İçeriğe atla

IV. Vasili

IV. Vasili
Tüm Rusya'nın çarı
Hüküm süresi19 Mayıs 1606 – 19 Temmuz 1610
Önce gelenI. Dmitri
Sonra gelenKarışıklık Dönemi
(IV. Władysław Waza'nın hak iddia etmesi)
Çar olarak I. Mihail
Doğum22 Eylül 1552(1552-09-22)
Rusya
Ölüm12 Eylül 1612 (59 yaşında)
Gostynin, Polonya-Litvanya Birliği
Eş(ler)iElena Mikhailovna Repnina
Ekaterina (Maria) Buynosova-Rostovskaia
Çocuk(lar)ıTsarevna Anna Vasilievna
Tsarevna Anastasia Vasilievna
Tam adı
Vasili İvanoviç Şuyski
HanedanŞuyski Hanedanı
Babasıİvan Andreyeviç Şuyski
AnnesiMarfa Feodorovna
DiniDoğu Ortodoks

IV. Vasili Şuyski (22 Eylül 1552, Rusya – 12 Eylül 1612, Lehistan) Rurik Hanedanı'na yakın soylu, Eski Boyar ve 19 Mayıs 1606 – 19 Temmuz 1610 arasında Rus çarı.

Hayatı ve boyarlık dönemi

Boris Godunov'a ve oğluna boyar olarak hizmet etmiştir.[1] Boris Godunov'un emri üzerine I. Fyodor'un üvey kardeşi ve Korkunç İvan'ın oğlu Dmitri İvanoviç'i genç yaşta Ugliç'te öldürtmüştür. Ama 1603'te Ugliç'te ölmediğini ve hayatta olduğunu duyuran I. Dmitri'nin ortaya çıkması ile I. Dmitri isyanı'nda 1605'e kadar Boris Godunov'un yanında yer almıştır. Ansızın tahtta ölen Boris'in yerine tek oğlu II. Fyodor tahta çıktı.[1] I. Dmitri'nin, Moskova'ya ilerleyişi kolaylaştı ve IV. Vasili taraf değiştirip Dmitri'nin yanında yer aldı ve II. Fyodor'u öldürttü. 10 Haziran 1605'te Dmitri tahta çıktı. Ancak IV. Vasili, Dmitri'nin izlediği politikayı beğenmeyen halk ve boyarların öncüsü oldu ve Dmitri'ye darbe yaparak tahta çıktı.

Saltanatı

Saltanatında Lehistan-Litvanya Birliği ile savaşı sürdürdü fakat başarılı olamadı. Kluşino'da gerçekleşen Kluşino Muharebesi'nde ordunun kontrolünü kardeşi Dmitri Şuyski'ye verdi. Ancak Lehistan savaşı kazandı ve Dmitri Şuyski yakalanarak idam edildi.[1] Daha sonraları IV. Władysław Waza'nın Rusya Çarlığı'na ilerlemesi üzerine 19 Temmuz 1610'da tahttan indirildi ve bir manastıra kapatıldı. 12 Eylül 1612'de Lehistan'da öldü.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ a b c Bain 1911.
  • The Critical Prose of Alexander Pushkin, edited and translated by Carl R. Proffer. University of Indiana Press, 1969. sayfa 97.
Resmî unvanlar
Önce gelen:
I. Dmitri
Rus çarı
19 Mayıs 1606 - 19 Temmuz 1610 		Sonra gelen:
IV. Władysław Waza

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Rusya Çarlığı</span> 1547de Korkunç İvanın Çar unvanı almasıyla başlayan ve 1721 de I. Petronun Rusyayı imparatorluğa çevirmesiyle son bulan Rus devleti

Rusya Çarlığı, 1547 yılında Korkunç İvan'ın Çar unvanı almasıyla başlayan ve 1721'de Çar I. Petro'nun Rus İmparatorluğu'nu kurmasıyla son bulan Rus devletinin resmî adıdır. Çarlıktan önce bu topraklarda Moskova Knezliği egemen olduğu için çarlık Batı Avrupa dillerinde Moskova olarak adlandırılmaktadır. Ayrıca Rusça ve Türkçe kaynaklarda da Moskova Çarlığı olarak bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Boris Godunov</span>

Boris Fyodoroviç Godunov, Rus Rurik Hanedanı'nın sona ermesinin ardından 1598-1605 arasında hüküm süren Rus çarı. Rus topraklarında yıkıcı etkileri olan Karışıklık Dönemi (1598-1613) Godunov'un hükümdarlığı sırasında başlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">1605-1618 Lehistan-Rusya Savaşı</span>

