İçeriğe atla

Illumos

Illumos (illumos olarak yazılır) kısmen ücretsiz ve açık kaynaklı bir Unix işletim sistemidir. Sistem V Sürüm 4 (SVR4) ve Berkeley Yazılım Dağıtımı'na (BSD) dayanan OpenSolaris'e dayanmaktadır. Illumos bir çekirdek, aygıt sürücüleri, sistem kütüphaneleri ve sistem yönetimi için yardımcı yazılımlardan oluşur. Bu çekirdek, Linux çekirdeğinin farklı Linux dağıtımlarında kullanılmasına benzer bir şekilde, birçok farklı açık kaynaklı illumos dağıtımının temelini oluşturmaktadır.[1][2][3]

Bazı bilgisayar yazı tipleri küçük L harfini büyük i harfinden net bir şekilde ayırt edemediği için bakımcılar illumos'u küçük harfle yazmaktadır: Il (bkz. homoglif). Proje adı Latince ışık anlamına gelen illuminare ve İşletim Sistemi (Operating System) anlamına gelen OS kelimelerinin birleşimidir.[4][4][5]

Genel bakış

OpenIndiana işletim sistemi illumos temellidir

Illumos, OpenSolaris'in kapalı kaynak kodlu parçalarını açık uygulamalarla değiştirerek gerçekten açık kaynak kodlu bir Solaris yaratmak için bazı çekirdek Solaris mühendislerinin topluluk çabası olarak 3 Ağustos 2010 Perşembe günü webinar aracılığıyla duyuruldu.[6][7][8]

Orijinal planda illumos'un bir dağıtım ya da çatal olmayacağı açıkça belirtilmişti. Ancak, Oracle'ın OpenSolaris'i durdurduğunu açıklamasının ardından, illumos'un kendi çekirdeğine dönüşmesine izin veren Solaris ON çekirdeğinin son sürümünü çatallamak için planlar yapıldı.[9]

(2010 (2010) itibarıyla), (2010 itibarıyla), çabalar libc, NFS kilit yöneticisi, kripto modülü ve kapalı, tescilli kod içermeyen Solaris benzeri bir işletim sistemi oluşturmak için birçok aygıt sürücüsüne odaklandı. (2012 itibarıyla), geliştirme vurgusu tarihsel derleyici Studio'dan GCC'ye geçişi içermektedir. "Userland" yazılımı artık GNU make ile oluşturulmakta ve GNU tar gibi birçok GNU yardımcı programını içermektedir.[10]

Illumos, kurucusu Garrett D'Amore ve Bryan Cantrill ve Adam Leventhal gibi diğer topluluk üyeleri/geliştiriciler tarafından bir Geliştiriciler Konseyi aracılığıyla hafifçe yönetilmektedir.[11]

Illumos Vakfı, kurucu yönetim kurulu üyeleri Jason Hoffman (eski Joyent), Evan Powell (Nexenta) ve Garrett D'Amore ile birlikte 501(c)6 ticaret birliği olarak Kaliforniya Eyaleti'nde kurulmuştur. Ağustos 2012 itibarıyla vakıf, tüzüğünü ve organizasyonel gelişimini resmîleştirme sürecindeydi.

OpenStorage Summit 2010'da illumos'un yeni logosu ortaya çıktı, resmi tip ve markalaşma da bunu takip edecek.[12]

Geliştirme

Birincil geliştirme projesi olan illumos-gate, BSD "src" ağacı tarafından sunulana benzer şekilde sürücülerin, çekirdek kütüphanelerin ve temel yardımcı programların büyük bir kısmına sahip bir Solaris çekirdeği olan OS/Net'ten (diğer adıyla ON) türetilmiştir. Başlangıçta OpenSolaris OS/Net'e bağımlıydı, ancak Oracle sessizce Solaris'in gelişimini kapatmaya karar verdikten ve OpenSolaris projesini gayri resmi olarak öldürdükten sonra bir çatal yapıldı.[13][14][15][16]

