Iocaste (uydu) - Turkipedia

Iocaste
Keşif
Keşfeden	Scott S. Sheppard, David C. Jewitt, Yanga R. Fernández ve Eugene A. Magnier
Keşif tarihi	23 Kasım 2000^[1]
Adlandırmalar
Alternatif adlar	Jupiter XXIV
Yörünge özellikleri
Enberi	16,696,393 km (0.111 608 AU)
Enöte	25,847,607 km (0.172 780 AU)
Ortalama yörünge yarıçapı	21,272,000 km (0.142 194 AU)
Dış merkezlik	0.2874
Doğal uydusu	Jüpiter
Fiziksel özellikler
Ortalama yarıçap	2.6 km
Yüzey alanı	84.95 km² (0.082 Earths)
Hacim	74 km³ (6.8×10^-11 Earths)
Kütle	1.9483×10¹⁴ kg (3.26×10^-11 Earths)
Ortalama yoğunluk	2.6 g/cm³
Yüzey kütle çekimi	0.002 m/sn² (0.0002 g)
Kurtulma hızı	11 km/s^[1]
Wikimedia Commons'ta ilgili ortam

Iocaste (Jüpiter XXIV olarak da bilinir), Jüpiter'in retrograd düzensiz uydularından biridir. Sadece 2 km genişliğinde bir küçük uydudur. Geçici adı S/2000 J3 idi.

Kaynakça

^ ^a ^b "Iocaste: Facts & Figures". NA. 16 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2015.

Jüpiter'in doğal uyduları
İç uydular (4)	Metis Adrastea Amalthea Thebe
Galilei uyduları (4)	İo Europa Ganymede Callisto
Themisto grubu (1)	Themisto
Himalia grubu (9)	Leda Ersa S/2018 J 2 Pandia Himalia Lysithea Elara S/2011 J 3 Dia
Carpo grubu (2)	S/2018 J 4 Carpo
Valetudo grubu (1)	Valetudo
Ananke grubu (26)	Euporie Jupiter LV Eupheme S/2021 J 3 Jupiter LII Jupiter LIV Mneme Euanthe S/2003 J 16 Harpalyke Orthosie S/2022 J 3 Helike S/2021 J 2 Praxidike Jupiter LXIV S/2021 J 1 S/2003 J 12 Jupiter LXVIII Thelxinoe Thyone S/2003 J 2 Ananke Iocaste Hermippe Jupiter LXX
Carme grubu (30)	S/2022 J 1 S/2022 J 2 S/2016 J 3 Pasithee Jupiter LXIX S/2021 J 6 S/2003 J 24 Chaldene Jupiter LXIII İsonoe S/2021 J 4 Kallichore Erinome Kale Eirene Aitne Eukelade Arche Taygete Jupiter LXXII Carme Herse Jupiter LXI Jupiter LI S/2003 J 9 Jupiter LXVI Kalyke S/2018 J 3 S/2021 J 5 S/2003 J 10
Pasiphae grubu (18)	Philophrosyne Eurydome Jupiter LVI S/2003 J 4 S/2016 J 4 Jupiter LXVII Hegemone Pasiphae Sponde Megaclite Cyllene Sinope Jupiter LIX Aoede Autonoe Callirrhoe S/2003 J 23 Kore
Ayrıca bakınız	Jüpiter'in halkaları Jüpiter truvalıları

İlgili Araştırma Makaleleri

Jüpiter, Güneş Sistemi'nin en büyük gezegenidir. Güneş'ten uzaklığa göre beşinci sırada yer alır. Adını Roma mitolojisindeki tanrıların en büyüğü olan Jüpiter'den alır. Büyük ölçüde hidrojen ve helyumdan oluşmakta ve gaz devi sınıfına girmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Jüpiter'in doğal uyduları</span> Vikimedya liste maddesi

Jüpiter'in bilinen 95 doğal uydusu vardır. Bu uydular yörüngeleri, boyut ve fiziksel özellikleri ve bu verilere göre tahmin edilebilecek oluşum mekanizmaları ile çok büyük çeşitlilik göstermektedir. Jüpiter'in, halkaları, manyetik alanı ve uyduları ile birlikte oluşturduğu ve küçük bir güneş sistemini andıran bu karmaşık yapı, Güneş Sistemi'nin evrimini aydınlatabilecek çok sayıda ipuçları barındırmaktadır. İç uyduları olan İo, Europa, Ganymede ve Callisto büyük ve aydın iken diğerleri soluk ve küçüktür.

