İçeriğe atla

Inuit Ataqatigiit

Halk Topluluğu
Inuit Ataqatigiit
Genel başkanMúte Bourup Egede[1]
Kuruluş tarihi1976
MerkezNuuk, Grönland
Gençlik koluInuit Ataqatigiit Kattuffiat
İdeolojiGrönland bağımsızlığı[2][3]
Demokratik sosyalizm[3][4]
Sol milliyetçilik
Siyasi pozisyonSol[5]
Avrupa üyeliğiKuzeyli Yeşil Solu İttifakı
Inatsisartut
12 / 31
Folketing
(Grönland)
1 / 2
İnternet sitesi
Grönland

Inuit Ataqatigiit (TürkçeHalk Topluluğu), Grönland'da demokratik sosyalist ve ayrılıkçı bir siyasi partidir.[6][7]

1976'da kurulan parti, 1970'lerde Danimarka'da artan gençlik radikalizminden doğdu. Eskiden bir sol kanat sosyalist parti olsa, daha sonraki siyaseti özelleştirmeyi ve piyasa ekonomisini destekleme yönünde gelişti. Bağımsız bir Grönland'ın rekabetçi olması gerektiğine inanmaktadır.[8]

Seçim sonuçları

Grönland Parlamentosu (Inatsisartut)

Yıl Oy % Sandalye ±
1979 813 4.4 (#4)
0 / 21
Yeni
1983 2,612 10.6 (#3)
2 / 26
artış 2
1984 2,732 12.1 (#3)
3 / 25
artış 1
1987 3,823 15.3 (#3)
3 / 26
Sabit 0
1991 4,848 19.4 (#3)
5 / 27
artış 2
1995 5,180 20.3 (#3)
6 / 31
artış 1
1999 6,214 22.1 (#3)
7 / 31
artış 1
2002 7,244 25.3 (#2)
8 / 31
artış 1
2005 6,517 22.6 (#3)
7 / 31
azalış 1
2009 12,457 43.7 (#1)
14 / 31
artış 7
2013 10,374 34.4 (#2)
11 / 31
azalış 3
2014 9,783 33.2 (#2)
11 / 31
Sabit 0
2018 7,478 25.5 (#2)
8 / 31
azalış 3
2021 9,912 37.4 (#1)
12 / 31
artış 4

Danimarka Parlamentosu (Folketing)*

Yıl Oy % % (Grönland) Sandalye Sandalye
(Grönland)
±
1984 2,972 13.9 (#3)
0 / 179
0 / 2
Yeni
1987 2,001 12.5 (#3)
0 / 179
0 / 2
Sabit 0
1988 3,628 17.3 (#3)
0 / 179
0 / 2
Sabit 0
1990 3,281 17.0 (#3)
0 / 179
0 / 2
Sabit 0
1998 4,988 21.4 (#3)
0 / 179
0 / 2
Sabit 0
2001 7,172 30.8 (#1)
1 / 179
1 / 2
artış 1
2005 5,774 25.5 (#2)
1 / 179
1 / 2
Sabit 0
2007 8,068 32.5 (#1)[9]
1 / 179
1 / 2
Sabit 0
2011 9,780 42.7 (#1)
1 / 179
1 / 2
Sabit 0
20157,904 38.5 (#1)
1 / 179
1 / 2
Sabit 0
2019 6,881 33.4 (#1)
1 / 179
1 / 2
Sabit 0
2022 4,852 25.2 (#2)
1 / 179
1 / 2
Sabit 0
  • 1994 Danimarka genel seçimlerinde, bir bağımsız Danimarka Parlamentosu'nda bir koltuk kazandı, ancak Inuit Ataqatigiit söz konusu seçimlere katılmadı.

Kaynakça

  1. ^ Egede, Múte. "Sermitsiaq". 21 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ağustos 2019. 
  2. ^ "Pro-independence party wins Greenland parliament election". Agence France-Presse. The Times of India. 3 Haziran 2009. 31 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2009. 
  3. ^ a b "Parties and Elections in Europe - The database about parliamentary elections and political parties in Europe, by Wolfram Nordsieck". 30 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Temmuz 2012. 
  4. ^ "Greenland wakes up to first power shift in 30 years". The Copenhagen Post. 3 Haziran 2009. 8 Haziran 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2009. 
  5. ^ Christina Bergqvist (1 Ocak 1999). Equal Democracies?: Gender and Politics in the Nordic Countries. Nordic Council of Ministers. s. 319. ISBN 978-82-00-12799-4. 3 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2017. 
  6. ^ "Opposition win Greenland election". BBC News. 3 Haziran 2009. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2009. 
  7. ^ Ringstrom, Anna (3 Haziran 2009). "Landslide win for Greenland opposition". Reuters. 20 Ağustos 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2009. 
  8. ^ Loukacheva, Natalia (2007). The Arctic Promise: Legal and Political Autonomy of Greenland and Nunavut. University of Toronto Press. s. 61. 
  9. ^ Siumut çatısı altında

