İçeriğe atla

Inukai Tsuyoshi

Inukai Tsuyoshi
29. Japonya Başbakanı
Görev süresi
10 Ekim 1931 - 15 Mayıs 1932
Hükümdar Shōwa
Yerine geldiğiOsachi Hamaguchi
Yerine gelenTakahashi Korekiyo (geçici)
Kişisel bilgiler
Doğum 20 Nisan 1855(1855-04-20)
Niwase-mura, Gayō-gun, Bicchū (bugünkü Okayama), Japonya
Ölüm 15 Mayıs 1932 (77 yaşında)
Sugamo Hapishanesi, Tokyo, Japonya
Partisi Rikken Kaishintō (1882–1894)
Chūgoku İlerici Partisi (1894–1896)
Shimpotō (1896–1898)
Kenseitō (1898–1910)
Rikken Kokumintō (1910–1922)
Kakushin Kulübü (1922–1924)
Rikken Seiyū Kai (1924–1932)
Çocuk(lar) Inukai Takeru
Bitirdiği okul Keio Üniversitesi
İmzası

Inukai Tsuyoshi (犬養 毅, Inukai Tsuyoshi) (d. 20 Nisan 1855 - ö. 15 Mayıs 1932), Japon politikacı ve başbakan. Suikast sonucu öldürülmesiyle II. Dünya Savaşı öncesi dönemde Japonya'da parlamentoya dayalı hükûmetler uygulaması son bulmuştur.

Meslek yaşamına bir gazete muhabiri olarak başladı. Yandaşı olduğu demokrat siyaset adamı Ōkuma Shigenobu başkanlığındaki hükûmette eğitim bakanı oldu (1898). Ardından Rikken Kokumin Tō (立憲国民党 / Meşrutiyetçi Ulusal Parti) adlı yeni bir siyasi parti kurdu. 1913'te, Başbakan Katsura Tarō'nun baskıcı yönetimine karşı düzenlenen kitlesel protesto gösterilerine önderlik ederek Katsura'nın başbakanlıktan istifa etmesinde önemli rol oynadı. Katsura'nın istifasıyla, hükûmet üyelerinin Japon Parlamentosu'nda (Kokkai) çoğunluğa sahip partiler tarafından seçilmesi yolunda önemli bir adım atılmış oldu.

1922'de Kakushin Kurabu (革新倶楽部 / Reform Kulübü) adlı bir başka siyasi parti kuran Inukai, ertesi yıl ulaştırma bakanı olarak yeniden hükûmete girdi. Ama 1924'te hükûmetten ayrılarak Japonya'nın en büyük siyasi partisi Rikken Seiyū Kai (立憲政友会 / Meşrutiyetçi Siyaset Dostları Derneği)na katılması, koalisyon hükûmetinin dağılmasıyla sonuçlandı. 1929'da Rikken Seiyū Kai'nin başkanlığına seçildi.

1931'de Japon birliklerinin Çin Cumhuriyeti'nin Mançurya'daki eyaletlerini işgal etmeleri, II. Dünya Savaşı sırasında Pasifik bölgesinde çıkacak çatışmaları hazırlayan olayların ilki oldu. Hükûmetin bu olay nedeniyle istifa etmesi üzerine başbakanlığa getirildi. Japon ekonomisinin içinde bulunduğu bunalımı aşmak amacıyla, ilk iş olarak Japon parasını altın standardı sisteminden çıkardı. Bu kararın ardından ekonomide yaşanan ihracat patlaması, Japonya'nın Büyük Bunalım'ı aşarak ekonomisini yeniden canlandıran ilk ülke olmasında belirleyici rol oynadı.

Ordunun yönetime el koymak için düzenlediği çeşitli girişimlere var gücüyle karşı koydu. Çin Cumhuriyeti hükûmetiyle görüşmelerde bulunmak üzere bu ülkeye bir temsilci yollamaya hazırlandığı ve ordunu etkinliklerini denetim altına almak için çeşitli girişimlerde bulunduğu bir sırada, aşırı milliyetçi deniz subaylarının düzenledikleri bir darbe girişimi (15 Mayıs Olayı) sırasında öldürüldü.

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Süleyman Demirel</span> 9. Türkiye cumhurbaşkanı (1993–2000)

Süleyman Sami Demirel, 1993-2000 yılları arasında Türkiye'nin 9. Cumhurbaşkanı olarak görev yapan Türk mühendis, siyasetçi ve devlet adamı.

