İçeriğe atla

IV. Adarnase

IV. Adarnase (Gürcüce: ადარნასე, okunuşu: "adarnase"; ö. 923), Bagrationi Hanedanı'nın Tao-Klarceti kolundan Gürcü kralıdır. Tao bölgesinde Bana Manastırı'nın inşa ettirmiştir. Bu manastır Osmanlıların eline geçmesine değin Tao bölgesinin piskoposluk merkezlerinden biri olmuştur.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Uzak Doğu</span> Asyanın doğu ve güneydoğusu

Uzak Doğu, Avrupa merkezli yaklaşımda Asya'nın doğusu ve güneydoğusundaki ülkeler.

<span class="mw-page-title-main">Aspindza</span>

Aspindza, Gürcistan’ın güney kesiminde, Samtshe-Cavaheti bölgesinde, Aspindza Belediyesi'nin merkezi kasabadır (daba). Kura ırmağının sağ yakasında, Ahalkalaki ile Ahaltsihe arasında yer alır. Tedavi merkezi kaplıcalarıyla ünlüdür. Nüfusu yaklaşık 2.793’tür (2014).

<span class="mw-page-title-main">Tao-Klarceti</span>

Tao-Klarceti, çağdaş tarih yazıcıları tarafından eski Tao-Klarceti Krallığı'ndaki tarihi ve coğrafi bölgeleri tanımlamak için kullanılan bir terimdir. Tao-Klarceti olarak ifade edilen yerler Gürcistan tarihi açısından önemli tarihsel bölgelerdi ve Gürcü Boğazı’ndan başlayıp Küçük Kafkaslar’a değin uzanıyordu.

<span class="mw-page-title-main">Ardanuç</span> Artvinin ilçesi

Ardanuç, Karadeniz Bölgesi’nin doğu ucunda, Artvin iline bağlı ilçe ve bu ilçenin merkezidir. Ardanuç adı Gürcüce Artanuci’den gelir. Ardanuç kenti, tarihsel Klarceti bölgesinin en eski yerleşim yerlerinden biridir. Ortaçağda Gürcü hanedanı Bagrationilerin önemli merkezlerinden biri olmuştur. Ardanuç kasabası Artvin kentine 39 kilometre uzaklıktadır. İlçenin rağbetle tüketilen yemeklerinden birisi de çağ kebabıdır.

<span class="mw-page-title-main">Penek, Şenkaya</span>

Penek, Erzurum ilinin Şenkaya ilçesine bağlı bir kırsal mahalledir.

<span class="mw-page-title-main">Çobanköy, Göle</span>

Çobanköy, Ardahan ilinin Göle ilçesine bağlı bir köydür.

Klarceti, tarihsel Gürcistan’ın güneybatı kesiminde, tarihi Mesheti’nin bir parçası sayılan bölge. Meydancık ve Ardanuç dereleri havzasını da içine alacak biçimde, Çoruh nehrinin Yalnızçam Dağlarından Karadeniz’e kadar uzanan aşağı havzasını kapsar. Klarceti’nin en eski merkezi Tuharisi kalesidir. Klarceti bölgesi, Kartli kralına bağlı bey (ერისთავი) tarafından yönetiliyordu ve bu beyin ikametgâhı 5. yüzyılın ikinci yarısından itibaren büyük olasılıkla Ardanuç kalesi idi. Kral Vahtang Gorgasal burada geniş ölçekli kültürel ve mimari çalışmalara başladı. Kilise ve manastırlar inşa etti. Merkezi Ahiza’da bulunan yeni piskoposluk merkezi kurdu. Bu dönemde Klarceti, İran saldırılarına karşı mücadelenin köprübaşı mevziisi haline geldi. 8. yüzyılda Bagratlılar hanedanı buraya yerleşti. 9. yüzyılın başında Büyük I. Aşot, Arap saldırıları ve salgın hastalıklarla gerilemiş olan bu bölgeyi canlandırdı ve buraya yeni nüfus yerleştirdi. Bu sırada burada, Grigol Handzteli’nin öncülüğünde yaygın biçimde manastırların inşasına başlandı. 11-13. yüzyıllarda Klarceti’de kültür ve eğitim alanında önemli çalışmalar gerçekleştirildi. Bölge kilise ve manastırlarıyla ünlü hale geldi. Buraya Klarceti’nin “On İki Issız Yeri” adı veriliyordu. 16. yüzyılda Klarceti, Güneybatı Gürcistan’ın başka yerleriyle birlikte Osmanlıların eline geçti. 1918-1921 arasında Demokratik Gürcistan Cumhuriyeti sınırları içindeydi. 1921 yılından itibaren ise yeniden Türkiye sınırlarına katıldı.

<span class="mw-page-title-main">III. Davit</span>

III. Davit Kurapalati veya Davit Didi (Büyük), aynı zamanda II. Davit olarak da bilinir, Gürcü Bagrationi hanedanından 966'dan 1000/ 1001'de öldürülmesine kadar Orta Çağ Gürcü-Ermeni sınır bölgelerindeki Tao Prensi idi. Kuropalates, kendisine 978'de ve yine 990'da verilen bir Bizans saray unvanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Samtshe Atabeyliği</span>

Samtshe Atabeyliği ya da Samtshe-Saatabago, Samtshe Prensliği olarak da bilinir, Gürcistan'ın Zemo Kartli bölgesinde hüküm sürmüş Orta Çağ Gürcü prensliğidir. 1268'de kurulan prenslik 1334 yılından itibaren "atabagi" unvanı taşıyan Gürcü hükümdarlar tarafından yönetilmiştir. En geniş sınırlara sahip olduğu dönemde sınırları Taşiskari’den Erzurum’a kadar uzanan Samtshe-Saatabago, Cavaheti’nin bir kısmı ile Eruşeti, Kola, Artaani, Acara, Tao, Klarceti ve Şavşeti bölgelerinden oluşuyordu. Osmanlıların eline geçtikten sonra Çıldır Eyaleti’ne dönüştürülen bölge, 1574 ve 1595 tarihli Osmanlı kayıtlarında Gürcistan Vilayeti olarak adlandırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">I. Sumbat</span>