Özellikler

  • ZFS, ZFS, çok büyük depolama kapasiteleri için yüksek düzeyde veri bütünlüğü sağlayan birleşik bir dosya sistemi ve mantıksal birim yöneticisi
  • Solaris Containers (veya Zones), x86 ve SPARC sistemleri için işletim sistemi düzeyinde sanallaştırma teknolojisinin düşük ek yük uygulaması.
  • DTrace, üretim sistemlerindeki çekirdek ve uygulama sorunlarını gerçek zamanlı olarak gidermek için kapsamlı bir dinamik izleme çerçevesi.
  • Kernel tabanlı Sanal Makine (KVM), bir sanallaştırma altyapısı. KVM, donanım sanallaştırma uzantılarına sahip işlemcilerde yerel sanallaştırmayı destekler.
  • OpenSolaris Ağ Sanallaştırma ve Kaynak Kontrolü (veya Crossbow), sanal NIC (VNIC) sözde ağ arayüzü teknolojisi, özel ip bölgeleri, bant genişliği yönetimi ve arayüz başına ve VNIC başına akış kontrolü dahil olmak üzere dahili bir ağ sanallaştırması ve hizmet kalitesi sağlayan bir dizi özellik.

Mevcut dağıtımlar

Distributions, at illumos.org[17]

  • DilOS, Debian paket yöneticisi (dpkg + apt) ve sanallaştırma desteği ile x86-64 ve SPARC için kullanılabilir.
  • NexentaStor, sanallaştırma, depolama alanı ağları, ağa bağlı depolama ve ZFS dosya sistemini kullanan iSCSI veya Fiber Kanal uygulamaları için optimize edilmiş dağıtım.
  • OmniOS Community Edition, sunucu kullanımı için uygun minimalist bir yaklaşım benimser.
  • OpenIndiana, OpenSolaris işletim sisteminin devamı ve çatalı olan bir dağıtım.
  • SmartOS, Kernel tabanlı Sanal Makine entegrasyonu ile bulut bilişim için bir dağıtım.
  • Tribblix, modern bileşenlere sahip retro tarzı dağıtım, x86-64 ve SPARC için kullanılabilir.
  • v9os, yalnızca sunucuya yönelik, IPS tabanlı minimal SPARC dağıtımı.
  • XStreamOS, altyapı, bulut ve web geliştirme için bir dağıtım.[18]

Discontinued:

  • Dyson, libc ve SMF init sistemi kullanılarak Debian'dan türetilmiştir.
  • OpenSXCE, IA-32/x86-64 x86 platformları ve SPARC için geliştiriciler ve sistem yöneticileri için dağıtım[19]

