 (2007): 123-46. Web.
  4. ^ a b Pinker, I., U. Bubner, and M. Böhme. "Selection of water spinach (Ipomoea aquatica Forssk.)-genotypes for protected cultivation in temperate regions." I International Conference on Indigenous Vegetables and Legumes. Prospectus for Fighting Poverty, Hunger and Malnutrition 752. 2006.

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Pirinç</span> Buğdaygiller (Poaceae) familyasından otsu bir bitki türü

Pirinç, Buğdaygiller familyasından Oryza sativa veya daha az yaygın olarak Oryza glaberrima türüne ait bitki ve bu bitkinin tohumlarıdır. Yabani pirinç adı genellikle terim her ne kadar yabani ve evcilleştirilmiş olsa da Zizania ve Porteresia cinslerinin türleri için kullanılır ayrıca ilkel veya ekilmemiş Oryza çeşitleri için de kullanılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Çince</span> Çin ve çevresinde konuşulan bir dil

Çince, Çin anakarası ve çevresinde yaşayan bir milyardan fazla kişi tarafından konuşulan Eski Çinceden türemiş dillerin oluşturduğu diller grubudur. Dünyadaki her beş kişiden birinin anadili olarak konuştuğu Çince, lehçeleriyle birlikte dünyada en çok konuşulan dildir. Çince ve lehçeleri Büyük Çin olarak adlandırılan Çin anakarası, Hong Kong, Makao, Tayvan ve Malezya, Endonezya, Tayland, Singapur, Myanmar, Vietnam, Güney Kore gibi Doğu ve Güneydoğu Asya ülkelerinde konuşulmaktadır. Çince, dünyanın en çok konuşulan dil olmasına bağlı olarak Birleşmiş Milletler'in altı resmî dilinden biridir. Aynı zamanda Çin, Tayvan, Singapur, Hong Kong ve Makao'nun resmî dilidir.

<span class="mw-page-title-main">Karanfil (baharat)</span>

Karanfil ile ilgili birden fazla anlam vardır. Karanfil baharatı Syzygium aromaticum ağacından elde edilirken, Karanfil çiçekleri Dianthus petraeus bitkisinden elde edilirler.

<span class="mw-page-title-main">Enginar</span> sebze (yenilebilir çiçek)

Enginar, papatyagiller familyasından mavi-mor renkli çiçekler açan, 50–150 cm boyunda çok senelik otsu bir bitki. Güney Avrupa ve Akdeniz çevresinde yetişir.

<span class="mw-page-title-main">Sığla ağacı</span> bitki cinsi

Sığla ağacı, Altingiaceae familyasından günümüzde sadece Anadolu, Amerika ve Çin'de doğal olarak yayılış gösteren Liquidambar cinsine ait türlerin ortak adıdır.

<span class="mw-page-title-main">Gardenya</span>

Gardenya, ismini İskoçyalı botanikçi Alexander Garden'dan alan bir çiçek cinsi.

<span class="mw-page-title-main">Sambar geyiği</span> Geyik türü

Sambar geyiği, geyikgiller (Cervidae) familyasından bir geyik türü. Bu türün üyesi olduğu Rusa alt cinsinde bulunan koyu kahverengi renkli ve yeleli diğer geyik türleri de sambar adıyla tanınır.

<span class="mw-page-title-main">Leylak</span> bitki cinsi

Leylak, zeytingiller (Oleaceae) familyasından, 20'ye yakın türü bulunan, bahçe ve parkların süslenmesinde çok kullanılan soğuklara oldukça dayanıklı ağaççıkların ortak adı.

<span class="mw-page-title-main">Kara kavak</span> Söğütgiller familyasından bir bitki türü

Karakavak, söğütgiller (Salicaceae) familyasından ana vatanı Avrupa, güneybatı ve Orta Asya olan ve Türkiye'de doğal olarak bulunan bir kavak türü.

<span class="mw-page-title-main">Biberiye</span>

Genellikle biberiye olarak bilinen Salvia rosmarinus; kokulu; yaprak dökmeyen; iğne yapraklı; beyaz, pembe, mor veya mavi çiçekli; Akdeniz bölgesine özgü bir çalıdır. 2017 yılına kadar Rosmarinus officinalis adıyla biliniyordu. Günümüzde bu ad sinonim olarak kabul edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Çin mutfağı</span>

Çin mutfağı başta Çin olmak üzere Tayvan, Singapur, Malezya, Endonezya gibi Çin kültürünün yaygın olduğu Uzak Doğu ülkelerinden kaynaklanan ve Çin lokantaları sayesinde dünyanın birçok yörelerinde geniş bir biçimde tanınan bir mutfaktır. Çeşit bakımından dünyanın en zengin mutfaklarından biri olan Çin mutfağı Uzakdoğu'da bile Çinlilerin yaşadığı her bölgede büyük farklılıklar gösterir. Ayrıca Uzakdoğu dışındaki Çin lokantalarında hazırlanan yemekler bulundukları ülkelerin kültürlerine uyarlandıkları için Uzakdoğu'dan çok farklı malzemeler kullanırlar ve farklı lezzetler sunarlar. Bunlara rağmen Çin mutfağı bazı ortak özelliklerden yoksun değildir. Sebze ağırlıklı yemekler, yemeklerin wok adı verilen çukur tavalarda pişirilmesi ve yemeklerin sofralarda yemek çubuklarıyla yenmesi Çin mutfağının en çarpıcı özellikleri arasındadır.

