İçeriğe atla

Il tabarro

Pelerin (Il tabarro)
1918 prömiyeri için afiş
Özgün isimIl tabarro
MüzikGiacomo Puccini
Gala27 Aralık 1918
İlk gösterim yeriMetropolitan Opera, New York
Oyuncular
  • Michele, mavna sahibi;bariton
  • Giorgetta: Michele'nin karısı; soprano
  • Luigi, liman işçisi; tenör
  • 'Tinca' ('kadife'): liman işçisi; tenör
  • 'Talpa' ('köstebek'): liman işçisi; bas
  • La Frugola ('altını-üstüne getirici'), Talpa'nın karısı; mezzo-soprano
  • liman işçileri, balad şarkıları sözleri satıcısı, satıcı kızlar, portatif kollu org çalgıcısı, iki sevdalı


Il tabarro (Pelerin) Giacomo Puccini tarafından bestelenmiş bir perdelik operadir. Puccini'nin Il trittico adını verdiği üç değişik her bir tek perdelik üç operadan birincisidir.[1] Eserin İtalyanca librettosu "Giuseppe Adami" tarafından "Didier Gold"'un "La houppelande" adlı oyunundan uyarlanarak yazılmıştır. I. Dünya Savaşı sırasında hazırlandığı için prömiyeri harpten uzak olan New York Metropolitan Opera evinde 14 Aralık 1918'de sahnelenmiştir.

Roller

Rol Ses Tipi Prömiyerde roller, 14 Aralık 1919
(Orkestra şefi: Roberto Moranzoni)
Michele, mavna sahibibaritonLuigi Montesanto
Giorgetta, Michele'nin karısısopranoClaudia Muzio
Luigi, liman işçisitenörGiulio Crimi
'Tinca' ('kadife'), liman işçisitenor Angelo Bada
'Talpa' ('köstebek'), liman işçisibasAdamo Didur
La Frugola ('altını-üstüne getirici'), Talpa'nın karısımezzo-soprano Alice Gentle
liman işçileri, balad şarkıları sözleri satıcısı, satıcı kızlar, portatif kollu org çalgıcısı, iki sevdalı
1918 prömiyer temsili için Michele'nin giydigi kostum eskizi
1918 prömiyer temsili icin Giorgetta'nin giydigi kostum eskizi
1918 prömiyer temsili icin Luigi'nin giydigi kostum eskizi

Konu özeti

Mekân: Paris'te Seine Nehri üzerinde bir mavna.
Zaman: 1910.

Paris'te güneş batımı saati yaklaşmaktadır ve "liman işçileri" Michele'nin mavnasını boşaltmaktadırlar. Michele'nin karısı Giorgietta eşine mavnada çalışan liman işçilerine birer bardak sarap sunmasının uygun olup olmayacağını sorar. Michele bunu uygun bulur. Ama karısının kendisine bir öpücük vermeyi kabul etmediği için liman işçileri ile şarap içmekten sakınır. Liman işçileri rıhtımda bulunan el organının çaldıkları bir havaya uyarak dans etmeye başlarlar. Birisi onlarla dans eden Giorgetta'nın ayağına basar. Bir liman işçisi olan Luigi Giorgiettq ile dansa koyulur. Dans eden bu iki kişinin arasında yakın bir ilişki olduğu kimsenin gözünden kaçmaz. Mıchele'nin geri döndüğünü duyan liman işçileri dansı bırakıp işlerine dönerler.

İş bulmak çok zorlaşmaya başlamıştır. Giorgetta ve Michele hangi liman işçilerinin işten atılması konusunu konuşurlar. Giorgetta bu kişinin Luigi'den başka birisi olmasını istemektedir. Bunun tam aksine Michele'nin işten atmak istediklerinin başında Luigi gelmektedir. Bu anlaşmazlık sonucu konuşma bir laf dalaşına dönüşür. Bir liman işçisi ve kocası olan Talpa'yı aramak için La Frugola sahneye girer. Herkese Paris'te sahipleri tarafından sokağa atılmış nesneler arasında ne kadar kıymetli şeyler bulunduğunu gösterir ve sadece içki içip şikayetten başka bir şey yapmayanları kınar. Luigi hayatta kendi payına düşenden şikayete başlar. La Frugola kocasıyla birlikte bir köysel alanda bir ev satın alıp emekliliklerini orada geçirmek düşlerinden bahsetmeye koyulur. Giorgetta ve Luigi her ikisinin de doğmuş oldukları aynı kasabadaki hatıraları hakkında bir ikili söylerler.

