İçeriğe atla

Imre Nagy

Imre Nagy
Macaristan Halk Cumhuriyeti
Bakanlar Konseyi Başkanı
Görev süresi
24 Ekim 1956 - 4 Kasım 1956
(11 gün)
Yerine geldiğiAndrás Hegedüs
Yerine gelenJános Kádár
Görev süresi
4 Temmuz 1953 - 18 Nisan 1955
(1 yıl, 288 gün)
Yerine geldiğiMátyás Rákosi
Yerine gelenAndrás Hegedüs
Kişisel bilgiler
Doğum 7 Haziran 1896(1896-06-07)
Kaposvár, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu
Ölüm 16 Haziran 1958 (62 yaşında)
Budapeşte, Macaristan Halk Cumhuriyeti
Partisi Macar Komünist Partisi
Macar Çalışma Halk Partisi
Evlilik(ler) Mária Égető
Maddede ad soyadı sırasıyla yazılmaktadır. Macar geleneğine göre Nagy Imre olarak yazılır.

Imre Nagy (7 Haziran 1896 – 16 Haziran 1958), Macar siyasetçi. İki kez Macaristan başbakanlığı görevini yürüttü.

I. Dünya Savaşı sırasında Avusturya-Macaristan Ordusu saflarında çarpışırken esir olarak götürüldüğü Çarlık Rusyası'nda Bolşeviklerden etkilendi. Ekim Devrimi sonrasında Kızılordu'ya katıldı. 1921'de Macaristan'a döndü ve Komünist Parti'ye katıldı. 1930 yılında Sovyetler Birliği'ne geri döndü ve Komintern'de Macaristan temsilcisi olarak görev aldı.

İkinci Dünya Savaşı sonrasında Macaristan'ın Kızılordu tarafından Alman işgalinden kurtarılmasının ardından Macaristan'a döndü ve kurulan hükûmette Tarım Bakanı oldu. 1947-1949 yılları arasında Macar Ulusal Meclisi sözcülüğü görevini üstlendi.

SSCB lideri Stalin'in ölümünden kısa bir süre sonra Temmuz 1953'te Başbakanlığa getirildi.[1] Siyasi baskıları yumuşatarak bazı ekonomik reformlara girişen Nagy,[2] Moskova'nın desteğini yitirince[3] 18 Nisan 1955 tarihinde Macaristan İşçi Partisi Merkez Komitesi tarafından görevinden alındı ve partiden atıldı.[4]

1956 yılında CIA tarafından da desteklenen Macar Devrimi'nın ardından, direnişçiler tarafından Başbakanlık makamına getirildi.[5] Tek parti yönetiminin sona erdiğini açıkladı. 1 Kasım'da Varşova Paktı'ndan ayrılma kararını açıklayarak Birleşmiş Milletler aracılığıyla büyük devletlerin korumasını istedi.

Bu gelişmeler üzerine Sovyet Kızılordu birlikleri Budapeşte'yi işgal etti; Nagy Yugoslavya'nın Budapeşte'deki büyükelçiliğine sığınırken, reformcu önderlerin çoğu tutuklandı. Sovyet birliklerine karşı silahlı direniş bir gecede kırıldı. İşçilerin başlattığı genel grevin ve direnişin Sovyet tankları tarafından sona erdirilmesi ise birkaç haftayı aldı. Düzenin sağlanmasından sonra geniş çaplı tutuklamalara girişildi. Bu arada 150 bin kadar Macar yurt dışına kaçtı.[6]

Sovyet tanklarının işgal ettiği Macaristan'da işbirlikçi Macar askeri hakimler tarafından "Vatana İhanet" suçuyla yargılanan Nagy, iki yıl sonra asılarak idam edildi.[7]

Kaynakça

  1. ^ "Macaristan Başbakanı azledildi". Cumhuriyet Gazetesi. 5 Temmuz 1953. s. 1. 
  2. ^ Coşar, Ömer Sami (8 Temmuz 1954). "Neler vaad edilmişti". Cumhuriyet Gazetesi. 
  3. ^ Coşar, Ömer Sami (25 Ekim 1956). "Macaristan ithilali ve verdiği neticenin manası". Cumhuriyet gazetesi. s. 2. 
  4. ^ "Macaristan Başbakanı azledildi". Cumhuriyet Gazetesi. 19 Nisan 1955. s. 1. 
  5. ^ "Peşte'de patlak veren kanlı ihtilal". Cumhuriyet Gazetesi. 25 Ekim 1956. s. 1. 
  6. ^ "1956'da Macaristan'ı da işgal etmişlerdi". Cumhuriyet Gazetesi. 22 Ağustos 1968. s. 3. 
  7. ^ "Macar İhtilalinin Lider Nagy idam edildi". Cumhuriyet gazetesi. 18 Haziran 1958. s. 1. 
Siyasi görevi
Önce gelen
Fidél Pálffy		Macaristan Tarım Bakanı
1944-1945 		Sonra gelen
Béla Kovács
Önce gelen
Ferenc Erdei		Macaristan İçişleri Bakanı
1945-1946 		Sonra gelen
László Rajk
Önce gelen
Árpád Szabó		Ulusal Meclis Başkanı
1947-1949 		Sonra gelen
Károly Olt
Önce gelen
Mátyás Rákosi		Macaristan Başbakanı
1953-1955 		Sonra gelen
András Hegedüs
Önce gelen
András Hegedüs		Macaristan Başbakanı
1956 		Sonra gelen
János Kádár
Önce gelen
Imre Horváth		Macaristan Dışişleri Bakanı
1956 		Sonra gelen
Imre Horváth