<span class="mw-page-title-main">Tansu Çiller</span> 22. Türkiye başbakanı

Tansu Çiller, Türk ekonomist, akademisyen, siyasetçi ve 22. Türkiye Başbakanı. Başbakanlık görevini 1993-1996 yılları arasında sürdüren Çiller, Türkiye siyasi tarihindeki ilk ve tek kadın başbakandır. 1993-2002 yılları arasında Doğru Yol Partisi genel başkanlığı görevini yürütmüştür. 1996-1997 yılları arasında Başbakan yardımcılığı ve Dışişleri Bakanlığı görevini üstlenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Hirohito</span> 124. Japonya imparatoru (1926–1989)

Hirohito, 1926'dan 1989'a kadar 63 yıl boyunca Japonya'yı yöneten 124. Japon imparatorudur. En uzun süre tahtta kalan imparatordur. Ayrıca kendisi Japonya'nın yabancı topraklara ayak basan ilk imparatorudur.

<span class="mw-page-title-main">Bülent Ecevit</span> 16. Türkiye başbakanı

Mustafa Bülent Ecevit, Türk gazeteci, şair, yazar, çevirmen ve siyasetçidir. Türkiye Cumhuriyeti'nin eski başbakanı, çalışma bakanı, devlet bakanı ve başbakan yardımcısıdır. 1974, 1977, 1978-1979 ve 1999-2002 yıllarında beş kez Türkiye başbakanlığı görevini üstlenmiştir. 1972-1980 yılları arasında Cumhuriyet Halk Partisi genel başkanlığında, 1987-2004 yılları arasında ise Demokratik Sol Parti genel başkanlığında bulunmuştur. 1961-1965 yılları arasında İsmet İnönü tarafından kurulan hükûmetlerde çalışma bakanı olarak yer almıştır. Ecevit, 20 Temmuz 1974 tarihinde ilk Kıbrıs Harekâtı'nı, 14 Ağustos 1974 tarihinde ise "Ayşe tatile çıksın." parolasıyla ikinci harekâtı başlatmıştır. 1999'da PKK'nın kurucusu Abdullah Öcalan'ın Kenya'da yakalanarak Türkiye'ye getirilmesini sağlamıştır. 1974'te genel af, 2000'de eşi Rahşan Ecevit'in etkisi ile Rahşan Affı'nı çıkarmıştır. Anne tarafından dedesi olan Medine Harem Şeyhi Hacı Emin Paşa'dan kendisine kalan Medine'deki yüklü mirası 2005 yılında Türk hacılarının yararlanması koşuluyla devlete, Diyanet İşleri Başkanlığına bağışlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Georgi Lvov</span>

(Prens) Georgi Yevgenyeviç Lvov, Rus devlet adamıdır. 1917 Şubat Devrimi sırasında kurulan geçici hükûmetin ilk başbakanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Albaylar Cuntası</span>

1967-1974 Yunanistan Askerî Cuntası, 1967 ile 1974 yılları arasında Yunanistan'da iktidarı ellerinde bulunduran bir dizi sağ-kanat askerî hükûmete verilen isimdir. Aynı zamanda Albaylar Rejimi, Albaylar Cuntası ya da sadece Cunta olarak da bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Eisaku Satō</span> Japonyanın 61., 62. ve 63. başbakanı

Eisaku Satō Japonya'nın 61, 62 ve 63. başbakanı Japon siyasetçi. İlk kez 9 Kasım 1964 tarihinde başbakan seçilmiştir. 17 Şubat 1967 ve 14 Ocak 1970 tarihlerinde yeniden seçilmiş ve 7 Temmuz 1972 tarihine kadar görevde kalmıştır. Japon tarihinde Şinzo Abe'den sonra en uzun süreyle başbakanlık görevi yapmış olan siyasetçidir.

<span class="mw-page-title-main">Carlos Ibáñez del Campo</span>

General Carlos Ibáñez del Campo, Şilili asker ve siyaset adamı.