Liman işçileri sahneden ayrılırlar. Luigi ile Michele'ye konuşarak Rouen'da mavnaden ayrılmak için Michele'den izin ister. Ama Michele onu bunun hiç iyi bir fikir olmadığını ona inandırır. Luigi, Giorgetta ile yalnız kalırlar ve Giorgetta ona neden işten ayrılmak istediğini sorar. Bunun üzerine ikisi de birbirlerine olan karşılıklı aşklarını açıklarlar. Akşam daha geç bir vakitte birlikte olmak için anlaşırlar. Bunun imkânı olduğunu işaret için Giorgetta'nın mavnada bir kibriti yakıp söndürmesine karar verirler. Artık Luigi Michele'yi öldürüp, Giorgetta ile kaçmaya kesin kararlı gibidir.

Michele eski günlerin hatıralarını Giorgetta'ya anlatmaya başlar. Özellikle çocukları ölmeden önce nasıl ikisinin kendi pelerini altına sığındıklarını anar. Michele kendinin Giorgetta'dan iki misli daha yaşlı olmasından çok üzgündür. Giorgetta onu sözlerle üzgünlükten uzaklaştırmaya çalışır ama bunun için tek bir öpücük vermeye sakınır. Mıchele karısının hala kendisine vefalı olup olmadığını düşünmeye başlar ve onun bu kadar çok değişmesine kimin neden olduğunu anlamaya çalışır. Bunun için kendini tanıdıkları erkeklerle karşılaştırır ve bunların hepsinin karşısını ayartmayacaklarını düşünmeye başlar. Tam sırada Michele piposunu içmek için bir kibrit yakar. Uzaktan mavnayı gözleyen Luigi bu yakılan kibriti görünce Giorgetta'nın kendine gemiye gelmesi için işaret verdiğini sanar. Fakat mavnasına çıktığında orada Michele ile karşılaşır. İki adam kavgaya başlarlar. Kavgada Michele üstün gelip Luigi'yi karısıyla kendini aldatamaya çalıştığını itiraf ettirir. Sonra da Michele Luigi'yi öldürür ve cesedini mavnanın bir köşesine çekerek pelerinin altında saklar. Giorgetta mavnaya geri döner ve Michele'yi aldatmak istediği için duyduğu pişmanlığı anlatamaya koyulur. Fakat Michele mavnanın köşesindeki pelerini açar ve orada kadına aşığının ölüsünü gösterir.

Ünlü müziksel parçalar

  • "Hai ben ragione! meglio non pensare" — Luigi
  • "Nulla! Silenzio!" — Michele
  • "Scorri, fiume eterno" — Michele. Puccini sonradan Michele için bu düşünmeyi içeren bu arya yerine şiddet dolu intikam alici bir arya olan "Nulla! Silenzio!" adli arya ile değiştirmiştir.

Seçilmiş ses ve video kayıtları[2]

Yıl Roller
(Michele, Giorgetta, Luigi)
Orkestra şefi,
Opera evi ve Orkestra
Marka
1955Tito Gobbi,
Margaret Mas,
Giacinto Prandelli
Vincenzo Bellezza,
Rome Opera evi korosu ve orketrasi
CD: Regis
Cat: RRC 1263
1962Robert Merrill,
Renata Tebaldi,
Mario del Monaco
Lamberto Gardelli,
Maggio Musicale Fiorentino korosu ve orketrasi
CD: Decca
Cat: 411 665-2
1971Sherrill Milnes,
Leontyne Price,
Plácido Domingo
Erich Leinsdorf,
New Philharmonia Orchestra
CD: RCA Victor
1977Ingvar Wixel,
Renata Scotto,
Plácido Domingo
Lorin Maazel,
New Philharmonia Orchestra
CD: Sony Classical
Cat: 88697527292
1994Juan Pons]],
Mirella Freni,
Giuseppe Giacomini
Bruno Bartoletti,
Maggio Musicale Fiorentino korosu ve orketrasi
CD: Decca
Cat: 426 261-2
1994Juan Pons,
Teresa Stratas,
Plácido Domingo
James Levine,
Metropolitan Opera orkestra ve korosu
DVD: Deutsche Grammophon
Cat: 00440 073 4024