Ayrıca bakınız

  • Solaris, Illumos'un bir yakın akrabası

Kaynakça

  1. ^ "What Illumos is and is not". ZDNet. 31 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  2. ^ "Distributions". 15 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  3. ^ Blankenhorn, Dana. "What Illumos is and is not". ZDNet. 31 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  4. ^ a b "Announcement". illumos.org. 15 Haziran 2018. 27 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  5. ^ Mustacchi, Robert (5 Eylül 2015). "Linux to SmartOS cheatsheet, after smartos-discuss vetting, sans deritus. by cwvhogue - Pull Request #217". GitHub. 23 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2021. 
  6. ^ Garrett D'Amore (3 Ağustos 2010). "illumos - Hope and Light Springs Anew - Presented by Garrett D'Amore" (PDF). illumos.org. 6 Ağustos 2010 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2010. 
  7. ^ "Whither OpenSolaris? illumos Takes Up the Mantle". 20 Kasım 2012. 26 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  8. ^ Archived at Ghostarchive and the "OpenIndiana, Illumos, and the OpenSolaris Community (Part 1)". YouTube. 26 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Nisan 2023. : "OpenIndiana, Illumos, and the OpenSolaris Community (Part 1)". YouTube. 26 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  9. ^ Garrett D'Amore (13 Ağustos 2010). "The Hand May Be Forced". 17 Ağustos 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Kasım 2013. 
  10. ^ "OpenIndiana/oi-userland". GitHub. 28 Ekim 2021. 13 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  11. ^ Deirdré Straughan (16 Mayıs 2012). "illumos Developers' Council Meeting". illumos.org. 10 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2012. 
  12. ^ Garrett D'Amore (27 Ekim 2010). "New illumos logo". 4 Kasım 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Kasım 2013. 
  13. ^ "os-net-skeleton". bitbucket.org. 29 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Temmuz 2019. 
  14. ^ "Oracle staff report big layoffs across Solaris, SPARC teams". www.theregister.co.uk. 4 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Temmuz 2019. 
  15. ^ "OpenSolaris axed by Ellison". www.theregister.co.uk. 4 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Temmuz 2019. 
  16. ^ "illumos sporks OpenSolaris". www.theregister.co.uk. 6 Ağustos 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Temmuz 2019. 
  17. ^ "Distributions - illumos". illumos.org. 5 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  18. ^ "XStreamOS". Sonicle. 27 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2021. 
  19. ^ "OpenSXCE". www.opensxce.org. 9 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Şubat 2016. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">GNU</span> bilgisayar işletim sistemi

GNU; çekirdeği, sistem araçlarını, açıcılarını, kütüphanelerini ve son kullanıcı yazılımlarını içeren, GNU Tasarısı kapsamında geliştirilen bir işletim sistemidir. İsminin açılımı "GNU's Not Unix" dir. Bu ismi almasındaki sebep de tasarımının Unix'e benzerken kendisinin özgür yazılım olması ve herhangi bir UNIX kodunu içermemesidir.

<span class="mw-page-title-main">Oracle Solaris</span>

Solaris, ilk olarak Sun Microsystems tarafından geliştirilmiş, UNIX tabanlı bir işletim sistemidir. 1993 yılında halefi olan SunOS işletim sisteminin yerini almıştır. Ocak 2010'da Oracle firmasının Sun firmasını satın almasıyla Oracle Solaris olarak anılmaya başlanmıştır.

macOS, Macintosh işletim sistemi ailesinin son sürümüdür ve Apple tarafından Macintosh bilgisayarları için tasarlanmış bir işletim sistemidir.

<span class="mw-page-title-main">Sun Microsystems</span>

Sun Microsystems, merkezi Santa Clara, Kaliforniya'daki Silikon Vadisi olan, 24 Şubat 1982 tarihinde kurulmuştur. Bilgisayar ve bilgisayar parçaları, yazılım ve bilgi teknolojileri de dahil olmak üzere birçok alanda üretim ve satış yapan şirkettir.

<span class="mw-page-title-main">OpenSolaris</span>

Sun Microsystems şirketi tarafından geliştirilmiş Solaris işletim sistemi 2005 yılında açık kaynak hâle dönüştürülmeye başlanmıştır. Açık kaynak koda tamamen dönüştürülmesini ve bu bağlamda bir topluluk oluşturmak üzere OpenSolaris tasarısı başlatılmıştır. OpenSolaris işletim sistemi değil; Solaris işletim sisteminin açık kaynak koda dönüştürülmesini sağlayacak tasarının ismidir.

<span class="mw-page-title-main">POSIX</span>

POSIX, UNIX için "taşınabilir işletim sistemi arabirimi".

<span class="mw-page-title-main">Nexenta OS</span>

Nexenta OS OpenSolaris projesi ile Oracle firmasının Solaris'in kaynak kodlarını açmasından sonra ortaya çıkan OpenSolaris dağıtımıdır. Nexenta OS, Solaris (SunOS) çekirdeğine sahiptir.

