İçeriğe atla

ISO 259

ISO 259 (ISO 259-2 veya ISO 259-3 olarak da bilinir), İbrani harflerinin Latin harflerine romanizesi sırasında kullanılan ve bir dizi kuralları içeren uluslararası standarttır.

ISO 259

1984'te yaratılan ISO 259 standartı, Tanah için kullanılan aksan sembolleri dahil olmak üzere bir İbranice metin transliterasyonudur.

ISO 259: İbranicenin romanizasyonu
İbraniceא ב ג ד ה ו ז ח ט י כ‎ך ל מ‎ם נ‎ן ס ע פ‎ף צ‎ץ ק ר ש שׂ שׁ ת ׳
Latinceʾbgdhwzyklmnsʿpqrs'śšt
İbraniceטַטָטֵטֶטִטֹטוֹטֻטוּטְחֲחֳחֱ
Latinceaåeȩioŵu° ăŏ

Dageş [en] (harfin içindeki nokta) her zaman bir üstnokta ile yazılır: , ġ, ż, vb. Yukarıdaki tabloda kesme işareti (׳), bazı harflerden sonra İbranice olmayan sesleri yazmak için kullanılan, İbranice işaretidir: ג׳‎ [d͡ʒ], ז׳‎ [ʒ], צ׳‎ [t͡ʃ], vb.[1]

Kaynakça

  1. ^ "Protokół 74. posiedzenia KSNG" [Record of the 74th meeting of KSNG] (PDF). KSNG (Commission on Standardization of Geographic Names outside Poland) (Lehçe). 7 Kasım 2012. 17 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 1 Ekim 2020. .

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Türk alfabesi</span> Türkçenin yazımında kullanılan alfabe

Türk alfabesi, Türkçenin yazımında kullanılan Latin alfabesi temelli alfabedir. 1 Kasım 1928 tarihli ve 1353 sayılı yasayla tespit ve kabul edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Arap harfleri</span> Arap alfabesini temel alan yazı sistemi

Arap harfleri, 7. yüzyılın üçüncü çeyreğinden itibaren Emevi ve Abbasi imparatorlukları aracılığıyla Orta Doğu merkezli geniş bir alana yayılma olanağı bulmuş İslam dininin benimsendiği coğrafyalarda kabul gören, kökeni Arap alfabesine dayalı, ünsüz alfabesi türünde bir yazı sistemidir. Dünyada Latin alfabesinden sonra en çok kullanılan yazı sistemidir.

A, a ISO temel Latin ve Türk alfabesinin ilk harfidir. İngilizce telaffuzu şeklindedir. Şekil olarak ise Yunan alfabesinde bulunan Αlfa'ya benzemektedir.

İbrani alfabesi, Sami dilleri grubuna bağlı ve İsrail'in resmî dili olan İbranicenin ve Aşkenaz Yahudilerinin konuştuğu bir Cermen dili olan Yidiş ile Sefarad Yahudilerinin dili olan Ladino gibi diğer Yahudi dillerinin yazımında kullanılan Arami alfabesi kökenli bir ünsüz alfabesi.

<span class="mw-page-title-main">Eski Türk yazısı</span> Türk dillerinin yazılması için kullanılmış ilk yazı düzeni

Orhun, Göktürk ya da Köktürk alfabesi, Göktürkler ve diğer erken dönem Türk kağanlıkları tarafından kullanılmış, Türk dillerinin yazılması için kullanılmış ilk yazı sistemlerinden biridir. Alfabe, 4'ü ünlü olmak üzere 38 damga (harf) içermektedir.

Noktalama işaretleri; duygu ve düşüncelerin daha açık ifade edilmesi, tümcenin yapısı ve duraklama noktalarını belirlemek, okuma ve anlamayı kolaylaştırmak, sözün vurgu ve ton gibi özelliklerini belirtmek üzere kullanılan işaretlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Harf</span> alfabetik bir yazı sisteminde grafem

Harf, yazı yazmak için kullanılan semboldür. Harfler, Seslerin yazı sistemlerindeki karşılığıdır. Harflerin hepsi birleşerek alfabeyi oluştururlar. Yazı harfler dışında rakam, noktalama işaretleri ya da başka semboller içerebilir ama harfler yazının en temel öğesidir.

Kısaltma, herhangi bir sözcük veya sözcük grubunu oluşturan harflerin bir kısmı kullanılarak oluşturulmuş kısa sözcük. Kısaltmalar tek bir harften oluşabildiği gibi, harf ve noktalama işaretlerinden veya noktalama işareti olmaksızın yan yana dizilmiş harflerden de meydana gelebilir.

<span class="mw-page-title-main">Ayırıcı im</span>

Ayırıcı im, fonetik işaret veya diyakritik; telaffuz, ton ve diğer ayırıcı unsurları belirtmek için gliflere eklenen imdir. Örneğin Latin harflerine geçiş döneminde Türkçedeki ötümsüz artdişyuvasıl sürtünmeli ünsüz sesini karşılamak için yeni arayışlara gidilmiş ve mevcut S harfine sedil eklenerek Ş harfi elde edilmiştir. O > Ö veya A > Â ya da Y > Ý gibi harflerde ayırıcı imlere örnekler görülebilir.