Not: "Kat:" satıcı firmanın kullandığı katalog numarası.

Dipnotları

  1. ^ "Il trittico" üçlüsüne ait diğer iki tek perdelik operanın adları Suor Angelica (Rahibe Angelica) ve Gianni Schicchi'dir
  2. ^ Kaynak: operadis-opera-discography.org.uk sitesinde Il tabarro diskografisi 28 Kasım 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Dışsal kaynaklar


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Giacomo Puccini</span>

Giacomo Antonio Domenico Michele Secondo Maria Puccini ya da kısaca Giacomo Puccini İtalyan besteci. 19. yüzyılın sonu ve 20. yüzyılın başındaki en büyük besteciler arasında yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Palyaçolar</span>

Palyaçolar, Ruggero Leoncavallo'nun 2 perdelik operası. İlk kez 1892de Milano'daki Teatro Dal Verme'de sahnelenen opera, R Mascagni'nin Cavalleria rusticana'sına yanıt ve müzikte gerçekçiliğin (verismo) başyapıtı kabul edilir. Türkiye'de ise ilk kez 1949 yılında seyirci ile Ankara'da buluşmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Madam Butterfly</span> Giacomo Puccininin operası

Madam Butterfly Giacomo Puccini'nin üç perdelik operasıdır. İlk olarak 1904'te sahneye çıkmış, Puccini'nin en önemli operalarından biri olarak opera tarihinde yerini almıştır. Gösterinin ilk sahneleniş tarihi 17 Şubat 1904'tür. Orkestra şefi Cleofonte Campanini idi.

<span class="mw-page-title-main">Turandot</span>

Turandot, Giacomo Puccini tarafından bestelenmiş üç perdelik bir operadır. Operanın liberetosu Giuseppe Adami ve Renato Simoni tarafından hazırlanmıştır. Puccini bu eserin konusu hakkında ilk ilhamı Friedrich Schiller'in "Turandot-Çin Prensesi" adlı eserini okumasından sonra almıştır; fakat operanın esas teması ve konu ayrıntıları 18. yüzyıl Venedikli tiyatro yazarı Carlo Gozzi'nin oyunundan alınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Don Giovanni</span>

Don Giovanni, müziği Wolfgang Amadeus Mozart tarafından bestelenmiş, İtalyanca librettosu Lorenzo Da Ponte tarafından yazılmış olan iki perdelik bir opera eseridir. Bu eserin prömiyeri 29 Ekim 1787'de Prag'da Ulusal Tiyatro'da oynanmıştır. Mozart bu opera eserini "opera buffa" olarak sınıflandırmıştır. Da Ponte'nin liberettosu çok kere dramma giocoso olarak bilinmekte ve komik opera anlamı vermektedir. Bunu için opera çok kere komik opera veya komik (buffa) opera ile (seria) opera karışımı eşi bulunmayan bir tip opera olarak görülmektedir. Bu eser komedi, melodram ve olağanüstü fantezi elemanlarını kapsayıp birleştirmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Tosca</span>

Tosca Giacomo Puccini tarafından bestelenmiş üç perdelik bir operadır. Opera'nın liberettosu Luigi Illica ve Giuseppe Giacosa tarafından hazırlanmış ve Victorien Sardou'nun "La Tosca" oyunundan uyarlanmıştır. Operanın prömiyeri 4 Ocak1900'de Roma'da Teatro Costanzi'de yapılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Batının Altın Kızı</span>

