İçeriğe atla

Inti Raymi

İnti Raymi
Sacsayhuamán, Peru'daki modern Inti Raymi
Resmi ad İnti Raymi
Olarak da adlandırılır Güneş Festivali, Güneş Festivali
Gözlemlendi ile Peru ve Ekvador'un yerli toplulukları
Tip Kültürel, Dini
Önem

Inti Raymi (Keçuvacada "Inti festivali" anlamına gelen) İnka dininin en saygı duyulan tanrısı olan tanrı Inti (keçuvaca "güneş" anlamına gelen) onuruna İnka İmparatorluğu'nun geleneksel bir dini törenidir. Bu, gün doğumu ile gün batımı arasındaki süre açısından yılın en kısa günü olan kış gündönümünün ve ışık saatlerinin yeniden uzamaya başlayacağı İnka Yeni Yılının kutlanmasıdır. Ekvatorun güneyindeki bölgelerde, Gregoryen ayları olan Haziran ve Temmuz ayları kış aylarıdır. 24 Haziran'da yapılır [1]

İnka İmparatorluğu döneminde, Inca Garcilaso de la Vega'nın anlattığına göre Inti Raymi, Cusco'da kutlanan dört törenden en önemlisiydi. Kutlama şehrin Ana Meydanı olan Haukaypata'da gerçekleşti.

Genel Bakış

Tarihçi Garcilaso de la Vega'ya göre Sapa Inca Pachacuti, Güney Yarımküre'nin And Dağları'nda yeni yılı kutlamak için Inti Raymi'yi yarattı. Törenin aynı zamanda İnka halkının efsanevi kökenini de simgelediği söyleniyordu. Dokuz gün sürdü ve Pachamama'ya teşekkür etmek ve iyi bir hasat mevsimi sağlamak için renkli danslar ve geçit törenlerinin yanı sıra hayvan kurbanlarıyla doluydu. İlk Inti Raymi 1412'deydi. İnka İmparatoru'nun katılımıyla son İnti Raymi 1535'te gerçekleştirildi. Bundan sonra İspanyol sömürgeciler ve onların Katolik rahipleri töreni ve diğer İnka dini uygulamalarını yasakladılar.[2]

Inti Raymi, Cusco, Huacaypata, 2005

1944'te Inti Raymi'nin tarihi bir yeniden inşası Faustino Espinoza Navarro ve yerli aktörler tarafından yönetildi. İlk yeniden yapılanma büyük ölçüde Garcilaso de la Vega'nın kroniklerine dayanıyordu ve yalnızca dini törenlere atıfta bulunuyordu. 1944'ten bu yana, Inti Raymi'nin yıllık tiyatro temsili, 24 Haziran'da, Cusco'nun merkezindeki orijinal kutlama yerinden iki kilometre (1,24 mil) uzakta olan Saksaywaman'da yapılıyor. Binlerce turistin ve yerli ziyaretçinin ilgisini çekiyor.

Inti Raymi, And Dağları'ndaki yerli kültürlerde hâlâ kutlanmaktadır. Kutlamalar müziği, renkli kostümlerin giyilmesini (en önemlisi dokuma aya huma maskesi) ve yiyecek paylaşımını içerir. Ancak And Dağları'nın pek çok yerinde bu kutlama aynı zamanda güneydeki kış gündönümünden (21 Haziran) birkaç gün sonrasına denk gelen Batı Katolik Vaftizci Yahya festivalleriyle (24 Haziran) bağlantılıdır. Kutlama bugün Qorikancha'da başlıyor, ardından Plaza de Armas ve İnka zamanının diğer önemli mekanları geliyor.

Inti Raymi'nin Salasaca tarafından kutlanması, arka planda Chimborazo görülebilir

Günümüzün yeniden canlandırılması

Inti Raymi geleneksel olarak sahneleme için yaygın olarak kullanılan üç tarihi ve doğal ortamda gerçekleştirilir; burada 800'den fazla sanatçı tipik kıyafetler giyer ve danslar ve performanslar da dahil olmak üzere çeşitli sunumlara katılır. Bu etkinlikler öncelikle Qorikancha tapınağında, Sacsayhuaman Arkeoloji Parkı'nda ve Cusco Plaza de Armas'ta (Ana Meydan) gerçekleşir.[3]

Qorikança

Kutlama, tarihsel olarak Tawantinsuyu sırasında güneşe tapınmanın başlıca yeri olan bu tapınakta başlıyor. Çağdaş tören, maiyetin Loreto Caddesi veya Inti K'ijllu boyunca Plaza de Armas'a doğru ilerlemesinden önce burada gerçekleşiyor.