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Turgay Şeren</span> Türk futbolcu

Turkay Sabit Şeren, Türk millî futbolcu, teknik direktör, futbol yorumcusu ve spor yöneticisidir. Kaleci pozisyonunda görev alan oyuncu, futbolculuk kariyerinin tamamını Galatasaray'da geçirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Nazi Almanyası</span> 1933ten 1945e dek Nazi Partisi yönetimindeki Almanya

Nazi Almanyası, Almanya’nın 1933 ile 1945 yılları arasında, Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi (NSDAP) idaresi altında, tek parti rejimine dayalı yönetim sistemiyle “Führer” unvanlı hükûmet (1933-1945) ve devlet başkanı (1934-1945) Adolf Hitler’in liderliğinde egemenlik sürdüğü döneme verilen isim. Alman tarihi içerisinde “Reich”ların üçüncüsüdür; bundan dolayı Üçüncü Reich ismiyle de nitelendirilir.

<span class="mw-page-title-main">Macaristan tarihi</span> Macaristan ülkesinin tarihi

Macaristan tarihi, Macarların ya da Avrupa'da bilinen adları ile Hungarların kökenine ilişkin genel olarak kabul edilen görüş belirsiz ve tartışmalı olmasına karşın; onların milattan sonra 9. yüzyıla kadar Avrasya'nın ovalarında yaşayan göçebe topluluklar oldukları yönündedir.

<span class="mw-page-title-main">1956 Macaristan Ayaklanması</span>

1956 Macaristan ayaklanması veya Macaristan Halk Cumhuriyeti sonrası dönemle anıldığı isimle Macar Devrimi, 1956 yılında Macaristan'daki Sovyetler Birliği destekli stalinist hükûmete karşı başlatılan halk hareketidir.

<span class="mw-page-title-main">Macaristan Halk Cumhuriyeti</span> 1949-1989 yılları arasında Macaristanda hüküm sürmüş eski komünist devlet.

Macaristan Halk Cumhuriyeti, Macaristan'ın 1949'dan 1989 yılına kadar yani Sovyetler Birliği'nin rehberliğindeki komünist dönemde kullanılan resmi ismiydi. Komünizme karşıt geniş hareketin yapıldığı ilk yer Macaristan Halk Cumhuriyeti'dir. Bu hareketteki Macarlar özgürlük, demokrasi ve politik baskıya son verilmesini talep ediyorlardı. Kızıl Ordu'nun ülkeye müdahalesi ile hareketin liderleri öldürüldüler. Devlet, 1989 yılına kadar varlığını sürdürdü. 1989 yılında rejime karşı güçler birleşerek komünist rejime son verilmesine zorladılar. Macaristan Halk Cumhuriyeti kendini Macar Sovyet Cumhuriyeti'nin vârisi olarak görmekteydi. Macar Sovyet Cumhuriyeti 1919'da kurulan ve Sovyet Rusya'dan sonraki ikinci komünist devlettir.

<span class="mw-page-title-main">Macaristan Sovyet Cumhuriyeti</span>

Macaristan Sovyet Cumhuriyeti Macaristan'da Béla Kun'un liderliğinde kurulan komünist bir rejimdir. Rusya'daki Bolşeviklerin yaptığı Ekim Devriminin ardından Avrupa'da kurulan Marksist-Leninist politikaların uygulandığı ilk komünist hükûmettir. Ömrü sadece dört ay sürmüştür. Romanya'nın Budapeşte'yi işgaliyle düşmüştür. Bu devletin varisi Macaristan Krallığı'dır. Krallık (1920-1944) arasında hüküm sürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Viktor Orbán</span> Macaristan başbakanı (1998–2002, 2010–görevde)

Viktor Mihály Orbán, Macar siyasetçi ve 2010 yılından beri Macaristan Başbakanı. Aynı zamanda 2003 yılından beri Fidesz partisinin genel başkanıdır.

