İçeriğe atla

Iliupersis

Truva'nın Düşüşü, Johann Georg Trautmann (1713-1769). Basen Büyük Dükalığı koleksiyonundan, Karlsruhe.

Iliupersis (Grekçe: Ἰλίου πέρσις, Iliou persis, "Truva'nın Yağmalanması"), antik Yunan edebiyatının kayıp destanlarından biridir. "Epik Döngü" olarak bilinen, Antik Yunanda daktilik ölçü ile yazılmış ve Truva Savaşı'nı konu alan şiirlerden biriydi. Iliou persis'in hikâyesi kronolojik olarak Küçük İlyada'dan sonra gelir ve Iliou persis'ten sonra Nostoi ("Dönüşler") gelir. Iliou persis bazen antik yazarlar tarafından Miletli Arctinus'a (MÖ 8. yy) atfedilmiştir (bkz. Döngüsel şairler). Şiir, daktilik ölçü ile yazılmış iki kitaptan oluşuyordu.

Tarih

Iliou persis muhtemelen MÖ 7. yüzyılda yazıldı, ancak çok fazla belirsizlik vardır. Antik kaynaklar Arctinus'u MÖ 8. yüzyıla tarihlerken, şiirlerinden biri olan Aethiopis ile ilgili kanıtlar, onun 8. yy'dan çok daha sonra yaşadığını göstermektedir.

İçerik

Iliou persis'in orijinal metninin sadece on satırı günümüze ulaşmıştır. Bugün hakkında bildiklerimiz; Proclus (muhtemelen MS 2. yüzyıldaki gramerci Eutychius Proclus ile özdeşleştirilebilir ) isimli birine atfedilen okuma parçalarının derlendiği ve Destan Döngüsü'nün özetini içeren kaynağa dayanmaktadır. Şiirin içeriği hakkında daha fazla bir izlenim, hikâyeyi Truvalıların bakış açısıyla anlatan Virgilius'un Aeneid'inin (Iliou persis'ten yüzyıllar sonra yazılmıştır) 2. kitabından elde edilebilir.

Farklı kaynakların bazı ayrıntıları farklı kaydettiğini unutmayın: örneğin, Aeneas'ın Truva'dan ayrılma şekli veya Astyanax'ın katilinin kim olduğu farklı kaynaklarca farklı şekillerde anlatılmıştır. Burada anlatılan versiyon, başka herhangi bir kaynaktan ziyade, özellikle erken epik şiir hakkında bilinenlere uyar.

Şiir, Truvalıların Yunanların geride bıraktıkları tahta atı ne yapacaklarını tartışmalarıyla başlar: Bazıları onu kayalardan aşağı atmaları gerektiğini, bazıları yakmaları gerektiğini düşünürken diğerleri onu Athena'ya adamaları gerektiğini söylerler. Üçüncü görüş galip gelir ve Truvalılar sözde zaferlerini kutlarlar. Bu arada tanrı Poseidon, Laocoön'ü ve iki oğlundan birini öldüren iki yılanın kötü alametini gönderir; Bunu gören Aeneas ve adamları, olacakları tahmin ederek Truva'dan ayrılırlar.

Gece olduğunda, Sinon'un işareti ile atın içindeki Yunan savaşçıları ortaya çıkar ve Tenedos'dan geri dönen Yunan ordusunu içeri almak için şehir kapılarını açarlar. Truvalılar katledilir ve Yunanlar şehri ateşe verir.

Neoptolemos kral Priamos'u Zeus'un sunağına sığınmış olsa da öldürür ; Menelaos, Deiphobus'u öldürür ve karısı Helen'i geri alır; Küçük Aias, Kassandra'yı Athena'nın sunağından çekip alır ve heykele fiziksel hasar verir. Yunanlar, intikam almak için Aias'ı taşlamaları gerektiğine karar verirler, ancak Aias da Athena'nın sunağına sığınır. Odysseus, Hektor'un bebek oğlu Astyanax'ı öldürür ve Neoptolemos, Hektor'un karısı Andromakhe'yi esir alır. Yunanlar, Akhilleus'un mezarına Priamos'un kızı Polyksena'yı kurban ederler. Athena, Yunanların dönüş yolunda intikam almak için plan hazırlar.

Sürümler

Kaynakça

  • Abrantes, MC (2016), Truva Döngüsünün Temaları: Yunan mitolojik geleneğinin araştırılmasına katkı (Coimbra).978-1530337118
  • Burgess, Jonathan S., Homer'de Truva Savaşı Geleneği ve Epik Döngü, Johns Hopkins University Press, (2004).0-8018-6652-9ISBN'si 0-8018-6652-9 . (P. 180).
  • Davies, Malcolm; Yunan Epik Döngüsü, Duckworth Yayınları; 2. baskı (2 Mayıs 2001).1-85399-039-6ISBN'si 1-85399-039-6 .
  • Evelyn-White, Hugh G., Hesiod the Homeric Hymns ve Homerica, BiblioBazaar (13 Mart 2007).1-4264-7293-5ISBN'si 1-4264-7293-5 .