Plaza de Armas

Eskiden Auqaypata veya Savaşçı Meydanı olarak anılan bu yer, İnka'nın üç gücü temsil eden khipu'yu takas etmek için şehrin belediye başkanıyla buluştuğu Coca Rite ve Times Toplantısı gibi ritüellere ev sahipliği yapıyor: munay (istemek), yachay (istemek). biliyorum) ve llankay (çalışmak).

Sacsayhuamán

Bir İnka mahallesi olan Qolqanpata'ya yaklaşık bir kilometre uzaklıkta yer alan bu arkeolojik alan, aşağıdakileri içeren merkezi törenin odak noktası olarak hizmet ediyor:

  • Tören oturumu.
  • 4 Suyos (bölge) ve Tekliflerden rapor: Qollasuyu, Kuntisuyu, Antisuyu ve Chinchaysuyu .
  • Chicha Ayini.
  • Kutsal Ateş İnka Ayini.
  • Lama'nın kurbanı (And deve kuşu) ve kehanetler.
  • Sankhu (kutsal ekmek) ayini.
  • Q'ochurikuy (popüler ibadet).
Bugünkü Inti Raymi kutlamasından birkaç dakika önce Sacsayhuaman kordonu

Kaynakça

  1. ^ Staff Writer. "Inti Raymi, The Celebration of the Sun | Discover Peru" (İngilizce). 13 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2020. 
  2. ^ "The Wonders of Peru's Inti Raymi Festival: A Traveller's Guide". Cachi Life | Peru Tours | Peru Travel Experts (İngilizce). 24 Temmuz 2020. 29 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2020. 
  3. ^ "Inti Raymi, 24th June". Commission for the Promotion of Peruvian Exports and Tourism - PROMPERU. 28 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mayıs 2024. 

Dış Bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Peru</span> Güney Amerika ülkesi

Peru, ya da resmî adıyla Peru Cumhuriyeti Güney Amerika'nın batısında bir ülkedir. Kuzeyde Ekvador ve Kolombiya, doğuda Brezilya, güneydoğuda Bolivya, güneyde Şili ve batıda Büyük Okyanus'la sınırlıdır.

<span class="mw-page-title-main">Titikaka Gölü</span> Güney Amerikada bir göl

Titikaka Gölü, And Dağları'nda Bolivya ve Peru sınırında yer alan büyük bir tatlı su gölüdür. Genellikle dünyanın gezilebilir en yüksek gölü olarak adlandırılır. Titicaca, hem su hacmi hem de yüzey alanı bakımından Güney Amerika'nın en büyük gölüdür.

<span class="mw-page-title-main">Machu Picchu</span> İnka antik kenti

Machu Picchu, bugüne kadar çok iyi korunarak gelmiş olan bir İnka antik şehridir. 7 Temmuz 2007 tarihinde Dünyanın Yeni Yedi Harikası'ndan biri olarak seçilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">İnka medeniyeti</span> Kolomb öncesi Amerikan uygarlığı

İnka medeniyeti, Güney Amerika'nın batı kıyısındaki And Dağları bölgesindeki Cuzco şehri civarında, efsanevi kralları ve ilk Sapa Inca olan Manco Capac'ın 11. yüzyılda Cuzco Krallığı'nı kurmasıyla başlamıştır. Manco Capac'ın soyunun egemenliğinde Krallık bölgedeki diğer Andlı topluluklar gibi büyümeye devam etmiş ve 1438 yılında adının birebir çevirideki anlamı yer sallayan olan Pachacutec liderliğindeki İnkalar sınırlarını genişleterek diğer Andlı toplulukları egemenlikleri altına almaya başlamışlardır. Böylece, Pachacutec Amerika kıtasında Kolomb öncesi var olan en büyük imparatorluk olan İnka İmparatorluğu'nu (Tawantinsuyu) kurmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Santiago, Şili</span> Şilinin başkenti