AuroraUX opensolaris kaynağı tabani üzerinde kurulu bir isletim sistemi dagitimidir .Projenin amaci Ada programlama dilini kullanarak yüksek güvenilirlikte çekirdek işletim sistemleri yaratmaktir. proje minimalistik yapılmaya çalişildiği ve diğer dagitimlara bir taban olarak kullanildiği kadar, kendi çapinda da fonksiyonel bir işletim sistemi olacaktir.

Bir hiper yönetici veya sanal makine monitörü (VMM), sanal makineleri oluşturan ve çalıştıran bilgisayar yazılımı, bellenim veya donanımdır. Bir hipervizörün bir veya daha fazla sanal makineyi çalıştırdığı bir bilgisayara ana makine adı verilir ve her sanal makineye konuk makinesi adı verilir. Hiper yönetici, konuk işletim sistemlerini sanal işletim platformuyla sunar ve konuk işletim sistemlerinin yürütülmesini yönetir. Çeşitli işletim sistemlerinin birden fazla örneği sanallaştırılmış donanım kaynaklarını paylaşabilir: örneğin, Linux, Windows ve macOS örneklerinin tümü tek bir fiziksel x86 makinede çalışabilir. Konuk işletim sistemleri aynı çekirdeğe sahip farklı Linux dağıtımları gibi kullanıcı alanında farklılık gösterebilse de, bu, tüm örneklerin tek bir çekirdeği paylaşması gereken işletim sistemi düzeyinde sanallaştırma ile çelişir.

Sanallaştırma bilgisayar kaynaklarının kullanıcılardan soyutlanması işlemine verilen isimdir. Bunu yapmak için kullanılan metodlar bilgisayar kaynaklarının paylaştırılmasını veya birleştirilmesini sağlar. Sanallaştırmanın ilk hedefi kullanıcıya bir soyutlama tabakası sunarak kullanıcıyı kaynaklardan soyutlamak. Böylece kullanıcı ve kaynaklar arasına bir mantıki katman eklenmiş oluyor. Bir hiper yönetici veya sanal makine monitörü (VMM), sanal makineleri oluşturan ve çalıştıran bilgisayar yazılımı, bellenim veya donanımdır. Bir hipervizörün bir veya daha fazla sanal makineyi çalıştırdığı bir bilgisayara ana makine adı verilir ve her sanal makineye konuk makinesi adı verilir. Hiper yönetici, konuk işletim sistemlerini sanal bir işletim platformuyla sunar ve konuk işletim sistemlerinin yürütülmesini yönetir. Çeşitli işletim sistemlerine sahip birden fazla aygıt, sanallaştırılmış donanım kaynaklarını paylaşabilir. Örneğin; Linux, Windows ve macOS işletim sistemlerinin tümü, tek bir fiziksel x86 makinede çalışabilir. Konuk işletim sistemleri aynı çekirdeğe sahip farklı Linux dağıtımları gibi kullanıcı alanında farklılık gösterebilse de, bu, tüm örneklerin tek bir çekirdeği paylaşması gereken işletim sistemi düzeyinde sanallaştırma ile çelişir.

Bilgi işlem platformu, bir uygulama yazılımı çalıştırmak için donanım mimarisi ve bir yazılım çerçevesi, yazılım, çeşitli bazı kombinasyon veya sıralamalarını içermektedir. Tipik platformlarda bir bilgisayar mimari, işletim sistemi, programlama dilleri ve ilgili kullanıcı arabirimi içerir.

Bu sayfadaki tablolar ile özgür ve açık kaynak işletim sistemleri karşılaştırılmaktadır. Tablolarda EOL olmayanüm sürümlerin bir özelliği desteklemediği durumlarda aronu destekleyen ilk sürüm listelenir.

uname

uname (veya unix name) - Unix ve Unix benzeri işletim sistemleri bir yazılım konsol programı olup, sistem hakkında bilgi verir. Geçerli makine ve üzerinde çalışdığı işletim sistemi hakkında isim, sürüm ve diğer ayrıntıları yazdırır. uname sistem çağrısı ve komut PWB / UNIX ile ilk kez ortaya çıktı. Her ikisi de POSIX tarafından belirtilir.