Aşağıda Güneş Sistemi'ndeki cisimlerin Güneş'ten uzaklıklarına göre sıralanmış bir listesi bulunmaktadır. Çapı 500 km'den küçük cisimler listeye alınmamıştır.

Güneş, Tayf sınıfı G2V ana kol yıldızı
Karasal gezegenler, uyduları ve Güneş'e yakın yörüngeli asteroitler: İç Güneş Sistemi
- Merkür
  - Merkür geçişli asteroitler
- Venüs
  - Venüs geçişli asteroitler
    - 524522 Zoozve (2002 VE68), Venüs'ün yarı-uydusu
- Dünya
  - Ay
  - Dünya'ya Yakın Asteroitler (99942 Apofis dahil)
  - Dünya truvası (2010 TK7)
  - Dünya geçişli asteroitler
    - Dünya'nın yarı-uyduları
- Mars
  - Deimos
  - Phobos
  - Mars truvaları
  - Mars geçişli asteroitler
- Mars ve Jüpiter'in yörüngeleri arasında bulunan Asteroit Kuşağı bünyesindeki asteroitler,
  - Ceres, cüce gezegen
  - Pallas
  - Vesta
  - Hygiea
  - Bu asteroitlerin sayısı yüz binlercedir. Yukarıda bunların en büyük dördü listelenmiştir. Ayrıca bakınız: İstisnai asteroitler listesi, Asteroitlerin listesi ve Güneş sistemindeki nesnelerin kütleye göre listesi
    - Asteroit uyduları
- Asteroit kuşağından ayrı, bir dizi küçük gruplar
Gaz Devleri, bunların uyduları, truva asteroitleri ve bazı küçük gezegenler: Dış güneş sistemi
- Jüpiter
  - Jüpiter'in halkaları
  - Jüpiter'in doğal uydularının listesi
    - Io
    - Europa
    - Ganymede
    - Callisto
  - Jüpiter truvaları
    - Yunan Kampı (L₄)
    - Truva Kampı (L₅)
  - Jüpiter geçişli asteroitler
- Satürn
  - Satürn'ün halkaları
  - Satürn'ün doğal uydularının listesi
    - Mimas
    - Enceladus
    - Tethys (truva uyduları: Telesto and Calypso)
    - Dione (truva uyduları: Helene and Polydeuces)
    - Rhea
      - Rhea'nın halkaları
    - Titan
    - Hyperion
    - Pheobe
    - Iapetus
    - Satürn'ün truva uyduları
    - Çoban uydu
  - Satürn geçişli asteroitler
- Uranüs
  - Uranüs'ün halkaları
  - Uranüs'ün uydularının listesi
    - Miranda
    - Ariel
    - Umbriel
    - Titania
    - Oberon
  - Uranüs truvalıları (2011 QF99)
  - Uranüs geçişli asteroitler
- Neptün
  - Neptün'ün halkaları
  - Neptün'ün uydularının listesi
    - Proteus
    - Triton
    - Nereid
  - Neptün truvaları
  - Neptün geçişli asteroitler
- Truvalı olarak sınıflandırılmayan küçük gezegenler
  - Centaurlar
  - Damocloidler
Neptün'ün yörüngesinin dışındaki Neptün ötesi cisimler
- Kuiper kuşağı cisimleri (KBO):
  - Plutinolar
    - Plüton, cüce gezegen
      - Plüton sistemi
        Charon
        Nix
        Hydra
        Kerberos
        Styx
    - 90482 Orcus
      - Vanth
  - Twotinolar
  - Cubewanolar (klasik cisimler)
    - Haumea, cüce gezegen
      - Namaka
      - Hi'iaka
    - Makemake, cüce gezegen
    - 50000 Quaoar
      - Weywot
    - (307261) 2002 MS4
    - 120347 Salacia
    - 20000 Varuna
- Dağınık disk nesneleri
  - Eris, cüce gezegen
    - Dysnomia
  - 225088 Gonggong
    - Xiangliu
  - (84522) 2002 TC302
  - (87269) 2000 OO67
  - V774104
- Ayrılmış nesne
  - 90377 Sedna (muhtemelen Oort bulutu içinde)
  - 541132 Leleākūhonua
  - 2004 XR₁₉₀
  - 2012 VP113 (muhtemelen Oort bulutu içinde)
  - Sednoidler
- Oort bulutu (kuramsal)
  - Hills bulutu
  - Oort bulutu'nun dışı

