İçeriğe atla

IV. João (Portekiz kralı)

IV. João
Peter Paul Rubens'in çizdiği portresi, 1628 dolayları
Portekiz kralı
Hüküm süresi1 Aralık 1640 - 6 Kasım 1656
Taç giymesi15 Aralık 1640
Önce gelenIV. Felipe
Sonra gelenVI. Afonso
Doğum19 Mart 1604
Vila Viçosa
Ölüm6 Kasım 1656 (52 yaşında)
Lizbon
Eş(ler)i
Luisa de Guzmán (e. 1633–1656)
Çocuk(lar)ıTeodósio
Joana
Catherine
VI. Afonso
II. Pedro
HanedanBragança
BabasıII. Teodósio
AnnesiAna de Velasco y Girón

IV. João (19 Mart 1604 - 6 Kasım 1656), 1640'tan ölümüne kadar Portekiz kralıydı. Bragança Hanedanından olan ilk Portekiz kralıydı. Lakabı Tekrar kurucu dur. (Portekizce: o Restaurador) Portekiz Restorasyon Savaşı'nı başlatıp 60 yıllık İber Birliği'ne son vermiştir.

Erken hayat

João, 19 Mart 1604'te Bragança dükü II. Teodósio ile Ana de Velasco y Girón'un oğlu olarak doğdu. Babaannesi aracılığıyla I. Manuel'in soyundandır. 1630'da babası II. Teodósio'nun ölmesiyle Bragança dükü oldu. 1633'te Manuel Peres de Gusmão'nun kızı Luisa de Guzmán ile evlendi.

Saltanat

Tahta çıkışı

II. Filipe öldüğünde yerine oğlu III. Filipe Portekiz ve İspanya tahtına geçti. Portekizli tüccarlara uygulanan vergiler artırıldı. Portekiz soyluları nüfuzunu kaybetmeye başladı ve Portekiz'deki hükûmet görevleri giderek daha fazla İspanyol tarafından işgal edildi. Bu şekilde Felipe, Portekiz'i bir İspanyol eyaleti yapmaya çalıştı. 1 Aralık 1640'ta soylular ve burjuvaların yaptığı bir devrimle Joäo kral ilan edildi.

Portekiz Restorasyon Savaşı

João'nun kral ilan edilmesi 1668'e kadar sürecek Portekiz Restorasyon Savaşı'na yol açtı. 1 Haziran 1641'de Fransa ve Ağustos 1641'de İsveç ile ittifak imzaladı.

Hollanda ve Umman ile Savaşlar

Hollandalılar Ocak 1641'de Portekiz Malakkası'nı, Umman ise Maskat'ı ele geçirdi (1650). Portekizliler güçlerini Avrupa, Brezilya ve Afrika arasında bölmesine rağmen 1648'de Portekiz Angolası'ndaki Luanda'yı ve 1654'te Hollanda Brezilyası'nı geri almayı başardılar. 6 Kasım 1656'da öldü ve yerine oğlu VI. Afonso geçti.

Çocukları

João ve Luisa'nın 7 çocuğu oldu.

  • Teodósio (8 Şubat 1634 - 13 Mayıs 1653): Brezilya prensi ve 9. Bragança düküydü.
  • Ana (21 Ocak 1635 - 21 Ocak 1635)
  • Joana (18 Eylül 1635 - 17 Kasım 1653)
  • Catherine (25 Kasım 1638 - 31 Aralık 1705): II. Charles'in eşi olarak İngiltere, İskoçya ve İrlanda kraliçesiydi.
  • Manuel (6 Eylül 1640 - 6 Eylül 1640)
  • VI. Afonso (21 Ağustos 1643 - 12 Eylül 1683): Babasından sonraki Portekiz kralıdır. Ölümüne kadar hüküm sürdü.
  • II. Pedro (26 Nisan 1648 - 9 Aralık 1706): 1683'ten ölümüne kadar Portekiz kralıdır.

Gayrimeşru;

  • Maria Josefa (30 Nisan 1644 - 7 Şubat 1693)

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Portekiz hükümdarları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Aşağıdaki liste Portekiz'in León Krallığı'ndan bağımsızlığını kazandığı 1128 yılından 5 Ekim 1910 yılında ilan edilen cumhuriyete kadar geçen süre içinde hüküm sürmüş olan Portekiz hükümdarlarını içerir.