1605-1618 Lehistan-Rusya Savaşı 17. yüzyılda Lehistan-Litvanya Birliği ve bu birliğe bağlı derebeylerinin komutasındaki paralı askerlerin taht kavgası içinde iç savaş ortamına sürüklenmiş olan Rusya Çarlığı'nı istila etmesiyle başlayan savaştır. Bu dönem Rus tarihinde Karışıklık Dönemi olarak adlandırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Dmitri İvanoviç</span> Rus çareviç (1582-1591)

Çareviç Dmitri veya Dmitri İvanoviç (Rusça: Дмитрий Иванович;, babası Korkunç İvan'ın ölümünden sonra Rus Çarlığı tahtının son hanedan üyesi, Dmitri'nin abisi I. Fyodor'un ölümü üzerine ulusal konsey ile çar seçilen Boris Godunov, Dmitri'nin öldürülme emrini vermiştir ve 1591'de 8 yaşındayken Rus boyar Vasili Şuyski tarafından öldürtülmüştür.

<span class="mw-page-title-main">II. Düzmece Dmitri</span>

II. Düzmece Dmitri I. Dmitri'nin öldürülmesinin ardından, Kendini gerçek IV. İvan'ın Ugliç'te öldürülen oğlu Dmitri İvanoviç olduğunu söyleyerek, II. Dmitri adıyla Tuşino'da bir ayaklandırma başlatmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ugliç</span>

Ugliç Rusya'nın Yaroslavl Oblastı'nda olan tarihi bir şehirdir. İdil Nehri'nde yer almaktadır. Nüfus: 34,507 ; 38,260 ; 39,975.

Prens Dmitri İvanoviç Şuyski Rus boyar. Şuyski Hanedanından gelen ve 1606–1610 yıllarında Rus Çarı IV. Vasili'nin erkek kardeşidir.

<span class="mw-page-title-main">I. Dmitri isyanı</span>

I. Dmitri isyanı IV. İvan'ın Ugliç'te öldürülen oğlu olduğunu iddia eden I. Dmitri'nin Rus Çarlığı tahtında hak iddia etmesiyle 1603–1605 yılları arasında süren bir isyandır. Rusya'da IV. İvan'ın ölümünün ardından oğlu I. Fyodor çar ilan edilmiştir. Fakat iyi bir çar olamadığı için ulusal konsey ile birlikte ve eşinin kardeşi Boris Godunov ile birlikte ülkeyi yönetmiştir. 17 Ocak 1598'de ölen I. Fyodor'dan sonra Boris Godunov ulusal konsey tarafından çar ilan edilmiştir. Tahta çıkan Çar Boris, henüz tahta çıkmadan önce IV. İvan'ın küçük oğlu Dmitri İvanoviç'i öldürterek ileride tahtta hak iddia etmesini engellemeye çalışmıştır.

<span class="mw-page-title-main">IX. Karl</span> İsveç kralı (1550-1611; hd. 1604–1611)

Charles IX. Gustav ayrıca, Carl, 1604'ten ölümüne kadar İsveç kralı. Kral I. Gustav'ın ikinci karısından en genç oğluydu. IX. Karl, 1605-1618 Lehistan-Rusya Savaşı içerisinde Çar IV. Vasili ile Lehistan-Litvanya Birliği'ne karşı müttefik olur.

<span class="mw-page-title-main">Romanov Hanedanı</span> 1613-1917 yılları arasında Rusyanın hükümdar kraliyet ailesi

Romanov Hanedanı, 1613-1917 yılları arasında Rusya'nın hükümdar kraliyet ailesiydi. Romanovlar, Moskova'nın Büyük Dükalığı'nın ve daha sonra 1598'de Çar I. Fyodor'un ölümü üzerine soyu tükenmiş olan Rurik hanedanlığı döneminde Rusya Çarlığı'nın asilzadeleri olarak ön plana çıktı. 21 Şubat 1613'te Mihail Romanov, Zemsky Sobor tarafından Rusya Çar'ı seçildi ve Romanovları Rusya'ya hakim olan ikinci hanedan yaptı. Mihail'in torunu I. Petro, 1721'de Rus İmparatorluğu'nu kurdu ardından bir dizi savaş ve reform yoluyla ülkeyi büyük bir güce ulaştırdı. Romanovların doğrudan erkek vârisleri, Elizaveta Petrovna 1762'de öldüğünde sona erdi. 5 Ocak 1762'den itibaren imparatorluk tahtının kadın hattı boyunca Prenses Anna Petrovna'nın ve Holstein-Gottorp Dükü Karl-Friedrich'in, oğulları Holstein-Gottorp Dükü Karl Peter Ulrich, Romanov Hanedanı üyesi olarak tanındı. Böylece, şecere kurallarına göre, Elizaveta Petrovna'nın torunları bazen "Holstein-Gottorp-Romanov" olarak anılmaktadır. Şubat Devrimi'nin ardından İmparator II. Nikolay 15 Mart 1917'de çekilmiş ve böylece 304 yıl süren Romanov yönetimi sona ermiştir. Ardından, 1918'de İmparator II. Nikolay ve ailesi Bolşevikler tarafından kurşuna dizilerek öldürüldü ve Romanov Hanedanı'nın 65 üyesinin hayatta kalan 47'si yurt dışına sürgüne gönderildi.

