İçeriğe atla

Ieoh Ming Pei

Ieoh Ming Pei
Genel bilgiler
Doğum adı貝聿銘
Doğum26 Nisan 1917(1917-04-26)
Guangzhou, Guangdong, Çin Cumhuriyeti
Ölüm16 Mayıs 2019 (102 yaşında)
New York Şehri, New York, Amerika Birleşik Devletleri
Evlilik(ler)i
Eileen Loo
(e. 1942; ö. 2014)
Çocukları4
AlanıMimar
Etkin yıllar1942–2019
Sanat eğitimiMassachusetts Teknoloji Enstitüsü
Harvard Üniversitesi
EtkilendikleriLe Corbusier,
Frank Lloyd Wright
Ünlü yapıtlarıLouvre Piramidi
Çin Bankası Kulesi
Ulusal Sanat Galerisi Doğu binası
John F. Kennedy Başkanlık Kütüphanesi ve Müzesi
Ödüller
Pritzker Mimarlık Ödülü
Başkanlık Özgürlük Madalyası

Ieoh Ming Pei (Çince: 貝聿銘, Pinyin: Bèi Yùmíng) veya ismin baş harfleri ile daha çok bilinen I. M. Pei (26 Nisan 1917, Guangzhou - 16 Mayıs 2019, New York) Pritzker Mimarlık Ödülü kazanan Çinli-Amerikalı mimardır. Yüksek modernist mimarlığın son temsilcisi olarak bilinmektedir. Kayaç, beton, cam ve çelik kullanarak soyut formu ile çalışıyor. Pei, dünyanın her dört köşesinde ortaya koyduğu çalışmaları ile, muhtemelen 20. yüzyılın en başarılı mimarlarından biridir.

Erken hayat ve eğitim

26 Nisan 1917 yılında Pei Çin'in Guangdong eyaletindeki Kanton kentinde doğmuştur.

Ailesi 15. yüzyılından itibaren Jiangsu eyaletinin Suju kentinde yaşamıştır. Babası sonra da Çin Bankası'nın yönetmeni ve Central Bank of China'nın başkanı olmuş bir bankacıydı. Ailesi Hong Kong'a taşındıktan sonra Pei orta okulu bitirdiği zamana kadar orada yaşamıştır. Daha sonra babasının Çin Bankası'ndaki görevi kabul etmesi nedeniyle Şanghay'a taşındılar.

Pei ailesinin atalarına ait konutu Suju'da meşhur bir bahçededir. Dünya Mirası listesinde Classical Gardens of Suzhou (Suju'nun Geleneksel Bahçeleri) olarak listelenmiştir. Evin adı Aslan Ormanı Bahçesi olup, birçok su ile doğal olarak yapılan kayaç heykele sahiptir. Pei binaların doğa ile nasıl birleştiklerini çok sevdi, özellikle ışık ve gölge karışıklarını çok sevmiş ve eserlerinde kullanmıştır.

18 yaşındayken Amerika Birleşik Devletleri'ndeki Pennsylvania Üniversitesi'nde mimarlık okumadan önce, ilk eğitimi Hong Kong'un St Paul Koleji'nde almıştır. Daha sonra eğitimine Şanghay'daki St John Üniversitesi'nde devam etti. 1940 yılında Massachusetts Teknoloji Enstitüsü'nden B.A. mimarlık diploması kazandı. Ayrıca Harvard Tasarım Okulu'nda okuduktan az sonra Princeton, New Jersey'deki Milli Korunma Araştırma Komitesi'ne üye oldu.

1944 yılında Harvard Üniversitesi'ne geri döndü ve Bauhaus ile ilgili olan Walter Gropius altında okudu. 1946 yılında mimarlıkta master derecesini kazandı. Harvard fakültesinde yardımcı profesör oldu. 1951 yılında Wheelwright Travelling Fellowship'i kazandı ve 1954'te Amerika Birleşik Devletleri vatandaşı oldu.