<span class="mw-page-title-main">YHVH</span> Y-H-V-H (יהוה‬), İbrani Kutsal Kitabında İsrailin Tanrısının dört ünsüz harften oluşan özel adı

Tanah'ta YHVH veya Tetragrammaton, İsrailoğulları'nın Tanrısına atıfta bulunmak için kullanılan dört harfli İbranice ifadedir. İbranicenin sağdan sola yazılımından dolayı bu dört harf He (ה) + Vav + (ו) He + (ה) Yod (י) şeklinde sağdan sola yazılır. İsmin yapısı ve etimolojisi hakkında hâlâ ortak fikir birliği olmamakla beraber nasıl telaffuz edildiği de bilinmemektedir, fakat neredeyse evrenselleşmiş iki form olan Yahveh ve Yehova formları kabul edilir.

Elif (ا), Arap alfabesinin birinci harfi. İbranice muadili alef harfidir. Ebced hesabındaki değeri 1'dir. Kamerî harflerdendir.

Ayn , Arap alfabesinin on sekizinci harfi.

Lam (ل‎‎), Arap alfabesinin yirmi üçüncü harfi. İbranice muadili Lamed harfidir.

Latinizasyon (Romanizasyon) tabiri genel olarak Latin alfabesi dışındaki ses sistemlerinin Latin alfabesine çevrilmesini ifade eder. Arapçanın Latin alfabesine çevirisi yapılırken bu uygulamaların hiçbirinde (fonetik alfabeler hariç) ortak bir uygulama geliştirilememiştir. Çünkü her ülke kendi harflerini esas alan bir çeviri sistemi benimsemiştir. Fakat yine de ana hatlarıyla genel kabul görmüş bazı sesler ve simgeler tercih edilmeye başlanmıştır. Ortak Türkçe alfabesi esas alınarak yapılan bir işaret sistemi büyük oranda geliştirilmiş durumdadır. Fakat yine de çeşitli ülkelerin, sesleri simgelerken kullandıkları harflerin değişik olması nedeniyle farklılıklar ortaya çıkmaktadır.

Yunancanın romanizasyonu, genelde Yunan alfabesi ile yazılan Yunanca metinlerin, Latin alfabesi ile temsili veya bunu yapmayı sağlayan bir sistemdir. Yunancanın romanizasyonu için çeşitli yöntemler kullanılmaktadır. Bu yöntemler, kaynak metnin Eski Yunanca mı Modern Yunanca mı olduğuna ve arzu edilen dönüştürmenin transkripsiyon mu transliterasyon mu olduğuna bağlı olarak değişiklik göstermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Menkul değer sembolü</span>

Menkul değer sembolü ya da hisse senedi sembolü, belirli bir hisse senedi piyasasındaki belirli bir şirketin halka açık hisse senetlerini belirtmek için kullanılan benzersiz kısaltmadır. Bir hisse senedi simgesi, harfleri, sayıları ya da her ikisinin bir kombinasyonunu içerebilir.

Kutsal İbranice veya klasik İbranice, İbranicenin arkaik bir formu olup, Akdeniz ile Şeria Nehri arasında kalan Kenan toprakları denen bölgede Semitik Kenan dillerinden biriydi. Ahit İbranicesi MÖ yaklaşık 10. yüzyıldan, İkinci Tapınak döneminin sonu olan MS 70 yılına kadar kullanılmıştır. Ahit İbranicesi en nihayetinde gelişip Mişna İbranicesine dönüştü ve bu dil MS 2. yüzyıla kadar devam etti. Tanah, sessiz harf iskeletinin ve Orta Çağ'da kullanılmaya başlanan sesli harf sisteminin geçirdiği evrelerin belgesel kanıtıdır. Ayrıca, kuzeydeki İsrail Krallığı ile güneydeki Yehuda Krallığı'ndaki lehçe farklılıkları da göze çarpmaktadır.

Abugida İngilizce telaffuz: [ˌɑːbuːˈɡiːdə], ya da diğer adıyla alfabetik hece yazısı, parçalı bir yazı sistemi çeşididir. Bu sistemde, birbirini takip eden her sessiz-sesli çifti tek bir birim olarak yazılır: Her birim bir sessiz harfi temel alır; sesli harf ise ikincil önem taşır. Bu özelliğiyle sessiz ve sesli harflerin aynı değerde öneme sahip olduğu alfabelerden, sesli harflerin eksik olduğu veya isteğe bağlı olarak yazıldığı ebcetlerden ve her bir hecenin birbirinden bağımsız birer sembol ile gösterildiği klasik hece yazılarından ayrılır. Abugidalar, Güney ve Güneydoğu Asya'da kullanılan Brahmî familyasına ait yazıları kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Nabatî alfabesi</span>

Nabatî alfabesi, Nabatîler tarafından MÖ ikinci asırda kullanılmış olan, sadece ünsüz harflerin bulunduğu alfabedir.

Ș harfi, Rumencede kullanılan bir harftir. Aynı Türkçede kullanılan Ş gibi /ʃ/ sesini temsil eder. "S-virgula" olarak da bilinir.