İçeriğe atla

Intel 8085

Kontrol Edilmiş
Intel 8085
Intel 8085AH işlemci.
Genel bilgiler
Üretim başlangıcı1977
Üretim durdurulma1990s
Yaygın üretici(ler)
  • Intel ve diğer firmalar
Performans
Max. CPU saat hızı3,5 and 6 MHz
Mimari ve sınıflandırma
Komut setipre x86
Fiziksel özellikler
Paket(ler)
  • 40 pin DIP

Intel 8085 1970'lerin ortasında Intel tarafından 8-bit mikroişlemci olarak üretilmiştir. binary uyumluluğu vardır ve ucuz bir sistemdir.

Bu işlemci genellikle CP/M işletim sisteminde kullanılmış, fakat daha sonra 8085 mikroişlemci olarak kullanılmaya başlanmıştır.

Çalışma süresi saniyede 0.37 milyon komut ile 0.64 milyon komut arasındadır.[1]

CPU yapısı

8085 16-bit adres veriyolu ve 8-bit data veriyolu ile von Neumann yapısını izlemiştir, fakat esas olarak Harvard konseptine dayanmıştır.

8085, 8224 (clock jeneratörü) ve 8228 (sistem controller) ın özelliklerini içermiş ve sisteme çabuk entegre edilebilirdir. 8085, 8156 RAM and 8355/8755 ROM/PROM ile kurulan bir sistemdir. 8085 multiplexed(çoklanmış) data veriyolu kullanır ve 825X-5 destekleyen çipe ihtiyat duyar.

Registers

8085 kendi başına 216 (= 65,536) 8-bit memory yerine ulaşabilmektedir, adres alanı 64 KB. Zamanının mikroişlemcilerinden farklı olarak adres alanları 28 (=256) I/O port a kadar ayrılabilir. Ayrıca A (Accumulator), B, C, D, E, H, and L register arayları yapılandırılmıştır. buna ek olarak 16 bit genel amaçlı register(PC), Stack Pointer (SP) ve 8 bit-flag registeri dahil edilmiştir. Bu mikroişlemcinin 3 tane maskelenebilir interrupt ı (RST 7.5, RST 6.5 and RST 5.5) ve bir tane de maskelenemiyen interrupt ı (TRAP) vardır. Buna ek olarak dışarıdan sağlanan interrupt ı (INT) vardır.

Veriyolu

  • Adres veriyolu - 16 hat veriyolu ile 216 memory yerine ulaşabilmekte (64 KB)
  • Data veriyolu - 8 hat veriyolu ile bir işlemde 8-bit byte dataya ulaşabilmekte.
  • Control veriyolu - Çeşitli işlemler için temel sinyalleri taşır

MCS-85 ailesi

8085 CPU Intel tarafından tam bir sistem oluşturmak için geliştirilen çip ailesinin bir parçasıdır

  • 8007-Ram controller
  • 8085-CPU
  • 8155-RAM+ 3 I/O Ports+Timer
  • 8156-RAM+ 3 I/O Ports+Timer
  • 8185-SRAM
  • 8202-Dynamic RAM Controller
  • 8203-Dynamic RAM Controller
  • 8205-1 Of 8 Binary Decoder
  • 8206-Error Detection & Correction Unit
  • 8207-DRAM Controller
  • 8210-TTL To MOS Shifter & High Voltage Clock Driver
  • 8212-8 Bit I/O Port
  • 8216-4 Bit Parallel Bidirectional veriyolu Driver
  • 8218/8219-veriyolu Controller
  • 8222-Dynamic RAM Refresh Controller
  • 8226-4 Bit Parallel Bidirectional veriyolu Driver
  • 8231-Arithmetic Processing Unit
  • 8232-Floating Point Processor
  • 8237-DMA Controller
  • 8251-Communication Controller
  • 8253-Programmable Interval Timer
  • 8254-Programmable Interval Timer
  • 8255-Programmable Peripheral Interface
  • 8256-Multifunction Support Controller
  • 8257-DMA Controller
  • 8259-Programmable Interrupt Controller
  • 8271-Programmable Floppy Disk Controller
  • 8272-Single/Double Density Floppy Disk Controller
  • 8273-Programmable HDLC/SDLC Protocol Controller
  • 8274-Multi-Protocol Serial Controller
  • 8275-CRT Controller
  • 8276-Small System CRT Controller
  • 8278-Programmable KeyBoard Interface
  • 8279-KeyBoard/Display Controller
  • 8282-8-bit Non-Inverting Latch with Output Buffer
  • 8283-8-bit Inverting Latch with Output Buffer
  • 8291-GPIB Talker/Listener
  • 8292-GPIB Controller
  • 8293-GPIB Transceiver
  • 8294-Data Encryption/Decryption Unit+1 O/P Port
  • 8295-Dot Matrix Printer Controller
  • 8296-GPIB Transceiver
  • 8297-GPIB Transceiver
  • 8355-16,384-bit (2048 x 8) ROM with I/O
  • 8604-4096-bit (512 x 8) PROM
  • 8702-2K-bit (265 x 8) PROM
  • 8755-EPROM+2 I/O Ports

