İçeriğe atla

IV. Christian (Danimarka kralı)

IV. Christian
Danimarka ve Norveç kralı
Hüküm süresi4 Nisan 1588 - 28 Şubat 1648
Taç giymesi29 Ağustos 1596
Önce gelenII. Friedrich
Sonra gelenIII. Frederik
Doğum12 Nisan 1577
Frederiksborg, Danimarka
Ölüm28 Şubat 1648 (70 yaşında)
Rosenborg, Danimarka
Eş(ler)iKirsten Munk
HanedanOldenburg Hanedanı
BabasıII. Frederik (Danimarka kralı)
DiniLuthercilik

IV. Christian (12 Nisan 1577 - 28 Şubat 1648), 1588'den 1648'e Danimarka ve Norveç kralı, ayrıca Holstein ve Schleswig Dükü. 59 yıllık saltanatı ile en uzun Danimarka ve İskandinav hükümdarıdır. Oldenburg'un bir üyesi olan Christian, Danimarka'ya 1596'da, 19 yaşında kral oldu.

Birçok reform ve proje başlatmış olan en popüler, hırslı ve proaktif Danimarka krallarından biri olarak hatırlanıyor. IV. Christian, krallığı için Avrupa'da neredeyse eşsiz bir istikrar ve zenginlik elde etti.[1] Danimarka'yı, özellikle Almanya'nın çoğunu harap eden, Danimarka ekonomisini baltalayan ve Danimarka'ya fethedilen bölgelerinin bir kısmına mal olan Otuz Yıl Savaşı (1618-48) dahil olmak üzere sayısız savaşlara katıldı.[2] 1925 yılına kadar kullanılan bir isim olan Norveç başkenti Oslo'yu kendi adı Christiania olarak yeniden adlandırdı.[3]

Torstenson Muharebesi

IV. Christian, Colberger Deniz Muhaberesinde filo donanmasına emirler veriyor.
Ana madde: Torstenson Muharebesi

İsveç, Otuz Yıl Savaşı'ndaki fetihleri sayesinde Danimarka'ya güneyden ve doğudan saldırma şansı yakaladı; Hollanda ittifakı onları denizde koruma sözü verdi. Mayıs 1643'te İsveç Özel Konseyi savaşa karar verdi; 12 Aralık'ta Bohemya'dan ilerleyen İsveç Sahası Mareşal Lennart Torstensson, Danimarka'nın güney sınırını geçti; ve Ocak 1644'ün sonuna kadar tüm Yutland yarımadasını İsveç ele geçirdi. Bu beklenmedik saldırı, Danimarka üzerinde felç edici bir etkiye sahipti.[4]

IV. Christian bu saldırıların altında kalmadı, gece gündüz orduları toplayıp filoları donatmak için çalıştı. İsveç hükûmeti Skåne'de ki saldırıları Şubat 1644'e kadar erteledi ve Danimarkalılar yeterli savunma hazırlıkları ve Malmö'nin önemli kalelerini korumak için zaman kazandı.[4] Danimarka filosu, Mareşal Torstensson'un Yutland'dan Funen'e geçmesini engelledi ve 16 Mayıs 1644 tarihli Eylem'de Torstensson'un yardımına gelen Hollanda yardımcı filolarını yendi.[5]

Danimarka donanması daha sonra Kiel Körfezi'ndeki İsveç gemilerini abluka altına aldı. Ancak İsveç filosu kaçtı ve Eylül sonunda Fehmarn ve Lolland arasındaki inatçı bir kavgadan sonra Danimarka filosunun İsveç ve Hollanda'nın kombine donanmaları tarafından imha edilmesi, Danimarka'nın askerî kaynaklarını tüketti. 8 Şubat 1645'te barış imzalandı.[4]

Kaynakça

  1. ^ Paul D. Lockhart, Denmark, 1513–1660: the rise and decline of a Renaissance monarchy (2007).
  2. ^ Paul D. Lockhart, Denmark in the Thirty Years’ War, 1618–1648: King Christian IV and the Decline of the Oldenburg State (1996)
  3. ^ "Oslo History". 25 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Şubat 2020. 
  4. ^ a b c  Bu madde artık kamu malı olan bir yayından alınan metni içeriyor: Bain, Robert Nisbet (1911). "Christian IV.". Chisholm, Hugh (Ed.). Encyclopædia Britannica (11. bas.). Cambridge University Press. 
  5. ^ Gads Historieleksikon", 3rd edition, 2006. Paul Ulff-Møller, "Torstensson-krigen", ss.658–659. ISBN 87-12-04259-5
Abraham Wuchters tarafından çizilmiş IV.Christian portresi