Santiago, Güney Amerika ülkesi Şili'nin başkenti ve en büyük şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Keçuva dilleri</span>

Keçuva dilleri veya İnka dilleri veya topluca Keçuvaca, Güney Amerika'nın And Dağları'nın ortalarındaki bölgelerde konuşulan bir dil ailesi veya lehçe sürekliliğidir. Keçuvaca dil ailesinin bilinen bir akrabası yoktur ve Amerikan yerli dilleri içinde en çok konuşulan dil ailesidir.

<span class="mw-page-title-main">Arica</span>

Arica, Şili'nin kuzeyinde Tarapacá Bölgesi'nde bir şehir. Güherçile Savaşı sırasında bu şehri kaybeden komşu Peru ile bir bağlantı noktasıdır. Arica, 186.000 nüfusa sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Cusco</span>

Cusco, Orta Peru'nun And Dağları platosunda bir şehir olup, aynı isimli eyaletin başkentidir. 3.416 m yükseklikte bir konumdaki Cusco'nun 250.000 nüfusu vardır. Şehir, bir başpiskopos ve bir üniversitenin merkezidir. İnka Krallığı'nın başkenti olarak değişken tarihi, çevresindeki görülmeye değer yerleri ve And dağlarının ortasındaki konumu ile sahip olduğu doğa güzellikleri şehri, çok sayıda turist için çekim merkezi haline getirir. İnka harabe şehri Machu Picchu'ya giderken bir çıkış noktası olması, Cusco'yu dünyaca meşhur hale getirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">İnka mimarisi</span>

İnka mimarisi üç temel kavram üzerine kurulmuştur: hassaslık, kullanışlılık ve sadelik. İnka mimarisinin temel anlayış prensibi "Azı karar çoğu zarar." olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">İnka İmparatorluğu</span>

İnka İmparatorluğu, Kolomb öncesi Amerika'nın en büyük imparatorluğudur. İnka terimi, yarı efsanevi kurucu Manco Capac'tan 1532'de İspanyollara yenik düşmüş Atahualpa'ya dek toplam 13 imparatordan oluşan bir hanedanın hükmettiği Kolomb öncesi Güney Amerika halklarının tarihi ve uygarlığına ilişkin her türlü olayı kapsayan bir ifadedir.

<span class="mw-page-title-main">Quipu</span>

Quipu, Güney Amerika And Dağları bölgesindeki birçok kültür tarafından tarihsel olarak kullanılan tellerden yapılmış kayıt tekniğidir. Bir quipu genellikle pamuk veya devegil liflerinden oluşuyordu. İnka halkı onları veri toplamak ve kayıt tutmak, vergi yükümlülüklerini izlemek, nüfus sayımı kayıtları, takvim bilgileri toplamak ve askeri organizasyon için kullandı. Kordonlar, düğümler halinde kodlanmış sayısal ve diğer değerleri, genellikle on tabanlı bir konum sisteminde depoladı. Bir quipu'nun yalnızca birkaç veya binlerce teli olabilir. Quipus'un konfigürasyonu "sicimli paspaslarla karşılaştırılmıştır. Arkeolojik kanıtlar ayrıca ince oyulmuş ahşabın renkli kordonların ekleneceği ve belki de daha sağlam bir taban olarak kullanıldığını göstermiştir. Nispeten az sayıda quipu günümüze ulaşabilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kolomb öncesi Amerika</span>

Kolomb öncesi Amerika, Amerika olarak adlandırılan bölgede Avrupalı sömürgecilerin varlığının hissedilir derecede olan döneme kadarki tarihsel dönemi kapsar. Bu uzun dönem Eski Taş Çağından Orta Çağa kadar uzanır. Teknik olarak Kolomb öncesi dönem Kolomb'un 1492 ile 1504 yılları arasında yaptığı yolculuklara vurgu yapsa da bu tarihsel dönem yerli Amerika halkların egemenliğinin Avrupalılarca sona erdirilmesine kadar sürer, bu bazı durumlarda Kolomb'un Yeni Dünya'ya gelişinden sonra birkaç yüzyıl sürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Feria del Sol (Mérida)</span>