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Grönland</span> Danimarka Krallığına bağlı federe özerk bölge

Grönland, Atlas Okyanusu'nun kuzeyinde, 2.166.086 km² ile kuzey kutbundaki en büyük buz örtüsüyle kaplı, Danimarka Krallığı'na bağlı özerk bir bölgedir. Kanada Arktik Adaları'nın doğusunda, Arktik ve Atlantik okyanusları arasında yer alan dünyanın en büyük adasıdır. Grönland, jeopolitik olarak Avrupa'nın bir parçasıdır. Ülkenin başkenti ve en büyük şehri Nuuk'tur. Fizyografik olarak Kuzey Amerika kıtasının bir parçası olmasına rağmen Grönland, 986'dan başlayarak bin yıldan fazla bir süredir siyâsî ve kültürel olarak Avrupa ile ilişkilendirilmiştir. Sakinlerinin çoğunun ataları Alaska'dan Kuzey Kanada'ya göç eden ve 13. yüzyılda yavaş yavaş adaya yerleşmeye başlayan İnuitlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Almanya Sosyal Demokrat Partisi</span> Almanyada bir siyasi parti

Almanya Sosyal Demokrat Partisi, Almanya'nın en eski siyasal partisi.

<span class="mw-page-title-main">Sosyalist Sol Parti (Norveç)</span>

Sosyalist Sol Parti veya SV, Norveç'teki demokratik sosyalist bir siyasi partidir.

<span class="mw-page-title-main">İspanyol Sosyalist İşçi Partisi</span>

İspanyol Sosyalist İşçi Partisi, İspanya'da şu anda iktidarda olan siyasi partisi ve İspanya'nın en eski ikinci partisidir. Merkez sol, sosyal demokrat ve ilerlemeci bir partidir.

Venstre, Danmarks Liberale Parti Danimarka'da muhafazakâr-liberal ve Tarımda reform hareketini savunan bir siyasi partidir.

<span class="mw-page-title-main">Kuupik Kleist</span>

Jakob Edvard Kuupik Kleist, Sosyalist ve Sol-kanat'dan bir Grönlandlı politikacı. 2009 yılında beşinci Grönland Başbakanı ve Inuit Ataqatigiit siyasi partilisidir.

<span class="mw-page-title-main">Hans Enoksen</span>

Hans Enoksen, Grönlandlı politikacı. 2002 ile 2009 yılları arasında Grönland Başbakanı olarak görev yapmıştır. Grönland'ın dördüncü başbakanıdır.

<span class="mw-page-title-main">İç Makedon Devrimci Örgütü - Makedonya'nın Ulusal Birliği Demokratik Partisi</span>

İç Makedon Devrimci Örgütü - Makedonya'nın Ulusal Birliği Demokratik Partisi, kısaltılmış VMRO - DPMNE, Makedonya Cumhuriyeti'nin, Makedonya Sosyal Demokrat Birliği ile birlikte önde gelen iki siyasi partisinden biridir. Parti kendisini bazı durumlarda Hristiyan demokrat, bazı durumlarda da muhafazakâr ilan etti. Bazı durumlarda da parti kendini ulusal olarak tarif etmiştir. Parti son yıllarda Avrupa ve NATO yanlısı bir siyaset izlemekle birlikte, ülkenin adını değiştirmeyi kesinlikle kabul etmez. VMRO özellikle etnik bazı istisnalar dışında etnik Makedonlara dayanır, "partinin amaç ve hedefleri olan siyasi mücadele ve kavramların temeli üzerinde Makedon halkının geleneğini ifade eder." iddiasında bulunur. Bu iddiaya rağmen birçok etnik azınlık partiyle ittifak kurmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Sırbistan Sosyalist Partisi</span>

Sırbistan Sosyalist Partisi Sırbistan'da bulunan bir siyasi parti. Resmi olarak demokratik sosyalist bir partidir. Parti aynı zamanda kendisini bu şekilde adlandırmasa da Sırp milliyetçisi çizgisiyle tanınır. Parti kendini içindeki tartışmalara rağmen merkez sol bir konumda tanımlar.