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İlyada</span> Truva Savaşını anlatan bir destan

İlyada, Homeros'un Troya Savaşı'nı anlatan destanıdır. Yunancada Odysseia ile birlikte en eski destan olduğu düşünülen, epik bir şiirdir. Eldeki veriler ışığında Homeros tarafından MÖ 7. ya da 8. yüzyılda yazıldığı düşünülen Antik Yunan edebiyatının temel eserlerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Helenus</span>

Yunan mitolojisinde Helenus kibar ve zeki bir kâhindi.

<span class="mw-page-title-main">Truva Savaşı</span> Yunan mitolojisinde efsanevi savaş

Truva Savaşı, Yunan mitolojisinde M.Ö. 12. veya 13. yüzyıl civarında meydana gelen efsanevi bir çatışmadır. Savaş, Truvalı Paris'in Helen'i Sparta kralı kocası Menelaos'tan almasının ardından Akalar (Yunanlar) tarafından Truva şehrine karşı yürütülmüştür. Savaş Yunan mitolojisindeki en önemli olaylardan biridir ve başta Homeros'un İlyada'sı olmak üzere Yunan edebiyatının birçok eserinde anlatılmaktadır. İlyada'nın özü on yıl süren Truva kuşatmasının onuncu yılında dört gün iki gecelik bir dönemi anlatır; Odisseia ise savaşın kahramanlarından biri olan Odisseia'un eve dönüş yolculuğunu anlatır. Savaşın diğer bölümleri, fragmanlar halinde günümüze ulaşan epik şiirler döngüsünde anlatılır. Savaştan bölümler, Yunan tragedyası ve Yunan edebiyatının diğer eserleri ile Virgil ve Ovid gibi Romalı şairler için malzeme sağladı.

<span class="mw-page-title-main">Aias</span> Yunan Mitolojisinde Elis Kralı

Ajax ya da Aias Yunan Mitolojisinde Kral Telamon'un ve Periboea'nın oğludur ve üvey kardeşi Teukros'dur. Homeros'un İlyada destanında Truva Savaşı'nda önemli bir rol oynar; ve cesur bir savaşçı olarak tasvir edilir. Ayrıca "Telamon oğlu Aias, "Büyük Aias" veya "Aias Büyük" adları ile de anılır, bu şekilde anılmasının sebebi Akha ordusundaki Oileus oğlu Aias'dan ayırmaktır, ayrıca Küçük Aias olarak bilinir. Adı "dünyanın" anlamına gelir.

<span class="mw-page-title-main">Diomidis</span> Yunan Mitolojisinde Argos Kralı

Diomedes ya da Diomede Truva Savaşı'na katılmasıyla tanınan Yunan mitolojisinde bir kahramandır.

<span class="mw-page-title-main">Palladion</span>

Palladion. Antik ve efsanevi Truva kentinin kalesinde bulunduğuna inanılan kentin koruyucusu Pallas Athena'ın sağ elinde mızrak, sol elinde ise kalkan tutar hâlde, zafer tanrıçası Nike ile kabartma heykeli veya resmi. Bu kabartma heykeli veya resmi Zeus tarafından İlionun kuruluşu sırasında gökten atılmıştır.

<i>Troyalı Kadınlar</i> Evripides trajedisi

Troyalı Kadınlar, MÖ 415 yıllarında Euripides tarafından kaleme alınmış tragedyadır. Euripides’in Truva Savaşı'nı konu alan üçlemesinin üçüncü kitabı olan eser, Atina ve Sparta halklarını karşı karşıya getiren ve on yıl süren Peloponez Savaşı ortamında yazılmıştır. Bu oyun, şehirleri yağmalandıktan, kocaları öldürüldükten ve kalan aileleri köle olarak götürüldükten sonra geriye kalmış Troyalı kadınların kaderini anlatmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Homerik İlahiler</span>

Homerik İlahiler her biri ayrı bir Yunan tanrısını öven 33 anonim ilahinin bir derlemesidir. İlâhiler, esasında Homeros tarafından yazılmamış oldukları halde onun İlyada ve Odysseia eserlerinde kullandığıyla aynı epik ölçüde ve aynı şiveyle yazıldıkları ve çoğu benzer formülü kullandıkları için "Homeros'la ilgili" anlamında "Homerik" adını aldılar. Antik çağlarda, onlardan ilk bahseden Thukididis'in (iii.104), "Tüm derleme, derleme olarak, kelimenin tek kullanışlı anlamıyla Homeriktir," sözlerinden beri sorgusuzca Homeros'a atfedildiler ve bu isim üzerlerine yapıştı. İngiliz Klasik eserler akademisyeni A. W. Verall'ın 1894'te dediği gibi "Yunan kitap edebiyatı tarihinin en eski zamanlarından beri 'Homeros' olarak etiketlendirildiler."

<span class="mw-page-title-main">Rhesus (oyun)</span> Evripides trajedisi

Resos, Euripides'e atfedilen bir Atina trajedisidir. Oyunun yazarı, antik çağlardan beri tartışmalıdır. 17. yüzyıldan beri oyunun estetik temeli ve sözcük haznesindeki tuhaflıklar sebebi ile, başta Joseph Scaliger olmak üzere, farklı bilim insanları tarafından oyun araştırılmıştır. Oyunun Euripides'e ait olduğu hala tartışmalı bir konudur.