Eğitimsel Kullanım

Türkiye'nin bazı üniversitelerinde Galatasaray Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği bölümünde, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Hacettepe Üniversitesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği, Bilgisayar Mühendisliği ve Fizik Mühendisliği bölümlerinde ve Pamukkale Üniversitesi Elektrik-Elektronik Mühendisliğinde,İstanbul Ticaret Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliğinde, Erciyes Üniversitesi Elektrik-Elektronik Mühendisliğinde, Kocaeli Üniversitesi Bilgisayar Öğretmenliği, Elektronik Öğretmenliği, Bilgisayar Mühendisliği, Elektrik Mühendisliği bölümlerinde ders olarak gösterilmektedir.

Simulatörler

GNUSim8085 9 Eylül 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Linuxda çalışır.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Mikrodenetleyici</span>

Mikrodenetleyici bir VLSI entegre devre çipinde küçük bir bilgisayar'dır. Mikrodenetleyici, bellek ve programlanabilir giriş/çıkış çevre birimleri ile birlikte bir veya daha fazla CPU kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Intel</span> ABD merkezli teknoloji şirketi

Intel, merkezi Santa Clara, Kaliforniya'daki Silikon Vadisi'nde bulunan Amerika Birleşik Devletleri merkezli bir teknoloji şirketidir. Gelire dayalı, dünyanın en büyük ve en değerli yarı iletken yonga üreticisidir. Çoğu kişisel bilgisayarda bulunan işlemciler olan X86 serisi mikroişlemcilerin mucididir. Intel, toplam gelirine göre en büyük ABD şirketleri arasında 2018 Fortune 500 listesinde 46. sırada yer aldı. 2024-2025 sezonundan itibaren UEFA ile 3 yıllık sözleşme imzalayarak Dünyada ilk kez Futbol ile İnovasyonun birleşimi için büyük bir adım attı.

<span class="mw-page-title-main">Merkezî işlem birimi</span> bir bilgisayar programının talimatlarını, talimatlar tarafından belirtilen temel aritmetik, mantıksal, kontrol ve giriş/çıkış (G/Ç) işlemlerini gerçekleştirerek yürüten ve diğer bileşenleri koordine eden bir bilgisayar içindeki elektro

Merkezî işlem birimi, dijital bilgisayarların veri işleyen ve yazılım komutlarını gerçekleştiren bölümüdür. Çalıştırılmakta olan yazılımın içinde bulunan komutları işler. Mikroişlemciler ise tek bir yonga içine yerleştirilmiş bir merkezî işlem birimidir. 1970'lerin ortasından itibaren gelişen mikroişlemciler ve bunların kullanımı, günümüzde MİB teriminin genel olarak mikroişlemciler yerine de kullanılması sonucunu doğurmuştur.

<span class="mw-page-title-main">DRAM (bilgisayar)</span>

Dinamik Rastgele Erişimli Bellek, dinamik rastgele erişimli bellek bir tümleşik devre içinde her bir veri bitini ayrı bir kapasitör içinde saklayan Rastgele Erişimli Bellek türüdür. Kapasitörler yapıları gereği bir süre sonra boşalacağından yenileme/tazeleme (refresh) devresine ihtiyaçları vardır. Bu yenileme ihtiyacından dolayı DRAM, SRAM ve diğer statik belleklerin zıddı durumundadır. DRAM’in SRAM üzerindeki avantajı onun yapısal basitliğidir: 1 bit için 1 transistör ve 1 kapasitör DRAM için yeterliyken SRAM için 6 transistör gerekir. DRAM, yenileme devresinden dolayı çok yer kaplar. Güç kaynağı açık olduğu durumda DRAM ve SRAM sakladığı verileri korur bu nedenle her iki bellek aygıtı da volatiledir.