Batının altın kızı, İtalyan bestecisi Giacomo Puccini tarafından bestelenen 3 perdelik bir operadır. Librettosu "Guelfo Civinini" ve "Carlo Zangarini" tarafından David Belasco'un yazdığı Batının Altın Kızı oyunundan uyarılarak yazılmıştır. Eserin prömiyeri 10 Aralık 1910'da ABD'nin New York şehrindeki Metropolitan Opera evinde verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Cezayir'de İtalyan kız</span>

Cezayir'de İtalyan Kız Gioacchino Rossini tarafından bestelenmiş 2 perdelik bir "drama giocoso" türünde bir operadır. Eserin librettosunu, İtalyanca olarak daha önce 1808'de "Luigi Mosca" tarafından yazılmış bir libretto metninden uyararak, "Angelo Anelli" yazmıştır. Eserin prömiyeri 22 Mayıs 1813'te Venedik'te "Teatro San Benedetto"da yapılmıştır. Bu opera çok tutulmuştur ve Rossini'nin bu eseri yapılan bazı değişikliklerle sonraki iki yılda Vicenza, Milano ve Napoli'de sahnelenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Aşk iksiri</span> Donizettinin 1832 tarihli operası

Aşk İksiri, İtalyan besteci Gaetano Donizetti tarafından hazırlanmış melodrama giocassa janrında iki perdelik bir operadır. Eserin librettosu İtalyanca olarak Daniel-François-Esprit Auber'in Le philtre adlı oyunundan uyarlanarak Eugène Scribe'in hazırladığı librettodan esinlenerek "Felice Romani" tarafından yazılmıştır. Operanın prömiyer sahnelenmesi 12 Mayıs 1832de Milano'da "Teatro della Canobbiana" tiyatrosunda yapılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Cavalleria rusticana</span>

Cavalleria rusticana, Pietro Mascagni tarafından bestelenmiş, Giovanni Verga tarafından yazılan aynı adlı bir kısa oyundan uyarlanan librettosu Giovanni Targioni-Tozzetti ve Guido Menasci tarafından hazırlanmış tek perdelik İtalyanca bir operadır. Prömiyeri 17 Mayıs 1890'da Roma'da Teatro Costanzi'de yapılmıştır. 1893'ten beri uygulanan sahneleme geleneklerine göre bu opera eseri, çok zaman Ruggero Leoncavallo tarafından bestelenmiş Palyaçolar (Pagliacci) adlı iki perdelik opera eseri ile birlikte sahnelenmektedir.

<span class="mw-page-title-main">İtalya'da Bir Türk</span>

İtalya'da bir Türk Gioacchino Rossini tarafından bestelenmiş 2 perdelik opera buffa janrında bir operadır. Eserin librettosunu, İtalyanca olarak daha önce 1788'de "Caterino Mazzolà" tarafından yazılmış bir libretto ile aynı adı taşıyan Franz Seydelmann tarafından bestelenmiş bir operadan uyararak, "Felice Romani" yazmıştır. Eserin prömiyeri 14 Ağustos 1814'te Milano'da La Scala'da yapılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Otello</span> Verdinin bestelediği 4 perdelik bir opera eseri

Otello Giuseppe Verdi'nin bestelediği 4 perdelik bir opera eseridir. Libretto "Arrigo Boit" tarafından ünlü İngiliz oyun yazarı William Shakespeare'in Othello oyunundan uyarlanarak hazırlanmıştır. Verdi'nin en son eserinden bir öncekidir. Verdi 71 yaşında iken bestelenmiş olup birçok kişi tarafından Verdi'nin en güzel eseri olarak kabul edilmektedir. Prömiyer sahnelenmesi 5 Şubat, 1887de Milano'da La Scala Operaevi'nde yapılmıştır.