<span class="mw-page-title-main">Portekiz tarihi</span>

Portekiz tarihi, bugünkü Portekiz Cumhuriyeti topraklarının tarih öncesi dönemlerden günümüze kadar uzanan tarihini kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Portekiz coğrafi keşifleri</span> Avrupada Portekiz öncülüğünde başlatılan coğrafî keşifler

Portekiz Coğrafi Keşifleri (1415-1542), 15. ve 16. yüzyılda Portekizliler tarafından dünya çapında özellikle denizde yapılan coğrafi keşifleri tanımlar. Bu dönemde Portekiz, Afrika kıtasının etrafını Ümit Burnu yoluyla dolanıp Hindistan'a giden doğu yolunu keşfetmiş, bu sayede Güneydoğu Asya'nın neredeyse tamamıyla temas kurmuş, Afrika'nın bazı bölgelerini sömürgeleştirmiş, Brezilya'yı keşfetmiş ve Çin'e, Avrupa'dan giden ilk ticari ve diplomatik elçileri göndermiştir.

<span class="mw-page-title-main">II. João</span> Portekiz kralı (1455-1495; hd. 1481-1495)

II. João, Príncipe Perfeito olarak da bilinir, Portekiz'in onüçüncü kralıdır. Portekiz tahtını konsolide etmiş, ekonomisini güçlendirmiş, coğrafi keşifleri sürdürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">NGC 1658</span>

NGC 1658, Yeni Genel Katalog'da yer alan bir galaksidir. Gökyüzünde Çelikkalem takımyıldızı yönünde bulunur. Sbc tipi bir çubuklu sarmal galaksidir. İngiliz astronom John Herschel tarafından 1837 yılında 47,5 cm çaplı aynalı tip bir teleskopla keşfedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Budin (eyalet)</span>

Budin Eyaleti, Budin Beylerbeyliği veya Budin Paşalığı, Osmanlı İmparatorluğu'nun bir eyaleti. 1526'daki Mohaç Muharebesi sonrasında Osmanlı İmparatorluğu'na bağlanan Macaristan Krallığı'nın başkenti Budin'e 1530, 1540 ve 1541 yıllarında Habsburg Hanedanı'nın kontrolündeki Avusturya Arşidüklüğü tarafından gerçekleştirilen ve başarısızlıkla sonuçlanan kuşatmalar sonrasında kurulmuştur. 1552'de Temeşvar ele geçirilmiş ve Temeşvar ve çevresinde Temeşvar Eyaleti kurulmuştur. 1606'da Zitvatorok Antlaşması'yla Eğri ve Kanije şehirleri de alınarak Eğri (1596) ve Kanije (1600) Eyaletleri kurulmuştur. 17. yüzyılda II. Viyana Kuşatmasının başarısızlığından sonra 2 Eylül 1686'da Habsburg ordusu Budin şehrini düşürdü ve eyalet de düşmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Braganza Hanedanı Kraliyet Panteonu</span>

Braganza Hânedanı Krâlıyet Panteonu, Lizbon, Portekiz'de bulunan São Vicente de Fora Manastırında, Portekiz'in çoğu kralları ve ailelerinin yattığı yer.

<span class="mw-page-title-main">II. Jan Kazimierz Waza</span>

II. Jan Kasimir Polonya kralı ve Litvanya büyük dükü.

<span class="mw-page-title-main">Bragança Hanedanı</span>

Bragança Hanedanı, Portekiz Kralı I. João'nun gayrimeşru çocuğu Bragança Dükü Afonso tarafından kurulan ve Aviz Hanedanının alt kolu niteliğindeki hanedan.

<span class="mw-page-title-main">Portekiz Restorasyon Savaşı</span> Savaş

Portekiz Restorasyon Savaşı, Portekiz ile İspanya arasında 1640'da Portekiz Devrimi ile başlayan ve 1668'de Lizbon Antlaşması ile sona eren ve İber Birliği’ni resmen bitiren bir savaştı. 1640'tan 1668'e kadar dönemde, Portekiz ve İspanya arasında ara ara çatışmalar yaşandı. Savaş büyük oranda İspanya ve Portekiz'in İberya'da bulunmayan güçlerle olan daha ciddi mücadelelerinin bir parçası olarak görüldü. İspanya, 1648'e kadar Otuz Yıl Savaşı’na ve 1659'a kadar Fransız-İspanyol Savaşı’nda, Portekiz ise 1663'e kadar Hollanda-Portekiz Savaşı’nda savaştı.