Feria Del Sol veya Carnaval Taurino de America, her yıl Şubat ayında Mérida şehrinde düzenlenen, uluslararası kültürel bir festival. Feria festivali, bu karnaval alanının hemen yanında düzenlenir. Festival; boğa güreşi, kültürel sergiler, ticari ve zootekni sergileri, konserler, geçit törenleri, spor müsabakları ve La Reina Del Sol için bir seçim mücadelesini içerir.

<span class="mw-page-title-main">Oruro, Bolivya</span>

Oruro veya Uru Uru, Bolivya'nın Oruro departmanının Cercado bölgesinde yer alan bir şehirdir. Şehrin toplam nüfusu 2012'deki nüfus sayımına göre 264.683'tür. Ülkenin resmi başkenti Sucre ile fiili başkenti La Paz'ın hemen hemen ortasında yer alan şehir, yaklaşık 3709 metrelik bir rakıma sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Quebrada de Humahuaca</span>

Quebrada de Humahuaca, Arjantin'in kuzeybatısında, Buenos Aires'in 1649 kilometre kuzeyinde yer alan dar bir vadidir. Kuzey-güney doğrultusunda uzanan 155 kilometre uzunluğundaki vadi, kuzey ve batıda Altiplano, doğuda And dağları, güneyde ise Valles Teplados ile çevrilidir.

<span class="mw-page-title-main">Yeni yıl</span> Miladi takvimine göre yılın son ve ilk günlerinde kutlanan küresel bayram

Yeni yıl, yeni bir takvim yılının başladığı ve takvimin yıl sayısının bir arttığı zaman. Pek çok kültürde bu olay bir şekilde kutlanmaktadır. Günümüzde en çok kullanılan takvim olan Miladi takvimin yeni yılı 1 Ocak'a (Yılbaşı) denk gelmektedir. Birçok ülke 1 Ocak'ı resmî tatil olarak belirlemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Dünya Kitap Günü</span>

Dünya Kitap ve Telif Hakkı Günü veya Uluslararası Kitap Günü olarak da bilinen Dünya Kitap Günü, Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) tarafından okuma, yayınlama ve telif hakkını teşvik etmek amacıyla düzenlenen yıllık bir etkinliktir. Dünya Kitap Günü ilk olarak 23 Nisan 1995'te kutlanmaya başlandı ve o günden beri uluslararası düzeyde kullanılmaya devam ediyor. Birleşik Krallık ve İrlanda'da bugün ile ilgili bir olay mart ayında gözlenmektedir.

Ajak, Marvel Comics tarafından yayınlanan Amerikan çizgi romanlarında yer alan kurgusal karakterdir. Karakter genellikle Marvel Evreninde bir insan yan ırkı olan Ebediler'in bir üyesi ve hem bir süper kahraman hem de süper kötü olarak God Squad üyesi olarak tasvir edilir.

<span class="mw-page-title-main">Salkantay</span>

Salcantay, Salkantay veya Sallqantay Peru And Dağları'nın bir parçası olan Vilcabamba sıradağlarının en yüksek zirvesidir. And Dağları'ndaki en yüksek 38. ve Peru'daki en yüksek 12. zirvedir. Bununla birlikte, derin bir şekilde oyulmuş arazide bir menzil yüksek noktası olarak, Huascarán'dan sonra ülkedeki topografik olarak en belirgin 2. zirvedir.

<span class="mw-page-title-main">Oruro Karnavalı</span>

Oruro Karnavalı, Bolivya'nın Oruro kentinde18. yüzyıldan beri düzenlenen dini ve kültürel bir festivaldir. Başlangıçta yerli bir festivali olan kutlama, daha sonra Candelaria Bakiresi etrafında bir Hristiyan ritüelini içerecek şekilde dönüştürüldü. Karnaval, UNESCO'nun İnsanlığın Sözlü ve Somut Olmayan Mirasının Başyapıtlarından biridir.