Daha fazlası

  • Lockhart, Paul D. Denmark in the Thirty Years’ War, 1618–1648: King Christian IV and the Decline of the Oldenburg State (Susquehanna University Press, 1996)
  • Lockhart, Paul D. Denmark, 1513–1660: the rise and decline of a Renaissance monarchy (Oxford University Press, 2007).
  • Scocozza, Benito, Christian IV, 2006 978-87-567-7633-2

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta IV. Christian (Danimarka kralı) ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.
IV. Christian (Danimarka kralı)
Doğumu: 12 Nisan 1577 Ölümü: 28 Şubat 1648
Veraset sıralamaları
Önce gelen
II. Friedrich		Danimarka ve Norveç kralı
4 Nisan 1588 - 28 Şubat 1648 		Sonra gelen
III. Friedrich

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Otuz Yıl Savaşı</span> Avrupada 1618-1648 arası sürmüş savaş

Otuz Yıl Savaşı ya da Otuz Yıl Savaşları, çoğunlukla Kutsal Roma İmparatorluğu'nun sınırları içerisinde 1618'den 1648'e kadar sürmüştür. Avrupa tarihinin en yıkıcı savaşlarından birisi olan savaş sonucunda tahminen 4,5 ila 8 milyon arasında insan ölmüştür ve Almanya'nın bazı bölgelerinde %50'nin üzerinde nüfus düşüşü olmuştur. Seksen Yıl Savaşı, Mantova Veraset Savaşı, Fransız-İspanyol Savaşı ve Portekiz Restorasyon Savaşı da Otuz Yıl Savaşı ile bağlantılı savaşlardır.

<span class="mw-page-title-main">Kalmar Birliği</span> kalmar birliği Norveç, İsveç, Finlandiya, Grönland, İzlanda 5 eski devleti dir

Kalmar Birliği, 14-16. yüzyıllar arası üç İskandinav ülkesinin bir tahtın egemenliği altında bir araya gelmesi sonucu oluşan birliğe verilen addır. Bazı Avrupalı tarihçiler tarafından İskandinav Güçleri olarak da adlandırılır. Birlik üç kurucu ülke dışında bu ülkelere bağlı olan Finlandiya, Grönland, İzlanda ve diğer bağlı toprakları da kapsamaktaydı. 15. yüzyılın ilk çeyreği boyunca Avrupa'nın güçlü siyasi oluşumlarından biriydi. Finlandiya, Kalmar Birliği'nin bir parçası olmasına karşın birliğe katıldığı sırada İsveç toprağı olması ve Cermen kökenlere sahip olmamasından dolayı, Birlik içinde de fazla bir öneme sahip değildi.

<span class="mw-page-title-main">İsveç bayrağı</span> Ulusal bayrak

İsveç bayrağı, İsveç devletinin resmî bayrağıdır.

<span class="mw-page-title-main">II. Kuzey Savaşı</span>

İkinci Kuzey Savaşı ; İsveç ve düşmanları Polonya-Litvanya Birliği (1655-60), Rusya (1656–58), Brandenburg-Prusya (1657–1660), Habsburg Monarşisi (1657–60) ve Danimarka-Norveç ülkeleri arasında yapılan savaştır. Ayrıca Birleşik Hollanda Cumhuriyeti de sık sık İsveç karşıtı müdahalelerde bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Birinci Schleswig-Holstein Savaşı</span>

Birinci Schleswig-Holstein Savaşı veya Üç Yıl Savaşı, Schleswig ve Holstein dükalığını kontrol edebilmek için Danimarka Krallığı ile Kuzey Almanya arasında 1848 ile 1851 arasında yaşanan birinci savaş. Savaşa daha sonra Prusya ve İsveç birlikleri de dahil oldular. Savaştan Danimarka Krallığı galip çıktı. Aynı sorun üzerine 1864'te ikinci bir savaş çıktı.

<span class="mw-page-title-main">X. Karl Gustav</span> İsveç kralı

X. Karl Gustav veya Karl Gustav (İsveççe; Karl X Gustav, İsveç kralı ve Bremen dükü. John Casimir ve İsveçli Catherine'in oğluydu. Karl Gustav tahta çıkmadan önce kuzeni Kraliçe Kristina 1632 – 1654 yılları arasında İsveç hükümdarı olmuştur, 1654'te Karl kuzeninin kendi lehine tahttan çekilmesi üzerine tahta çıkmıştır ve ölümüne kadar tahtta kalmıştır.