I. Sumbat, Bagrationi hanedanından Tao-Klarceti prensi, 937'den ölümüne kadar Kaheti kralı.

<span class="mw-page-title-main">Tao (bölge)</span> Tarihi bölge

Tao, Gürcistan’ın tarihsel ve coğrafi bölgesidir. Tarihsel Mesheti bölgesinin bir parçası olan Tao, günümüzde Türkiye sınırları içinde yer alır. Çoruh havzasının orta kısmını kapsar. Tao ve Klarceti bölgeleri Tao-Klarceti olarak anılır. Tao bölgesinin adı Gürcü boyu Taohilerden gelir.

<span class="mw-page-title-main">Bagrationi Hanedanı</span>

Bagrationi Hanedanı, Gürcistan'da Orta Çağ'dan 19. yüzyılın başlarına kadar hüküm süren bir kraliyet hanedanıdır. Bagratlılar olarak da bilinir. Dünyadaki en eski Hristiyan hanedanları arasında yer alır. Kraliçe Tamar gibi pek çok ünlü Gürcü hükümdarı bu hanedandan gelir.

<span class="mw-page-title-main">Şavşeti</span>

Şavşeti, Gürcistan’ın tarihi ve coğrafi bölgelerinden biridir. Günümüzde Türkiye sınırları içindedir. Tarihsel Şavşeti, bugünkü Şavşat ile Borçka ilçelerini, Murgul ile Aşağı Macaheli bölgelerini kapsıyordu. Şavşeti, birkaç tarihsel bölgeyi kapsayan Tao-Klarceti'nin bir parçasıdır.

Kola, Gürcistan’ın tarihsel bölgelerinden biridir. Diğer tarihsel bölgelerle birlikte Tao-Klarceti'yi oluşturur. Bugün Göle ilçesinin bulunduğu bölgeyi, Kura Nehri’nin doğduğu toprakları kapsar. Göle adının da Kola’dan geldiği sanılır. Kola adının ise antik çağ devleti Kolha'dan geldiği kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">İberya Prensliği</span>

İberya Prensliği, Gürcü merkezi bölgesi Kartli'de kurulmuş Erken Orta Çağ aristokratik rejimidir. 6. ve 7. yüzyıllar arasındaki politik otoritenin ardışık prensler tarafından sağlandığı fetret döneminde ortaya çıkmıştır. Prenslik 580'li yıllarda yerel soylu Hosroviani Hanedanı'na karşı Gürcü monarşisini feshetmeyi amaçlayan Sasani baskısından kısa bir süre sonra 588 yılında kurulmuş ve 888 yılında İberya Krallığı'nın Bagrationi Hanedanı tarafından yeniden restore edilmesine kadar var olmuştur. Sınırları bu dönem boyunca yönetici İberya prenslerinin Persler, Bizanslılar, Hazarlar, Araplar ve komşu Kafkasyalı yöneticilerle karşı karşıya gelmeleri nedeniyle değişken olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Tao-Klarceti Krallığı</span>

İberlerin Krallığı ya da Tao-Klarceti Krallığı İberya Prensliği'nin ardılı olarak güneyde Gürcü Kapı’dan kuzeyde Küçük Kafkas Dağları’na kadar uzanan modern Türkiye’nin kuzey doğusu ve modern Gürcistan’ın güney batı bölgelerini kapsayan tarihi Tao-Klarceti ya da Zemo Kartli bölgesinde 888 yılında Bagrationi hanedanlığı hükümdarlığında ortaya çıkmış Orta Çağ avrasya monarşisidir.

<span class="mw-page-title-main">Hereti Krallığı</span>

Hereti Krallığı, Kafkasya'da İberya-Albanya sınırında ortaya çıkmış bir Orta Çağ monarşisiydi. Günümüzde kabaca Gürcistan'ın Kaheti bölgesinin güneydoğu köşesi ve Azerbaycan'ın kuzeybatı bölgelerinin bir bölümüne tekabül eder.

<span class="mw-page-title-main">Bana Katedrali</span>

Bana Katedrali, tarihsel Tao bölgesinde, günümüzde Erzurum ilinin Şenkaya ilçesine bağlı ve eski adı Panaki (ფანაკი) veya Banaki (ბანაკი) olan Penek köyünde yer alan Bana Manastırı'nın ana kilisesidir.

<span class="mw-page-title-main">I. Aşot (Gürcü kralı)</span>

I. Aşot, Büyük Aşot İberya'nın yönetici prensi, bu göreve gelen ilk Bağratlı Hanedanı üyesi (813). Tao-Klarceti'deki topraklarından 826 yılındaki suikastına dek Bagratlı Hanedanı'na ait hükümranlık alanını büyütmek için savaştı ve Arap saldırılarına karşı Doğu Roma'nın korumasına girdi. Aşot ayrıca Bizans'tan Kurapalati unvanını aldığından I. Aşot Kurapalati olarak da bilinir. Hristiyan kültüründe bir koruyucu ve kilise dostu olmasının sonucu olarak Gürcü Ortodoks Kilisesi tarafından azizleştirilmiştir.

II. Davit Tao-Klarceti Kralı, IV. Adarnase'nin oğlu, Magistros, Bagrationilerin Tao kolunun temsilcisi.