Kariyer

Luce Şapeli

1948 yılında William Zeckendorf Webb and Knapp adlı bir emlak geliştirme şirketinde yeni bir iş memuriyeti, Mimarlık Yönetmeni, Pei'e verdi. Webb and Knapp'te çalıştığı zaman, Pei Amerika Birleşik Devletleri'nin her dört köşesinde birçok büyük mimari ve planlama projelerle çalıştı ve çoğunlukla Ludwig Mies van der Rohe'nın stili gibi binalarını tasarladı.

1955'te Pei kendi mimari şirketini kurdu, adı öncelik I. M. Pei and Associates olarak biliniyordu ve sonra, 1989 yılına kadar, I. M. Pei & Partners. 1989'da Pei Cobb Freed & Partners olarak biliniyordu ve James Ingo Freed ve Henry N. Cobb'a söz hakkı verdi.

Bazı çalışmaları

Ailesi ve geç hayatı

1990 yılında Pei emekli oldu ama firmasında hala daha kendi ofisi var. Dört tane çocuğu var, ikisi mimar. İki tane oğlu var, Çien Çung (Didi) Pei ve Li Çung (Sandi) Pei. Oğulların kendi firması var. 1992'de I. M. Pei oğulların firmasında, Pei Partnership Architects tasarım çalışmalar ile katıldı.

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Hong Kong</span> Çinin özel idari bölgesi

Hong Kong (Çince: 香港, Kantonca telaffuzu:

<span class="mw-page-title-main">Şanghay</span> Çin Halk Cumhuriyetinde bir şehir

Şanghay (Çince: ; Hanyu Pinyin: Shànghǎi; Putonghua telaffuzu:

<span class="mw-page-title-main">Zaha Hadid</span> Mimar

Zaha Hadid, Irak asıllı İngiliz vatandaşı, dekonstrüktivist mimar.

Pritzker Mimarlık Ödülü, Hyatt Vakfı tarafından 1979’dan beri her sene verilen bir mimarlık ödülü olup yeteneği, önsezileri ve sorumluluk bilinciyle, topluma ve mimarlığa anlamlı katkılar sağlayan mimarları onurlandırma amacı taşır.

<span class="mw-page-title-main">Louvre Piramidi</span>

Louvre Piramidi, Paris'teki Louvre Müzesi'nin avlusunda bulunan cam ve metalden oluşturulmuş piramittir.

<span class="mw-page-title-main">Shenzhen</span> Guangdong, Çinde bir şehir

Shenzhen, Çin Halk Cumhuriyeti'nin Guangdong eyaletine bağlı, İnci Nehri Deltası üzerinde yer alan bir il düzeyi şehir. Aynı zamanda eyalet altı şehir ve özel ekonomik bölge statülerine sahip olan bölge, Çin'in borsa pazarı merkezi ve önemli bir uluslararası pazar olarak kurulmasının öngörülmesiyle Ocak 1979'da eski Bao'an İlçesi'nin temelleri üzerinde kuruldu. Shenzhen şehrinin tamamı Shenzhen Özel Ekonomik Alanı'nın içinde bulunur. Şehir, güneyinde Hong Kong, kuzeyinde ise Huizhou ve Dongguan şehirleri ile komşudur. Shenzhen ayrıca Çin'de başta kurumsal yenilik ve ülkenin açılmasını yaygınlaştırmak olmak üzere birçok açıdan önemli deneysel ve örneksel roller üstlenmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Şevki Vanlı</span> Türk mimar

Şevki Vanlı, Türk mimardır.

<span class="mw-page-title-main">Çin-Türkiye ilişkileri</span>

Çin-Türkiye ilişkileri, Çin ile Türkiye arasındaki hem tarihî hem de günümüzdeki ilişkileri içerir. Çin Komünist Partisi'nin Çin İç Savaşı'nı kazanması ve Çin Halk Cumhuriyeti devletinin 1 Ekim 1949 tarihinde kurulmasından sonra bile Türkiye, İç Savaş'ı kaybetmenin sonucu olarak Tayvan adasına çekilmeye zorunda kalmış Çin Cumhuriyeti devletini "Çin" ülkesinin tek meşru temsilcisi olarak tanımaya devam etti, ancak 4 Ağustos 1971 tarihinde Türkiye, Çin Halk Cumhuriyeti'yle diplomatik ilişkiler kurup "Tek Çin politikası"na uyarınca Çin Cumhuriyeti'yle olan resmî ilişkilerini askıya aldı ve Çin Halk Cumhuriyeti'nin Tayvan dahil tüm Çin toprakları üzerindeki egemenliğini tanıdı. Buna rağmen, Türkiye, Çin Cumhuriyeti'yle (Tayvan) yine gayrıresmî, hükümet dışı seviyede ilişkiler sürdürmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Rem Koolhaas</span>