<span class="mw-page-title-main">I. Fyodor</span>

I. Fyodor (Teodor) İvanoviç veya Fyodor I. İoanoviç ; 31 Mayıs 1557 – 16 veya 17 Ocak 1598), Zangoç Fyodor olarak da anılan, 1584–1598 yılları arasında hüküm sürmüş, Rurik hanedanına mensup son Rus çarıdır.

<span class="mw-page-title-main">II. Fyodor</span> Rus hükümdar (1589-1605; çar 1605-1605)

II. Fyodor Borisoviç Godunov ; 1589 – 10 Haziran 1605), 1606 yılında kısa süre hüküm sürmüş, Godunov hanedanına mensup Rus çarı. Hükümdarlığı Karışıklık Dönemi'ne denk gelmiştir.

<span class="mw-page-title-main">I. Dmitri</span> Rus hükümdar (1581-1606; çar 1605-1606)

I. Dmitri İvanoviç, Moskova Knezliği tahtında hak iddia edip, 1605'ten 1606'daki ölümüne kadar yaklaşık bir yıl boyunca I. Dmitri adıyla hüküm sürenRus çarı. Rurik hanedanına mensup olduğu varsayılsa da, aslında Rurik soyundan gelmemektedir. Dmitri'nin gerçek ismi Grigori (Yuri) Bogdanoviç Otrepyev'dir. Bu nedenle muhalifleri ve ölümünün ardından tarihçiler tarafından yaygın olarak Düzmece Dmitri olarak anılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">I. Mihail (Rusya çarı)</span> Rus hükümdar (1596-1645; çar 1613-1645)

I. Mihail Fyodoroviç Romanov 21 Şubat 1613 - 12 Temmuz 1645 tarihleri arasında Rus çarı.

<span class="mw-page-title-main">III. Zygmunt Waza</span> İsveç kralı (hd. 1592-1599), Litvanya ve Polonya Büyük Dükü (hd. 1587-1632)

III. Sigismund Vasa 1587'den 1632'ye kadar Polonya-Litvanya Birliği ve Litvanya Büyük Dükalığı hükümdarı, 1592'den 1599'da kadar İsveç kralı ve Finlandiya Büyük Dükü.

<span class="mw-page-title-main">Karışıklık Dönemi</span> Rusya Tarihinde bir dönem.

Karışıklık Dönemi veya Dertler Dönemi Rusya tarihinde kaos, kıtlık ve anarşi boşluğunun ülkeyi yönettiği döngüsel dönemdir.

<span class="mw-page-title-main">Moskova Muharebesi (1612)</span>

Moskova Muharebesi, 1605-1618 Lehistan-Rusya Savaşı sırasında 1 ve 3 Eylül 1612'de Moskova'da meydana gelen çatışma. Lehistan-Litvanya Birliği kuvvetlerine Litvanya'dan Hetman Jan Karol Chodkiewicz komuta ederken, Ruslar Dmitri Pojarski tarafından yönetiliyordu.

<span class="mw-page-title-main">Dmitri Pojarski</span>

Dmitri Mihayloviç Pojarski, 1611'den 1612'ye kadar Lehistan-Rusya Savaşı sırasında askeri liderliği ile tanınan bir Rus prensiydi. Pojarski, Karışıklık Dönemi'nde Lehistan-Litvanya Birliği'nin Rusya'yı işgaline karşı Nijni Novgorod'da Kuzma Minin ile İkinci Gönüllü Ordusu'nu kurdu ve 1612'de Moskova Savaşı'nda Rusya'nın zaferinden sonra Polonya'nın geri çekilmesini sağladı.

<span class="mw-page-title-main">Marina Mnişek</span>

Marina Mnişek,, Dertler Dönemi sırasında Rusya Çarlığı'nın çariçesi olan Leh soylu bir kadındı. Dindar bir Katolik olarak, Rusya'nın dinini Katolikliğe çevirmeyi umuyordu.

<span class="mw-page-title-main">Mariya Nagaya</span>

Mariya Feodorovna Nagaya, Rus çaritsa ve Korkunç İvan'ın altıncı eşi.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.