<span class="mw-page-title-main">Intel 80286</span>

Intel 80286 veya i286, 8086/8088'dan sonraki intel işlemcisidir.

<span class="mw-page-title-main">Intel 8086</span> Intel tarafından geliştirilmiş bir mikroişlemci yongasıdır

8086 Intel tarafından geliştirilmiş, x86 mimarisi 'nin gelişmesine yol açan 16-bit mimarisinde bir mikroişlemci yongasıdır. Intel tarafından 8086 tasarımının geliştirmesine 1976 yılı baharında başlanmış ve 1978 yılı yaz aylarında ilk çip piyasaya sürülmüştür. 1979 yılında piyasaya sürülen Intel 8088, daha ucuz ve az sayıda çevre birimi kullanımına olanak veren, ayrıca IBM PC tasarımında kullanılan 8254 CTC, 8255 PIO ve 8259 PIC gibi 8080-ailesi çevre birimleri ile uyumlu olacak şekilde 8-bitlik bir data bus eklenerek hafifçe modifiye edilmiş bir versiyondur. İlave olarak daha basit ve ucuz PCB tasarımı gerektirmekte ve daha az sayıda DRAM çipine gereksinim duymaktadır. Intel 8088 orijinal IBM PC tasarımında kullanılan işlemci olması özelliğiyle de kayda değerdir.

<span class="mw-page-title-main">EEPROM</span>

EEPROM, küçük boyuttaki verileri kalıcı olarak saklamak için bilgisayar ya da diğer cihazlarda kullanılan bir yongadır. Boyutu daha büyük olan sabit verileri saklamak için ise flaş bellek gibi daha ekonomik yöntemler kullanılır. EEPROM, elektrikle yazılıp silinme özelliğine sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Kesme (bilgisayar)</span>

İş kesme, bilgi işlemede donanımsal olarak olağanüstü durumu belirtmek için gönderilen asenkron sinyal veya yazılımda işletimde değişiklik olacağını göstermek için ihtiyaç duyulan senkronize olaydır.

<span class="mw-page-title-main">Accelerated Graphics Port</span>

Accelerated Graphics Port veya Advanced Graphics Port, kısaca AGP, yüksek hızlı grafik kartlarını bilgisayarın ana kartına noktadan noktaya yönlendirmek için kullanılır ve öncelikli olarak hızlandırılmış üç boyutlu bilgisayar grafiklerini destekler. Bazı ana kartlar çeşitli bağımsız AGP slotları ile oluşturulmuştur. AGP tamamen PCI Express desteği ile tamamlanmıştır.

Bellek haritalı G/Ç ve bağlantı kapılı G/Ç, bilgisayarda CPU ve G/Ç cihazları arasındaki G/Ç işlevini yerine getirmek için kullanılan iki metottur. Başka bir metot ise ayrı bir G/Ç işlemcisi kullanılarak yapılan bir metottur. (IBM'in büyükboy bilgisayarlarında kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Mikroişlemci</span> ana işlem biriminin fonksiyonlarını tek bir yarı iletken tümdevrede birleştiren programlanabilir sayısal elektronik bileşen

Mikroişlemci, işlemci olarak da bilinen, merkezî işlem biriminin (CPU) fonksiyonlarını tek bir yarı iletken tüm devrede (IC) birleştiren programlanabilir bir sayısal elektronik bileşendir.

<span class="mw-page-title-main">Bilgisayar mimarisi</span>

Bilgisayar mimarisi, en küçüğe ve en başarılıya ulaşmayı hedeflerken aynı zamanda maliyeti de göz önünde bulundurduğu için sanat ve bilimin ortak buluştuğu nokta olarak da tanımlanır. Bilgisayar Mimarisi, bilgisayar parçalarının iç yapıları ve aralarındaki haberleşme bağlantıları ile ilgilidir.

<span class="mw-page-title-main">Gömülü sistem</span> Belli bir fonksiyonu yapmaya yönelik bilgisayar sistemi

Gömülü sistem, bilgisayarın kendisini kontrol eden cihaz tarafından içerildiği özel amaçlı bir sistemdir. Genel maksatlı, örneğin kişisel bilgisayar gibi bir bilgisayardan farklı olarak, gömülü bir sistem kendisi için önceden özel olarak tanımlanmış görevleri yerine getirir. Sistem belirli bir amaca yönelik olduğu için tasarım mühendisleri ürünün boyutunu ve maliyetini azaltarak sistemi uygunlaştırabilirler. Gömülü sistemler genellikle büyük miktarlarda üretildiği için maliyetin düşürülmesinden elde edilecek kazanç, milyonlarca ürünün katları olarak elde edilebilir.