<span class="mw-page-title-main">II. Christian (Danimarka kralı)</span> İsveç kralı (hd. 1520-1521); Danimarka ve Norveç kralı (hd. 1513-1523)

II. Christian Kalmar Birliği'ne bağlı İskandinav hükümdarı. 1513'ten 1523'e kadar Danimarka ve Norveç kralı ve 1520'den 1521'e kadar İsveç kralı olarak hüküm sürdü. 1513'ten 1523'e kadar, amcası I. Friedrich ile birlikte ortaklaşa Schleswig ve Holstein Dükü oldu.

<span class="mw-page-title-main">II. Frederik (Danimarka kralı)</span>

II. Friedrich 1559'dan ölümüne kadar Danimarka ve Norveç kralı ve Schleswig Dükü idi. Kendisinden önceki Norveç ve Danimarka kralı III. Christian'ın oğludur. Oldenburg Hanedanı üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">X. Frederik</span> Danimarka Kralı (2024-)

X. Frederik, Danimarka Kralı. Frederik, Danimarka kraliçesi II. Margrethe ve eşi Prens Henrik'in büyük oğludur. Danimarka Kraliçesi olan annesi II. Margrethe'in 14 Ocak 2024'te kendisi lehine tahttan çekilmesiyle Danimarka kralı olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">V. Christian'ın Tacı</span>

Kral V. Christian'ın tacı, Danimarka'nın tüm mutlakiyetçi krallarının taç giyme töreninde kullanılan kraliyet tacı. Bu tacı giyen hükümdarlar 1840'da sona ererken, taç hala 1972'de son kez Danimarka kralının kastrum dolorisinde kullanıldı.

<span class="mw-page-title-main">Oldenburg Hanedanı</span> Kuzey Almanya kökenli bir Avrupa hanedanı

Oldenburg Hanedanı, Kuzey Almanya kökenli bir Avrupa hanedanı. Güçlü bağlarıyla Danimarka'nın kraliyet Hanedanıdır. Avrupanın en güçlü hanedanlığından biridir. Hanedan İzlanda, Yunanistan, Norveç, Rusya, İsveç devletlerinde ayrıca Schleswig ve Hostein Düklüklerinde Kraliyet hanedanı olarak yer almış veya almaya devam etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">VII. Frederik</span>

VII. Frederik 1848'den 1863'e kadar Danimarka kralı. Oldenburg Hanedanı'nın eski Kraliyet hanesinin son Danimarka hükümdarı ve aynı zamanda mutlak bir hükümdar olarak hüküm süren son Danimarka kralıydı. Saltanatı sırasında Danimarka parlamentosu kuran ve ülkeyi anayasal monarşi yapan bir anayasa imzaladı. Frederick'in sloganı Folkets Kærlighed, min Styrke idi.

<span class="mw-page-title-main">16 Mayıs 1644 Eylemi</span> 1644te Danimarka-İsveç Savaşında bir deniz muharebesi

16 Mayıs 1644 Eylemi Danimarka'nın batısındaki Sylt ve Rømø yakınlarında Danimarka-İsveç Savaşı sırasında gerçekleşen deniz muharebesi. Kral IV. Christian yönetimindeki dokuz Danimarka gemisi, İsveç'e Danimarka'ya karşı yardım etmek için gelen 26 küçük Hollanda gemisi geri çekilmek zorunda kaldı. Savaş sırasında Marcus'un filosundan 4 Hollanda gemisi daha ortaya çıktı, ancak savaşa dahil olmadı.

<span class="mw-page-title-main">Livonya Krallığı</span>

Livonya Krallığı günümüzün Estonya ve Letonya topraklarında nominal bir devletti. Rus Çarı IV. İvan 1558-1583 yılları arasındaki Livonya Savaşı sırasında krallığın kurulduğunu ilan etti, ancak bu krallık hiçbir zaman bir hükûmet olarak düzgün bir şekilde çalışmadı. 10 Haziran 1570'te Danimarkalı Holsteinlı Dük Magnus, Livonya Kralı olarak taçlandırıldığı Moskova'ya geldi. Magnus, efendisi olarak İvan'a olan bağlılık yemini etti ve İvan'ın vesayeti olarak adlandırdığı topraklar olan Livonya'nın vassal krallığı için ilgili tüzüğü aldı. Magnus ve IV. İvan arasındaki anlaşma, bir opriçnik ve zemskii yönetiminin bir üyesi olan dyak Vasiliy Shchelkalov tarafından imzalandı. Potansiyel yeni krallığın bölgeleri hala fethedilmek zorundaydı, ancak yine de Põltsamaa Kalesi, kralın gelecekteki resmi ikametgâhı ilan edildi. Livonya'nın yeni kralı Magnus, İsveç kontrolündeki Reval'ın fethi için 20.000 Rus askeriyle birlikte Moskova'dan ayrıldı. İvan'ın Magnus'un ağabeyi, Danimarka Kralı II. Frederick ile ilgili düşünceleri başarısızlıkla sonuçlandı. 1571 Mart'ında Magnus, Reval için mücadeleden vazgeçti ve kuşatmayı kaldırdı.