İo veya Io, Jüpiter'in Galilei uydularından yörüngesi en içte bulunanı ve üçüncü en büyük olanıdır. Güneş Sisteminin en büyük dördüncü uydusudur. 1610 yılında Galileo Galilei tarafından keşfedilmiştir. Adını Yunan mitolojisinde Zeus'un sevgililerinden biri olan "Io" karakterinden alır. Güneş Sistemi'nde üzerinde sürekli olarak gazlar ve lav püskürten yanardağlar bulunan tek uydudur.

Europa, Jüpiter'in yörüngesinde bulunan dört Galilei uydusunun en küçüğüdür. Galileo Galilei tarafından keşfedilen dört büyük uydudan gezegene yakınlık açısından ikinci sırada bulunur, bu nedenle Jüpiter'in "II" numaralı uydusu olarak adlandırılmıştır. Jüpiter'in bilinen 80 uydusu arasında gezegene en yakın altıncı uydudur ve ayrıca Ay'dan biraz küçük olan 3.100 kilometrelik çapı ile Güneş Sistemi'ndeki altıncı en büyük uydudur. 1610 yılında Galileo Galilei tarafından keşfedildi ve adını Girit Kralı Minos'un Fenikeli annesi ve Zeus'un sevgilisi olan Europa'dan aldı.

<span class="mw-page-title-main">Callisto (uydu)</span> Jüpiterin uydusu

Callisto, Jüpiter'in doğal uydularından biridir. Büyüklükte Jüpiter'in uyduları arasında ikinci, Güneş Sistemi'ndeki tüm uydular arasında üçüncü sırayı alır. 7 Ocak 1610 tarihinde Galileo Galilei tarafından bulundu ve o dönemde tanımlanan 4 Galilei uydusu içinde gezegene en uzaktaki olması nedeniyle Jüpiter'in 'IV' numaralı uydusu olarak adlandırılmıştır. Diğer Galilei uyduları ile yörüngesel rezonansda olmayan tek Galilei uydusudur. Güneş Sistemi'nde, üzerinde en çok krater bulunan gök cismidir. Yüzeyi son 4 milyar yıldır hiç değişmemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Himalia (uydu)</span> Jüpiterin bir uydusu (Jüpiter VI)

Himalia, Jüpiter'in doğal uydularından biridir. En büyük ve ilk keşfedilen üyesi olduğu için, düzensiz yörüngeli Himalia uydu grubuna adını vermiştir.

Galilei uyduları, Jüpiter'in en büyük dört uydusu olan Io, Europa, Ganymede ve Callisto'dur. Klasik gezegenlerin en sönüğü olan Satürn'den sonra çıplak gözle en kolay görülebilen Güneş Sistemi cisimleridir. Parlak Jüpiter'e olan yakınlıkları çıplak gözle gözlemi çok zorlaştırsa da, yüksek ışık kirliliği olan gece gökyüzü koşullarında bile sıradan dürbünlerle kolayca görülebilirler. Teleskobun icadı, uyduların 1610 yılında keşfedilmesini sağladı. Bu sayede, insanlar klasik gezegenleri takip etmeye başladığından beri keşfedilen ilk Güneş Sistemi cisimleri ve Dünya'nın ötesindeki herhangi bir gezegenin yörüngesinde bulunan ilk cisimler oldular.