<span class="mw-page-title-main">Çay (bitki)</span> Çaygiller familyasından bir bitki türü

Çay, çaygiller (Theaceae) familyasından nemli iklimlerde yetişen, yaprak ve tomurcukları içecek maddesi üretmekte kullanılan bir tarım bitkisi. Yeşil çay, siyah çay, fermente çay, beyaz çay, sarı çay, bitki çayı ve oolong farklı oksidasyon seviyelerinden geçirilerek üretilir. Diğer yandan Kukicha çayı yapraklardan ziyade sürgün ve gövdeden elde edilir. Çay bitkisinin bilimsel ismi Camellia sinensistir.

<span class="mw-page-title-main">Endonezya mutfağı</span>

Endonezya mutfağı 17.000'den fazla adadan oluşan Endonezya üzerinde yaşayan binlerce kültürün çeşitliliğinden meydana gelir. Bu nedenle tek bir çeşit Endonezya mutfağı yoktur fakat bölgesel yemek çeşitleri vardır. Endonezya mutfağı Endonezya kültürünün bir yansımasıdır. Yemek pişirme tarzı ve stili bölgeden bölgeye farklılıklar gösterir.

<span class="mw-page-title-main">Gövde (botanik)</span> damarlı bir bitkinin yapısal ekseni

Gövde, bir vasküler bitkinin iki ana yapısal ekseninden biridir, diğeri ise kök'tür. Yaprakları, çiçekleri ve meyveleri destekler, ksilem ve floemde kökler ve sürgünler arasında su ve çözünmüş maddeleri taşır, besin maddelerini depolar ve yeni canlı doku üretir. Gövde normalde düğümlere ve ara düğümlere ayrılır:

<span class="mw-page-title-main">Tatlı patates</span> Yenebilir bitki türü

Tatlı patates, kahkahaçiçeğigiller (Convolvulaceae) familyasından anavatanı Orta Amerika olan, yumruları yenen, nişastalı ve tatlı bitki türüdür. Taze yaprakları ve filizleri de yenilebilir. Büyük, nişastalı, tatlı yumrulu kökleri kök sebze olarak kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Convolvulaceae</span> Çiçekli bitkilerin Solanales takımına bağlı bir familyası

Convolvulaceae, Tarlasarmaşığıgiller, Çitsarmaşığıgiller, Kahkahaçiçeğigiller veya Gündüzsefasıgiller; Solanales takımına ait, yaklaşık 58 cins ve 1.880 tür ile temsil edilen, tropikler ve ılıman kuşak başta olmak üzere dünya çapında yayılış gösteren; tatlı patates, cinsaçı ve tarla sarmaşığı gibi bitkileri içeren, bir çiçekli bitki familyasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Ipomoeeae</span>

Ipomoeeae, Kahkahaçiçeğigiller familyasının bir oymağıdır. Tip cinsi Ipomoea'dır.

<span class="mw-page-title-main">Kahkahaçiçeği</span>

Kahkaha çiçeği, gündüzsefası, tarla sarmaşığı veya sabah sefası güncel taksonomisi ve değişen sistematiği Convolvulaceae ailesindeki 1000'den fazla çiçekli bitki türünün ortak adıdır. Sabah sefası türleri aralarında Argyreia, Astripomoea, Calystegia, Convolvulus, Ipomoea, Lepistemon, Merremia, Operculina, Rivea ve Stictocardia'nın yer aldığı birçok cinse aittir.

<span class="mw-page-title-main">Yumru</span>

Yumrular, bazı bitki türlerinde besinler için depolama organı olarak kullanılan genişlemiş yapılardır. Bitkinin kalıcılığı için, bir sonraki büyüme mevsiminde yeniden büyümeye yönelik enerji ve besin sağlamak ve eşeysiz üreme aracı olarak kullanılırlar. Gövde yumrularını, kalınlaşmış rizomlar veya stolonlar oluşturur. Gövde yumruları olan yaygın bitki türleri arasında patates ve yam bulunur. Bazı kaynaklar ayrıca tanım kapsamında modifiye olmuş yan kökleri de kabul eder; bunlar tatlı patateslerde, manyokta ve yıldız çiçeğinde bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Arek cevizi</span>

Arek cevizi, Arek palmiyesi, Betel cevizi, Betel palmiyesi, Betel ağacı, Pinang palmiyesi veya bilimsel adıyla Areca catechu; tropikal Pasifik, Asya ve Doğu Afrika'nın bazı bölgelerinde yetişen bir palmiye türüdür. Bu palmiyenin Filipinler'den geldiğine inanılmaktadır ancak tüm dünyada yaygın şekilde yetiştirilmektedir ve Güney Çin, Tayvan, Hindistan, Bangladeş, Maldivler, Sri Lanka, Kamboçya, Laos, Tayland, Vietnam, Malezya, Endonezya, Yeni Gine'de, Pasifik Okyanusu'ndaki adaların çoğunda ve ayrıca Batı Hint Adaları'nda natüralize olmuş kabul edilir.