Bu maddede, Galatasaray futbol takımının 1955-56 sezonunda mücadele ettiği İstanbul Profesyonel Ligi'ndeki maçları, kadro bilgileri ve istatistikleri yer almaktadır. Takım, 1952 sezonunda ilk kez düzenlenen İstanbul Profesyonel Ligi'ne beşinci kez katılmıştır.

Sovyetlerin Macaristan'ı işgali, Macaristan'ın II. Dünya Savaşı'nda mağlup olmasından sonra başlayıp, 45 yıl devam eden bir süreci ifade etmektedir. İşgal, 1991 yılında SSCB'nin dağılmasından kısa bir süre önce sona ermiştir.

László Moholy-Nagy ressam, desinatör, fotoğrafçı ve akademisyen. Konstrüktivizmden etkilenmiş, teknoloji ve sanayinin, sanata entegrasyonunu savunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">László Bárdossy</span> Macaristan başbakanı (1890-1946; hd. 1941-1942)

László Bárdossy, Macar diplomat ve siyasetçidir. Şubat 1941-Mart 1942 arasında Macaristan Krallığı dışişleri bakanı, Nisan 1941-Mart 1942 arasında Macaristan Krallığı başbakanı olarak görev yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Károly Grósz</span> Macar siyasetçi

Károly Grósz Macarca telaffuz: [ˈkaːroj ˈɡroːs] Macar komünist siyasetçi. 1988 ila 1989 yılları arasında Macar Sosyalist İşçi Partisi'nin Genel Sekreterliğini yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">György Lázár</span> Macar siyasetçi (1924-2014)

György Lázár, Macar mühendis ve siyasetçi. Lázár, Avrupa'da günümüzde Macaristan'ın bulunduğu bölgede 1949 ile 1989 yılları arasında var olan Macaristan Halk Cumhuriyeti'nde 1975 ile 1987 arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Ferenc Münnich</span> Macar politikacı

Ferenc Münnich, Macar komünist siyasetçi. 1958-1961 yılları arası Macaristan Halk Cumhuriyeti Bakanlar Konseyi Başkanı olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">András Hegedüs</span> Macar siyasetçi (1922-1999)

András Hegedüs, Macar komünist siyasetçi. 1955-1956 yılları arasında Bakanlar Kurulu Başkanı olarak görev yaptı. 28 Ekim 1956'daki Macar Devrimi'nin beşinci gününde Sovyetler Birliği'ne kaçtı, ancak 1958 yılında geri döndü ve sosyoloji dersleri verdi.

<span class="mw-page-title-main">István Dobi</span> Macar siyasetçi

István Dobi, Macar politikacı. 1948-1952 yılları arası Macaristan Başbakanı oldu. 1949'da ülkenin tam kontrolünü ele aldıktan kısa bir süre sonra partiye katılarak göreve gelen ilk komünistti.

<span class="mw-page-title-main">János Kádár</span> Macaristan başbakanı (1912-1989, hd. 1956-1958 & 1961-1965)

János Kádár, Macar devlet adamı, politikacı, Macar Sosyalist İşçi Partisi Genel Sekreteri, 1956 yılından, emekli olduğu 1988 tarihine kadar 32 yıl boyunca Macaristan'a Başkanlık yapmış komünist lider. İlerlemiş yaşı ve buna bağlı sağlık problemleri yüzünden 1988 yılında emekli olmak zorunda kalıncaya kadar Parti Genel Sekreterliği görevini sürdürdü ve görevini daha genç reformcu kadrolara devretti.

<span class="mw-page-title-main">Macar İşçi Partisi</span>

Macar İşçi Partisi, 1948-1956 yılları arasında Macaristan Halk Cumhuriyeti'nde iktidarda bulunan komünist parti.

<span class="mw-page-title-main">İkinci Macaristan Cumhuriyeti</span>

İkinci Macar Cumhuriyeti 1 Şubat 1946'da Macaristan Krallığı'nın lağvedilmesinden kısa bir süre sonra kurulmuş ve 20 Ağustos 1949'da Komünist yönetimin iktidara gelmesinin ardından feshedilmiş parlamenter cumhuriyettir.

<span class="mw-page-title-main">Macaristan Krallığı (1920-1946)</span> Orta Avrupada Miklós Horthy tarafından yönetilen devlet (1920-1946)

Macaristan Krallığı, Bazen Naiplik veya Horthy dönemi olarak anılan, 1920'den 1946'ya kadar Naib Miklós Horthy'nin yönetimi altında bir ülkeydi. Horthy, nominal olarak Macar monarşisini temsil ediyordu. Ancak tahtta oturan bir kral yoktu. IV. Karl'ın tahta geri dönme girişimleri Horthy tarafından engellendi.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.