<span class="mw-page-title-main">I. João</span>

I. João, aynı zamanda Avizli João olarak da bilinir, 1385'ten 1433'teki ölümüne kadar Portekiz Kralıydı. Esas olarak Portekiz'in Kastilya ile ardı ardına savaşta kazandığı zaferdeki rolü, ülkesinin bağımsızlığını koruması ve Portekiz tahtında Aviz hanedanını kurmasıyla tanınır. Tüm Portekiz hükümdarlarının en kapsamlısı olan 48 yıllık uzun hükümdarlığı, Portekiz'in denizaşırı genişlemesinin başlangıcını gördü. João'nun ülkesinde iyi hatırlanan saltanatı, ona Güzel Anı lakabını kazandırdı; o aynı zamanda "İyi", bazen "Büyük" ve daha nadiren, özellikle İspanya'da "Piç" (Piç) olarak anılırdı.

<span class="mw-page-title-main">VI. Afonso</span> Portekiz ve Algarves kralı (1643-1683; hd. 1656-1683)

VI. Afonso, 1656'tan ölümüne kadar Portekiz kralıydı. IV. João'nun oğluydu. Hükümdarlığı sırasında İspanya Portekiz'in bağımsızlığını tanımıştır.

<span class="mw-page-title-main">Diogo de Azambuja</span>

Diogo de Azambuja veya Diego de Azambuja Portekizli bir soylu ve kaşifti.

<span class="mw-page-title-main">II. Pedro (Portekiz kralı)</span>

II. Pedro, 1683'ten ölümüne kadar Portekiz kralıydı. IV. João'nun oğlu ve VI. Afonso'nun kardeşiydi.

<span class="mw-page-title-main">III. Pedro (Portekiz kralı)</span>

III. Pedro,, 24 Şubat 1777'den 1786'daki ölümüne kadar Portekiz kralıydı. Lakabı İnşaatçı'dır.

<span class="mw-page-title-main">I. Manuel</span> 1495 ile 1521 arasında Portekiz kralı

I. Manuel, Şanslı olarak bilinir, 1495'ten 1521'e kadar Portekiz Kralıydı. Avis Hanedanı'nın bir üyesi olan Manuel, hükümdar olarak kuzeni Portekiz Kralı II. João'nun yerine geçmeden önce Beja ve Viseu Düküydü. Manuel, hükümdarlığı sırasında yapılan çok sayıda Portekiz keşfi nedeniyle Portekiz İmparatorluğu'nun yoğun bir şekilde genişlediği bir dönemi yönetmiştir. Vasco da Gama'ya sponsorluğu, Portekiz'in 1498'de Hindistan'a giden deniz yolunu keşfetmesine yol açmış ve bu, Portekiz'in baharat ticaretinde tekelini garanti eden Portekiz Hindistan Armadalarının kurulmasıyla sonuçlanmıştır. Manuel, Amerika kıtasında ve Portekiz Hindistanı'nda Portekiz kolonizasyonuna başladı ve Afrika ve Asya'da geniş bir ticaret imparatorluğunun kurulmasına nezaret etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">V. Afonso</span> Portekiz ve Algarves kralı (1432-1481; hd. 1438-1481)

V. Afonso, 1438'den 11 Kasım 1477'ye kadar ve 15 Kasım 1477'den 1481'e kadar Portekiz kralı'ydı.

<span class="mw-page-title-main">Fernando (Viseu dükü)</span>

Fernando, Portekiz kralı Duarte ile Aragonlu Leonor'un üçüncü oğluydu. V. Afonso'nun kardeşiydi. Viseu ve Beja düküydü. Abisi tahtta iken 1438'den 1451'e kadar veliahttı. Yeğeni João öldüğünde yeniden veliaht oldu. 1 yıl veliahtlığın ardından 1452'de abisinin kızı Joana doğdu ve bu ünvanı kaybetti.

<span class="mw-page-title-main">Coimbralı Isabel</span>

Infanta Isabel de Coimbra Portekizli bir infanta ve V. Afonso'nun ilk eşi olarak Portekiz kraliçesiydi.