Liberal muhafazakârlık, özel mülkiyet, serbest ekonomi girişimciliği ile halkın geleneksel, kültürel ve ahlaki değerlerini yönetime dahil eden; anayasal ve temsili hükûmeti savunan muhafazakâr bir siyasi ideolojidir.

<span class="mw-page-title-main">Arnavutluk Sosyalist Partisi</span>

Arnavutluk Sosyalist Partisi Arnavutluk'ta önde gelen siyasi partilerden bir olup sosyal demokrat çizgidedir. Öncülü Arnavutluk Emek Partisi'dir. Arnavutluk Sosyalist Halk Cumhuriyeti dağıldıktan sonra Arnavutluk Emek Partisi Arnavutluk Sosyalist Partisi olarak değişti. Mevcut iktidar partisidir. Genel Başkanı Edi Rama aynı zamanda Arnavutluk Başbakanı'dır.

<span class="mw-page-title-main">Litvanya Sosyal Demokrat Partisi</span>

Litvanya Sosyal Demokratik Partisi, Litvanya'da bir sosyal demokrat partidir. Parti Litvanya'nın en eski partisi olup 1896 yılında bir Marksist yeraltı örgütü olarak kurulmuştur. Parti Avrupa Sosyalistler Partisi (PES), İlerici İttifak ve Sosyalist Enternasyonal üyesidir.

Ulusal Koalisyon Partisi, Finlandiya'da merkez sağ bir siyasi partidir.

<span class="mw-page-title-main">Finlandiya İsveç Halk Partisi</span>

Finlandiya İsveç Halk Partisi, Finlandiya'da liberal merkezci bir siyasi partidir. Parti 1906 yılında kurulmuş olup ülkedeki İsveççe konuşanların haklarını savunmaktadır.

Åland Merkezi, Finlandiya'ya bağlı Åland Adaları'nda bulunan merkezci bir siyasi partidir. Parti, 1976 yılında kurulmuş olup 2015 seçimlerinde %21.7 oy almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Arnavutluk Özgürlük Partisi</span>

Özgürlük Partisi Arnavutluk'ta faaliyet gösteren bir siyasi parti. Sosyal demokrasi çizgisinde olan parti eski Arnavutluk Başbakanı Ilir Meta'nın Arnavutluk Sosyalist Partisi'nden ayrılmasıyla 6 Eylül 2004 tarihinde kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Mette Frederiksen</span> Danimarka başbakanı

Mette Frederiksen, Haziran 2019'dan bu yana Danimarka'nın başbakanı ve Haziran 2015'ten bu yana Sosyal Demokratların Lideri olan Danimarkalı bir siyasetçi. Her iki görevi de üstlenen ikinci kadın, aynı zamanda Danimarka tarihinin en genç Başbakanı.

<span class="mw-page-title-main">Grönland bağımsızlığı</span>

Grönland bağımsızlığı, Grönland'daki bazı siyasi partilerin, çıkar gruplarının ve bireylerin savunduğu, Grönland'ın Danimarka'dan ayrılıp egemen bir devlet haline gelme ülküsüdür.

<span class="mw-page-title-main">Siumut</span>

Siumut (İleri), Grönland'da faaliyet gösteren bir sosyal demokrat partidir. Grönland'a 1979'da özerklik verilmesinden beri Siumut, ülkedeki baskın parti olmuştur. Siumut, 2020 sonlarında çekişmeli bir liderlik rekabetinin ardından görevdeki Başbakan Kim Kielsen'i yenen Erik Jensen tarafından yönetilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Múte Bourup Egede</span> Grönland başbakanı

Múte Inequnaaluk Bourup Egede, Grönlandlı siyasetçi. Egede, Amerika kıtasında Arktika'nın bir parçası konumunda olan ve coğrafî açıdan Kuzey Amerika'ya dâhil edilen ve Avrupa ülkesi Danimarka'ya bağlı bir bölge olarak kendi kendine yönetim hakkına sahip olan Grönland'da Nisan 2021'den bu yana başbakanlık makamında bulunmaktadır. O zamandan beri Grönland parlamentosu Inatsisartut'un bir üyesi olarak ve ayrıca 2018'den beri Inuit Ataqatigiit partisinin başkanı olarak görev yapıyor.