Microsoft Windows XP Professional x64 Edition, 25 Nisan 2005 tarihinde yayınlanmış, Windows XP'nin x86-64 destekli sistemler için olan sürümüdür.

<span class="mw-page-title-main">Intel Management Engine</span> 2008den beri Intelin neredeyse tüm işlemci yonga setlerine dahil edilmiş özerk bir alt sistem

Intel Yönetilebilirlik Motoru olarak da bilinen Intel Yönetim Motoru (ME), 2008'den beri Intel'in neredeyse tüm işlemci yonga setlerine dahil edilmiş özerk bir alt sistemdir. Modern Intel anakartlarının Platform Denetleyici Merkezinde bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Motorola 6809</span>

Motorola 6809, Motorola'nın bazı 16 bit özelliklerine sahip 8 bitlik bir mikroişlemcisidir. Terry Ritter ve Joel Boney tarafından tasarlandı ve 1978'de tanıtıldı. Hem selefi Motorola 6800 hem de ilgili MOS Technology 6502'ye göre büyük bir ilerleme, TRS-80 Renkli Bilgisayar ve Dragon 32/64 ev bilgisayarlarında, Vectrex oyun sisteminde ve Star Wars dahil 1980'lerin başındaki atari makinelerinde kullanım buldu. Savunmacı, Robotron: 2084, Joust ve Gyruss. Fairlight CMI dijital ses iş istasyonunun Seri II'si ve Konami'nin Time Pilot '84 arcade oyununun her biri çift 6809 işlemci kullanır.

<span class="mw-page-title-main">ESP32</span> Bluetooth ve Wi-Fi kabiliyetli, düşük maliyetli ve düşük güçle çalışan mikrodenetleyici

ESP32; Bluetooth ve Wİ-Fİ özelliği olan, düşük maliyetli ve düşük güçlü bir mikrodenetleyici sistemdir. Hem çift çekirdekli hem de tek çekirdekli tensilica Xtensa LX6 mikroişlemci veya tek çekirdekli RISC-V mikroişlemci kullanır ve RF balun, güç amplifikatörü, düşük gürültülü alıcı amplifikatör, filtreler ve güç yönetimi modülleri içermektedir. Şangay'da bir Çinli şirket olan Espressif Systems tarafından oluşturulup geliştirilmiştir.

Rocket Lake, Intel'in 11. nesil Core mikroişlemcileri için kod adıdır. 30 Mart 2021'de satışa çıkarılan Rocket Lake, Sunny Cove'un Intel 14 nm üretim işlemine uyarlanmış bir versiyonu olan yeni Cypress Cove mikromimarisinden temel alır. Rocket Lake çekirdekleri, Skylake tabanlı Comet Lake çekirdeklerine kıyasla önemli ölçüde daha fazla transistör içerir.

Bloomfield, Intel'in Core i7-9xx üst seviye masaüstü işlemcileri ve Xeon 35xx adıyla neredeyse aynı özelliklerle satılan tek işlemcili server işlemcileri için kod adıdır ve önceki Yorkfield işlemcilerinin yerini almıştır. Bloomfield, aynı şekilde 0106Ax CPUID değerine sahip olan ve aynı soketi kullanan çift işlemcili Gainestown ile yakından ilişkilidir. Bloomfield, Intel Core i7 markasına sahip olan ve aynı şekilde 45 nm Nehalem mikromimarisinden temel alan sonraki bazı Lynnfield ve Clarksfield işlemcilerinden farklı bir soket kullanmaktadır.

Bilgisayar mimarisinde 32-bit bilgi işlem, 32-bit birimlerde veriyi işleyen işlemci, bellek ve diğer önemli sistem bileşenlerini içeren bilgisayar sistemlerine verilen addır. Daha küçük bit boyutlarıyla karşılaştırıldıklarında, 32-bit bilgisayarlar daha büyük hesaplamaları daha verimli yapabilir ve bir işlemci saat döngüsünde daha fazla veriyi işleyebilir. Tipik 32-bit kişisel bilgisayarlar ayrıca 32-bit adres veriyoluna sahiptir ve önceki nesil sistem mimarilerinin izin verdiği miktardan çok daha fazla olan 4 GB'a kadar RAM'e erişime izin verir.