<span class="mw-page-title-main">Hayato Ikeda</span>

Hayato Ikeda , 19 Temmuz 1960'tan 9 Kasım 1964'e değin Japonya başbakanı. İzlediği politikalarla Japonya'nın II. Dünya Savaşı sonrasındaki ekonomik kalkınmasına katkıda bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Shigeru Yoshida</span> Japon siyaset adamı (1878–1967)

Şigeru Yoşida , Japon siyaset adamı. Ülkede Müttefik işgalinin sürdüğü ve yeni demokratik kurumların kurulmaya çalışıldığı II. Dünya Savaşı sonrası geçiş döneminde beş kez başbakanlık yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Yasuo Fukuda</span>

Yasuo Fukuda , Japonya'nın 91. başbakanı ve Japonya Liberal Demokrat Parti başkanı. Shinzō Abe'in başbakanlıktan istifa etmesi üzerine başbakan seçilmiştir. 1959'da Waseda Üniversitesi'nden Ekonomi derecesiyle mezun olmuştur. Babası Takeo Fukuda 1976 ile 1978 yılları arasında Japonya başbakanıydı.

Hükûmet başkanı veya hükûmetin başı, egemen bir devletin, federasyonel bir devletin veya özerk bir bölgenin yürütme organında en yüksek veya ikinci en yüksek yetkili kişidir. Genellikle bir kabineyi, bakanları veya sekreterleri yöneten ve yönetim departmanlarını yönlendiren bir grup olarak da kabine toplantılarına başkanlık eder. Diplomasi alanında, "hükümet başkanı" terimi, "devlet başkanı"ndan ayrılır, ancak bazı ülkelerde, örneğin Amerika Birleşik Devletleri'nde veya Türkiye'de aynı kişi olabilir.

<span class="mw-page-title-main">Yorgo Papandreu (1888 doğumlu siyasetçi)</span> Yunanistan başbakanı (1888-1968; hd. 1963 & 1964-1965)

Yorgo Papandreu, üç dönem başbakanlık yapan Yunan liberal siyaset adamı.

<span class="mw-page-title-main">Yves Leterme</span>

Yves Camille Désiré Leterme Belçika'nın 48. başbakanı.

<span class="mw-page-title-main">Morihiro Hosokawa</span>

Morihiro Hosokawa(細川 護煕), 9 Ağustos 1993- 28 Nisan 1994 tarihleri arasında görev yapmış olan 79. Japonya başbakanıdır. Kendisinin başbakanlık yaptığı koalisyon hükûmeti 1955 yılından beri Liberal Demokrat Parti'nin yer almadığı ilk hükûmettir.

<span class="mw-page-title-main">Pierre Mendès France</span> Fransız siyasetçi (1907 – 1982)

Pierre Mendès France, Fransız siyasetçi, eski başbakan (1954-1955).

<span class="mw-page-title-main">Yasuhiro Nakasone</span> Japon siyasetçi (1918 – 2019)

Yasuhiro Nakasone 27 Kasım 1982 ve 6 Kasım 1987 tarihleri arasında Japonya Başbakanlığı görevinde bulunmuş Japon siyaset adamı. Brian Mulroney, Ronald Reagan, Helmut Kohl, François Mitterrand, Margaret Thatcher ve Mikhail Gorbachev gibi önemli Dünya liderleriyle eşzamanlı olarak başbakanlık görevini sürdüren Nakasone, ülkesinde özelleştirme konusunda attığı adımlarla ve gerek başbakanlığı döneminde, gerekse de sonrasında Japon milliyetçiliğini canlandırma konusundaki faaliyetleriyle tanınmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kálmán Darányi</span> Macar siyasetçi

Kálmán Darányi de Pusztaszentgyörgy et Tetétlen Macar siyasetçi. 1936 ila 1938 yılları arasında Macaristan başbakanı olarak görev yapmıştır. Ayrıca 5 Aralık 1938'den 12 haziran 1939'a ve 15 Haziran 1939'dan 1 Kasım 1939'a kadar Macaristan Ulusal Meclisi başkanlığı da yapmıştır. Darányi Macar siyasetinde radikal sağ ile ilişkilendirilir. Macar faşistlerine karşı sempatik olmadığından yurt içinde gittikçe artan otoriter bir siyaset izlemiş ancak yurt dışında Almanya ve İtalya'nın faşist güçleriyle ittifak yoluna gitmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Katsura Tarō</span>

Katsura Tarō, 1901-1906, 1908-1911 ve 1912-1913 yılları arasında Japonya'nın altıncı başbakanı olarak görev yapan Japon asker ve devlet adamı.

<span class="mw-page-title-main">Japon milliyetçiliği</span>

Japon milliyetçiliği Japonların tek bir değişmez kültüre sahip yekpare bir millet olduğunu iddia eden ve Japonların kültürel birliğini teşvik eden milliyetçiliktir.