İçeriğe atla

Ignác Goldziher

Ignác Goldziher'in portresi
Goldziher'in bir kitaptan alınmış resmi

Ignác (Yitzhaq Yehuda) Goldziher (22 Haziran 1850, Székesfehérvár – 13 Kasım 1921, Budapeşte), sık sık Ignaz Goldziher olarak zikredilen, Macar asıllı Musevî kökenli bir müsteşriktir. Alman Theodore Nöldeke ve Hollandalı Christiaan Snouck Hurgronje'yle beraber Batı'da Avrupa'da modern İslâmi ilimlerin kurucusu olarak görülür.

Hayatı

Székesfehérvár'da Yahudi bir ailede doğan Goldziher, Budapeşte, Berlin, Leipzig ve Leiden'de Macar kültür bakanı József Eötvös'ün desteğiyle okudu. 1872'de Budapeşte'de privatdozent oldu. Bir sene sonra Macar Hükûmeti'nin desteğiyle Suriye, Filistin ve Mısır'a seyahat ederek İslâm âlimlerinden Kahire'nin El-Ezher Üniversitesi'nde ders aldı.

1890'da AlmancaMuhammedanische Studien adlı eseri yayınlayarak hadislerde İslâm Peygamberi'nin sözlerinden ziyade ondan iki yüzyıl sonrasına kadarki dönemde mevcut olan hukûkî ve ideolojik çatışmaları yansıttığını iddia etti.[1] Şeriat'ın kökenini Roma Hukuku'na borçlu olduğuna kuvvetle inanırdı. Fakat Patricia Crone'un görüşlerine göre bu konudaki delilleri ona uygun olmayacak derecede zayıftır.[2]

Goldziher'e Budapeşte Üniversitesi'nde 44 yaşına kadar eğitmen görevi alması engellendi. 44 yaşında eğitmen olarak bu pozisyona kabul edilen ilk Yahudi asıllı bilgin oldu. Macar Hükûmeti ve Macar Bilimler Akademisi'ni birçok uluslararası kongrede temsil etti. 1889'da StStockholm Müsteşrikler Kongresi'nde büyük altın madalyaya layık görüldü. Birkaç Macar ve başka bilgin câmialarına üye, Budapeşte'deki Yahudi câmiasına sekreter oldu. Cambridge Üniversitesi'nde Litt.D. unvanını 1904'te, Aberdeen Üniversitesi'nde LL.D. unvanını 1906'da aldı.

Bilginler arasındaki saygınlığı bilhassa İslâm öncesi ve İslâm hukukunu, hadis, din ve nazımı dikkatli araştırmalarıdır. Bu bağlamda çok sayıda tezler, eleştiriler ve makaleler yayınlamış ve bunları Macar Akademisi'ne bağışlamıştır. Bilimsel çalışmalarının çoğu hâlâ geçerli kabul edilir.

Bilimsel çalışmalarının yanı sına şahsî düşünceleri, seyahat yazıları ve günlük notları bulunmaktadır. Seyir defteri sonradan AlmancaTagebuch adı altında yayınlanmıştır.

Çalışmaları

  • Ignác Goldziher, Abū Ḥātim Sahl ibn Muḥammad Sijistānī (1896). Kitāb al-muʻammirīn. 1.-2. ciltler Arap Filolojisi üzerinedir. Buchhandlung und Druckerei vormals E.J. Brill. Erişim tarihi: 6 Temmuz 2011. 
  • AlmancaTagebuch, Alexander Scheiber tarafından düzenlenmiştir (Leiden: Brill, 1978) ISBN 90-04-05449-9
  • Almancazur Literaturgeschichte der Shi'a (1874)
  • AlmancaBeiträge zur Geschichte der Sprachgelehrsamkeit bei den Arabern (Viyana, 1871–1873)
  • AlmancaDer Mythos bei den Hebräern und seine geschichtliche Entwickelung (Leipzig, 1876; İng. tercümesi R. Martineau, London, 1877)
  • AlmancaMuhammedanische Studien (İslâmî çalışmalar) (Halle, 1889–1890, 2 cilt) ISBN 0-202-30778-6
  • AlmancaAbhandlungen zur arabischen Philologie (Leiden, 1896–1899, 2 cilt)
  • AlmancaBuch vom Wesen der Seele (ed. 1907)

Kaynakça

  1. ^ İslam Kültürü Araştırmaları I-II. Hatiboğlu, Mehmed Said tarafından çevrildi. OTTO. 
  2. ^ Patricia Crone. Roman, Provincial and Islamic Law. Cambridge University Press: Cambridge, 2002. ISBN 0-521-52949-2, s. 3


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Hadis</span> İslam peygamberi Muhammede isnat edilen sözler ve fiiller

Hadis, Muhammed'e atfedilen ve onun sözleri, fiilleri, onaylamaları ve sıfatlarını içeren bilgilerdir. Hadis âlimleri buna sahabe ve tabiînin söz ve fiillerini de eklemişlerdir. Ancak bunlar kaynak olma bakımından Muhammed'in fiil ve sözleri ile aynı seviyede değildirler ve hadis ilmi içerisinde farklı şekilde isimlendirilirler.