<span class="mw-page-title-main">Truvalı (gök cismi)</span>

Truvalı veya truva asteroidi, astronomide daha büyük bir cismin yörüngesini paylaşan, ana cismin yaklaşık 60° ilerisinde veya gerisinde bulunan L₄ ve L₅ Lagrange noktalarından birinin yakınında kararlı bir yörüngede kalan küçük boyutlu bir gök cismidir (çoğunlukla asteroitler). Truva cisimleri gezegenlerin ya da büyük uyduların yörüngelerini paylaşabilirler.

<span class="mw-page-title-main">Carme</span>

Carme, Jüpiter'in düzensiz uydularından birisidir. Seth Barnes Nicholson tarafından Haziran 1938'de Mount Wilson Observatory Kaliforniya'da keşfedildi. Daha sonra Yunan Mitolojisinden Carme ismi verildi. Birçok Jüpiter uydusu gibi 1975'e kadar günümüzdeki ismi kullanılmadı, 1955-1975 arasında ise daha çok Jupiter XI olarak adlandırıldı. Bazen de "Pan" olarak isimlendirildi..

<span class="mw-page-title-main">Thebe (uydu)</span>

Thebo, Thebe ya da Jüpiter XIV, Jüpiter'e en uzak 4. uydudur. 1979 yılında Voyager 1 tarafından, Jüpiter'in yanından geçtiği zaman keşfedildi. Bugünkü adını 1983 yılında aldı. Jüpiter'in en büyük altıncı uydusudur.184 km'lik çapı vardır ve sadece 1 krateri vardır.Jupiter etrafındaki dönüşünü 0.68 günde tamamlar.bir sürü küçük uydudan bir tanesidir.En yakın uydulardan Metis,Adrastea,Amalthea ve sonra Thebe gelir.

Praxidike Jüpiter'in düzensiz uydularından biridir ve geçici adı S/2000 J7 idir, aynı zamanda Ananke grubu'nun bir üyesidir. Jüpiter XXVIII olarak da bilinir.

Thyone, Jüpiter'in düzensiz uydularından biridir.

<span class="mw-page-title-main">Euporie (uydu)</span> Jüpiterin bir uydusu

Euporie Jüpiter'in düzensiz uydularından biridir ve Ananke grubu'nun Jüpiter'e en yakın olanıdır, Jüpiter XXXIV olarak da bilinir. Geçici adı S/2001 J10 idi.

Mneme, Jüpiter'in düzensiz uydularından biridir. Jüpiter XL olarak da bilinmektedir. Hawaii Üniversitesi öğretim üyeleri tarafından 2003'te bulgulanmıştır. Mneme, 9 Şubat 2003 tarihinde Hawaii'deki Mauna Kea Gözlemevi'nde Scott S. Sheppard ve Brett Joseph Gladman tarafından keşfedildi.

<span class="mw-page-title-main">Arche (uydu)</span>

Arche, Jüpiter'in düzensiz bir doğal uydusudur. Hawaii Üniversitesi'nden Scott S. Sheppard liderliğindeki bir gökbilim ekibi tarafından 31 Ekim 2002 tarihinde keşfedildi ve geçici olarak S/2002 J 1 adını aldı. Arche ismi, 30 Mart 2005 tarihinde Uluslararası Astronomi Birliği (IAU) tarafından resmen onaylandı.

İosene Jüpiter'in düzensiz uydularından biridir.

Eukelade, Jüpiter'in düzensiz uydularından biridir ve Jüpiter XLVII olarak da bilinir, geçici adı S/2003 J1'dir.

S/2003 J 12, Jüpiter'in doğal uydularından biri olup Güneş Sistemi'nde bilinen en küçük uydudur. 2003 yılında Scott S. Sheppard liderliğinde Hawaii Üniversitesi astronom ekibi tarafından keşfedildi.

Aslen S/2010 J 2 olarak bilinen Jüpiter LII, Jüpiter'in doğal uydusudur. 2010 yılında Christian Veillet tarafından keşfedildi. 2015 yılının mart ayında daimi sayısını aldı. Jüpiter'in yörüngesinde dolaşması 1,69 yıl süren uydunun Jüpiter'e ortalama uzaklığı 21,01 milyon kilometredir.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.