IPFilter birçok Unix benzeri işletim sistemleri için güvenlik duvarı hizmetleri ve Ağ adresi dönüşümü (NAT) sağlayan açık kaynaklı bir yazılım paketidir. Yazar ve yazılım sürdürücüsü Darren Reed'tir. IPFilter hem IPv4 hem de IPv6 protokollerini destekler ve durum bilgisi olan bir güvenlik duvarıdır.

Hyperbola GNU/Linux-libre, i686 ve x86-64 mimarileri için tasarlanmış bir işletim sistemidir. Arch anlık görüntüleri ve Debian geliştirme sürümü temellidir. Genel Linux çekirdeği yerine GNU işletim sistemi bileşenlerini ve Linux-libre çekirdeğini içerir. Hyperbola GNU/Linux-libre, Özgür Yazılım Vakfı tarafından Ücretsiz Sistem Dağıtım Yönergeleri kıstaslarını karşıladığı için tamamen özgür bir işletim sistemi olarak listelenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Android-x86</span>

Android-x86, Open Handset Alliance tarafından geliştirilen Android mobil işletim sisteminin RISC tabanlı ARM çipleri yerine x86 işlemcili cihazlarda çalışmasını sağlayan, resmi olmayan bir açık kaynaklı bir projedir.

OpenWindows, SunView, NeWS ve X Window System protokollerini birleştiren Sun Microsystems iş istasyonları için tasarlanmış ve artık geliştirilmesi devam etmeyen bir masaüstü ortamıdır. OpenWindows, Solaris 9'da Common Desktop Environment (CDE) ve GNOME 2.0 lehine kaldırılıncaya kadar SunOS 4 ve Solaris işletim sistemlerinin sonraki sürümlerine dahil edildi.

SunOS, Sun Microsystems tarafından iş istasyonu ve sunucu bilgisayar sistemleri için geliştirilmiş Unix temelli bir işletim sistemidir. SunOS adı genellikle yalnızca BSD temelli 1.0 ila 4.1.4 sürümlerine atıfta bulunmak için kullanılırken, 5.0 ve sonraki sürümleri UNIX System V Sürüm 4'ü temel alır ve Solaris markası altında pazarlanır.

<span class="mw-page-title-main">ZFS</span>

ZFS, birim yönetimi özelliklerine sahip bir dosya sistemidir. 2001 yılında Sun Microsystems Solaris işletim sisteminin bir parçası olarak başladı. Solaris'in ZFS dahil büyük bölümleri, Oracle Corporation'ın 2009/2010'da Sun'ı satın almasıyla kapalı kaynak lisansı altına alınmadan önce, 2005'ten itibaren yaklaşık 5 yıl süreyle OpenSolaris olarak açık kaynak lisansı altında yayımlandı. 2005'ten 2010'a kadar, ZFS'nin açık kaynak sürümü Linux, Mac OS X ve FreeBSD'ye taşındı. 2010 yılında illumos projesi, ZFS de dahil olmak üzere bir açık kaynak projesi olarak gelişimini sürdürmek için OpenSolaris'in yeni bir sürümünü çatalladı. 2013 yılında, açık kaynaklı ZFS'nin gelişimini koordine etmek için OpenZFS kuruldu. OpenZFS, temel ZFS kodunu korur ve yönetirken, ZFS kullanan kuruluşlar, ZFS'nin sistemlerine entegre edilmesi için gereken özel kodu ve doğrulama süreçlerini sürdürür. OpenZFS, Unix benzeri sistemlerde yaygın olarak kullanılmaktadır.

Bu, Oracle tarafından sunulan ürün ve hizmetlerdir.