<span class="mw-page-title-main">Fuat Sezgin</span> Türk bilim tarihçisi, yazar ve akademisyen

Fuat Sezgin, Türk akademisyen. İslam tarihi, bilim ve teknoloji tarihi alanında çalışmalarıyla tanınmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Friedrich Nietzsche'nin kütüphanesi</span>

Alman filozof Friedrich Nietzsche, ölümünden sonra dahi korunmuş ve günümüze kadar ulaşmış geniş bir özel kütüphaneye sahipti. Bugün bu kütüphane, yaklaşık 170'i, çoğu önemli olmak üzere, onun tarafından yapılan açıklamalar içeren yaklaşık 1,100 ciltten oluşmaktadır. Lakin okuduğu kitapların ancak yarısından azı kütüphanesinde bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Mustafa İslamoğlu</span> Türk ilahiyatçı, araştırmacı, şair ve yazar

Mustafa İslamoğlu, Türk yazar. Fıkıh, tefsir, hadis gibi alanlarda çalışmakta ve bu konularda kitaplar yazmaktadır.

Mehmet Kudret Ayiter, Roma hukuku profesörü ve bilim insanı. Dokuz Eylül Üniversitesi'nin kurucu üyelerindendir.

<span class="mw-page-title-main">Arminius Vambery</span> Macar coğrafyacı (1832-1913)

Arminius Vámbéry veya Ármin Vámbéry, Macar asıllı bir müsteşrik, Türkolog ve seyyah.

Nasyonal sosyalizm döneminde tehdit altındaki yüzlerce kişi Nazi Almanyası'ndan Türkiye'ye sığınmacı olarak geldi. Naziler tarafından yurttaşlıktan atılanlar veya başka nedenlerle vatansız olanların pasaportlarına kısmen "heimatlos" damgası vuruldu. Bu da sığınmacı statüsüyle eş anlamlıydı ve Türkçeye "haymatlos" terimi olarak girdi.

<span class="mw-page-title-main">Károly Khuen-Héderváry</span> Macar siyasetçi (1849-1918)

Kont Károly Khuen-Héderváry de Hédervár, Macar siyasetçi. Khuen-Héderváry, Avrupa'da Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun bir parçası olan Macaristan Krallığı'nda 1903 yılında kısa bir süre ve 1910 ile 1912 yılları arasında olmak üzere iki dönem başbakanlık makamında bulunmuştur. Khuen-Héderváry 1883 ile 1903 yılları arasında Hırvat Banı olarak görev yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Dezső Bánffy</span> Macar siyasetçi

Baron Dezső Bánffy de Losonc, Macar siyasetçi. Bánffy, Avrupa'da Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun bir parçası olan Macaristan Krallığı'nda 1895 ile 1899 yılları arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.

Alfred Karl Gabriel Jeremias , Alman Lüteryian bir din adamı, Asuriyolog ve Antik Yakın Doğu dinleri konusunda uzmandır.

<span class="mw-page-title-main">Adolf Hurwitz</span>

Adolf Hurwitz, cebir, analiz, geometri ve sayı teorisi üzerine çalışmalar yürütmüş Yahudi kökenli Alman matematikçiydi.

<span class="mw-page-title-main">Alfréd Haar</span> Macar matematikçi (1885-1933)

Alfréd Haar Macar matematikçi. 1904'te Göttingen Üniversitesi'nde okumaya başladı. Doktora tezi, David Hilbert tarafından denetlendi. Haar ölçüsü, Haar dalgacığı ve Haar dönüşümü onun onuruna verilmiştir. 1912-1919 yılları arasında Kaloşvar'daki Franz Joseph Üniversitesi'nde öğretmenlik yaptı. Frigyes Riesz ile birlikte Szeged Üniversitesi'ni matematik merkezi haline getirdi. Ayrıca Riesz ile birlikte Acta Scientiarum Mathematicarum dergisini kurdu.

Revizyonist İslam Araştırmaları Okulu, İslami araştırmalarda İslam'ın kökenlerine ilişkin geleneksel Müslüman anlatılarını sorgulayan bir harekettir.

Gerhard Deeters, Alman dilbilimcidir.

<span class="mw-page-title-main">Berta Ottenstein</span> ilk kadın Alman dermatolog

Berta Ottenstein; Freiburg im Breisgau Üniversitesi'nde ve Almanya'da dermatolojide habilitasyon alan ilk kadın Alman dermatologdur.

<span class="mw-page-title-main">Muhammed'in tarihselliği</span>

Muhammed'in tarihselliği, Muhammed'in tarihsel bir figür olarak incelenmesine ve geleneksel açıklamaların dayandığı kaynakların eleştirel incelemesine atıfta bulunur.

Erken İslam tarihçiliği, 7. yüzyıl boyunca, Muhammed'in 610'daki ilk vahiylerinden 661'de Raşidun Halifeliğinin dağılmasına kadar ve muhtemelen 8. yüzyıl ve Emevi dönemi boyunca İslam'ın erken tarihi üzerine bilimsel literatürdür.

Hadis eleştirisi, İslam peygamberi Muhammed'in söz, eylem, sessiz onaylarından oluşan ve kanonlaştırılmış İslamî literatür türünün eleştirisidir.

Friedrich Johann Kraelitz von Greifenhorst Avusturyalı oryantalist ve Türkolog.

<span class="mw-page-title-main">Osman Reşer</span> Alman şarkiyatçı

Osman Yaşar Reşer, Alman şarkiyatçı.