Il Pirata (Korsan) Sicilya doğumlu İtalyan Vincenzo Bellini'nin bestelediği 2 perdelik bir operadır. Operanın librettosu İtalyanca olarak "Felice Romani" tarafından "Charles Maturin"'in İngilizce yazılmış "Bertram, or The Castle of St Aldobrando" adlı trajedi oyununun Fransızca çevirisinden uyarlanarak hazırlanmıştır. İlk gösterimi 27 Ekim 1827'de Milano'da La Scala Opera evinde yapılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Suor Angelica</span>

Suor Angelica, Giacomo Puccini tarafından hazırlanmış 1 perdelik bir opera eseridir. Puccini'nin Il trittico adını verdiği üç değişik konulu, her bir tek perdelik üç operadan ikincisidir. Librettosu İtalyanca olarak "Giovacchino Forzano" tarafından yazılmıştır. Hazırlandığı zaman Avrupa'da I. Dünya Savaşı devam ettiği için prömiyeri New York Metropolitan Opera evinde 14 Aralık 1918'de sahnelenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Gianni Schicchi</span>

Gianni Schicchi Giacomo Puccini tarafından hazırlanmış 1 perdelik bir opera eseridir. Puccini'nin Il trittico adını verdiği üç değişik konulu, her bir tek perdelik üç operadan üçüncüsüdür. Librettosu İtalyanca olarak "Giovacchino Forzano" tarafından Dante Alığhieri'nin İlahi Komedya eserindeki bir öyküden uyarlanarak yazılmıştır. Fakat Dante'nin eserinde bu öykü dramatik bir içerik taşımakta iken Puccini/Forzano eserinde içerik gülünç bir komedidir. Hazırlandığı zaman Avrupa'da İ. Dünya Savaşı devam ettiği için prömiyeri New York Metropolitan Opera evinde 14 Aralık 1918'de sahnelenmiştir. Bu opera eseri birçok sinema filminde kullanılan "O mio babbino caro" adlı soprano aryasını içermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Fra Diavolo (opera)</span>

Fra Diavolo, Fransız besteci Daniel François Auber tarafından bestelenmiş 3 perdelik bir opera-comique tarzında bir operadır.

<span class="mw-page-title-main">Il ritorno d'Ulisse in patria</span>

Il ritorno d'Ulisse İtalyan besteci Claudio Monteverdi tarafından 1640'ta hazırlanmış 3 perdelik bir opera eseridir. Libretto "Gian Francesco Busenello" tarafından Antik Yunan ozan Homeros'un Odysseia eserinin ikinci kısmından uyarlanmıştır. Eserin prömiyeri, Venedik'te "Teatro San Cassiano"da Şubat 1641'de sahnelenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Rodelinda (opera)</span>

Rodelinda, regina de' Longobardi George Frideric Handel tarafından ilk defa Royal Academy of Music şarkıcıları için bestelenmiş 3 perdeden oluşan opera seria janrında bir opera. Eserin libretto'su Nicola Francesco Haym tarafından İtalyanca hazırlanmış ve 1710'da Giacomo Antonio Perti'nin bestelediği opera için Antonio Salvi'nin İtalyanca liberttosundan uyarlanmıştır. Salvi ise liberettosunu 1653'te Fransız tiyatro eseri yazarı Pierre Corneille'in hazırladığı ve konu olarak 7.yüzyılda İtalya'ya yerleşmiş Lombardlar' ın kralı Perctarit'ın hayatını ele alıp işleyen, Pertharite, roi des Lombards adlı trajediyaya dayanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Elizabet, İngiltere kraliçesi</span>

Elizabet, İngiltere kraliçesi Gioacchino Rossini tarafından bestelenmiş iki perdelik dramma per musica janrinda operadır. Eserin librettosu, İngiliz yazar "Sophie Lee" tarafından İngiltere Kraliçesi I. Elizabeth'in hayatı hakkında İngilizce yazdığı tarihsel roman olan The Recess, or a Tale of other Times (1783-1785) adlı eserinden uyarlanarak İtalyanca Carlo Federici tarafından hazırlanmış Il paggio di Leicester (Leicester'in Genç Erkek Hizmetlisi adli tiyatro oyunundan uyarlanarak İtalyanca olarak Giovanni Schmidt tarafından yazılmıştır. Eserin prömiyer temsili 4 Ekim 1815'te Napoli'de San Carlo Tiyatrosu'nda verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Renata Scotto</span> İtalyan soprano (1934 – 2023)

Renata Scotto, İtalyan soprano ve opera yönetmenidir.