<span class="mw-page-title-main">Neoptolemos</span>

Neoptolemos, Yunan Mitolojisinde savaşçı Akhilleus ve prenses Deidamia'nın oğludur ve Oneiros'un kardeşidir. Antik Epirus'un Molosslularının hanedanının efsanevi atasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Tindareos</span> Sparta kralı

Yunan mitolojisinde, Tyndareos / Tyndareus bir Sparta kralıdır.

Yunan mitolojisinde Astyoche ya da Astyocheia aşağıdaki karakterlerdir:

<span class="mw-page-title-main">Teukros</span>

Teukros, Teucer ya da Teucrus, Teucros veya Teucris, Yunan mitolojisinde Salamis Adası'nın kralı Telamon ve onun ikinci eşi ve Truva Kralı Laomedon'un kızı Hesione'un oğludur.

<span class="mw-page-title-main">Filoktetes</span>

Filoktetes (Philoktētēs) veya Philoctetes Yunan mitolojisinde, Teselya'daki Meliboea kralı Poeas'ın oğludur. Annesi Demonnasa veya Methone'dir. Ünlü bir Yunan kahramanıydı, okçu olması ile ünlenmişti ve Truva Savaşı'na katıldı.

Küçük İlyada eski Yunan edebiyatının kayıp bir destanıdır. "Epik Döngü" olarak bilinen, Antik Yunanda daktilik ölçü ile yazılmış ve Truva Savaşı'nı konu alan şiirlerden biriydi ve bütün Truva Savaşı'nı epik bir şekilde anlatmıştır. Küçük İlyada hikâyesi kronolojik olarak Aethiopis'ten sonradır ve Iliou Persis da Küçük İlyada'dan sonradır. Küçük İlyada'nın yazarı, diğer antik yazarlar tarafından çeşitli şekillerde Pyrrha'lı Lesches, Spartalı Cinaethon, Erythrae'li Diodorus, Phokaialı Thestorides veya Homeros'un kendisine atfedilmiştir. Şiir, daktilik ölçü ile yazılmış dört şiir kitabından oluşuyordu.

<span class="mw-page-title-main">Aethiopis</span>

Aethiopis ya da Aithiopis, eski Yunan edebiyatının kayıp bir destanlarından biridir. "Epik Döngü" olarak bilinen, Antik Yunanda daktilik ölçü ile yazılmış ve Truva Savaşı'nı konu alan şiirlerden biriydi. Aethiopis'in hikâyesi kronolojik olarak Homeros İlyada'sından hemen sonra gelir ve onu Küçük İlyada takip eder. Aethiopis; antik yazarların bazıları tarafından Miletli Arctinus atfedilmiştir. Şiir, daktilik ölçü ile yazılmış beş şiir kitabından oluşuyordu.

Nostoi ("Dönüşler"), aynı zamanda Yunanların Dönüşleri olarak da bilinir, antik Yunan edebiyatının kayıp bir destanlarından biridir. "Epik Döngü" olarak bilinen, Antik Yunan'da daktilik ölçü ile yazılmış ve Truva Savaşı'nı konu alan destanlardan biriydi. Nostoi'nin hikâyesi kronolojik olarak Iliou persis'ten sonra gelir ve onu Odysseia takip eder. Nostoi'nin yazarı belirsizdir: Antik yazarlar, şiiri Agias'a, Homeros'a ya da Eumelos'a 'a atfetmişlerdir. Şiir, daktilik ölçü ile yazılmış beş kitaptan oluşuyordu. Nostos kelimesi "eve dönüş" anlamına gelir.

Epik Döngü, Eski Yunan destanlarının derlemesidir ve daktilik ölçü ile yazılıp, Truva Savaşı'nı konu alırlar. Bunlar sırası ile Cypria, Aethiopis, sözde Küçük İlyada, Iliupersis, Nostoi ve Telegoni'dir. Bilginler bazen Epik Döngü şiirleri arasına Homeros destanlarını katarlar; ancak Epik Döngü terimi daha çok Homeros'un olmayan şiirleri belirtmek için kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Kalhas</span>

Yunan mitolojisinde, Kalkhas Argoslu bir kahindir. Kalkhas'tan, İlyada'nın başlangıcında bahsedilir.

Cypria(Greek: Kupria ; Latince : Cypria), Stasinus'a atfedilen ve klasik antik çağda oldukça iyi bilinen eski Yunan edebiyatının kayıp bir epik şiiridir. "Epik Döngü" olarak bilinen, Antik Yunanda daktilik ölçü ile yazılmış ve Truva Savaşı'nı konu alan şiirlerden biriydi. Cypria'nın hikâyesi kronolojik olarak Epik Döngü'nün başında gelir ve onu İlyada takip eder. Şiir, daktilik ölçü ile yazılmış on bir şiir kitabından oluşuyordu.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.