Remment Lucas Koolhaas Hollandalı bir mimar ve mimarlık teorisyenidir. Aynı zamanda Harvard Üniversitesi'nde dersler vermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Fumihiko Maki</span> Japon mimar

Fumihiko Maki, Japon bir mimar ve öğretim görevlisidir.

<span class="mw-page-title-main">Herzog & de Meuron</span>

Herzog & de Meuron Architekten, BSA/SIA/ETH (HdeM), 1978 yılında İsviçre’nin Basel şehrinde kurulmuş bir mimarlık firmasıdır.

Jørn Oberg Utzon, dünyaca ünlü Sydney Opera Binası’nı tasarlamış Danimarkalı bir mimar. Sydney Opera Binası 28 Haziran 2007 tarihinde Dünya mirası seçildiğinde, hayattayken eseri bu unvanı alan ikinci tasarımcı oldu.

<span class="mw-page-title-main">Peter Zumthor</span>

Peter Zumthor İsviçreli mimar. 2009 yılında Pritzker Mimarlık Ödülü'nü kazanmıştır.

The Commons, ABD’nin Indiana eyaletinin Indianapolis şehrinden 72 kilometre uzaklıktaki Columbus kasabasında bulunan bir kamu binasıdır. Columbus kasabasında, The Commons binasına ek olarak, modern mimarlık alanında önemli eserler vermiş uluslararası mimarlık firmalarının tasarladığı, ellinin üzerinde modern yapı da yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Çin sineması</span>

Çin sineması, Hong Kong sineması ve Tayvan sinemasıyla birlikte Çince sinemanın üç ayrı tarihi unsurlarından birini oluşturur.

İmparator Chongzhen veya asıl adıyla Zhu Youjian (朱由檢), Çin'in Ming Hanedanı'nın 16. ve son imparatorudur. Saltanatı 1627'den 1644 yılında ölümüne kadar sürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Denise Scott Brown</span> Amerikalı mimar

Denise Scott Brown Amerikalı mimar, planlamacı, yazar, eğitimci. Philadelphia'daki Venturi, Scott Brown ve Associates mimarlık ofisinin kurucu ortağıdır. Scott Brown ile eşi ve ortağı Robert Venturi, hem projeleri hem de kuramsal çalışmalarıyla yirminci yüzyılın çığır açan mimarları arasında sayılmaktadır. Postmodernizmi mimarlık tartışmalarına öncü bir şekilde dahil etmişlerdir. Scott Brown 2016 yılında Amerikan Mimarlar Enstitüsü Altın Madalyası ile ödüllendirilmiş, bu madalyayı kazanan ilk kadın olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Şanghay Uluslararası İmtiyaz Bölgesi</span>

Şanghay Uluslararası İmtiyaz Bölgesi, Çin Şanghay şehrinde, varlığı 1863 ila 1941 yılları arasında süren bir imtiyaz bölgesi.

Makao-Türkiye ilişkileri, Makao ile Türkiye arasındaki dış ilişkilerdir. Türkiye'nin Makao'da bir diplomatik misyonu olmamakla birlikte, Türkiye'nin Hong Kong başkonsolosluğu üzerinden Makao ile ilgili işlemleri gerçekleştirmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Arata Isozaki</span> Japon mimar (1931 – 2022)

Arata Isozaki, Japon mimar, şehir planlamacısı ve akademisyen. 20. yüzyılın önde gelen mimarlarından birisi olarak kabul edilen Kenzō Tange ile bir dönem birlikte çalışan Isozaki, "doğu-batı diyaloğunun post-modern sentezini" yansıtmasıyla tanındı. 2019 yılında "Mimarlığın Nobeli" olarak görülen Pritzker Mimarlık Ödülü'ne layık görüldü.