<span class="mw-page-title-main">Albrecht von Wallenstein</span> Bohemyalı askeri ve siyasi lider

Albrecht Wenzel Eusebius von Wallenstein Otuz Yıl Savaşları sırasında Katolik tarafında savaşan Bohemyalı askeri lider ve devlet adamı. Başarılı askeri kariyeri, öldüğü zamanlarda onu Kutsal Roma İmparatorluğu içerisindeki en zengin ve en etkili adamlardan birisi yaptı. Wallenstein, Habsburg İmparatoru II. Ferdinand'ın ordularının başkomutanı oldu ve Otuz Yıl Savaşları'nın önemli figürlerinden birisiydi.

<span class="mw-page-title-main">Lübeck Antlaşması (1629)</span>

Lübeck Antlaşması ya da Lübeck Barışı, Danimarka'nın Otuz Yıl Savaşları'na müdahalesini sona erdirmiştir. Lübeck'te 26 Mayıs 1629'da Albrecht von Wallenstein, Danimarka Kralı IV. Christian ve Haziran'da Kutsal Roma İmparatoru II. Ferdinand tarafından imzalandı. Katolik Birliği resmen bir birlik olarak katıldı. Danimarka-Norveç'e savaş öncesi toprakları İmparatorluk iç işlerine karışmaması karşılığında geri verildi.

<span class="mw-page-title-main">Prag Barışı (1635)</span>

Prag Barışı, 30 Mart 1635’te Saksonya’nın Otuz Yıl Savaşları’ndan barış ile çıkması için imzalandı. Daha sonra diğer Alman prensleri de bu antlaşmaya katıldı ve Otuz Yıl Savaşları devam etmesine rağmen Prag Barışı ile Kutsal Roma İmparatorluğu içindeki din savaşının sona erdirdiği kabul edilir. Bu antlaşmadan sonra çatışma büyük ölçüde İspanya, İsveç ve Fransa dahil olmak üzere yabancı güçler üzerinde döndü.

<span class="mw-page-title-main">Wittelsbach Hanedanı</span>

Wittelsbach hanedanı Bavyera, Pfalz, Hollanda ve Zelanda, İsveç, Macaristan, Bohemya, Köln Elektörlüğü, Yunanistan ve diğer bazı prens-piskoposluklara hükmetmiş olan Alman hanedandır. Atalarının toprakları olan Pfalz ve Bavyera toprakları birer elektörlüktü ve ailenin üç üyesi Kutsal Roma İmparatorluğu'nun imparatorlarını ve krallarını seçti. 1805'te kurulan ve 1918'e kadar varlığını sürdüren Bavyera Krallığı'na da hükmettiler. Hanedandan olan ilk Bavyera dükü I. Otto dur. 1180'de Bavyera Dükalığı'nın Aslan Heinrich'ten alınmasıyla Bavyera dükü oldu. II. Otto, Pfalzlı Agnes ile evlenmişti. Agnes, Ren Pfalz kontu V. Heinrich'in kızı ve Aslan Heinrich'in torunuydu. Bu evlilikle Wittelsbach hanedanı Pfalz'ı da aldı.

<span class="mw-page-title-main">Amerika'nın Danimarka tarafından kolonizasyonu</span>

Danimarka ve Danimarka–Norveç'in eski gerçek birliği, 17. yüzyıldan 20. yüzyıla kadar büyük bir kısmı Amerika'da bulunan bir sömürge imparatorluğuna sahipti. Danimarka ve Norveç şu ya da bu şekilde Grönland'da 13. yüzyıldan itibaren, ilki yirmi birinci yüzyıla kadar olan arazi taleplerini sürdürdüler.

<span class="mw-page-title-main">IV. Valdemar</span> Danimarka kralı

IV. Valdemar Atterdag veya Waldemar, 1340'tan 1375'e kadar Danimarka Kralıdır. Çoğunlukla, önceki hükümdarların yönetimindeki savaşları finanse etmek için ülkenin iflası ve ipotek edilmesinin ardından Danimarka'yı yeniden birleştirmesiyle tanınır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.